Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2019

1940-Οι άνεμοι που έσωσαν την Κέρκυρα!

Στο πολεμικό συμβούλιο που συγκλήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1940 στο Παλάτσο Βανέτσια της Ρώμης υπό την προεδρία του Μουσολίνι αποφασίστηκε η χερσαία επίθεση εναντίον της Ελλάδα να γίνει στις 26 Οκτωβρίου.
Ταυτόχρονα, το ιταλικό ναυτικό και στη συνέχεια της Κεφαλονιάς και της Ζακύνθου. Η επιχείρηση κατάληψης της Κέρκυρας ανατέθηκε στη Μεραρχία «Μπάρι». Τελικά, με την επιμονή του Γενικού Επιτελείου του Ιταλικού στρατού η ημερομηνία της επίθεσης εναντίον της Ελλάδας μετατέθηκε από τις 26 στις 28 Οκτωβρίου 1940.
Το πρωί της 27ης Οκτωβρίου στα λιμάνια του Μπάρι και του Τάραντα η Μεραρχία «Μπάρι» επιβιβάστηκε στα οπλιταγωγά για την επιχείρηση απόβασης και κατάληψης της Κέρκυρας, αλλά τα πλοία δεν απέπλευσαν λόγω θαλασσοταραχή *(1).
Ευρισκόμενη μπροστά σε ανυπέρβλητο εμπόδιο, η ηγεσία των Ιταλικών αναγκάστηκε να αναβάλει την επιχείρηση για ένα τριήμερο. Την νύχτα της 31ης Οκτωβρίου οι μονάδες της «Μπάρι» κινήθηκαν για υλοποίηση της νέας διαταγής, αλλά το πρωί της 1ης Νοεμβρίου ο Μουσολίνι, λόγω της κακής εξέλιξης των ιταλικών επιχειρήσεων στο αλβανικό μέτωπο, ματαίωσε οριστικά την απόβαση στην Κέρκυρα και έδωσε διαταγή στις δυνάμεις της Μεραρχίας να κατευθυνθούν προς την Αυλώνα.

Οι μετεωρολογικές συνθήκες:
Νωρίς το πρωί της 26ης Οκτωβρίου 1940 στη Βόρεια Αδριατική υπήρχε βαθιά μετωπική ύφεση, που προέρχονται από τη Δυτική Μεσόγειο (Βλέπε χάρτη). Το σύστημα αυτό, με ατμοσφαιρική πίεση στο κέντρο του χαμηλότερη των 990 hPa, επηρέαζε την Νότια Αδριατική και το Βόρειο Ιόνιο με Ν-ΝΔ ανέμους ενώσεως 9 και κατά τόπους 10 μποφόρ.
Την επομένη, 27η Οκτωβρίου, η μετωπική ύφεση κινήθηκε προς τα ΒΑ Βαλκάνια και στις περιοχές της Αδριατικής και του Ιονίου επικρατήσαν ισχυροί ΒΑ άνεμοι, οι οποίοι, χωρίς να έχουν την ένταση της προηγούμενης μέρας, εξακολουθούσαν να αποτελούν σοβαρό εμπόδιο για την επιχείρηση της απάσης στην Κέρκυρα. Με την πάροδο της ημέρας οι ΒΔ άνεμοι εξασθένησαν και στη συνέχεια στραφήκαν και πάλι σε ΝΔ, καθώς ένα νέο βαρομετρικό χαμηλό κινήθηκε γρήγορα από την Δυτική Μεσόγειο προς τη Βόρεια Αδριατική.

Ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστήμιου Κωνσταντίνος Κολιόπουλος, αναφερόμενος στην αναβολή της ιταλικής επιχείρησης, έθεσε σε δεύτερη μοίρα τον καιρό, υποστηρίζοντας ότι «η χαριστική βολή στην επιχείρηση απόβασης στην Κέρκυρα δόθηκε από την παθολογική αντιπάθεια της ηγεσίας του ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού προς την ανάληψη ρίσκου και την έλλειψη σχεδιασμού και εμπορίας των Ιταλών σε αποβατικές επιχειρήσεις».

Αναφορικά με τις δυσκολίες του εγχειρήματος, ο Κολιόπουλος θεωρεί ότι «τυχόν ιταλική αποβατική ενέργεια εναντίον της Κέρκυρας θα είχε καταλήξει σε πανωλεθρία, με το βρετανικό και το ελληνικό πολεμικό ναυτικό να καταναυμαχούν τα ιταλικά πολεμικά και αποβατικά σκάφη, ενώ ακόμη κι αν οι Ιταλοί κατά το διάστημα 28 Οκτωβρίου – 11 Νοεμβρίου είχαν κατορθώσει να καταλάβουν την Κέρκυρα, θα ήταν θέμα χρόνου η ανακατάληψη της με συνδυασμένη επιχείρηση βρετανικών και ελληνικών πλοίων» *(2).

Άλλοι όμως ιστορικοί και ερευνητές έχουν την άποψη ότι η επιχείρηση κατάληψης της Κέρκυρας από τους Ιταλούς θα είχε επιτυχή για αυτούς κατάληξη και αποδίδουν τη σωτηρία του νησιού στην κακοκαιρία *(3). Σε κάθε περίπτωση, η μη κατάληψη της Κέρκυρας από τους Ιταλούς έκανε πιο συντηρητική την προέλαση των δυνάμεων τους (Μεραρχία «Σιέννα» και Μεραρχία Ιππικού) προς την Πρέβεζα – Άρτα. Οι εισβολείς ένοιωθαν ότι κινδύνευε το αριστερό τους πλευρό, όσο δεν έπεφτε το Καλπάκι.

Πηγές:
Από το άρθρο που έγραψε ο μετεωρολόγος Δημήτρης Ζιακόπουλος στην ιστοσελίδα του.
1. Γρηγορίου Μεζεβίρη, Αντιναυάρχου Π.Ν. ε. α., «Τα πορίσματα του Ναυτικού Πόλεμου της Μεσόγειου 1939-45». Έκδοση Πολεμικού Ναυτικού, Αθήναι, 1961.
2. Κωνσταντίνου Κολιόπουλου, «Η Στρατηγική Συνεισφορά του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, 1821-1944». Ναυτική Επιθεώρηση, Μάρτιος-Μάιος 2012, τ. 580, σ. 55-68.
3. Ανδρέα Γραμμένου, "Η σημασία της Κέρκυρας στο Ελληνοϊταλικό Πόλεμο 1940-41".. Εφημερίδα «Η Κέρκυρα Σήμερα», 23 Μαΐου 2009.

πηγή
https://proskynitis.blogspot.com

Τα θυμάσαι τα αδέρφια σου;

Έχουμε να γράψουμε ιστορία ακόμη...