Εδώ και μερικές ημέρες
γίνεται λόγος για τις μυστικές συνομιλίες Ισραηλινών και Τούρκων με σκοπό την
ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων. Μυστικές μεν αλλά δημοσιοποιημένες με κάθε
επισημότητα από αρμόδιους Ισραηλινούς και Τούρκους αξιωματούχους.
Έχοντας ήδη εξασφαλίσει,
όπως η ίδια θεωρεί, την
επίσημη συγνώμη του Ισραήλ για το επεισόδιο του Μαβί
Μαρμαρά το 2010, η Τουρκία αναμένει εδώ και καιρό από το Τελ Αβίβ να εκπληρώσει
τους δύο ακόμα όρους που έχει θέσει στον Πρωθυπουργό Νετανιάχου. Οι όροι αυτοί
είναι η καταβολή αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων και την άρση του
αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας. Ο δεύτερος όρος απορρίπτεται, πάντως, από το
Ισραήλ και είναι σχεδόν αδύνατο να τον δεχθεί.
Διαρροές από ισραηλινά
μέσα αφήνουν να εννοηθεί ότι στις διαπραγματεύσεις έχει τεθεί επίσης και το
ζήτημα των μελών της Χαμάς που μένουν στην Τουρκία, αλλά και ο αγωγός φυσικού
αερίου που θα μεταφέρει το ισραηλινό αέριο στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
Τούρκος αξιωματούχος,
μιλώντας στην εφημερίδα Χουριέτ, ανέφερε τον τρόπο με τον οποίο η Άγκυρα
αντιμετωπίζει την όλη διαδικασία.
Η Τουρκία από το 2010
και εφεξής επιμένει στους τρεις αρχικούς της όρους, την συγνώμη, τις
αποζημιώσεις και την άρση του αποκλεισμού. Η θέση της αυτή δεν έχει αλλάξει. Το
Ισραήλ, κατά τους Τούρκους, έχει ζητήσει συγνώμη, μετά την παρέμβαση του
Προέδρου Ομπάμα, το 2013, και είναι έτοιμο να καταβάλει αποζημιώσεις.
Αλλά μέχρι εκεί…
Επίσης η Τουρκία
εμφανίζεται αποφασισμένη να επιμένει και στον τρίτο όρο, ώστε να έχει η ίδια
απεριόριστη πρόσβαση στη Λωρίδα της Γάζας ώστε να μεταφέρει κάθε είδους βοήθεια
στη Χαμάς. Και όταν ο Ταγίπ Ερντογάν μιλά για “κάθε είδους βοήθεια” εννοεί
τα πάντα. ΄Μπορεί το Ισραήλ να διακινδυνεύσει την ασφάλειά του; Αδύνατον
αναφέρουν πηγές από το Ισραήλ…
Η Τουρκία επίσης δεν
αποδέχεται ότι ηγετικά στελέχη της Χαμάς ζουν στο έδαφός της και άρα δεν
τίθεται θέμα με τον ισραηλινό όρο. Ομως δεν λένε την αλήθεια διότι βασικά
στελέχη της Χαμάς είναι εδώ και χρόνια στην Τουρκία, η οποία δεν αποδέχεται καν
ότι υποχρεώθηκε να διώξει τον ηγέτη του στρατιωτικού σκέλους της Χαμάς, αλ
Αρουρί, ο οποίος, αποδεδειγμένα, ζούσε στο έδαφός της. Ο στόχος των Τούρκων
είναι προφανής καθώς θέλουν να φανεί ότι κερδίζουν τα πάντα χωρίς να
δίνουν τίποτα. Όμως, ο Νετανιάχου είναι εξαιρετικά προσεκτικός και αυτός είναι
που επιδιώκει να ταπεινώσει τον Ερντογάν στο θέμα αυτό.
Λίγες ημέρες πριν
αρχίσουν να κυκλοφορούν οι πληροφορίες για επαφές μεταξύ του Ισραήλ και της
Τουρκίας, ο ηγέτης της Χαμάς επισκέφτηκε την Άγκυρα και συναντήθηκε με την
τουρκική ηγεσία. Στην ‘Αγκυρα ο ίδιος πήγε και μετά τη διαρροή των πληροφοριών
και κ. Ερντογάν τον διαβεβαίωσε να μην φοβάται.
Φαίνεται πως η Χαμάς
μόνο αντίθετη δεν είναι στην προοπτική ομαλοποίησης των σχέσεων του Ισραήλ με
την Τουρκία καθώς ελπίζει πως η τελευταία θα μπορεί να της παραχωρεί βοήθεια,
βάσει του όρου που έχει θέσει στο Ισραήλ. Εξάλλου πάγια θέση της Άγκυρας είναι
ότι η Χαμάς πρέπει να αποτελέσει μέρος της ειρηνευτικής διαδικασίας
Ισραήλ-Παλαιστινίων. Η Άγκυρα θεωρεί μάλιστα πως την άποψη αυτή συμμερίζονται
και οι ΗΠΑ, κάτι που δεν είναι οριό διότι οι Αμερικανοί θεωρούν τη Χαμάς
τρομοκρατική οργάνωση.
Αν και φημολογείται
έντονα, η συμφωνία που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση δεν φαίνεται να
επεκτείνεται στον τομέα της ενέργειας και σχετίζεται μόνο με την εκπλήρωση
των τουρκικών όρων. Για τους Τούρκους το ενεργειακό ζήτημα είναι κάτι που θα
συζητηθεί μετά. Η Άγκυρα δηλώνει πως δεν πρόκειται να παρακαλέσει αυτή για τα
ισραηλινά αποθέματα φυσικού αερίου. Υπάρχει επίσης και το ζήτημα της
οριοθέτησης της ΑΟΖ των δύο χωρών, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει
ενεργειακή συνεργασία.
Η Άγκυρα θεωρεί πως η
επαναπροσέγγιση θα έπρεπε να έχει πραγματοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό αλλά δεν
έγινε λόγω της στάσης της Ιερουσαλήμ. Όλα θα μπορούσαν να έχουν τελειώσει το
2013, υποστηρίζουν οι Τούρκοι, όταν το Ισραήλ τους ζήτησε «συγνώμη». Αλλά οι
ταραχές στο πάρκο Γκεζί και τα σκάνδαλα διαφθοράς που είχαν τότε ξεσπάσει στην
Τουρκία είχαν δώσει στους Ισραηλινούς την εντύπωση ότι το κόμμα του Ερντογάν
έχανε την εξουσία.
Η αλλαγή καθεστώτος
στην Αίγυπτο επίσης και η ανάρρηση στην εξουσία του αλ Σίσι επέτρεψε στο Ισραήλ
να ελπίζει ότι θα μπορούσε να έχει έναν άλλο ισχυρό περιφερειακό σύμμαχο στην
περιοχή, αντί της Τουρκίας. Ακολούθησαν οι εκλογές στο Ισραήλ και την Τουρκία
και η επιτυχία του ΑΚΡ την 1η Νοεμβρίου άλλαξε την οπτική των Ισραηλινών,
αναφέρει η Χουριέτ.
Για την Άγκυρα επίσης η
ομαλοποίηση των σχέσεων δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα σταματήσει να ασκεί
σκληρή κριτική στην Ιερουσαλήμ, ειδικά αν το Ισραήλ επιχειρήσει στη Λωρίδα της
Γάζας.
Είναι φανερό ότι ο
Ερντογάν τα θέλει όλα δικά του. Και είναι ξεκάθαρο ότι ο Νετανιάχου δεν θα
υποκύψει στον Τούρκο πρόεδρο απλά και μόνο για να ομαλοποιήσει τις σχέσεις, που
έτσι κι αλλιώς είναι βαριά τραυματισμένες…
http://hassapis-peter.blogspot.gr/2015/12/blog-post_355.html
