Δημοψήφισμα που θα διασφαλίζει ότι δεν θα ξεμείνουν ποτέ από μετρητά θέλουν να διεξαγάγουν οι Ελβετοί. Το Ελεύθερο Ελβετικό Κίνημα (FBS) συγκέντρωσε τον απαραίτητο αριθμό υπογραφών για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τη «μη εξαφάνιση του χρήματος σε φυσική μορφή», όπως το «κόβει» η Τράπεζα της Ελβετίας σε κέρματα και χαρτονομίσματα με ονομαστική αξία σε φράγκα.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια αντίδραση στην «όλο και μεγαλύτερη δυνατότητα που έχουν οι κρατικές αρχές της χώρας να παρακολουθούν την οικονομική ζωή των πολιτών», όπως σημειώνει το FBS, το οποίο παρατηρεί ότι «η χρήση μετρητών συρρικνώνεται στην Ελβετία όπως και σε πολλές άλλες οικονομίες, καθώς οι ηλεκτρονικές πληρωμές γίνονται η προεπιλογή για τις συναλλαγές στις όλο και πιο ψηφιοποιημένες κοινωνίες».
Ως εκ τούτου η ομάδα πίεσης ζητεί να προστεθεί μια ρήτρα στον νόμο που διέπει τις εκδόσεις χρήματος από την Κεντρική Τράπεζα, η οποία «με τη σωστή διαχείριση προσφοράς χρήματος» και σε συνεργασία με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της χώρας θα διασφαλίζουν ότι «μια ικανή ποσότητα τραπεζογραμματίων και κερμάτων θα παραμένει πάντοτε σε κυκλοφορία στην αγορά».
Βλέπουν «αφραγκιές»
Το πρακτορείο Reuters αναφέρει ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις εκ μέρους των ελβετικών νομισματικών και πολιτικών αρχών ότι προσανατολίζονται προς μια κοινωνία δίχως μετρητά». Ωστόσο η ομάδα δράσης των Ελβετών πολιτών ανακοίνωσε ότι συγκέντρωσε περισσότερες από 111.000 υπογραφές συμπατριωτών τους που ανησυχούν για το ενδεχόμενο να εξαφανιστούν κάποια στιγμή στο μέλλον τα φράγκα από τις τσέπες τους.
Ως ως εκ τούτου το FBS ζητεί «τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την προστασία των κερμάτων και των χαρτονομισμάτων του εθνικού νομίσματος». Για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος επί ενός θέματος δημοσίου συμφέροντος σε εθνικό επίπεδο ο ελβετικός νόμος απαιτεί τη συγκέντρωση των υπογραφών 100.000 πολιτών. Η κεντρική κυβέρνηση και το ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο θα αποφασίσουν βέβαια πότε θα ρυθμιστεί το ζήτημα νομοθετικά και πώς θα εφαρμοστεί ο νόμος.
Φοβούνται «κατασκοπεύσεις»
Η τάση μεγάλης επιτάχυνσης των ηλεκτρονικών πληρωμών ήταν παγκοσμίως κατέστη πρόδηλη από το 2017, όταν μια μελέτη της εταιρείας ερευνών Ipsos έδειξε ότι περισσότεροι από το ένα τρίτο των Ευρωπαίων και των Αμερικανών δήλωναν ότι ευχαρίστως και με άνεση θα συνέχιζαν τη ζωή τους δίχως να χρησιμοποιήσουν ποτέ ξανά μετρητά – το 20% των ερωτηθέντων είχε δηλώσει ότι ήδη είχε βγάλει τα κέρματα και τα χαρτονομίσματα από την καθημερινότητά του.
Η πανδημία του κορωνοϊού μαζί με την ψηφιοποίηση πάμπολλων ενεργειών και δράσεων των πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο εκτίναξε για αντικειμενικούς λόγους την χρήση του «πλαστικού χρήματος» και των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
«Είναι σαφές ότι η κατάργηση των μετρητών δεν αφορά μόνο ζητήματα απλότητας των συναλλαγών, διαφάνειας ή ασφάλειας, αλλά εγκυμονεί ταυτόχρονα έναν τεράστιο κίνδυνο ολοκληρωτικής παρακολούθησης των πολιτών», σημειώνει ο πρόεδρος του FBS Ρίτσαρντ Κέλερ στον ιστότοπο του λόμπι. Ο Κέλερ θεωρεί την Ελβετία ως χώρα-σημαιοφόρο για την υπεράσπιση των συναλλαγών με μετρητά, καθώς «η προώθηση ανάλογων νομοθετικών εγγυήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση προϋποθέτει τη σχεδόν αδύνατη εξασφάλιση της έγκρισης και από τα 27 κράτη μέλη».