Τα πράγματα δεν δείχνουν να χαλαρώνουν
Στην Αθήνα κυρίως αναμένουν κάποιοι ότι με τη λήξη της ΝAVTΕX νότια του συμπλέγματος Μεγίστης/Καστελλόριζου στις 23 Αυγούστου θα υπάρξει μία σχετική περισυλλογή στην τουρκική πλευρά αναφορικά με επόμενα βήματα και ενέργειες της Αγκυρας στο φως της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. την επόμενη εβδομάδα, αλλά και του Συμβουλίου Κορυφής της Ε.Ε. προς τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος για τον Ε.Τ*
Τα πράγματα όμως δεν δείχνουν να χαλαρώνουν ενώ η συγκεκριμενοποίηση και επιβολή κυρώσεων στην Αγκυρα δεν τυγχάνουν ιδιαίτερης ανησυχίας και προβληματισμού, γιατί μέσα στους κύκλους της Ε.Ε. αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το να επιβληθούν κυρώσεις και περιορισμοί στην Τουρκία (για τις προκλητικές της κινήσεις και ενέργειες) εκλαμβάνονται από το τουρκικό κατεστημένο πολύ χαλαρά. Είναι εντελώς διαφορετική περίπτωση η επιβολή κυρώσεων (και μάλιστα σκληρών) σε Ρωσία, Λευκορωσία, Ιράν, Μιανμάρ, Βόρεια Κορέα, Βενεζουέλα κ.α., από το να επιβληθούν κυρώσεις σε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, που διαθέτει τον δεύτερο στρατό στην Ατλαντική Συμμαχία και φιλοξενεί πολυεθνικά στρατηγεία, βάσεις των ΗΠΑ, πυρηνικές βόμβες κ.ά.
Αν ληφθεί υπόψη ο εκκεντρικός παράγοντας που αφορά τον πρόεδρο των ΗΠΑ (που εκτιμά πολύ τον Ερντογάν!), ακόμα και αν κάποιες κυρώσεις υιοθετηθούν είναι άγνωστο αν θα υλοποιηθούν ενώ μπορεί στο βάθος να είναι «πολύ χαλαρές».
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που συγκλίνουν προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή της αλληλεξάρτησης των πραγμάτων στην ευρύτερη περιοχή και της διατήρησης της έντασης από τη μεριά της Αγκυρας:
*Οι εξελίξεις στη Λιβύη, όπου ο παράγοντας Τουρκία είναι υπολογίσιμος στην προώθηση μίας οριακότατης πολιτικής λύσης, αλλά και της περίπτωσης αποδοχής των αμερικανικών «ιδεών» για αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής από την πόλη της Σύρτης μέχρι την Αζνταμπίγια (ανατολική Λιβύη).
*Οι συνεχείς επισκέψεις του υπουργού Αμυνας της Τουρκίας στη Λιβύη, σε συνδυασμό με παράλληλες επισκέψεις πολιτικών και στρατιωτικών συμμάχων της Αγκυρας (όπως του Κατάρ και της Μάλτας) προβληματίζουν πολλούς κύκλους. Επίσης οι αρκετά συχνές τηλεφωνικές επικοινωνίες του Ερντογάν με τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας και Ισπανίας για τη Μεσόγειο στέλνουν τα δικά τους μηνύματα.
*Μέχρι τα τέλη Αυγούστου (με τις τωρινές συνθήκες) η κρατική εταιρεία πετρελαίων TRΑO θα λάβει την έγκριση για έρευνες και γεωτρήσεις σε περιοχές του μνημονίου Σάρατζ-Ερντογάν (κυρίως από την πλευρά της Λιβύης, που ήδη έχει συμφωνήσει) ή και σε περιοχές μεταξύ 27ου και 28ου μεσημβρινού, δηλαδή νότια της Κάσου ή Καρπάθου, προφανώς αμφισβητώντας την Ελληνο-Αιγυπτιακή συμφωνία περί θαλάσσιων ζωνών (αναφέρομαι πιο δυτικά από την ισχύουσα NAVTEX).
*Η επικείμενη ενεργοποίηση του τρίτου πλωτού γεωτρύπανου «Κανούνι» δείχνει τάσεις προς περαιτέρω κλιμακούμενες ενέργειες, ενώ και σε άλλα μέτωπα η Τουρκία είναι αρκετά ενεργός (βομβαρδισμοί στο ιρακινό Κουρδιστάν, ισχυροποίηση τακτικών θέσεων σε Ιντλίμπ και Ταλ Αμπιάντ στη βόρεια Συρία, ευρύτερες δραστηριότητες σε Αζερμπαϊτζάν-Κατάρ-Σομαλία ως και μονιμοποίηση της τουρκικής παρουσίας στην Τριπολιτάνα με όπλα και συμβούλους).
*Είναι συνεχώς στην επικαιρότητα η Γαλάζια Πατρίδα/MAVI VATAN, ενώ οι γνωστοί αναθεωρητικοί ναύαρχοι του KU MARITIMΕ FORUM του Πανεπιστημίου Κοτς αναφέρονται συνέχεια σε Αιγαίο, Μεσόγειο, Ερυθρά, Μαύρη, Αραβική Θάλασσα και Κόλπο των πετρελαίων. Ετοιμάζεται -όπως μου ανέφεραν-επιπλέον έκδοση του βιβλίου του ναυάρχου Ραμαζάν Τσεμ Γκουρντενίζ «WRITINGS ABOUT BLUΕ HOMELAND» με επικαιροποιημένες προσθήκες (η πρώτη έκδοση ήταν 528 σελίδων). Παρατηρώ συγγραφή αρκετών νέων άρθρων και επιλογών ως και όπως πληροφόρησαν πρόσφατα είχαν συναντήσεις με Ερντογάν-Ακάρ-Γενικά Επιτελεία.
*Η πρόσφατη συμφωνία για σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων «τεντώνει» κι ακονίζει τα ευρύτερα συμφέροντα της Τουρκίας. Υπάρχουν σκέψεις μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021 να καταπλεύσουν πακιστανικά πλοία σε τουρκικά λιμάνια και να πραγματοποιηθούν κοινές ασκήσεις με διάφορα κράτη στην ανατολική Μεσόγειο.
*Η πρωτοφανής εμμονή της Αγκυρας στα εν εξελίξει ναυτικά εξοπλιστικά προγράμματα, με ορισμένα από αυτά να έχουν χρονικό ορίζοντα το 2023 και προφανώς την πάγια θέση της Τουρκίας για τροποποιήσεις στο καθεστώς της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923 (την οποία οι Τούρκοι θεωρούν ως «θαλάσσια Συνθήκη των Σεβρών» και κατ’ επέκταση «άδικη για αυτούς»).
Βάσει των ανωτέρω η Τουρκία θα συνεχίσει να προκαλεί τη χώρα μας σε όλα τα μήκη και πλάτη. Θα απαιτεί διάλογο με πολλά «ζητήματα». Αν δεν υποχωρήσουμε θα συνεχίσει με όλα τα μέσα να προκαλεί ασύστολα. Αν δεχθούμε διάλογο θα θέτει συνέχεια θέματα, και επειδή προφανώς δεν μπορούμε να τα αποδεχθούμε τότε θα αποχωρήσουμε και η συστηματική παραπληροφόρηση ως και ο υβριδισμός τους θα υποστηρίζουν στη διεθνή κοινότητα ότι η Αθήνα είναι απορριπτική δύναμη. Εχουμε να δούμε πολλά πράγματα μπροστά μας και κλιμακωτά τα οποία θα χαρακτηρίζουν απύθμενες προκλήσεις και οι κίνδυνοι υποτροπής πάρα πολύ ορατοί.
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής