Η βυζαντινή καστρόπολη του «Αγίου Θεολόγου» στην Έφεσο

 «Άγιος Θεολόγος» έλεγαν οι Μικρασιάτες τη βυζαντινή καστρόπολη, που χτίστηκε στον λόφο πάνω από την αρχαία Έφεσο, όταν η ιωνική μητροπολιτική πόλη βούλιαξε στις λάσπες του ποταμού κι απομακρύνθηκε από το Αιγαίο και καταχωνιάστηκε το λιμάνι της. «Άγιος Θεολόγος», επειδή στην πρώτη ταράτσα του τειχισμένου λόφου έχτισε ο μέγας οικοδόμος αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α΄ μια πελώρια βασιλική με κέντρο την κρύπτη, όπου σύμφωνα με την παράδοση είχαν εναποθέσει οι πρώτοι Χριστιανοί το λείψανο του αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή και Θεολόγου.
Το μεγάλο του πανηγύρι γινόταν τον Σεπτέμβριο, μετά τον τρύγο. Στις 8 Μαΐου γιόρταζαν οι Ίωνες μαζί του την άνοιξη. Ήταν κι αυτοί οι πελαργοί που φώλιαζαν στις αρχαίες κολώνες.

Αμέτρητοι κίονες, αγάλματα, μαρμάρινα θυρώματα, σπόνδυλοι, ακροκέραμα, μετόπες, όλα χωμένα στη λασπουριά μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από την καστρόπολη.

Όταν την κατέλαβαν οι Αϊδίνογλου, εμίρηδες του Αϊδινίου, την είπαν «Αγιασολούκ». Έτσι έφτανε στα αυτιά τους το ελληνικό τοπωνύμιο. Και έκαναν το Αγιασολούκ πρωτεύουσα του Εμιράτου τους, ώσπου να κατακτηθεί η περιοχή από τους Οθωμανούς. Μόνον οι πελαργοί συνεχίζουν να κάνουν τις φωλιές τους στις αρχαίες κολώνες....
πολιτιστική Εταιρεία Πανόραμα

 https://proskynitis.blogspot.com/2023/05/blog-post_59.html