Πολλοί νομίζουν πως το filioque [δηλ η προσθήκη της λέξεως «και εκ του Υιού εκπορευόμενον» για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος, στο σύμβολο της πίστεως] αποτέλεσε αιτία του σχίσματος ανάμεσα στη «Ρωμαιοκαθολική» και την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία.
Η Ιστορία αυτή, είναι ένας μύθος που πρέπει επιτέλους κάποτε να εκλείψει. Στην πραγματικότητα οι Ρωμαίοι Πάπες πολέμησαν τοfilioqueμόλις αυτό προστέθηκεστο Σύμβολο της Πίστεως από τους Φράγκους. Ο Πάπας Λέων Γ’ (796-816), επειδή γνώριζε από πρώτο χέρι τις πιέσεις των Φράγκων σ’ αυτό το ζήτημα, προχώρησε σε μια πράξη που φανερώνει το πλήρες μέγεθος της παπικής αντίδρασης στις φράγκικες αυθαιρεσίες. Φρόντισε ώστε το ορθόδοξο Σύμβολο της Πίστεως (χωρίς το filioque ) να αναγραφεί σε δύο ασημένιες πλάκες (μια στα λατινικά και μια στα ελληνικά) τις οποίες ανήρτησε σε ψηλό σημείο στο ναό του Αγίου Πέτρου για να είναι ευανάγνωστες από όλους τους πιστούς.Οι μεγάλες ΑΣΗΜΕΝΙΕΣ ΠΛΑΚΕΣ που έγραφαν το Ορθόδοξο σύμβολο της πίστης είχαν την επιγραφή: «HAECLEOPOSUIAMOREETCAUTELAORTHODOXAEFIDEI» δηλαδή: «Εγώ, ο Λέων βάζω εδώ (τις πλάκες) για την αγάπη και την προστασία της Ορθόδοξης Πίστης.» Σχετική αναφορά μπορείτε να βρείτε στο: VITALEONIS, LIBERPONTIFICALIS (Ed.Duchene, TII, p.26 -η πηγή είναι από βιβλιογραφία των Παπικών!)
Ο Λέων πίστεψε ότι οι Φράγκοι δε θα τολμούσαν να προσβάλουν το ιερότερο κέντρο της δυτικής Χριστιανοσύνης. Το 809 οι τελευταίοι προχώρησαν στην επίσημη καθιέρωση του filioque με τη σύνοδο του Άαχεν. Μια και ο Πάπας εξακολουθούσε να διατηρεί την Ορθόδοξη παράδοση, ο Καρλομάγνος
έστειλε μια αντιπροσωπεία στη Ρώμη υπό τον μοναχό Σμάραγδο για να τον
μεταπείσει. Στα πρακτικά της συνάντησης, που διασώζονται μέχρι σήμερα,
φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο Λέων αρνήθηκε κατηγορηματικά. Οι διάδοχοί του συνέχισαν να είναι αντίθετοι στο filioque μέχρις ότου οι Φράγκοι κατέλαβαν δια της βίας το Πατριαρχείο Ρώμης και εγκατέστησαν οριστικά δικό τους Πάπα (πιθανόν από το 1009 και μετά).
Άλλη μία ΑΠΑΤΗ των Φράγκων αποκαλύφθηκε το 1948 από τον μεγάλο ιστορικό F. Dvornik στο έργο του «ThePhotianSchism», το οποίο πλέον είναι κλασσικό. Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό, κάθε Ρωμηός θα σοκαριστεί από τις μηχανορραφίες της δύσης, εναντίον των Ρωμηών. Σε αυτό μαθαίνουμε πως τον 12ο αιώνα οι Φράγκοι πλαστογράφησαν κάποιον δήθεν αφορισμό του Φωτίου από τον Ρωμαίο Πάπα Ιωάννη Η΄. Βεβαίως κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ! Σε αυτόν τον ψεύτικο αφορισμό στηρίχτηκαν οι θεωρίες των Φράγκων παπικών, για το Σχίσμα, μέχρι και τον εικοστό αιώνα.
Ο Ρωμαίος Πάπας Ιωάννης Η΄, δείχνει με
τον βίο του, την αγάπη του στην Ρωμηοσύνη και την Ορθόδοξη πίστη. Το 873
πίεσε τον Φράγκο αυτοκράτορα Λουδοβίκο τον Ευσεβή και κατάφερε να τον
κάνει να απελευθερώσει τον Ρωμηό ιεραπόστολο των Σλάβων Μεθόδιο, που
ήταν φυλακισμένος στη Μοραβία από τους Φράγκους για τρία χρόνια
[ObolenskyDimitri, «Η Βυζαντινή Κοινοπολιτεία», Βάνιας, Θεσσαλονίκη,
1991, τόμ. Α΄, σ. 242]. Επίσης, αγωνίστηκε για το δικαίωμα των Σλάβων να
τελούν τις ακολουθίες στη γλώσσα τους. Σε αυτή την περίπτωση ήρθε σε
οξύτατη σύγκρουση με τους Φράγκους που υποστήριζαν τη θεωρία των τριών
ιερών γλωσσών (εβραϊκή, ελληνική, λατινική) [Obolensky σ. 244].
Συμμετείχε δε, το 879, (όταν Πατριάρχης ήταν ο Μ Φώτιος) στην Η΄ Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη (η οποία σήμερα δεν αναγνωρίζεται από τους Φράγκους Παπικούς), στην οποία καταδικάστηκαν όσοι δεν αποδέχονταν την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, δηλαδή οι Φράγκοι (που την απέρριψαν επί Καρλομάγνου το 794) [περισσότερα στο βιβλίο: «Ρωμηοσύνη Ή Βαρβαρότητα», του Αναστ. Φιλιππίδη, σελ. 162]
Διαβάζουμε:
«Την γέννησιν του Φραγκικού Πολιτισμού περιγράφει εις επιστολήν του ο Άγιος Βονιφάτιος προς τον Πάπα της Ρώμης Ζαχαρίαν (nationeGraecus) [Δηλαδή γέννημα της MagnaGraecia της Κάτω Ιταλίας.] το 741.
Οι Φράγκοι είχαν απαλλάξει την Εκκλησίαν της Φραγκίας από όλους τους
Ρωμαίους επισκόπους και είχον αυτοκατασταθή επίσκοποι και κληρικοί
διοικηταί της. Ήρπασαν την περιουσίαν της Εκκλησίας και την εχώρισαν εις
τιμάρια, των οποίων την επικαρπίαν διένειμαν ως Φέουδα, συμφώνως προς
τον βαθμόν που κατείχε έκαστος εις την πυραμίδα της στρατιωτικής
φεουδαρχικής ιεραρχίας. Αυτοί οι Φράγκοι επίσκοποι δεν είχον
Αρχιεπίσκοπον και δεν είχον συνέλθει εις σύνοδον επί 80 χρόνια.
Συνήρχοντο δια τα εθνικοεκκλησιαστικά θέματα μαζί με τους βασιλείς και
λοιπούς συναδέλφους οπλαρχηγούς. Κατά τον Άγιον Βονιφάτιον, ήσαν «αδηφάγοι
λαϊκοί, μοιχοί και μέθυσοι κληρικοί, οι οποίοι μάχονται εις τον στρατόν
με πλήρη πολεμικήν εξάρτησιν και με τας χείρας των σφάζουν χριστιανούς
και ειδωλολάτρας.» [ Migne P L, 89, 744; Mansi 12, 313-314 ]
Μόλις πενηντατρία χρόνια αργότερα οι διάδοχοι αυτών των αγραμμάτων βαρβάρων προσέθεσαν το Filioque εις το Σύμβολον της Πίστεως και κατεδίκασαν την Ανατολικήν Ρωμαϊκήν Αυτοκρατορίαν ως αιρετικήν και «Γραικικήν,» εις τας Συνόδους των της Φραγκφούρτης το 794 περί εικόνων και της Ακυϊσγράνου το 809 περί της προσθήκης του Filioque εις το Σύμβολον της Πίστεως της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου, και εις εποχήν μάλιστα που δεν εγνώριζον ούτε ένα Πατέρα Οικουμενικής Συνόδου.
Επί 215 χρόνια, από το 794 μέχρι το 1012 οι Ρωμαίοι Ορθόδοξοι Πάπαι
ηρνήθησαν να υποταχθούν εις τους Φράγκους κυρίους τους εις τα θέματα του
Filioque και των εικόνων. Ο τελευταίος Ορθόδοξος Ρωμαίος Πάπας
που μνημονεύεται στα δίπτυχα των υπολοίπων τεσσάρων Ρωμαίων
Πατριαρχείων είναι ο Ιωάννης ΙΗ΄ (1003-1009) και ο πρώτος αιρετικός Ρωμαίος Πάπας που εξέπεσε από τα δίπτυχα, αφού προσέθεσε το Filioque στην ομολογίαν πίστεώς του, ήτο ο Σέργιος Δ΄ (1009-1012), δηλαδή 42 χρόνια πριν από το λεγόμενον σχίσμα του 1054».
[π. Ιωάννης Σ. Ρωμανίδης, «Ορθόδοξος και Βατικάνιος συμφωνία περί Ουνίας», http://www.antibaro.gr/religion/rwmanidhs_ounia.htm]
Η κίνηση επομένως των Φράγκων να
καταλάβουν την παλαιά Ρώμη και να επιβάλλουν τις απόψεις τους δεν ήταν
τυχαία. Η παλαιά Ρώμη περιεβάλετο με μία αίγλη. Αν και η πόλη της Ρώμης
είχε ολόκληρη μεταφερθεί, ωστόσο, η κατάληψη της παλαιάς Ρώμης θα έδινε
το (ψευτο)νομικό έρισμα που χρειαζόντουσαν οι Φράγκοι για να προβληθούν
ως συνεχιστές της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Επίσης η διάσπαση της
Εκκλησίας, τους βοηθούσε γιατί σήμαινε αποκοπή της δύσης από την ανατολή
και άρα αποκοπή της από την Νέα Ρώμη. Ήταν μία πολύ έξυπνη κίνηση.
Δρίτσας Θ.
