Άννα Κούτσμα, RBC Daily, Vzglyad
Η
Ρωσία πρέπει να ανοίξει το πορτοφόλι, καθώς η χερσόνησος θα χρειαστεί
ζεστό χρήμα για την κάλυψη των αναγκών του προϋπολογισμού, άμεσα έργα
βασικών υποδομών για ρεύμα και νερό, εξομοίωση των κοινωνικών παροχών,
αλλά και μεσοπρόθεσμο πλάνο για κατασκευαστικό «τσουνάμι» ύψους 5 δις,
εκτιμούν οι ειδικοί.
Δισεκατομμύρια
δολάρια θα χρειαστούν για να εκσυγχρονιστούν οι υποδομές και για να
εξομοιωθούν οι κοινωνικές παροχές με τις ρωσικές. Στις 17 Μαρτίου η
Ρωσία διέθεσε ήδη στην Κριμαία 400 εκατ. δολάρια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών και κυβερνητικών πηγών, το συνολικό
ποσό των δαπανών για την Κριμαία θα είναι από 3 έως 5 δις. δολάρια. Το
ποσό αυτό συμπεριλαμβάνει κοινωνικές παροχές, κονδύλια για το έλλειμμα
του προϋπολογισμού της νέας περιφέρειας και δαπάνες για τις υποδομές.
Από τις εισηγήσεις έχει γίνει ήδη σαφές ότι τα οικονομικά θέματα που θα
προκύψουν σχετικά με την Κριμαία σε περίπτωση ένταξης στη Ρωσία, θα
είναι αρκετά, με χαρακτηριστικά εκείνα της παροχής ενέργειας, καυσίμων
και υδροδότησης.
Ελλειμματικός προϋπολογισμός
Το πρώτο πράγμα που θα κληθεί να κάνει ο νέος «προστάτης» της Κριμαίας
θα είναι να κλείσει τις τρύπες στον προϋπολογισμό. Τα τελευταία χρόνια η
χερσόνησος εξαρτιόταν πολύ από την ηπειρωτική Ουκρανία. Σύμφωνα με τον
βουλευτή του Ανώτατου Συμβουλίου της Κριμαίας, Λεονίντ Πιλούνσκι, η
αυτόνομη δημοκρατία είναι ανεξάρτητη οικονομικά μόνο κατά 34%. Το 2014
πάνω από τα μισά έσοδα του προϋπολογισμού καλούνταν να εξασφαλίσουν οι
επιχορηγήσεις από το Κίεβο (325 εκατ. δολ. από τα 580 των συνολικών
εσόδων του προϋπολογισμού). Τους πρώτους δυο μήνες το Κίεβο μεταβίβασε
στην Κριμαία του 21% αυτού του ποσού. Αν η Κριμαία καταστεί διοικητικό
υποκείμενο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, οι δόσεις αυτές δεν πρόκειται να
δοθούν από την Ουκρανία.
Κοινωνικές παροχές
Επιπλέον πρόβλημα είναι τα μεγέθη των κοινωνικών παροχών της Ουκρανίας,
που λαμβάνουν οι κάτοικοι της χερσονήσου, τα οποία είναι κατά πολύ
μικρότερα από τα αντίστοιχα ρωσικά. Το ύψος των συντάξεων και κοινωνικών
χορηγιών διαφέρουν κατά 2 με 2,5 φορές.
Σε περίπτωση διακοπής των σχέσεων της Κριμαίας με την Ουκρανία, η Ρωσία
θα έχει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της εξομοίωσης των συντάξεων και
άλλων κοινωνικών παροχών κατά τα ρωσικά πρότυπα, αναγνώρισε ο υπουργός
Οικονομικής Ανάπτυξης Αλεξέι Ουλιουκάεφ.
Όπως ανέφερε η ουκρανή ειδικός του προγράμματος «Κοινωνική Δούμα»
(πόρταλ που δημιουργήθηκε για ανεξάρτητη ανάλυση των νομοσχεδίων του
ρωσικού Κοινοβουλίου), Αικατερίνα Ομπουχόβσκαγια, στον δημόσιο τομέα της
Κριμαίας απασχολούνται περίπου 200 χιλ. άτομα, ενώ σύμφωνα με τα
στοιχεία της Ουκρανικής στατιστικής υπηρεσίας για το φετινό Φεβρουάριο, ο
μέσος μισθός τους είναι περίπου 340 δολάρια. Στη Ρωσία ο συγκεκριμένος
συντελεστής είναι σχεδόν τρεις φορές υψηλότερος, δηλαδή 800 δολάρια.
Προκειμένου να ανεβούν οι μισθοί στο ρωσικό επίπεδο, θα χρειαστούν 1,4
δις. δολ. το χρόνο.
Υποδομές
Εκτός από τον κοινωνικό τομέα, σημαντικές επενδύσεις από τη Ρωσία θα
χρειαστούν και οι υποδομές. Αν η Ουκρανία διακόψει το ενεργειακό σύστημα
της Κριμαίας, για την τροφοδοσία της σε ενέργεια θα χρειαστεί η
κατασκευή γραμμών ηλεκτροδότησης μέσω του πορθμού του Κερτς, υπενθυμίζει
ο πρόεδρος του μη εμπορικού συλλόγου συνεργασίας «Περιφερειακές
οργανώσεις δικτύων», Αλεξάντρ Χουρουντζί. Η πιο σύντομη λύση είναι η
υποθαλάσσια παροχή από τον πορθμό του Κερτς. Σύμφωνα με υπολογισμούς των
εμπειρογνωμόνων, για τα έργα εξασφάλισης της απαραίτητης ισχύος θα
απαιτηθούν περίπου 490 εκατ. δολ. Το υπουργείο Ενέργειας της Ρωσίας
αρνήθηκε να προβεί σε οποιαδήποτε σχόλια.
Εκτός από τις επείγουσες δαπάνες για υποδομές, μπορεί να απαιτηθούν και
επιπρόσθετα χρήματα για νέα μεγάλα επενδυτικά προγράμματα που θα έχουν
ως στόχο να μεταμορφώσουν σημαντικά τη χερσόνησο.
Μεγάλα έργα 5 δις
Η εμπορική αντιπροσωπεία της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει ήδη ετοιμάσει
έναν κατάλογο των προγραμμάτων στα οποία θα μπορούσαν να επενδύσουν οι
ρώσοι επιχειρηματίες. Οι απαραίτητες επενδύσεις εκτιμώνται στα 5 δις.
δολ. Τα πιο ακριβά προγράμματα στον κατάλογο, είναι αυτά των υποδομών.
Ειδικότερα, πρόκειται για την ανακατασκευή του αυτοκινητόδρομου
Χερσόνησος-Ντζάνκα-Θεοδοσία-Κερτς, αξίας 1,4 δις. δολ., καθώς και
προγράμματα που αφορούν τα λιμάνια στην Ευπατορία, στη Θεοδοσία, στο
Κερτς και στη Γιάλτα, με συνολικό κόστος 1,8 δις. δολ. Υπάρχουν ακόμη
στη λίστα επενδυτικά προγράμματα για την κατασκευή χώρων αναψυχής και
τουριστικών, αγροτικών έργων, καθώς και προγραμμάτων που αφορούν τα
αεροδρόμια του Κερτς και της Σεβαστούπολης, Στο 1,2 δις. δολ. εκτιμάται
το ύψος των επενδύσεων για την κατασκευή οδικού περάσματος στον πορθμό
του Κερτς.
Οικονομολόγοι θεωρούν ότι με τα προαναφερόμενα ποσά είναι δυνατό να
φτιαχτούν αρκετά ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές υποδομές, που θα
αρχίσουν να παρουσιάζουν ενεργητικό σε σύντομο διάστημα. Επενδύσεις
μεγαλύτερες των 5 δις. θα δώσουν το έναυσμα για οικονομική ανάπτυξη, αν
ληφθεί υπόψη ότι ο όγκος της οικονομίας της Κριμαίας σήμερα είναι
συνολικά μόνο 10 δις. δολ., όπως εκτιμά ο αναλυτής της εταιρίας
επενδυτικών και χρηματιστηριακών υπηρεσιών “AForex”, Ναρέκ Αβακιάν.
Φορολογικό καθεστώς
Προκειμένου να ελαττωθεί το βάρος για τον ρωσικό προϋπολογισμό σε σχέση
με την ενδεχόμενη ενσωμάτωση της Κριμαίας, στη χερσόνησος πιθανόν να
ισχύσει ένα ιδιαίτερο φορολογικό καθεστώς, ανάλογο με εκείνο που υπήρχε
από το 1994 ως το 2007 ανάμεσα στο Ταταρστάν και στο ομοσπονδιακό
κέντρο. Ο επικεφαλής του τμήματος φορολογικής πρακτικής της εταιρίας
“Baker Tilly Tax Services”, Ρουστάμ Βαχίτοφ, επισημαίνει ότι βάσει μιας
τέτοιας συμφωνίας το 1999, το Ταταρστάν κρατούσε το 50% από το συνολικό
ΦΠΑ που συγκέντρωνε -αντί του καθιερωμένου 15%- από τους φόρους στο
αλκοόλ, το πετρέλαιο και τα ελαφριά αυτοκίνητα. Αυτό το ποσό προοριζόταν
για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών προγραμμάτων. Η Ομοσπονδιακή
Φορολογική Υπηρεσία της Ρωσίας δεν σχολίασε την πιθανότητα εφαρμογής
ενός ανάλογου καθεστώτος και στην Κριμαία.
Η μετάβαση στους ρωσικούς κανόνες είσπραξης φόρων και στο ενιαίο σύστημα
πιστωτικών και άλλων οικονομικών σχέσεων μπορεί να διαρκέσει 9-12
μήνες, προβλέπει ο διευθυντής του τμήματος διεθνών περιφερειακών
οικονομικών του πρακτορείου “Fitch Ratings”, Βλαντίμιρ Ρέντκιν.
