Ψηφιακές ταυτότητες: μύθοι, φτηνή πολιτική προπαγάνδα και πραγματικότητα

Γράφει ο Φαρσαλινός Κωνσταντίνος, ιατρός-ερευνητής

Διαστάσεις φαίνεται πως λαμβάνει το τελευταίο διάστημα το θέμα των ταυτοτήτων. Σχεδόν καθημερινά, ρεπορτάζ στα μέσα ενημέρωσης αναφέρουν τις ουρές που σχηματίζονται στα αστυνομικά τμήματα για την νέα έκδοση παλαιού τύπου ταυτοτήτων.

Το κλασσικό αφήγημα των ρεπορτάζ είναι το «τσιπάκι του διαβόλου» και αντίστοιχου τύπου θρησκευτικά ή συνωμοσιολογικά σενάρια. Όλα αυτά όμως αποτελούν μια φτηνότατη προπαγάνδα, κλασσικό φαινόμενο πλέον στα μέσα ενημέρωσης και την πολιτική ζωή, με σκοπό την απόκρυψη της πραγματικότητας. Η δε κυβέρνηση, έχει επιδοθεί σε σωρεία ψεμάτων για να δικαιολογήσει την διαφαινόμενη επιβολή των νέων ταυτοτήτων ως υποχρέωση.

ΨΕΜΑ 1

Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις ταυτότητες αφορά το δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης μεταξύ των χωρών της ΕΕ και όχι απαραίτητα την εντός συνόρων χρήση από τους Έλληνες πολίτες

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2019/1157 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 (εδώ: https://tinyurl.com/3jjt4dsk) αφορά το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της ΕΕ. ΔΕΝ αφορά σε καμιά περίπτωση τη χρήση οποιουδήποτε εγγράφου εντός της χώρας από τους υπηκόους της κάθε χώρας. Ο τίτλος μάλιστα αναφέρει («… που ασκούν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας».

Μάλιστα, ΔΕΝ ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τα κράτη να εκδίδουν ταυτότητες. Συγκεκριμένα αναφέρει (παράγραφος 11):

«Ο παρών κανονισμός δεν υποχρεώνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν δελτία ταυτότητας ή έγγραφα διαμονής, όταν αυτά δεν προβλέπονται στην εθνική νομοθεσία, ούτε θίγει την αρμοδιότητα των κρατών μελών να εκδίδουν, βάσει του εθνικού δικαίου, άλλα έγγραφα διαμονής που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης…»

Γι’ αυτό άλλωστε σήμερα υπάρχουν χώρες της ΕΕ και της περιοχής Schenghen όπου η έκδοση ταυτότητας ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ για τους πολίτες. Συγκεκριμένα, είναι οι παρακάτω χώρες (εδώ: https://tinyurl.com/59hs2vpx):

Αυστρία

Δανία

Φινλανδία

Γαλλία

Γερμανία (απαιτείται είτε ταυτότητα είτε διαβατήριο σε πολίτες > 16 ετών, αλλά όχι υποχρεωτικά ταυτότητα)

Ουγγαρία (υποχρέωση να κατέχουν είτε ταυτότητα, είτε διαβατήριο είτε δίπλωμα οδήγησης)

Ισλανδία

Ιρλανδία (δεν υπάρχουν καν ταυτότητες)

Ιταλία (οι πολίτες υποχρεούνται να αποδείξουν την ταυτοπροσωπία τους αν τους σταματήσει η αστυνομία)

Λετονία (θα γίνει υποχρεωτική η έκδοση ταυτότητας από το 2023)

Λιχτενστάιν

Λιθουανία (διαβατήριο ή ταυτότητα υποχρεωτικά σε πολίτες > 15 ετών)

Νορβηγία (μάλιστα μόλις το 2020 ξεκίνησε η έκδοση ταυτοτήτων στη Νορβηγία από το κράτος, προαιρετικά όμως).

Σλοβενία (κάποιου είδους έγγραφο ταυτοπροσωπίας με φωτογραφία είναι υποχρεωτικό, όχι όμως απαραίτητα ταυτότητα)

Σουηδία

Ελβετία

Στο Ηνωμένο Βασίλειο (εκτός ΕΕ και εκτός Schengen) οι ταυτότητες ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ από το 2011 (εδώ: https://www.gov.uk/identitycards). Δεν υπάρχει καν η δυνατότητα έκδοσης δελτίου ταυτότητας.

Με λίγα λόγια, η ΕΕ δεν αναφέρει πουθενά ότι η Ελλάδα πρέπει υποχρεωτικά να χορηγήσει νέου τύπου ταυτότητες σε όλους τους πολίτες. Είναι υποχρεωμένη να αλλάξει ταυτότητες για όσους θέλουν να τις χρησιμοποιούν για τις μετακινήσεις τους εντός της ΕΕ. Δεν θα μπορείς λοιπόν να κυκλοφορείς εντός ΕΕ και Schengen με τις παλιές ταυτότητες. Θα μπορούσε λοιπόν απλούστατα μόνο σε όσους ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟ αλλά θέλουν να ταξιδέψουν στην ΕΕ με ταυτότητα, να τους υποχρεώσει να εκδώσουν νέου τύπου ταυτότητα.

Γιατί λοιπόν προσανατολίζονται σε υποχρεωτικότητα για όλους, όπως αναφέρουν τα μέσα ενημέρωσης; (πιθανή απάντηση πιο κάτω)

ΨΕΜΑ 2

Το παραπλανητικό, άκυρο και φτηνό επιχείρημα του γεωεντοπισμού των κινητών τηλεφώνων – θα έχουν άραγε γεωεντοπισμό οι νέες ταυτότητες;

Το επιχείρημα του γεωεντοπισμού των κινητών τηλεφώνων χρησιμοποιείται ευρέως από πολιτικούς και σχολιαστές του διαδικτύου, προσπαθώντας να χαρακτηρίσουν ως μη ζήτημα το ενδεχόμενο (;) να περιλαμβάνει γεωεντοπισμό ή άλλα στοιχεία η νέα ταυτότητα. 

Κατ’ αρχάς πουθενά στην οδηγία της ΕΕ δεν αναφέρεται η προϋπόθεση γεωεντοπισμού, ούτε υπάρχει στα διαβατήρια. Άρα δεν είναι απαραίτητο στοιχείο σε ταξιδιωτικά έγγραφα. Το γεγονός ότι δημόσια συζητούν για τον γεωεντοπισμό των κινητών τηλεφώνων αποτελεί έμμεση παραδοχή ότι οι νέες ταυτότητες θα περιλαμβάνουν (ή μπορεί να περιλάβουν στο μέλλον;) γεωεντοπισμό.

Ο παραλληλισμός όμως είναι ανόητος και αστείος. Στα κινητά τηλέφωνα ο γεωεντοπισμός υπάρχει για ευκολίες καταναλωτισμού και πλοήγησης, και είναι ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟΣ, δηλαδή απενεργοποιείται από το χρήστη όποτε το επιθυμεί. Και φυσικά τα στοιχεία δεν καταλήγουν σε καμία κυβερνητική υπηρεσία. 

Καμία σχέση λοιπόν με τις ταυτότητες. Βέβαια, στις ταυτότητες ο γεωεντοπισμός δεν θα γίνεται ασύρματα ή μέσω συστήματος GPS αλλά σκανάρωντας ηλεκτρονικά την κάρτα. Σήμερα δεν χρειάζεται να σκανάρουμε πουθενά ταυτότητες ή διαβατήρια (πέραν του αεροδρομίου). Αύριο ποιος ξέρει αν και που θα θέλει η κάθε νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση να τις σκανάρουμε; «Για την ασφάλειά μας» πάντα. Άλλωστε ο σκοπός της ηλεκτρονικής ταυτότητας θα είναι το σκανάρισμά της και όχι ο οπτικός της έλεγχος όπως γίνεται με το σημερινό έγγραφο.

Γιατί λοιπόν χρειάζεται η κυβέρνηση να περιλαμβάνει στοιχεία γεωεντοπισμού στις ταυτότητες; Σε τι εξυπηρετεί αυτό (αν τελικά συμπεριληφθεί αυτή η δυνατότητα);

ΨΕΜΑ 3

Ανόητες και προπαγανδιστικές θεωρίες συνομωσίας με σκοπό την απόκρυψη του πραγματικού προβλήματος παραβίασης της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων.

Οι ταυτότητες δύναται να είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ έγγραφα για την ΤΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ (όπως και τα διαβατήρια). Καμία άλλη χρήση δεν μπορεί να είναι υποχρεωτική, σε καμία περίπτωση. Η Ελληνική κυβέρνηση όμως έχει άλλες ιδέες. Συγκεκριμένα, στο ΦΕΚ Β΄ 824/17.02.2023 (διαθέσιμο εδώ: https://tinyurl.com/7ja66f8s) προχώρησαν σε αλλαγή της υπ’ αρ. 8200/0-297647/10.4.2018 κοινής υπουργικής απόφασης «Έκδοση νέου τύπου Δελτίου Ταυτότητας Ελλήνων πολιτών», προσθέτοντας το εξής:

4. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 3 της ίδιας ως άνω απόφασης, αντικαθίσταται ως εξής: «Επιπλέον, στο ως άνω ηλεκτρονικό μέσο αποθηκεύονται το επώνυμο πατέρα, επώνυμο μητέρας, ο Δήμος εγγραφής, ο αριθμός δημοτολογίου και ο τόπος έκδοσης του δελτίου, ΕΝΩ ΘΑ ΔΥΝΑΤΑΙ ΝΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΟΥΝ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ, ΕΑΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΘΕΙ ΝΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΦΘΟΥΝ ΣΤΟ ΕΝ ΛΟΓΩ ΜΕΣΟ»

Τί σχέση έχει λοιπόν ένα υποχρεωτικό έγγραφο ταυτοπροσωπίας με άλλα, άσχετα δεδομένα για ψηφιακές υπηρεσίες, που μάλιστα καθίστανται επιβαλλόμενα όταν εφαρμόζονται στις ταυτότητες; Ποια είναι δυνητικά αυτά τα στοιχεία που θα αποθηκεύονται; Ποιος θα έχει πρόσβαση, πως θα τα χρησιμοποιεί και που θα αποθηκεύονται τα δεδομένα; Τα ζητήματα ιδιωτικότητας και προσωπικών δεδομένων είναι τεράστια. Και είναι παντελώς αδιάφορο αν κάποιος λόγω συγκεκριμένων αντιλήψεων ή επιπέδου αυτοεκτίμησης δεν ενδιαφέρεται να έχει ιδιωτικότητα, διότι εδώ μιλάμε για ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΤΗΤΑ και όχι για εθελοντική εφαρμογή.

Είναι προφανές λοιπόν ότι γίνεται μια προπαγανδιστική προσπάθεια γραφικοποίησης και συνωμοσιολογίας, με σκοπό να αποκρύψουν το πραγματικό πρόβλημα που είναι η παραβίαση της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων. Το αστείο είναι πως σε αυτή την προσπάθεια προπαγανδιστικής δήθεν συνωμοσιολογίας συμμετέχει και ο υπουργός κ. Γεωργιάδης, που πριν από λίγα χρόνια είχε χαρακτηρίσει τις νέες ταυτότητες ως ΦΡΙΚΩΔΕΙΣ που παραπέμπουν στο βιβλίο του Όργουελ 1984 (το βίντεο εδώ: https://tinyurl.com/3dxx2mu6).

Ενδιαφέρον έχει πάντως ότι το ΣτΕ έχει ήδη αποφανθεί από το 2019 εναντίον της προσθήκης στοιχείων πέρα των απαραίτητων για την ταυτοπροσωπία (εδώ: https://tinyurl.com/5et8zaus). Ξέρουμε βέβαια πόσο υπολογίζει τις μη-βολικές δικαστικές αποφάσεις η σημερινή κυβέρνηση.

Εν κατακλείδι, είναι δεδομένο ότι χρειαζόμαστε νέες ταυτότητες έναντι των απαρχαιωμένων που έχουμε μέχρι σήμερα. Μια κλασσική ηλεκτρονική ταυτότητα με στοιχεία ταυτοπροσωπίας (και με RFID) δεν θα διέφερε σε τίποτα από ένα διαβατήριο. Εδώ όμως η κυβέρνηση έχει άλλες ιδέες. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.

Όποιος έχει στοιχειώδεις γνώσεις για την φιλοσοφία της πολιτικής και της εξουσίας, γνωρίζει πολύ καλά δύο πράγματα:

1. Ουδεμία εξουσία δικαιούται τυφλής εμπιστοσύνης στα πλαίσια δήθεν καλών προθέσεων. Μια ασύδοτη, ανεξέλεγκτη και χωρίς λογοδοσία εξουσία ισοδυναμεί πρακτικά με δικτατορία ακόμη κι αν έχει ψηφιστεί με εκλογές.

2. Ο απώτερος σκοπός κάθε εξουσίας, δημοκρατικής και μη, είναι ο απόλυτος έλεγχος των πολιτών. Το αν θα το πετύχουν ή όχι εξαρτάται μόνο από την ανοχή ή την αντίδραση των πολιτών, είτε σε ειρηνική είτε σε βίαιη επιβολή του ελέγχου.

Στη σημερινή εποχή της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, η παρακολούθηση με σκοπό τον απόλυτο έλεγχο είναι δημόσια παραδεκτός στόχος. Δεν έχουν σημασία οι ψευδεπίγραφες επικλήσεις ασφάλειας, υγείας ή ότι άλλο χρησιμοποιήσουν, σημασία έχει μόνο το αποτέλεσμα. Η βίαιη φτωχοποίηση απαιτεί εξ ορισμού βίαιη εξάρτηση από το κράτος και απόλυτο έλεγχο των κινήσεων των πολιτών. Τα πράσινα διαβατήρια με καταγραφή του προσωπικού αποτυπώματος άνθρακα για τον κάθε πολίτη, αποτελούν άλλον έναν απώτερο στόχο.

Ψηφιακό νόμισμα και υποχρεωτικές ψηφιακές κάρτες με δυνατότητα καταγραφής όλων των κινήσεων των πολιτών, σημαίνουν κατάργηση της ελευθερίας και της ιδιωτικότητας (στο απώτερο μέλλον φυσικά, διότι δεν είναι ανόητοι να τα εφαρμόσουν όλα άμεσα). Όποιος δεν τα καταλαβαίνει, είτε είναι αφελής (διότι δουλεύει καλά η ύπνωση και η παραπληροφόρηση από τα ΜΜΕ και το πολιτικό σύστημα) είτε είναι εντεταλμένος να παραπληροφορεί και να παραπλανεί τους πολίτες.

Oποιος εμπιστεύεται άκριτα τις “καλές προθέσεις” της κάθε κυβέρνησης σε τέτοια θέματα, είναι απλά ανόητος.

Farsalinos