Από Δημήτρης Λιάτσος Νέος αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου ανταγωνιστικός του ρωσικού ξεκινά σύντομα, εξηγεί η τουρκική Daily Sabah. Και ενημερώνει για την έναρξη του πολυδιαφημισμένου αγωγού ΤΑΝΑΡ από το Αζερμπαιτζάν μέσω Γεωργίας σε Τουρκία, Ελλάδα, Αλβανία και ίσως Ιταλία!
Πόσες και πόσες βαρύγδουπες δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων δεν ήχησαν τα τελευταία χρόνια αναφορικά με το ελληνικό τμήμα του αγωγού φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν που μέχρι τα τουρκοελληνικά σύνορα φέρει την κωδική ονομασία ΤΑΝΑΡ και στη συνέχεια αποκαλείται Διαδριατικός (ΤΑΡ), με προοπτική να φθάσει ως το Πρίντεζι στη Νότια Ιταλία!
Στις 30/11, λοιπόν, σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Daily Sabah, οι πρόεδροι Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν, Ερντογάν και Αλίεφ θα κάνουν τα εγκαίνια του Διανατολιτικού τμήματος του αγωγού (ΤΑΝΑΡ).
Θυμάμαι ότι και πριν από ενάμισι χρόνο έκαναν ξανά τελετουργικές εκδηλώσεις για τα εγκαίνια του αγωγού μεταφοράς φ.α. από τη λεκάνη της θάλασσας της Κασπίας ως τις ευρωπαϊκές αγορές. Το εντυπωσιακό σε σχήματα έργο ονομάστηκε «Νότιος Διάδρομος Αερίου» (ΝΔΑ)! Πρόκειται στην ουσία για τον ΤΑΝΑΡ και τις πιθανές μελλοντικές του προεκτάσεις...
Βασικοί υποστηρικτές του έργου αυτού που έχει περισσότερο πολιτικό παρά επιχειρηματικό υπόβαθρο είναι η Ε.Ε. οι ΗΠΑ, η Βρετανία...
Ο πρόεδρος Τραμπ με το σύνηθες πομπώδες, πληθωρικό ύφος του είχε αποκαλέσει τον ΝΔΑ, «απίστευτο επίτευγμα που θα εξασφαλίσει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης»! Σε ένα απώτερο μέλλον, μέσω του διαδρόμου αυτού θα μπορούσε να βρει διέξοδο στην Ευρώπη το αέριο του Τουρκμενιστάν, του Καζακστάν, του Ιράν!
Ωστόσο, η πραγματική εικόνα απέχει αρκετά από τη... χολιγουντιανή εκείνη που κατασκεύασαν οι εμπνευστές του και που βασικός στόχος ήταν η κατασκευή ενός αγωγού που θα αφήνει έξω τη Ρωσία! Επιδίωξη επιθυμητή, πλην όμως έχει λόγο ύπαρξης εάν είναι και ρεαλιστική και οικονομικά συμφέρουσα! Τα στοιχεία από το επεξεργασμένο μπίζνες-πλαν του ΝΔΑ δείχνουν: Ο αγωγός θα είναι 3,5 χιλ. χιλιόμετρα, το κόστος κατασκευής ανέρχεται στα 45 δισ. δολάρια. (Ο νότιος, υποθαλάσσιος που έρχεται από τη Ρωσία και βγαίνει ήδη στα τουρκικά παράλια, έχει κόστος κοντά στα 20 δισ. δολάρια.)
Στο δια ταύτα: Ο αγωγός που πιστοποιούν ότι θα ξεκινήσει σύντομα, από το Αζερμπαϊτζάν, έχει τεχνική δυνατότητα μεταφοράς, 16 δισ. κυβικά τον χρόνο, επακριβώς 15,75! Από αυτά τα 6 δισ., με βάση το συμβόλαιο που ήδη υπάρχει, θα μένουν στην Τουρκία. Επίσης, ο υπουργός ενέργειας της Γεωργίας, Τιμούρ Γκοτσιτασβίλι, ευελπιστεί ότι η διέλευση του αγωγού μέσω της χώρας του θα αφήνει και μάλιστα με έκπτωση, γύρω στα 2 δισ. κυβικά φ.α. τον χρόνο! Με τα υπόλοιπα, σχεδόν 8 δισ. θα ξεκινήσει η «ενεργειακή ασφάλεια» της Ευρώπης!
Χμ... Ας ρίξουμε μια ματιά στις ανάγκες της Ευρώπης:
Στα ευρωπαϊκή μεγέθη των 500 δισ. κυβικών κατανάλωσης το χρόνο, τα 8-10 δισ. από το Αζερμπαϊτζάν δεν αποτελούν παρά το 2% περίπου, εξηγεί ο αναλυτής Αλεξέι Γριβάτς!
Σε επιμέρους χώρες, όπως π.χ. Ελλάδα, ίσως Βουλγαρία, αυτό μπορεί να δημιουργήσει κάποια προβλήματα στη ρωσική Gazprom, ωστόσο, συνολικά δεν αλλάζει τον ενεργειακό χάρτη. Άλλωστε στελέχη της Gazprom, έχουν δηλώσει κατά καιρούς ότι δεν θεωρούν το φ.α. από το Αζερμπαϊτζάν ως ανταγωνιστικό στο δικό τους, αλλά... ως συμπληρωματικό για τον εφοδιασμό της Ευρώπης!
Πριν από αρκετά χρόνια ειδικοί πάνω στα θέματα κατασκευής αγωγών εξέφραζαν προβληματισμό αν και κατά πόσο το Μπακού καταφέρει να εξορύξει το αέριο από τα βάθη της Κασπίας, πότε θα είναι έτοιμο να το κάνει -ήδη το έργο έχει πάρει δυο-τρεις αναβολές- και αν τελικά το καταφέρει, κατά πόσο θα μπορεί να έχει συνεχή ροή χωρίς διακοπές, λόγω των καιρικών συνθηκών στη θάλασσα της Κασπίας!
Επίσης, οι ειδικοί στην Ελλάδα δεν μπορεί να μη γνωρίζουν ότι το Αζερμπαϊτζάν χρειάζεται φ.α. για να καλύπτει τις εσωτερικές ανάγκες του. Αυτό μέχρι τώρα δεν το έχει πετύχει και βρίσκεται στην ανάγκη, προς εξυπηρέτηση των εξαγωγικών του συμβολαίων, να εισάγει φ.α. από τη Ρωσία προς κάλυψη εσωτερικών αναγκών!
Το ίδιο βέβαια κάνει και η γειτονική Γεωργία, η οποία επίσης περιμένει πώς και πότε θα αντληθεί το αζερικό για να εξασφαλίσει... ενεργειακή ασφάλεια!
Κάποιοι πιο «επιτηδευμένοι» στην Άγκυρα εξηγούν πως το θέμα μπορεί να λυθεί με πλήρωση του αγωγού ΤΑΡ προς την Ελλάδα, με... ρωσικό αέριο! Και διαλαλούν ότι η χώρα τους γίνεται εκ των πραγμάτων, το κέντρο διαμετακόμισης φ.α. των αγωγών, απ' όπου κι αν προέρχονται. Οι αγωγοί μπορεί να είναι από οπουδήποτε, το θέμα έγκειται στο αν και ποιοι έχουν δυνατότητα να τους γεμίσουν με φ.α. Και δικοί μας «αναλυτές» που υποτίθεται ότι επιθυμούν την εξεύρεση φθηνής ενέργειας για να δώσουν ώθηση στη δοκιμαζόμενη ακόμα οικονομία που όλο παίρνει μπρος και όλο βήματα σημειωτόν κάνει, επιμένουν σε αγωγούς (ΤΑΡ, IGB κλπ), επιχειρούν να στοιχειοθετούν τις όποιες δυτικές επινοήσεις αρκεί να αφήνουν έξω τη Ρωσία. Πλήθος δημοσιευμάτων από το 2010 που υπογράφηκε ο IGB, αποφεύγουν να τονίσουν τις δυνατότητες μεταφοράς, προθύμως, ωστόσο, διακηρύσσουν τη μη συμμετοχή της Ρωσίας!
Η Ελλάδα μέχρι τώρα έχει εξασφαλίσει το 65-70% των αναγκών της σε φ.α. από τους αγωγούς που έρχονται από τη Ρωσία. Και στην Ελλάδα και στη γείτονα Βουλγαρία γίνεται μια επίμονη και πιεστική προσπάθεια από υπερατλαντικούς μας συμμάχους να μας πείσουν να... απεξαρτηθούμε από τη Ρωσία και να αγοράζουμε υγροποιημένο που θα μας φέρουν οι αμερικανικές εταιρίες με το ανάλογο (επί μιάμιση φορά ακριβότερο) κόστος! Μόνο που αυτό που βρίσκουν οι αμερικανικές εταιρίες στην ελεύθερη (σποτ) αγορά δεν είναι αμερικανικό, αλλά κυρίως... ρωσικό! Της εταιρίας Novatek, που έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο εργοστάσιο LNG στη Γιακουτία! Και έριξε στο ενεργειακό... καναβάτσο τους ενεργειακούς νονούς των ΗΠΑ που ετοίμαζαν για τον εαυτόν τους παγκόσμιο μονοπώλιο στο υγροποιημένο!
Τώρα ανέσυραν και επαναδιαφημίζουν το ΤΑΝΑΡ και ΤΑΡ. Που για την Ελλάδα θα ήταν ευχής έργο να υλοποιηθούν και να περνάει προς την Ευρώπη το φ.α. που θα μας προμηθεύουν. Αν υπάρχει... Ή θα το γεμίζουμε με το... υγροποιημένο (ρωσικό ντε), που θα μας φέρνουν οι αμερικανικές εταιρίες στην Αλεξανδρούπολη; Γι' αυτό λέω: Ταλαίπωρη Ελλάδα...
