Αυτήν τη φορά, μάλιστα, αυτές οι ανυπόστατες καταγγελίες δεν εκστομίστηκαν από βουλευτές της αντιπολίτευσης, αλλά από έναν πυλώνα του καθεστώτος Ερντογάν, τον επικεφαλής του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης, Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Πριν από λίγες ημέρες ο ηγέτης των «Γκρίζων Λύκων» υποστήριξε ότι η Ελλάδα κατέχει παράνομα 15 νησιά του Αιγαίου και πως έτσι «παραβιάζει το δίκαιο της καλής γειτονίας».
Ο Μπαχτσελί μίλησε μόνο για 15 νησιά, άλλοι όμως στην Τουρκία κάνουν λόγο για 16 ή ακόμα και για 18, κάτι που δείχνει πώς αυξομειώνουν οι γείτονες τις διεκδικήσεις τους ανάλογα με τη σκοπιμότητα της συγκυρίας.
Αφορμή για τις δηλώσεις του έλαβε ο κ. Μπαχτσελί από την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκοπή Παυλόπουλου, σε Σύμη, Αγαθονήσι, Φαρμακονήσι και Χίο, στη διάρκεια της οποίας μάλιστα οι Τούρκοι παρενόχλησαν το προεδρικό αεροσκάφος ενώ πετούσε πάνω από τη νήσο Παναγία.
Ο εταίρος του Ταγίπ Ερντογάν έδωσε επίσημη κάλυψη σε αυτές τις ενέργειες, χαρακτηρίζοντας «προκλητική» την επίσκεψη του ΠτΔ και απείλησε τη χώρα μας να μη δοκιμάζει την υπομονή της Άγκυρας.
Το αφήγημα περί της «κατάληψης» από την Ελλάδα των 18 νησιών και νησίδων στο Αιγαίο ξεκίνησε από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας και ήταν ένα επιχείρημα που χρησιμοποιούσε η τουρκική αντιπολίτευση για να πλήξει την κυβέρνηση Ερντογάν.
Με την παρέμβασή του ο Μπαχτσελί το αναβαθμίζει και το φέρνει στο επίκεντρο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, καθώς έχει καταστεί πια σαφές πως μετά τη συμμαχία του με τους «Γκρίζους Λύκους».
ο Ερντογάν έχει υιοθετήσει μεγάλο μέρος των απόψεών τους στα εξωτερικά θέματα.
Αυτό συνιστά όμως περαιτέρω αναβάθμιση της περίφημης και ανυπόστατης θεωρίας περί γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο.
Η θεωρία των γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο, δηλαδή της ύπαρξης νήσων και βραχονησίδων, το καθεστώς των οποίων δεν είναι ξεκάθαρο και κατά συνέπεια αμφισβητούμενο, τέθηκε για πρώτη φορά από την Άγκυρα με αφορμή το επεισόδιο στα Ίμια το 1995.
Πρόκειται φυσικά για μια μονομερή αμφισβήτηση από την πλευρά της Άγκυρας, η οποία ουδέποτε έγινε και δεν γίνεται αποδεκτή από την Αθήνα, η οποία αντιτάσσει πως τα υπάρχοντα σύνορα στο Αιγαίο απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες, τις οποίες η Τουρκία οφείλει να σεβαστεί.
Στο αφήγημα της θεωρίας των γκρίζων ζωνών περίοπτη θέση καταλαμβάνει η άποψη για τα 18 νησιά που κατέχει παρανόμως η Ελλάδα και σύμφωνα με την τουρκική ερμηνεία θα έπρεπε να ανήκουν στην Τουρκία.
Στην πραγματικότητα, τα νησιά είναι περισσότερα, αφού σε πολλές περιπτώσεις αφορά νησιωτικά συμπλέγματα.
Πρόκειται για τις Οινούσσες, που βρίσκονται ανατολικά της Χίου, τους Φούρνους, το Αγαθονήσι, το Φαρμακονήσι, την Καλόλιμνο, τα Ίμια, την Ψέριμο και τους Αρκιούς που βρίσκονται νοτίως της Σάμου και ανατολικά της Καλύμνου, τις νήσους Γυαλί και Σύρνα (νοτίως και ανατολικά της Κω), την Παναγιά, καθώς και τις νήσους που βρίσκονται βορείως και νοτίως της Κρήτης, Δία, Διονυσάδες και Γαύδο, Γαϊδουρονήσι και Κουφονήσι.
Η Τουρκία υποστηρίζει πως ούτε η Συνθήκη της Λωζάνης ούτε η Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων και η παραχώρηση της Δωδεκανήσου από την Ιταλία καλύπτουν το καθεστώς αυτών των νησιών, ότι βρίσκονται εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων και ότι η Ελλάδα τα έχει σφετεριστεί.
Αυτές οι ανυπόστατες θεωρίες που κυκλοφορούν ευρέως στη γειτονική χώρα δεν είχαν διατυπωθεί μέχρι τώρα επίσημα σε διπλωματικά κείμενα.
Τον Φεβρουάριο του 2016 ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στο NATO είχε υποβάλει κείμενο στη Συμμαχία, όπου εμμέσως μεν αλλά για πρώτη φορά τίθεται σε ένα επίσημο έγγραφο το σύνολο αυτών των διεκδικήσεων.
Το έγγραφο αυτό ουδέποτε ετέθη πάντως σε συζήτηση στη Συμμαχία, καθώς απορρίφθηκε στο σύνολο του από την ελληνική αντιπροσωπεία και τους συμμάχους.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η παραφιλολογία για τα 16 νησιά οδήγησε στο δεύτερο μισό της περασμένης δεκαετίας και σε επικίνδυνες ενέργειες, δηλαδή αυτοσχέδιες απόπειρες πολιτών να αποβιβαστούν στα νησιά αυτά.
Οι πολιτικές διαστάσεις που είχε πάρει το θέμα, καθώς και η εμμονή της Άγκυρας στη θεωρία των γκρίζων ζωνών οδήγησαν από τις αρχές του 2011 σε μια τακτική συνεχών υπερπτήσεων, παραβιάσεων εναέριου χώρου και χωρικών υδάτων στο Φαρμακονήσι, το Αγαθονήσι και τους Φούρνους.
Με τις Οινούσσες η πρόκληση… αναβαθμίζεται, αφού η αμφισβήτηση δεν αφορά πια νησιά με ελάχιστους κατοίκους και ακατοίκητες βραχονησίδες, αλλά ένα νησί με πληθυσμό άνω των 1.000 κατοίκων.
Παναγιώτης Γαλιάτσος, εφημερίδα «Ειδήσεις» (29/07/2017), πρωτότυπος τίτλος «Τουρκικές Απειλές για 18 νησιά».
