«Ὑμῖν ἐχαρίσθη τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τὸ εἰς αὐτὸν πιστεύειν, ἀλλὰ καὶ τὸ ὑπὲρ αὐτοῦ πάσχειν». (Φιλιπ. 1,29)
Ἀσφαλῶς
ἡ ἁγιότης δὲν εἶνε μονοπώλιον ἑνὸς ἔθνους. Ἡ ἁγιότης εἶνε οὐράνιον
φυτὸν ποὺ δύναται νὰ ἐγκλιματισθῇ καὶ νὰ εὐδοκιμήσῃ εἰς ὅλα τὰ μήκη καὶ
τὰ πλάτη τοῦ πλανήτου.
Ὅπου ἐξηπλώθη ὁ Χριστιανισμός, ἔχει νὰ μᾶς παρουσιάσῃ ἁγίους, τοὺς ὁποῖους ἔπλασεν ἀπ’ ὅλας τὰς φυλὰς καὶ τὰ ἔθνη καὶ ἀπ’ ὅλα τὰ στρώματα τῆς κοινωνίας. Καννίβαλοι ποὺ ἔσφαζον ἀνθρώπους καὶ ἔθραυον κρανία διὰ νὰ φάγουν τὸν μυελόν, ὅταν ἤκουσαν τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου. καὶ ἐκατηχήθησαν ὑπὸ τῶν ἱεραποστόλων μετεβλήθησαν ριζικῶς καὶ οἱ βράχοι, οἰ ὁποῖοι εἶχον βαφῆ κόκκινοι μὲ τὸ αἷμα τῶν θυμάτων, ἐλαξεύθησαν καὶ ἔγιναν κολυμβῆθραι μέσα εἰς τὰς ὁποίας ἐβαπτίσθησαν οἱ ἄγριοι.
Οἱ ἅγιοι δὲν θὰ ἐκλείψουν ποτέ. Ὑπῆρξαν καὶ ὑπάρχουν παντοῦ καὶ ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν εἶνε γνωστὸς εἰς τὸν Κύριον, ὅστις, ὡς καλὸς ποιμήν, γνωρίζει τὰ πρόβατά Του, τοὺς πιστοὺς ἐκείνους οἰ ὀποῖοι ἔργῳ καὶ λόγῳ ὁπουδήποτε καὶ ἐὰν εὑρίσκωνται, ἀγωνίονται διὰ νὰ ἐξαπλωθῆ ἡ Βασιλεία Του ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀλλ’ ἐὰν ὑπάρχη μία χώρα εἰς τὴν ὁποίαν περισσότερον πάσης ἄλλης ὁ Χριστιανισμὸς ἔρριψε βαθείας ρίζας, ἤνθησε καὶ ἐκαρποφόρησε καρπὸν πολύν, πλήθος ἁγίων, εἶνε ἡ Ἑλλάς.
«Π ό σ ο ν λ α μ π ρ ὰ ε ἶ ν ε ἡ Ἑ λ λ ὰ ς ἐ κ τ ο ῦ π λ ή θ ο υ ς τ ῶ ν ἁ γ ί ω ν τ η ς» ἀναφωνεῖ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος.
Τὴν Ἑλλάδα ἐπεσκέφθη πρῶτος ὁ κορυφαῖος τῶν Ἀποστόλων, ὁ Παῦλος, καὶ ἵδρυσε τὰς πρώτας Ἐκκλησίας τῆς Εὐρώπης, τὴν Ἐκκλησίαν τῶν Φιλίππων (ἀρχαίας πόλεως παρὰ τὴν σημερινὴν πόλιν τῆς Καβάλλας), τήν Ἐκκλησίαν τῆς Θεσσαλονίκης, τῆς Βερροίας, τῶν Ἀθηνῶν, τῆς Κορίνθου καὶ τῆς Κρήτης. Τὴν Ἑλλάδα ἐπεσκέφθη ἐπίσης ὀ Ἀπόστολος Ανδρέας μαρτυρήσας ἐν Πάτραις. Εἰς τὴν νῆσον Πάτμον ἔγραψε τὴν ἀποκάλυψίν Του ὁ Εὐαγγελιστῆς Ἰωάννης. Ὁ σπόρος τὸν ὁποῖον ἔσπειραν οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ συνεργάται αὐτῶν εἰς τοὺς προγόνους μας δὲν ἀπωλέσθη. Εὗρε γῆν ἀγαθὴν εἰς τὰς ψυχὰς τῶν προγόνων μας καὶ ἐκαρποφόρησεν. Ἐκ τῆς βαθείας νυκτὸς τῆς εἰδωλολατρείας ἡ Ἑλλὰς ἐβάδισε πρὸς τὸ φῶς τὸ ἀνέσπερον. Οἱ Ναοὶ τῶν Ὀλυμπίων θεῶν ἠρημώθησαν. Τὰ εἴδωλα συνετρίβησαν, καὶ μεταξὺ Παξοῦ καὶ Ἀντιπάξου ἠκούσθησαν οἱ ἀναστεναγμοὶ τῶν πονηρῶν πνευμάτων, ὅτι ἡ εἰδωλολατρεία ἐν Ἑλλάδι ἀπέθανεν!
Ἡ Ἑλλὰς ἔζη καὶ ἀνέπνεε τὸν Χριστόν. Ἀνέδειξε διδασκάλους καὶ κήρυκας καὶ ἀπολογητάς. Μετέδωκε τὴν φλόγα τῆς πίστεως εἰς τοὺς γειτονικοὺς λαοὺς καὶ ἔφτασε Εὐαγγελιζομένη τὸν Χριστὸν μέχρι τῶν Οὐραλίων Ὀρέων καὶ τῶν πηγῶν τοῦ Γάγγου. Ἔκτισε ναοὺς μεγαλοπρεπεῖς καὶ ἐδημιούργησε περίφημα πνευματικὰ κέντρα εἰς τὸ Σινᾶ, τὸν Ἄθω, τὴν Κύπρον, τὸν Πόντον καὶ πανταχοῦ τῆς Ἑλληνικῆς Χερσονήσου. Ἐν καιρῷ δὲ τῶν διωγμῶν τὸ περισσότερον αἷμα ποὺ ἔχύθη διὰ τὴν στερέωσιν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως ἦτο Ἑλληνικόν. Τὰ μαρτυρολόγια ἀναφέρουν πλῆθος μαρτύρων, τῶν ὁποίων ἡ ἐπίγειος πατρὶς ἦτο ἡ Ἑλλάς.
Ἡ Ἑ λ λ ὰ ς! Ἐ κ λ ε κ τ ὸ ς κ ῆ π ο ς τ ο ῦ Χ ρ ι σ τ ο ῦ! Χ ώ ρ α ἁ γ ί ω ν καὶ μ α ρ τ ύ ρ ω ν!
Ρίψατε ἕνα βλέμμα εἰς τὸν ἁ γ ι ο γ ρ α φ ι κ ὸ ν χ ά ρ τ η ν ποὺ δημοσιεύομεν εἰς τὴν πρώτην σελίδα τοῦ παρόντος φύλλου. Βεβαίως δὲν εἶνε τέλειος ὁ χάρτης αὐτός. Δὲν σημειώνει ὅλα τὰ ὀνόματα τῶν ἁγίων, οἱ ὁποῖοι κατὰ διαφόρους καιροὺς ἐνεφανίσθησαν εἰς διάφορα σημεῖα τῆς Ἑλληνικῆς γῆς καὶ ἐκαμαν νὰ λάμψῃ ὁ οὐρανὸς τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ μυρίους ἀστέρας τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς πίστεως. Ἀλλὰ πάντως ὁ χάρτης αὐτὸς δίδει μίαν ζωηρὰν εἰκόνα τῆς αἴγλης, τὴν ὁποίαν προσδίδει εἰς τὸ πρόσωπον τῆς Ἑλλάδος τὸ πλῆθος τῶν ἁγίων, τῶν μαρτύρων, τῶν ἡρώων τοῦ Χριστιανισμοῦ. Διὰ νὰ κρατήσῃ τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν της ἡ Ἑλλὰς ἔχυσε ποταμοὺς αἱμάτων. Ἐκτὸς τῶν παλαιῶν μαρτύρων τῶν πρώτων αἰώνων ἔχομεν καὶ τοὺς νεομάρτυρας, ἐκείνους δηλαδὴ οἱ ὁποῖοι ἐμαρτύρησαν κατὰ τὸ διάστημα τῆς Τουρκοκρατίας.
Εἰς ἕνα βιβλίον « ο ἱ ν ε ο μ ά ρ τ υ ρ ε ς» ποὺ ἐξέδωκεν ὁ μακαρίτης ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος ἀναφέρει τὰ ὀνόματα τῶν νεομαρτύρων, ἐκ τῶν ὁποίων μεταφέρομεν ἐδῶ: Ἀγγελῆς ἐξ Ἄργους, Ἀθανάσιος ἐκ Ναυπλίου, Γεώργιος ἐκ Μυτιλήνης, Γεώργιος ἐκ Κύπρου, Γεώργιος ἐξ Ἰωαννίνων, Δημήτριος ἐκ Σαμαρίνης, Ζαχαρίας ἐξ Ἠπείρου, θεόφιλος ἐκ Ζακύνθο, Ἰωάννης ἐκ Θάσου, Ἰωάννης ἐκ Τραπεζοῦντος, Κοσμᾶς Αἰτωλός, Κωνσταντῖνος ἐκ Ρόδου, Μᾶρκος ἐκ Κρήτης, Νικόλαος ἐκ Μετσόβου, Νικόλαος ἐκ Καρπενησίου, Παῦλος ἐκ Καλαβρύτων, Σεραφείμ Φαναρίου, Φιλοθέη ἐξ Ἀθηνῶν, Ζαχαρίας ἐκ Κορίνθου, Κωνσταντῖνος ἐξ Ὕδρας, Πέτρος ἐκ Τριπολιτζᾶς Πελοποννήσου, Ρωμανὸς ἐκ Καρπενησίου, Ρωμανὸς ὁ Λακεδαίμων(ἐκ Δημινίτζης) Θεόδωρος ἐκ Μυτιλήνης.
Ἀλλὰ πλὴν τῶν γνωστῶν
νεομαρτύρων πόσοι εἶνε οἱ ἀνώνυμοι, οἱ ἄγνωστοι ἐκεῖνοι ἥρωες τοῦ
Χριστιανιμσοῦ, οἱ ὁποῖοι ἐν σπηλαίοις καὶ ὀπαῖς τῆς γῆς κατὰ τὰς ζοφερὰς
τοῦ ἔθνους ἡμῶν περιπετείας ἡγίασαν καὶ παρέδωκαν τὴν ψυχήν των ἁγνὴν
εἰς τὸν Κύριον!
Ε ἰ ς τ ο ὺ ς Δ υ τ ι κ ο ύ ς, ποὺ κατηγόρουν τὴν Ἑλλάδα διὰ τὴν ἔλλειψιν μορφώσεως κατὰ τοὺς χρόνους τῆς τουρκοκρατίας,
ἕνας ἐκ τῶν ἡρωϊκωτέρων Ἱεραρχῶν της, ὁ Κ ύ ρ ι λ λ ο ς ὁ Λ ο ύ κ α ρ ι
ς, ἀπαντᾷ τὰ ἑξῆς: « Ἄς σκεφθοῦν οἱ κατήγοροί μας ὅτι, ἄν δὲν ἔχωμεν
σοφίαν ἐξωτέραν, ἔχομεν χάριτι Χριστοῦ σοφίαν ἐσωτέραν καὶ πνευματικήν, ἡ
ὀποία στολίζει τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν, καὶ εἰς τοῦτο πάντοτε εἴμεθα
ἀνώτεροι ἀπὸ τοὺς Φράγκους εἰς τοὺς κόπους, εἰς τὰς σκληραγωγίας καὶ εἰς
τὸ νὰ σηκώνωμεν τὸν σταυρόν μας καὶ νὰ χύνωμεν τὸ αἱμα μας διὰ τὴν
πίστιν καὶ ἀγάπην πρὸς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.
Ἄν εἶχε βασιλεύσῃ ὁ Τοῦρκος εἰς τὴν Φ ρ α γ κ ι ὰ δέκα χρόνους, Χ ρ ι σ τ ι α ν ο ὺ ς ἐκεῖ δὲν θὰ εὕρισκες.
Καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα τώρα τριακόσιους χρόνους εὐρίσκονται καὶ κακοπαθοῦν οἱ ἄνθρωποι καὶ βασανίζονται διὰ νὰ στέκουν εἰς τὴν πίστιν των καὶ λάμπει ἡ πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ μυστήριο τῆς εὐσεβείας καὶ ἐσεῖς μοῦ λέγετε ὅτι δὲν ἔχομεν σοφίαν; Τὴν σοφίαν σου δὲν θέλω ἐμπρὸς εἰς τὸν σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ. Κάλλιο ἦτο νὰ ἔχῃ τινας καὶ τὰ δύο. Δὲν τὸ ἀρνοῦμαι. Π λ ὴ ν ἀ π ὸ τ ὰ δ ύ ο τ ὸ Σ τ α υ ρ ὸ τοῦ Χ ρ ι σ τ ο ῦ π ρ ο τ ι μ ῶ».
Ὅλη ἡ Ἑλλὰς εὐωδίαζε τότε ἀπὸ τὸ ἄρωμα τῆς ἁγιότητος. Οἱ βίοι τῶν ἁγίων ἦτο τὸ ἀλφαβητάριον, τὸ ὁποῖον ἐκράτουν εἰς τὰς χεῖράς των οἱ Χριστιανοὶ Ἕλληνες καὶ μὲ τὰς διηγήσεις τῶν πνευματικῶν κατορθωμάτων ἤναπτεν εἰς τὰς καρδίας των ὁ ἔρως πρὸς τὸν Θεόν.
Ἄν εἶχε βασιλεύσῃ ὁ Τοῦρκος εἰς τὴν Φ ρ α γ κ ι ὰ δέκα χρόνους, Χ ρ ι σ τ ι α ν ο ὺ ς ἐκεῖ δὲν θὰ εὕρισκες.
Καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα τώρα τριακόσιους χρόνους εὐρίσκονται καὶ κακοπαθοῦν οἱ ἄνθρωποι καὶ βασανίζονται διὰ νὰ στέκουν εἰς τὴν πίστιν των καὶ λάμπει ἡ πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ μυστήριο τῆς εὐσεβείας καὶ ἐσεῖς μοῦ λέγετε ὅτι δὲν ἔχομεν σοφίαν; Τὴν σοφίαν σου δὲν θέλω ἐμπρὸς εἰς τὸν σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ. Κάλλιο ἦτο νὰ ἔχῃ τινας καὶ τὰ δύο. Δὲν τὸ ἀρνοῦμαι. Π λ ὴ ν ἀ π ὸ τ ὰ δ ύ ο τ ὸ Σ τ α υ ρ ὸ τοῦ Χ ρ ι σ τ ο ῦ π ρ ο τ ι μ ῶ».
Ὅλη ἡ Ἑλλὰς εὐωδίαζε τότε ἀπὸ τὸ ἄρωμα τῆς ἁγιότητος. Οἱ βίοι τῶν ἁγίων ἦτο τὸ ἀλφαβητάριον, τὸ ὁποῖον ἐκράτουν εἰς τὰς χεῖράς των οἱ Χριστιανοὶ Ἕλληνες καὶ μὲ τὰς διηγήσεις τῶν πνευματικῶν κατορθωμάτων ἤναπτεν εἰς τὰς καρδίας των ὁ ἔρως πρὸς τὸν Θεόν.