Η συνοικία του Φαναρίου στην Κωνσταντινούπολη και οι Ιστορικότερες οικογένειες της Ρωμηοσύνης

kalyterotera.gr

Κατά το έτος 1600, το οικουμενικό πατριαρχείο, μεταφέρθηκε στην συνοικία του Φαναριού, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Καθώς είναι πολύ φυσικό, επειδή εκεί υπήρχε το ανώτατο θρησκευτικό αλλά  και εθνικό Κέντρο, πολλοί ομογενείς εγκαταστάθηκαν στο Φανάρι. Άλλωστε εκτός του Πατριαρχείου εκεί βρίσκονταν και η ανώτερη πατριαρχική σχολή. Εκτός αυτού κατά τους χρόνους εκείνους το Πέρα ήταν γεμάτο αμπέλια και χωράφια. Λίγα σπίτια Ευρωπαίων υπήρχαν μεταξύ Τούνελ καιΓαλατά Σεράγι. Σπίτια ομογενών, αλλά λίγα, βρίσκουμε τότε και στο λόφο γύρω από τοΚασίμ-Πασά όπου τοΚερασοχώρι. Τα νησιά λόγω έλλειψης συγκοινωνίας ήταν τότε σχεδόν απρόσιτα. Και οι απεσταλμένοι των Ευρωπαϊκών Κρατών πριν από τον δέκατο όγδοο αιώνα διέμεναν στο Φανάρι. Στο Φανάρι κατοικούσαν έγκριτοι ομογενείς - oι Φαναριώτες λεγόμενοι-οι οποίοι μορφώνονταν κατ' αρχάς στα σπίτια τους, από τους γονείς τους είτε από ιδιωτικούς δασκάλους είτε στην πατριαρχική σχολή του Φαναριού. Πολλοί απ΄ αυτούς συμπλήρωναν τις σπουδές τους στην Ευρώπη και κυρίως στην Ιταλία. Σπούδαζαν ιατρική, φιλοσοφία και άλλα μαθήματα. Μάθαιναν εκτός τη
ς Ελληνικής και της Τουρκο-σλαβο-περσικής, την λατινική και ξένες γλώσσες, την γαλλική και προ πάντων την ιταλική.

    

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΣΟΥΤΣΩΝ

Η πολυμελής των Σούτζων οικογένεια έχει τους περισσότερους δεσμούς με το Μ. Ρεύμα. Όχι μόνο ολόκληρη συνοικία φέρει το όνομα τους, αλλά και πολλοί από τους έγκριτους αυτούς ομογενείς αναφέρονται στους κώδικες. Στην ενοριακή συνέλευση του 1768, παρευρέθησαν οι εξής Σούτσοι : Ο Νικόλαος, Μ. Λογοθέτης της Μ. Εκκλησίας, ο Ποστέλνικος Δημητράκης, ο Χάτμανος Γιαννακάκης, οι δύο αυτάδελφοί του Δημητράκης και Μιχαλάκης. Ο Δημήτριος, κατά τον Α. Κ. Υψηλάντη ήταν γνωστός και με το επώνυμο “κεμπάπης”.

Ο Νικόλαος Σούτζος και ο γιος του Αλέξανδρος-1799 Μ. Δραγουμάνος, 1800 ηγεμών Μολδαβίας, 1802 ηγεμών Βλαχίας-είχαν το παλάτι τους κοντά στην Εκκλησία. Σώζονται ακόμη τα ερείπια του αρχοντικού αυτού σπιτιού. Είχαν και κιόσκι.

Του Μιχαήλ Βόδα το ανάκτορο βρίσκονταν στην εκκλησία του Προδρόμου. Η οικία αυτή μεταβιβάσθηκε στον γιο του Μιχαήλ Βόδα,Γρηγόριο, οπότε-κατά το 1812 - πουλήθηκε στην κατά τον Κουρούτσεσμε εκκλησία του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου.

Του Μιχαήλ Σούτσου του πρεσβύτερου υπάρχουν και τρία χρυσόβουλα, δύο για τον ναό και ένα για την σχολή του Μ. Ρεύματος. Και ο ηγεμών Αλέξανδρος Σούτσος, γιος του φονευθέντος την 28 Αυγούστου 1769 Νικολάου Σούτσου, μεγάλου λογοθέτου του Οικ. Πατριαρχείου, απέλυσε δύο χρυσόβουλα για τον Ι. Ναό του χωριού.

Μεταξύ των ετών 1799 και 1808 αναφέρεται και Κωνσταντίνος Σούτζος, τιτλοφορείται άρχων Σπαθάρης και εγγράφεται το 1799 ως δωρητής έχοντας κατασκευάσει με δικά του έξοδα το τέμπλο της Αγίας Παρασκευής και το αναλόγιο. Ο Κωνσταντίνος αυτός πιθανόν να είναι γιος του Αλέξανδρου Σούτσου, αδελφού του πρεσβυτέρου Μιχαήλ Βόδα. Ο Αλέξανδρος κρεμάσθηκε μπρός στο σπίτι του στα Θεραπειά. Ο Δημήτριος Σούτσος αναγράφεται στους κώδικες ως ο δανείσας στην εκκλησία χρήματα. Στην ίδια οικογένεια, ανήκει και ο Μανόλης Σούτσος, για τον οποίο κάνει λόγο ο μικρός κώδικας. Ο Δημητράκης Σούτσος αναγράφεται ως “Τζελεπής”( Çelebi) .

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΩΝ

Ο μεγάλος και ο μικρός κώδικας αναφέρουν διάφορα μέλη της φαναριώτικης οικογένειας των Μαυροκορδάτων. Στο μεγάλο κώδικα σημειώνεται ο Ιωάννης Μαυροκορδάτος. Γι' αυτόν o Καισάριος  Δαπόντε γράφει τα εξής “ο δε lωάν-βόδας αυθέντευσε μίαν φοράν μόνον εις Μπογδανίαν υπέρ τους τρεις χρόνους. Αυτός απέθανε παυμένος από την θέση του εις την πόλη , εις το Μ. Ρεύμα σεράγι του την Δευτέρα του Πάσχα καθήμενος εις τον θρόνο με το τζιμπούκι του εις το στόμα”.

Κατοικία στο Μ. Ρεύμα είχαν και oι συγγενείς της μητέρας του Ιωάννη Πουλχερίας, θυγατέρα του Θωμά Τζουκή, αρχαιότατης βυζαντινής οικογένειας των Τζουκίδων, οι οποίοι είχαν μέγαρο και στο Πετρί-καπού.

Σε άλλη σελίδα έγινε λόγος για κάποιο αρχιερέα Ιερεμία Μαυροκορδάτο. Ο κληρικός αυτός κατά το 1776 ήταν τριτεύων των πατριαρχείων. Αργότερα εξελέγη μητροπολίτης Βιδύνης, και κατά το 1790 μητροπολίτης Χαλκηδόνος. Ο Ιερεμίας, κατά κόσμο Ιωάννης, ήταν γιος του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, γιου του Νικολάου, αδελφός δε τουΝικολάου Μαυροκορδάτου, πατρός του Αλεξάνδρου, πολιτικού ηγέτη της νεώτερης Ελλάδας. Ο Αλέξανδρος αυτός της Ελληνικής επανάστασης γεννήθηκε στο Μ. Ρεύμα το 1791. Στο ίδιο χωριό γεννήθηκε και η αδελφή τουΑικατερίνη σύζυγος του Σπυρίδωνος Τρικούπη και μητέρα του Χαρίλαου Τρικούπη.

  Ο πατέρας του Αλέξανδρου, Νικόλαος Μπάνος νυμφεύθηκε το 1784 τηνΣμαράγδα θυγατέρα του Νικολάου Καρατζά και αδελφή του Ιωάννου Καρατζά. Αδελφός του Νικολάου Μαυροκορδάτου, μεγάλου Μπάνου, είναι ο Γεώργιος. Αυτός είναι εκείνος που λένε οι κώδικες. Ο ΜπάνοςΓεώργιος Μαυροκορδάτος νυμφεύθηκε την Ελένη Σούτσου, πέθανε δε κατά τα γεγονότα του 1821, κρεμαστείς από το παράθυρο του σπιτιού του στο Μ. Ρεύμα.

Κατά το 1811 ο ευγενέστατος άρχων Μπάνος Γεωργάκης Μαυροκορδάτος κάνει δωρεά στην εκκλησία του Μ. Ρ. τα αρχιερατικά του αδελφού του Ιερεμία, μητροπολίτη Χαλκηδόνος, ο οποίος είχε πεθάνει πριν ένα χρόνο.

O Νικόλαος Μαυροκορδάτος, πατήρ του Αλέξανδρου της Ελλην. επανάστασης πέθανε το 1818. Ο Αλέξανδρος ακολούθησε τον εκ μητρός θείο του Ιωάννη Καρατζά στην Βλαχία ως γραμματέας (πρόεδρος της κυβέρνησης), όπου ο Ιωάννης είχε διορισθεί ηγεμόνας τo 1812.

Και άλλος Γεώργιος Μαυροκορδάτος σημειώνεται στον κώδικα στις 15 Αυγούστου του 1845. “Από Γρηγόριο Μαυροκορδάτο μοναχό αφιέρωμά του όπως μνημονεύονται εις τους αιώνας των αιώνων αυτός και οι γονείς και οι αδελφοί του γρ. 1920”. Ο Γρηγόριος αυτός ονομάζονταν κατά κόσμο Γεώργιος, εγγονός ίσως του Γεωργίου του 1785. Μόνασε κατά στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα στο Μοναστήρι του Ξενοφώντος του Αγίου όρους. Ήταν λόγιος. Επιστολές του διάφοροι σώζονται στο μοναστήρι που αναφέραμε. Και η αδελφή του μόνασε στα Ιεροσόλυμα.

Δύο Κωνσταντίνοι Μαυροκορδάτοι αναφέρονται στους κώδικες : ο ένας θα είναι ο γιος του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και επομένως αδελφός του Νικολάου Μ. Μπάνου, πατρός του Αλέξανδρου της Ελληνικής επανάστασης. Γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1742 στο Ιάσιο και πέθανε κατά το 1794, και ενταφιάσθηκε στον περίβολο του ναού. Είχε νυμφευθεί την Ελένη Χρυσοσκολαίου. Έφερε τον τίτλο του Λογοθέτη.

Ο νεώτερος Κωστάκης Μαυροκορδάτος των κωδίκων είναι γιος του Σκαρλάτου Μαυροκορδάτου, μεγάλου Λογοθέτη του Οικ. πατριαρχείου αδελφού του Μπάνου Νικολάου.

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, τον οποίο αναφέρει ο Σκ. Βυζάντιος ως τελευταίο ηγεμόνα της παραδουνάβιου ηγεμονίας της Μολδαβίας και ως έχοντα το μνήμα του στο κοινό νεκροταφείο του Κουρούτζεσμε, είναι δε γιος τουΚωνσταντίνου Νικολάου Μαυροκορδάτου ο επιλεγόμενος Δελής. Πέθανε το 1812. Ο άλλος Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ο Χάτμανος ο πατήρ της Λουκίας Στεφάνου Καραθεοδωρή, είναι γιος του Μπάνου Γεωργίου Μαυροκορδάτου αδελφού του Σκαρλάτου, του Νικολάου και του Ιωάννου Ιερεμία Μαυροκορδάτου. Ο Αλέξανδρος Δελής είχε σύζυγο την Μαρία Καλλιμάχη, θυγατέρα του Ιωάννου Καλλιμάχη, ο δε Αλέξανδρος Γ. Μαυροκορδάτοςτην Σμαράγδα Μουρούζη.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΜΑΧΩΝ

Καλλιμάχoι αναφέρονται στους κώδικες οι εξής : ΟΑλέξανδρος και ο αδελφός του Γρηγόριος και ο γιος του Αλέξανδρου, ο Σκαρλάτος. Αναγράφονται επίσης οιΤζιωρτζής Καλλιμάχης, Ραλλού Καλλιμάχη, Μαρία Καλλιμάχη. Ο Αλέξανδρος-Μ. Δραγουμάνος 1785 και1794 ηγεμών Βλαχίας το 1795 - απέλυσε χρυσόβουλο για το οποίο η Εκκλησία του Μ. Ρεύματος ετησίως ελάμβανε 400 γρ. Ένα άλλο χρυσόβουλο εξέδωσε για το Ελλ. σχολείο να λαμβάνει το χρόνο 200 γρ.

Ο Αλέξανδρος αναφέρεται στον μεγάλο κώδικα ωςπεϊζαδές (γιος ηγεμόνα) του πατρός του Ιωάννου Καλλιμάχη, πρώτου εκ της οικογενείας τωνΚαλλιμαχών ο οποίος κατέλαβε την ηγεμονική θέση της Μολδαβίας το 1758.

Ο μισέρ Τζωρτζής Καλλιμάχης αναγράφεται και στο μεγάλο και στο μικρό κώδικα κατά το έτος 1809. ΗΡαλλού Καλλιμάχη τρεις φορές αναφέρεται στο μικρό κώδικα (1799 και 1802) εξ αφορμής χρεών τα οποία πλήρωνε σ΄ αυτήν, η εκκλησία του Μ. Ρ. Ο Σκ. Βυζάντιος αναφέρει Ραλλού, θυγατέρα -του Αλέξανδρου Καλλιμάχη, η οποία ενυμφεύθη τον Κωνσταντίνο Υψηλάντη. Ίσως να είναι αυτή και να ανεγράφη στον κώδικα προ του γάμου της. Η Ευφροσύνη είναι κόρη του Αλέξανδρου Καλλιμάχη και σύζυγος του Αλέξανδρου Σούτσου . Μία κόρη είχε ο Ιωάννης Καλλιμάχης, την οποία ενυμφεύθη ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο γιος του Κωνσταντίν - Βόδα.

Θυγατέρα με το όνομα Μαρία είχε και ο Γρηγόριος Καλλιμάχης την οποία νυμφεύθηκε ο Γρηγόριος Στούρζας, ο πατήρ του πρώην ηγεμόνα Μιχαήλ Στούρζα. Αλλά η Μαρία Καλλιμάχη του κώδικα αναφερομένη κατά το 1846 θα είναι μάλλον ή ανεψιά της Μαρίας Ιωάννου Καλλιμάχη, χήρα του Σκαρλάτου ο οποίος καρατομήθηκε σε ηλικία μόλις 45 ετών ή του Ιωάννου, αμφοτέρων υιών του Αλέξανδρου Καλλιμάχη.

Καθώς γράφει ο Σκ. Βυζάντιος, οι Καλλιμάχοι είχαν κοινοτάφιο μέσα στο ναό του Κουρούτσεσμε. Κατοικούσαν δε και σε ιδιαίτερα παλάτια - προ πάντων ο Σκαρλάτος-που είχαν κτίσει στο χωριό εκείνο. Παρά ταύτα είδαμε ποίους δεσμούς είχαν με το Μ. Ρ. και εθεωρούντο μάλλον κάτοικοι. Κουρούτσεσμε - Μεγάλου Ρεύματος. Άλλωστε πολλές Φαναριώτικες οικογένειες κατοικούσαν στο διάστημα μεταξύ Κουρούτσεσμε και Μ. Ρεύματος γιατί αυτά τα δύο χωριά βρίσκονταν τόσο κοντά το ένα με το άλλο ώστε πολλές φορές πολλοί Φαναριώτες αν και είχαν την κατοικία τους στονΚουρούτσεσμε, ανακατεύονταν στα κοινοτικά πράγματα του Μ. Ρ. Για τον πρώτο Γιαννάκην Καλλιμάχη, γράφει oΔαπόντε “απέθανε εις τω εν Κουρούτσεσμε σπίτι του εν ειρήνη”. Τα τραγικά γεγονότα του  τέλους τωνΚαλλιμάχηδων αναφέρει λεπτομερώς ο Σκ. Βυζάντιος που έζησε μαζί τους.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΜΟΥΡΟΥΖΗΔΩΝ

Ο Κωνσταντίνος Δημ. Μουρούζης αναφέρεται στους κώδικες. Το1781, καθώς σημειώνεται στο τέλος του μεγάλου κώδικα, εξέδωσε ως ηγεμόνας της Μολδαβίας ηγεμονικό χρυσόβουλο με το οποίο χορηγήτο κατ' έτος στην εκκλησία του Μ. Ρεύματος  κερί 150 λίτρων. Ο Κωνσταντίνος Μουρούζης είχε γίνει ποστέλνικος το1765. Την αδελφή του Αικατερίνη νυμφεύθηκε o Αλέξανδρος Υψηλάντης, ηγεμών της Βλαχίας. Ο Κωνσταντίνος το 1774προήχθη εις Μ. Δραγουμάνο της Υψηλής Πύλης και το 1777, μετά τον φόνο του Γρηγορίου Γκίκα, ηγεμόνα της Μολδαβίας, διορίσθηκε ηγεμόνας της χώρας εκείνης. Παύτηκε κατά το 1782 και με τις ενέργειες του Νικολάου Μαυρογένη εξορίστηκε στη Λήμνο. Λίγο μετά  την επιστροφή του στην πόλη πέθανε την πρωτομαγιά του 1788.

Ο Αλέξανδρος Κων. Μουρούζης γεννήθηκε το 1746. Το 1777διορίσθηκε ηγεμών της Μολδαβίας και το 1793 ηγεμών Βλαχίας, καθώς και το 1799 και 1803. Χρυσόβουλα αυτού προς όφελος της εκκλησίας ή της σχολής αναγράφονται στον μεγάλο κώδικα. Αυτός είναι ο ηγεμών ο οποίος ετάφη στον περίβολο του ναού του Μ. Ρεύματος. Ο Γεώργιος είναι γιος του Κων. Μουρούζη του αποθανόντος, το 1788 στον Κουρούτσεσμε και επομένως αδελφός του Αλέξανδρου. Ο Γεώργιος ήταν γαμπρός του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, Μ. Ρήτορος, εφονεύθη δε στη Ρόδο το1793.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΥΨΗΛΑΝΤΩΝ

Στους κώδικες καταχωρίζονται και πρόσωπα ανήκοντα στην περίφημο οικογένεια των Υψηλαντών. Στον μεγάλο κώδικα διαβάζουμε “παρρησία του υψηλοτάτου αυθέντου Αλεξάνδρου Υψηλάντου για τον μακαρίτη Δημητράκη πεϊζαδέ Υψηλάντην". Του ηγεμόνα αυτού σημειώνονται και δύο χρυσόβουλα του 1803. Η χρονολογία 1803 δεν συμβιβάζεται με εκείνη που ορίζουν oι διάφοροι ιστορικοί, οι οποίοι τερματίζουν την δευτέρα ηγεμονία του στην Βλαχία το 1782, οπότε εξορίστηκε στην Τένεδο, από όπου επανήλθε τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους. Ο μακαρίτης πεϊζαδές για τον οποίο έδωκε χρήματα στο ναό για να μνημονεύεται είναι ο δευτερογενής γιος του Δημήτριος. Στον μικρό κώδικα γίνεται λόγος και για τον γιο του Κωνσταντίνο διάδοχο του και στην δραγομανία και στην ηγεμονία (1796-99 δραγουμάνος 1799ηγεμών Μολδαβίας, 1781, ηγεμών Βλαχίας, 1802-1804 πάλι ηγεμών Βλαχίας). Ο Αλ.Υψηλάντης καρατομήθηκε στις 13 Ιαν. Ι806.

Το 1807 μνημονεύεται στον ίδιο κώδικα η αρχόντισσα Ταρσίτσα Υψηλάντη και το 1834 αναφέρεται η Ελισάβετ Υψηλάντη. Η οικογένεια Υψηλάντη κατά την μαρτυρία του Δαπόντε κατοικούσε στον Κουρούτσεσμε. Η οικογένεια Αλέξανδρου Υψηλάντη είχε σχέση και με τον ναό του Προδρόμου του Σαράφ μπουρνού.

Κατά το 1816 σημειώνεται βοήθεια από υψηλ. αυθέντη Καρατζά 500 γρ. Ο Γιάγκος Καρατζάς, σημειώνεται ως άρχων ποστέλνικος είναι ο διάσημος Ιωάννης Καρατζάς γιος του Γεωργίου Καρατζά. Το χρυσόβουλο του 1816 είναι του Ιωάννου Γεωρ. Καρατζά, που πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 85 ετών. Αλλά όμως μέλη της οικογένειας Καρατζά απεβίωσαν και ενταφιάσθηκαν στο Μ. Ρεύμα. Ο μικρός κώδικας αναφέρει χρυσόβουλο του Κωνσταντίν Βόδα χαντζερή. Ήταν διερμηνέας του στόλου. Το 1797 διορίσθηκε ηγεμόνας Βλαχίας αντικατάστησα τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Στις 18 Φεβ. 1798 θανατώθηκε μέσα στο ηγεμονικό του παλάτι στο Βουκουρέστι με διαταγή της Υ. Πύλης.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΥΡΟΓΕΝΗΔΩΝ

Η οικογένεια Μαυρογένηδων, κατοικούσαν στο Φανάρι και ο Νικόλαος είχε πολυτελές θέρετρο στα Θεραπειά καθώς και οι Υψηλάντες και οι γνωστοί ως κάτοικοι τουΚουρούτζεσμε, Μουρούζηδες. Παρά ταύτα βρίσκουμε την φαναριώτικη αυτή οικογένεια και στο Μέγα Ρεύμα. Προκειμένου όμως για την οικογένεια Μαυρογένη θεωρείται βέβαιο ότι, μετά την θανάτωση του οσποδάρου Βλαχίας Νικολάου Μαυρογένη η σύζυγος του Μαριώραμετοίκησε στο Μέγα Ρεύμα όπου διέμενε η οικογένεια του πατέρα της.

Η Μαριώρα ήταν θυγατέρα του πλουσιότατου Χίου πραματευτή Δημήτριου Σκαναβή ο οποίος είχε μέγαρο στο Μέγα Ρεύμα. Ο αδελφός της Μαριώρας Νικόλαος Σκαναβής ήταν κάτοικος του Μ. Ρεύματος, και αντιπρόσωπος του ηγεμόνα γαμπρού του, Νικόλαου Μαυρογέννη. Κατά το 1802-3 ο κώδικας αναφέρει τηνΡαλλού Μαυρογέννη στην οποία πλήρωσε η Εκκλησία ως τόκο 80 γρόσια.

Στο χωριό κατοίκησε και ο πατέρας του Αλέξανδρου Μαυρογέννη -πέθανε το 1902-πρεσβευτού της Τουρκίας στη Washington. O Αλέξανδρος Σπυρίδωνος Μαυρoγέννης γεννήθηκε στο Μ. Ρεύμα το 1845. Όσο χρόνο η Μικτή Επιτροπή επί της ανταλλαγής των πληθυσμών, έδινε πιστοποιητικά μη ανταλλαξιμότητας, ο μακαρίτης Αλέξανδρος ήλθε στο Μ. Ρεύμα και ζήτησε να βρει την εγγραφή της γεννήσεως του. Ο πατέρας του Σπυρίδων ήταν γιος του Αλέξάνδρου Μαυρογέννη, γιατρού δε του Σουλτάνου Χαμίτ.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΖΑΡΙΦΗΔΩΝ

Ο Ζαρίφης κατάγονταν από τον Μαρμαρά (Πρικόννησος), όπου καταγίνονταν με την οινοπαραγωγή. Εγκαταστάθηκε περί τα τέλη του δεκάτου ογδόου αιώνα στο Μ. Ρεύμα, και συνέχισε να ασκεί το ίδιο επάγγελμα, αφού το χωριό μας τότε, ήταν κατάφυτο από αμπέλια. Ο Ιωάννης Ζαρίφης γιος του εκ Πασά Λιμάνι ελθόντος γενάρχου σημειώνεται ως κάπηλος. Ο Ζαρίφης πάππος του ευεργέτη Γεωργίου Ζαρίφη απέθανε και ετάφη στο Μ. Ρ. στον περίβολο του ναού.

Ο Ζαρίφης είχε γιο τον, Ιωάννη ή Γιάγκο Ζαρίφη ο οποίος αναφέρεται στους κώδικες του χωριού το 1816. Ο Μεγαρευμιώτης Ιωάννης Ζαρίφης κοινωνικώς έφθασε σε υψηλή περιωπή, γι΄ αυτό και σημειώνεται με το τιμητικό “τζελεπής” (Celebi) τον οποίο τίτλο, οι κώδικες της Κοινότητας απέδιδαν πάντοτε σε σπουδαίες προσωπικότητες. Ο  Ιωάννης Ζαρίφης έφυγε στην Οδησσό μαζί με τον μικρό τότε γιο του Γεώργιο. Τον Γιάγκο Ζαρίφη είχε κάμει, γαμπρό του ο Ιορδανάκης Καπλάνογλους, πολύ γνωστός Μικρασιάτης. Ο Μ. Γεδεών σημειώνει τα εξής για τον Ιωάννη Ζαρίφη, πατέρα του εθνικού ευεργέτη, Γεωργίου Ζαρίφη. “αναμιγνύεται στα κοινοτικά του Μ. Ρεύματος, είχε μέγαρο πατρικό στο Φανάρι (1795), έτερο μέγαρο εv Μεγάλω Ρεύματι, και τρίτο εν Θεραπείοις”.

Ο πρώτος λοιπόν από τους Ζαρίφηδες πλούτησε στο Μ. Ρεύμα και εκεί απέθανε και ετάφη. Ο γιος του Ιωάννης στο ίδιο προάστιο εκπαιδεύτηκε, εκεί απέκτησε μέγαρο και έλαβε ενεργό μέρος στην διοίκηση των κοινοτικών πραγμάτων. Τον Ιούνιο του 1949 ο γιος του Λεωνίδα Ζαρίφη, Κωνσταντίνος Ζαρίφης, αντάξιος των προγόνων του, τρισέγγονος δε του γενάρχου Ζαρίφη κατοίκου Μ. Ρεύματος, ήλθε στο ιστορικό χωριό με συγκίνηση μεγάλη πάτησε τα χώματα εκεί όπου έζησε και απέθανε ο τετιμημένος γενάρχης του.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΡΑΓΚΑΒΗΔΩΝ

Και ο αείμνηστος Αλέξανδρος Ραγκαβής, του οποίου η οικογένεια συνδέεται με συγγενικούς δεσμούς με τους “Σουτσίδες” όπως τους αποκαλεί ο Α. Κ. Υψηλάντης, γεννήθηκε στο Μ. Ρεύμα. Το γράφει ο ίδιος στα Απομνημονεύματα του “Γεννήθηκα στις 27 Δεκεμβρίου 1809 στο πατρικό μας σπίτι στο Μ. Ρ. (Αρναούτκιοϊ), το οποίο μετά πλείστα έτη είδα αμετάβλητο σωζόμένο απέναντι την βαπορόσκαλα. Βαπτίσθηκα δε από την μάμμη μου, η οποία μου έδωσε, το όνομα του αδελφού της Αλέξανδρου Σούτσου, του ηγεμόνα της Βλαχίας”. Στο ξύλινο αυτό σπίτι πολύ πιθανό να κατοίκησε μετά ο Πατριάρχης Κωνστάντιος ο Β', και κατόπιν έγινε κτήμα της οικογένειαςΜιχαήλ Σταύρου. 

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΟΥΣΟΥΡΗ-ΠΑΣΑ

Ο πρώτος από τους Μουσούρους που άφησε το Ρέθυμνο της Κρήτης ήταν ο Παύλος Μουσούρος, γόνος της Βυζαντινής οικογένειας των Μουσούρων, η οποία με άλλες αριστοκρατικές οικογένειες του Βυζαντίου, επί Νικηφόρουτου Φωκά, κατά τον l0 αιώνα εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Ο Παύλος ήλθε στο Μ. Ρεύμα περί τα τέλη του l8ου αιώνα και ασκεί εδώ το επάγγελμα του διδάσκαλου. Σχετίσθηκε με την oικ. Ιωαννίδη νυμφευθείς την Κασσάνδρα Ιωαννίδη. Απέκτησε τρεις γιους, τον Κωστάκη, τον Ιωάννη και τον Παύλο, πεθερού του διάσημου Αλέξανδρου Καραθεοδωρή πασά, συγγενούς του Οικ. Πατριάρχη Κυρίλλου του ΣΤ΄.

Παύλος Μουσούρης 

Oι Καραθεοδωρήδες κατάγονταν από το Βοζνοχώρι τηςΑδριανουπόλεως. Ο Ιωάννης Μουσούρος διακρίθηκε για την εξαιρετική ελληνομάθεια του. Δυστυχώς οι πλούσιες βιβλιοθήκες του Αλέξανδρου Καραθεοδωρή και Κ. Μουσούρη διασκορπίστηκαν. Ο Κωστάκης Π. Μουσούρης εκπαιδεύθηκε με την προστασία του αρχιμανδρίτη θείου του. Έμαθε και γλώσσες ευρωπαϊκές. Εισήλθε στην πολιτική χάρις κυρίως στον γάμο του με την Άννα, θυγατέρα του ηγεμόνα Στέφανου Βoγορίδη, ο οποίος κατοικούσε τότε στο παλάτι του στο Μ. Ρεύμα, το οποίο κατόπιν μετατράπηκε σε Αμερικανικό παρθεναγωγείο.

Στο ίδιο χωριό κατοικούσε και ο Κωστάκης Μουσούρος. Εργάσθηκε σε μεγάλες θέσεις, στις πρεσβείες του Οθωμ. Κράτους, στην Αθήνα και τοΛονδίνο. Παρεξηγήθηκε κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ως ανωτάτου Τούρκου υπαλλήλου. Από την αλληλογραφία του, φαίνεται ότι προσπαθούσε και το καθήκον του να εκτελέσει ως υπάλληλος τουΟθωμ. Κράτους και το Γένος του και την Εκκλησία του να υπηρετεί. 

Πηγή

http://www.megarevma.net/Fanaryiotes.htm 

ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ - το Φανάρι σήμερα

(από το φιλικό μας ιστολόγιο)http://tixamperiaapothnpolh.blogspot.com/ 

Φανάρι φαναράκι μου

Όσες φορές εγκαταλείπω για λίγες βδομάδες την Πόλη,είναι πραγματικά σαν να μένει ένα κομμάτι απο'μένα πίσω μαζί της.Και όπως όταν γυρνά κανείς σπίτι του,κάνει τον απαιτούμενο έλεγχο αν όλα είναι το ίδιο αφημένα,έτσι κι εγώ περπατώ στα στενά της αγαπημένης μου,προσπαθώντας να δω αν κάτι έχει αλλάξει.Επιπλέον είναι η πιο καλή μέθοδος για να την ξανανοιώσω μέσα μου...να γίνω ένα με αυτήν.Υπάρχουν πολλά μέρη που πάντα ενδείκνυνται για τέτοιους περιπάτους.Επειδή η διάθεση μου ήταν σήμερα λιγάκι διφορούμενη,προτίμησα το Φανάρι.
Το Φανάρι που φωτίζει την καρδιά μου με Ρωμιοσύνη και αληθινή αύρα Πόλης μα παράλληλα μου ''βγάζει'' μια μελαγχολία.Αυτή η μελαγχολία είναι που με ταξιδεύει σε ένα νοσταλγικό παρελθόν,μου δείχνει την σκληρή πραγματικότητα του παρόντος και μου αφήνει περιθώρια για ένα καλύτερο μέλλον,πού πάντα πιστέυω οτι κρατάει ο καθένας στα χέρια του.
Ο συνειρμός που κάνει κανείς ακούγοντας την λέξη ''Φανάρι'' είναι συνήθως ο Πατριαρχικός Ναός του Αγίου Γεωργίου.Μα γύρω απο το Πατριαρχείο υπάρχουν τόσα σπουδαία πράγματα,μικρά και μεγάλα,να ανακαλύψει κανείς.Δεν αναφέρομαι μόνο στην Μεγάλη του Γένους Σχολή ή στην ένδοξη Παναγιά Μουχλιώτισσα.Είναι όλη η ατμόσφαιρα στο Φανάρι που αγγίζει την ψυχή μου.Η πολυπλοκότητα των χρωμάτων και των αντιθέσεων κυριαρχεί παντού.

Το Μαράσλειο σχολείο αρρένων,που τώρα δε λειτουργεί πιά

Τα ζωντανά χρώματα των σπιτιών στα γύρω σοκάκια και τα ίχνη του ελληνικού στοιχείου που υπάρχουν τριγύρω,διαδέχονται τα μουντά και εξαθλιωμένα κτίρια,που και αυτά όμως όταν τα παρατηρήσει κανείς προσεκτικότερα,πηγάζουν αρχοντιά και διαχρονική ομορφιά.Σε κάθε μου βήμα τα συναισθήματα διαδέχονται το ένα το άλλο.

Το σχολείο θηλέων που πλέον κι αυτό έχει εγκαταλειφθεί

Το Φανάρι με το τόσο ένδοξο παρελθόν,υπήρξε το κέντρο της Ρωμιοσύνης μετά την Άλωση με τρομερή ακμή,φήμη και επιρροή.Την σταδιακή μετεγκατάσταση των πλουσίων Ρωμιών σε άλλες περιοχές της Πόλης,ήρθε να αποτελειώσει η βραδιά των Σεπτεμβριανών (δες εδώ).Απο τότε η περιοχή εισήλθε σε μια περίοδο μεγάλης εγκατάλειψης και αυτή η παρακμή συνεχίζεται ως τις μέρες μας.

Ερείπια κατεστραμένης εκκλησίας

Εγκαταλελειμμένο κτίριο κοντά στο Πατριαρχείο

Δίπλα στην σχολή θηλέων.Στο Φανάρι συναντά κανείς τόσες πολλές αντιθέσεις

Επιγραφή καταστήματος

Το γεγονός οτι η συνοικεία έχει εισαχθεί σαν ''προστατευόμενη και απειλούμενη'' στην λίστα της Unesco αλλά και σίγουρα η πολυπλοκότητα στα ιδιοκτησιακά και κληρονομικά θέματα,καθιστά την αναμόρφωση του Φαναριού ένα πολύ δύσκολο έργο.Απο την άλλη ίσως αυτή η παράταση της ''απραξίας'' να έχει και την θετική πλευρά της.Ο νεοπλουτισμός που έχει κτυπήσει της πόρτες της Τουρκίας,έχει ανοίξει για τα καλά τις ορέξεις των μεγαλοκαρχαριών εργολάβων και λοιπών συμφερόντων,που στον βωμό του πλούτου σίγουρα δεν θα σκεφτούν ούτε την ιστορικότητα ούτε την γραφικότητα της Πόλης.Εγώ προσωπικά προτιμώ ένα αφημένο μα γραφικό και αυθεντικό Φανάρι παρά τις φρούδες αιτιάσεις του ΄΄Ντουμπάι του Βοσπόρου΄΄.

Αντιπροσωπευτική εικόνα απο σοκάκι στο Φανάρι.Εναλλαγή χρωμάτων και συναισθημάτων

Μαγαζί με ταμπέλα-κράχτη για τους Έλληνες τουρίστες που καταφθάνουν στην περιοχή.Ο ιδιοκτήτης διαθέτει μαγαζί και μέσα στην Αιγυπτιακή αγορά.

Το μέλλον του Φαναριού για μερικούς φαντάζει ευοίωνο και για άλλους πάλι δυσοίωνο.Εγώ διαθέτω εκ φύσεως θετική σκέψη και προτιμώ να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο παρά μισοάδειο.Πιστεύω επίσης πως κρατάμε το μέλλον πάντα στα χέρια μας.Με καλές και αγνές προθέσεις και σεβασμό στην ίδια την Πόλη,ίσως το Φανάρι στα επόμενα 40-50 χρόνια απο τώρα να είναι αναγεννημένο και στην θέση που του αρμόζει.Όλα στην ζωή είναι κύκλος άλλωστε.

istorikathemata

 

http://www.kalyterotera.gr/2012/08/blog-post_8870.html