του Κ. Ν. Σταμπολή
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Energia, συγκρατημένος ενθουσιασμός επικρατεί στο επιτελείο της ExxonMobil, της παραχωρησιούχου εταιρείας, μαζί με την Helleniq Energy, για τις ερευνητικές περιοχές νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης καθώς προχωρά η ανάλυση των σεισμικών στοιχείων που προέκυψαν από τις έρευνες που ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Φεβρουάριο από την Νορβηγική PGS. Μια σειρά από υποσχόμενους στόχους, όπως εμφανίζονται στον χάρτη (βλέπε Γράφημα 1, στόχοι A,B,C,D), έχουν ήδη εντοπιστεί γεγονός που επισπεύδει τις διαδικασίες για τον σχεδιασμό των ερευνητικών γεωτρήσεων. Με τη πρώτη ερευνητική γεώτρηση να προγραμματίζεται για το Β εξάμηνο του 2024 σε απόσταση 40 ναυτικών μιλίων νοτιοδυτικά της Παλαιόχωρας και σε βάθος μέχρι 4500 μέτρα κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας.
Όπως μας εξηγούν γεωλόγοι πετρελαίου που έχουν δει τα ερευνητικά στοιχεία οι στόχοι εντοπίζονται σε κοραλλιογενείς υφάλους σε κυκλική διάταξη. Αυτοί δημιουργήθηκαν επί 9 εκατομμύρια χρόνια, ήτοι μεταξύ 15 εκατομμύρια έως 6 εκατομμύρια, περίοδος Μεσο-Μιόκαινο.
Οι διαστάσεις τους φαίνονται στο Γράφημα 2 που προέρχεται από μία αρχική επεξεργασία των δεδομένων της Νορβηγικής εταιρείας PGS. Επειδή η σάρωση ήταν πολύ αραιή, 10 χιλιόμετρα Χ 10 χιλιόμετρα, εντοπίστηκαν μόνο οι κοραλλιογενείς υφάλοι που έχουν μέγεθος ίσο η μεγαλύτερο του κοιτάσματος Ζορ που έχει έκταση 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Υπάρχουν και μικροί κοραλλιογενείς ύφαλοι, τύπου Γλαύκου και Καλυψώ, τους οποίους φαίνονται να έχει εντοπίσει η Exxon-Mobil που έκανε πάλι μέσω PGS πολύ πυκνότερη σάρωση, 2.5 χιλιόμετρα Χ 2.5 χιλιόμετρα την περίοδο 2022/2023. Αυτούς τους γνωρίζει προς το παρόν μόνο η Exxon-Mobil.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλοι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι βρίσκονται σε βάθος 4.5 χιλιομέτρων κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας και είναι καλυμμένοι με ένα αδιαπέρατο στρώμα άλατος πάχους 1.5 -2 χιλιομέτρων. Αυτό θεωρείται ως ένα πολύ θετικό στοιχείο καθώς προστατεύει το κοίτασμα και δεν υπάρχει διαφυγή αερίου.
Όπως μας πληροφορεί ο ομότιμος Καθηγητής Γεωλογίας με έδρα το Calgary του Καναδά, Αντώνης Φώσκολος, “Αυτό το στρώμα που δημιουργήθηκε όταν αποξηράνθηκε η Μεσόγειος, πριν 5 εκατομμύρια χρόνια δεν σφράγισε μόνο τους κοραλλιογενείς υφάλους αλλά και όλες τις παλαιολιμνοθάλασσες και όλες τις παλαιοτάφρους. Εμείς είχαμε 5 παλαιοτάφρους, την Ελληνική (Hellenique Trench), και τις τάφρους των Πτολεμαίου, Πλινίου, Στράβωνα και Αναξίμανδρου) που ήταν γεμάτοι απο φυτά που ευδοκίμησαν για 1 εκατομμύριο χρόνια. Έτσι η αναερόβιος και εν ψυχρώ αποσύνθεση της φυτικής βιομάζας από τα μεθανοβακτήρια, δημιούργησε το βιογενές μεθάνιο που έχει αποθηκευτεί στους κοραλλιογενείς υφάλους που δημιουργήθηκαν κατά το Μέσο Μιόκαινο και το οποίο είναι σφραγισμένο ερμητικά λόγω του αλατούχου καλύμματος”.
“Πολλές φορές το βιογενές φυσικό αέριο το οποίο παράγεται επί 5 εκατομμύρια χρόνια και ενας Θεός ξέρει για πόσα ακόμα χρόνια θα παράγεται (κάτω από την Κρήτη έχουμε ένα εργοστάσιο αενάου παραγωγής βιογενούς μεθανίου) διαφεύγει προς την ατμόσφαιρα είτε από ρωγμές που υπάρχουν στον πυθμένα της θάλασσας είτε από τα λασποηφαίστεια που υπάρχουν, 291 τον αριθμό κάτω από την Κρήτη, (βλέπε Γράφημα 3) είτε μετατρέπεται σε υδρίτες, παγωμένο μεθάνιο όταν βγαίνει απο θαλάσσιο βάθος 2-3 χιλιομέτρων όπου η πίεση είναι 250-300 ατμόσφαιρες και η θερμοκρασία στους 2 βαθμούς κελσίου, όρα αντίστοιχες εικόνες. Άρα κοραλλιογενείς ύφαλοι με πορώδες γύρω στο 50% γεμάτοι από φυσικό αέριο απαντώνται όπου υπάρχουν λασποηφαίστεια και υδρίτες…..Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης”.
Σύμφωνα με γεωλόγους πετρελαίου που έχουν άμεση γνώση των ερευνών στην Κρήτη η επιλογή του στόχου που έκανεη Exxon-Mobil, (Γράφημα 4), εκεί που πρόκειται να γίνει η πρώτη γεώτρηση το 2024, έχει σημασία διότι η εταιρεία σκοπεύει να εγκαταστήσει την πλατφόρμα άντλησης στο κέντρο γύρω από το οποίο υπάρχουν οι 4 κοραλλιογενείς ύφαλοι με ποσότητες φυσικού αερίου,και ενδεχομένως να αποτελέσει την μεγαλύτερη ανακάλυψη της Exxon-Mobil τα τελευταία 50 χρόνια.
Σε ότι αφορά στις εκτιμήσεις για το μέγεθος του κοιτάσματος ανοικτά της Παλαιόχωρας, που αποτελεί και τον πρώτο στόχο της ExxonMobil, αυτό εκτιμάται στα 3.5 τρισεκ. κυβικά μέτρα (tcm) ενώ είναι πολύ ενωρίς να εκτιμηθεί με κάποια ακρίβεια, σε αυτό το πρώιμο στάδιο, το ακριβές μέγεθος που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί εμπορικά. Κατά την συνήθη πρακτική θα χρειασθούν δυο η και τρεις γεωτρήσεις προκειμένου να επιβεβαιωθεί το ακριβές μέγεθος του κοιτάσματος, με τη προϋπόθεση ότι θα είναι επιτυχής η πρώτη ερευνητική γεώτρηση.
Με βάση την μεθοδολογία που έχει ακολουθηθεί μέχρι σήμερα εκτιμάται από τους ανωτέρω γεωλόγους ότι τα δύο μεγάλα ερευνητικά τεμάχια (11 και 12) νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, βλέπε (Γράφημα 5) θα έχουν δυναμικότητα περίπου 5.0 tcm το κάθε ένα, ενώ το τεμάχιο 10, όπου παραχωρησιούχος είναι η Helleniq Energy, το μέγεθος είναι σαφώς μικρότερο της τάξης του 1.0 tcm. Άρα, συνολικά μιλάμε για κοιτάσματα συνολικού μεγέθους 11 tcm στην ευρύτερη περιοχή βόρεια και δυτικά της Κρήτης. Και εάν αυτά το νούμερα ακούγονται πολύ υψηλά οι ανωτέρω γεωλόγοι, αποτιμώντας, τα κοιτάσματα βιογενούς αερίου κατά μήκος της Μεσογειακής Ράχης., και εντός της Ελληνικής ΑΟΖ, τα εκτιμούν σε 30 tcm. Ανάλογα υψηλές είναι και οι εκτιμήσεις τους για αποθέματα αργού πετρελαίου τα οποία τοποθετούνται στα 75-80 δισεκ. βαρέλια.
Μπορεί στο τέλος της ημέρας για οικονομικούς και τεχνικούς λόγους η εκμετάλλευση να γίνει σε πολύ μικρότερη κλίμακα, πάντως ένα είναι βέβαιο. Και αυτό έχει να κάνει με την σημασία της περιοχής ως νέο κέντρο εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ευρώπη, τα οποία σε συνδυασμό με τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου, έχει όλες τις προδιαγραφές να αναδειχθεί σε μια νέα Βόρειο Θάλασσα.
energia
Γράφημα 1
Γράφημα 2
Γράφημα 3
Γράφημα 4
Γράφημα 5