Τρίτη 25 Ιουνίου 2019

Βαρκάδα στον Κεράτιο Κόλπο

Μια διαφορετική βαρκάδα


Όσο το καλοκαίρι κάνει όλο και περισσότερο αισθητή την παρουσία του, τόσο απολαυστικότερη γίνεται η χρήση των πλωτών μέσων της Πόλης. Άλλοτε απλά για να μεταβώ από την μια ήπειρο στην άλλη, άλλοτε για να φτάσω σχεδόν ως τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας και άλλοτε απλά για να απολαύσω μια βοσπορινή βαρκάδα. Εξάλλου αυτές οι διαδρομές προσφέρουν πάντα υπέροχο θέαμα για κάθε προτίμηση και ενδιαφέρον. Υπάρχει όμως και μια διαφορετική βαρκάδα που συνηθίζω να απολαμβάνω τους καλοκαιρινούς μήνες, που αν και λιγότερο προβεβλημένη δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από εκείνες του Βοσπόρου αφού η ιδιαιτερότητα του περάσματος ανάμεσα στις 2 ηπείρους, με τα προάστια, τα παλάτια, τα κάστρα και τα "γιαλιά" που στολίζουν τα παράλια, αντικαθιστούνται από μια πάρα πολύ μεγάλη ποικιλία ενδόξων και ιστορικών κτισμάτων.
Αναφέρομαι στην βαρκάδα του Κεράτιου κόλπου και κάθε φορά που επιλέγω την διαδρομή από το Karaköy ως το Eyüp, ανταμοίβομαι από την ομορφιά και την παρουσία τόσων πολλών αξιοθεάτων. Τα περισσότερα δηλώνουν επιβλητικά την παρουσία τους και άλλα, περισσότερο κρυμμένα στην απέραντη πόλη, απαιτούν μια πιο παρατηρητική ματιά.
Μια τόσο απολαυστική μα ταυτόχρονα διαφορετική βαρκάδα δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο και μου δόθηκε η ευκαιρία να περιεργαστώ τις ιδιαιτερότητες της Πόλης με άλλη οπτική προσέγγιση από εκείνη που έχω ήδη φωτογραφίσει και περιγράψει σε προηγούμενες αναρτήσεις, τις οποίες μπορείτε να ξαναθυμηθείτε πατώντας τις διαφορετικά χρωματισμένες λέξεις του κειμένου.

Ο πύργος του Γαλατά ενώ πίσω από το παραλιακό τζαμί διακρίνονται αμυδρά οι τρούλοι από το Μπεζεστένι του Πορθητή







Οι τρούλοι αποτελούν την κλασσικότερη φιγούρα στην σιλουέτα της Πόλης. Εδώ το Yeni Camii και στο βάθος το μέγιστο αρχιτεκτονικό επίτευγμα, η Αγία Σοφία
Περνώντας κάτω από την γέφυρα του Γαλατά, μια γοργή ματιά στον Πύργο και το Κάρακιόι στα δεξιά για να ακολουθήσει η παρατήρηση από την άλλη πλευρά, όπου δεσπόζει το Γενί Τζαμί με τους 66 τρούλους του να πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλο και να δημιουργούν την αίσθηση ενός αρχιτεκτονικού καταρράκτη.

Το Σουλειμανιγιέ δεσπόζει στην κορυφή του λόφου
Στα χρόνια της οθωμανικής αυτοκρατορίας μπορεί η Κωνσταντινούπολη να μην ήταν η μουσουλμανικότερη πόλη αλλά διέθετε τα περισσότερα τεμένη από οπουδήποτε αλλού. Σχεδόν πέντε χιλιάδες τεμένη υπήρχαν στην Πόλη εκείνης της περιόδου και ένα από τα επιβλητικότερα είναι το Σουλειμανιγιέ. Τεμένη τέτοιου μεγέθους και κάλλους αποτελούσαν την επιβεβαίωση ισχύος της αυτοκρατορίας και συμβόλιζαν το δικαίωμα του κάθε σουλτάνου να κυβερνά, εκπροσωπώντας την ευσεβή στάση της δυναστείας προς το Ισλάμ.
Λίγο δεξιότερα την θέση στην κορυφή ενός ακόμη λόφου παίρνει το τέμενος του Πορθητή, κατασκευασμένο στην θέση και με υλικά από τον ναό των Αγίων Αποστόλων. Λίγο χαμηλότερα βρίσκεται η Μονή του Παντοκράτορα, το σημερινό Zeyrek Camii. Από το μέσο του Κεράτιου βρέθηκα σε ένα υπέροχο σημείο όπου το Fatih Camii και η Μονή συναντήθηκαν και έμοιαζαν ως μέρη του ίδιου συγκροτήματος, προσφέροντας ένα πανέμορφο θέαμα. Φαντάστηκα της ίδια σκηνή πριν δεκάδες αιώνες με σήμαντρα και καμπαναριά και με Σταυρούς στους τρούλους. Η ανατριχίλα που με διαπέρασε θα πρέπει να διαπερνούσε και τους περιηγητές εκείνης της εποχής.

Το Fatih Cammi συντροφεύει το Zeyrek Cammi όπως κάποτε ο ναός των Αγίων Αποστόλων "αγκάλιαζε την Μονή του Παντοκράτορα


Αφήνωντας πίσω μου την γέφυρα του μετρό που πλέον λειτουργεί κανονικά και στον μέσον της υπάρχει σταθμός επιβίβασης.
Η γέφυρα του Ουν Καπανί σαφώς με λιγότερους "ψαράδες" από ότι στον Γαλατά
Η ρυμοτομία της Πόλη άλλαξε τόσο πολύ που σημαντικοί και ιστορικοί ναοί περικυκλώθηκαν από σπίτια και πολυκατοικίες, σε βαθμό που είναι δύσκολο να τους θαυμάσει κανείς από κοντά. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αγία Θεοδοσία, έναν από τους σπουδαιότερους βυζαντινούς ναούς για αρκετούς λόγους. Η εκκλησία παραμένει στις μέρες μας ακόμα επιβλητική, πανέμορφη και μόνο η ιδέα της ροδοστόλισής της προκαλεί ρίγος.

Ο ναός της Αγίας Θεοδοσίας, επιβλητικός, ιδιαίτερος και απλά πανέμορφος. Τέτοια θέα μόνο μέσα από τον Κεράτιο


Τι κι αν η Πόλη γέμισε ουρανοξύστες και άλλα εντυπωσιακά κτίρια. Η Μεγάλη του Γένους Σχολή παραμένει σημείο αρχιτεκτονικής αναφοράς, προσφοράς στο Γένος και είναι όχι απλά μια από τις εντυπωσιακότερες κατασκευές στην Πόλη αλλά και από τις χαρακτηριστικότερες φιγούρες της.
Η Μεγάλη του Γένους Σχολή στο Φανάρι. Αρχιτεκτονικό διαμάντι με ανυπέρβλητη προσφορά
Το τέμενος Σελίμ. Όσο όμορφο και αν φαίνεται το τοπίο από χαμηλά, άλλο τόσο είναι και από την εξέδρα του κιουλιγιέ. Χαμηλά στην φωτογραφία, τα παράλια του Κεράτιου αναβαθμισμένα, "μαρτυρούν" την επόμενη μέρα στην ευρύτερη περιοχή
Και ξανά η Μεγάλη του Γένους Σχολή, τριγυρισμένη από κάμποσους μιναρέδες. Στο βάθος ο τρούλος του τζαμιού της Μιχριμάχ και στο κάτω μέρος της φωτογραφίας διακρίνεται η στέγη του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του ναού του Αγίου Γεωργίου
Η βουλγάρικη εκκλησία του Αγίου Στεφάνου. Κατασκευασμένη εξ'ολοκλήρου από σίδερο και μία από τις ελάχιστες στον κόσμο
Σε ορισμένες περιπτώσεις χρειάζεται μεγαλύτερη παρατηρητικότητα και γνώση τοποθεσιών για την αναγνώριση όσων ναών βρίσκονται είτε περισσότερο βαθιά στην ιστορική χερσόνησο είτε περικυκλωμένοι από τις κατοικίες των μαχαλάδων.

Ο κεντρικός τρούλος της Μονής Παμμακάριστου μόλις που ξεπροβάλλει από την συνοικία του Φατίχ
Ο ναός των Αγίων Πέτρου και Μάρκου στις Βλαχέρνες
Σε κοντινή απόσταση και ο ναός του Αγίου Δημητρίου Ξηλόπορτας
Οι εργασίες αποκατάστασης ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων καθώς και ναών προχωρούν με σχετικά γοργούς ρυθμούς, ακόμα και αν κάθε επισκευή συντελείται με διαφορετικά κριτήρια. Στην Πόλη πραγματοποιούνται ταυτόχρονα εκατοντάδες τέτοια έργα και εκτός από την πρακτική τους χρησιμότητα και σκοπούς, δείχνουν έναν συμβολισμό και μια στρατηγική. Και όποια κι αν είναι η άποψη του καθενός ή τα συμπεράσματά του, αυτό που έχει σημασία είναι η πρόταση που προβάλλεται, το αίσθημα ιδιαιτερότητας που περνά και τελικώς το αποτέλεσμα.
Η προβολή της ιδιαιτερότητας και η πρόταση που προβάλλεται, μου έδωσε υλικό για σκέψεις, πλέοντας στον Κεράτιο. Θα ήθελα να δω στην πατρίδα μου έναν νέο συμβολισμό και νόημα που να διαφέρει από το κυνήγι οικονομικών δεικτών και καταναλωτισμού.
Όταν συμμετέχεις σε ένα παιχνίδι που οτιδήποτε και αν πράξεις, όσες θυσίες και αν προσφέρεις, είναι προκαθορισμένο οτι θα το χάσεις, τότε το μόνο που οφείλεις να κάνεις είναι απλά να αλλάξεις το παιχνίδι και να το μεταφερείς σε εξ'ολοκλήρου άλλο "γήπεδο", σε άλλο πεδίο. Να δωθούν προτεραιότητες σε εντελώς διαφορετικά πράγματα και προτάσεις που θα σηματοδοτήσουν σε μια μόλις μέρα της οριοθέτητηση πολιτισμικής αλλαγής, κομίζοντας ταυτόχρονα ιδιαιτερότητα και διαφορετική παρουσία και πρόταση. Όποιος δεν το πράττει και απλά αντιγράφει μοντέλα, προτάσεις και τρόπο του βίου μαιμουδίζοντας, τότε το μόνο που θα λαμβάνει είναι περιφρόνηση, αποτυχίες και καρπαζιές.

Το παλάτι του Πορφυρογέννητου με την νέα του στέγη. Οι επισκευές έχουν σχεδόν τελειώσει και ο χώρος θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην συνοικία
Οι επισκευές στο Ivaz Efendi Camii θα συνεχιστούν για λίγο ακόμα, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της φυλακής του Ανεμά και την ευρύτερη περιοχή των Τειχών
Και η απέναντι πλευρά του Κεράτιου διαθέτει ιδιαιτερότητες με καμπαναριά και απομεινάρια από το ένδοξο παρελθόν
Όταν ο Σινάν κατασκεύασε το τέμενος της πριγκίππισας Μιχριμάχ, το τοποθέτησε σε έναν απόμακρο λόφο που συνδυάζει την δύση του ηλίου με το όνομα της πριγκίππισας αλλά και για να εκφράσει την ερημιά της καρδιάς του από την άρνηση του σουλτάνου να του δώσει την μοναχοκόρη του. Η περιοχή σήμερα κάθε άλλο παρά ερημική είναι αλλά οι αρχιτεκτονικοί συμβολισμοί του μέγιστου αρχιτέκτονα είναι ακόμα εμφανής σε κάθε λεπτομέρια του τεμένους.
Το Mihrimah Camii στο Edirnekapi
Από το μουσείο ναυσιπλοίας στα βόρεια του Κεράτιου


Πυκνοκατοικημένη όψη της Πόλης
Η βαπορόσκαλα του Εγιούπ, του ιερότερου μέρους της Πόλης για τους μουσουλμάνους
Τελευταίος σταθμός είναι το Εγιούπ, το σπουδαιότερο σημείο προσκυνήματος για τους μουσουλμάνους που ζούν ή καταφθάνουν στην Πόλη. Σε κοντινή απόσταση από την βαπορόσκαλα βρίσκονται οι τουρμπέδες, τα μαυσωλεία, το τέμενος και τα προσκυνήματα των hazreti, για να ακολουθήσει η πλατεία και ο πεζόδρομος του προαστίου.

Υπερσύγχρονο συνεδριακό κέντρο στις όχθες του Κεράτιου


Μια τελευταία ματιά πριν την αποβίβαση
Λίγες τελευταίες κλεφτές ματιές πριν από την αποβίβαση για να ακολουθήσουν τα μουσουλμανικά προσκυνήματα του Εγιούπ. Και για να μην νομίζετε οτι οι ώρες κυλούν μόνο με ανέμελο τεμπελιό εν πλω, η σημερινή περιπλάνηση μόλις ξεκίνησε, βρίσκοντάς με έτοιμο για ατελείωτη περιήγηση στα σοκάκια της Πόλης.

Τα θυμάσαι τα αδέρφια σου;

Έχουμε να γράψουμε ιστορία ακόμη...