Πολλές εφημερίδες και άλλα μέσα ενημέρωσης δίνουν στον Ταγίπ Ερντογάν και τους συμμάχους του ακροδεξιούς σημαντικό προβάδισμα για νίκη, ωστόσο, υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες που μπορούν να κάνουν την ανατροπή.
Η βασική αντίπαλος της ισχυρής υποψηφιότητας του Ταγίπ Ερντογάν είναι μέχρι στιγμής η αρχηγός του IYI Parti (Καλό Κόμμα) της Μεράλ Ακσενέρ, η οποία ελπίζει ότι θα πάει στο δεύτερο γύρο και θα καταφέρει να πάρει όλες τις ψήφους της αντιπολίτευσης ανατρέποντας τον Ταγίπ Ερντογάν.
Από την άλλη η συμμαχία ΑΚΡ-ΜΗΡ εκτιμά ότι το 45-46% που τους δίνουν οι δημοσκοπήσεις αυτή τη στιγμή μπορεί γίνει 50% μέχρι τις 24 Ιουνίου και να κερδίσουν τις εκλογές από τον πρώτο γύρο.
«Κίνηση ματ», είναι ο τίτλος της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Γενί Σαφάκ, η Χουριέτ έχει τίτλο «Σε 66 μέρες είμαστε στις κάλπες», ωστόσο ο αντιπολιτευόμενος Τύπος έχει διαφορετική προσέγγιση. Η Τζουμχουριέτ «Έφοδος με εκλογές σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (OHAL)», αφήνει αιχμές εναντίον της συμμαχίας του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ με το ακροδεξιό κόμμα ΜΗΡ και την απόφασή τους για πρόωρες εκλογές. Σύμφωνα με την Τζουμχουριέτ, ένας από τους λόγους που αποφάσισαν ΑΚΡ-ΜΗΡ να γίνουν οι πρόωρες εκλογές στις 24 Ιουνίου είναι για να βρεθεί απροετοίμαστη η αντιπολίτευση και να μην δώσουν την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να βρει κοινό υποψήφιο.
Πριν λάβουν την απόφαση ρώτησαν το Ανώτατο Συμβούλιο Εκλογών (YSK) το οποίο απάντησε πως παλαιότερα είχαν διενεργηθεί εκλογές εντός 54 μερών αλλά λόγω του νέου προεδρικού συστήματος που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά, αυτό θα ήταν πιο δύσκολο. Τελικά το YSK απάντησε ότι μπορεί να διεξάγει τις εκλογές. Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ θα περάσει στην ιστορία ως ο τελευταίος πρωθυπουργός της Τουρκίας.
Τα επιχειρήματα Μπαχτσελί
Πώς όμως λήφθηκε η απόφαση και ποια ήταν τα επιχειρήματα του ηγέτη ακροδεξιού κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί υπέρ των πρόωρων εκλογών; Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί υποστήριξε ότι αρχίζουν να δημιουργούνται προβλήματα με τη συμμαχία ΑΚΡ-ΜΗΡ και πως αν στις δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου του 2019 δεν πάνε καλά, τότε θα δημιουργηθούν μεγαλύτερα προβλήματα που θα θέσουν σε κίνδυνο τη συμμαχία. Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι ξεκίνησαν σοβαρά προβλήματα με την οικονομία και ιδιαίτερα με το δολάριο που ξεπέρασε τις 4 τουρκικές λίρες και το ευρώ που ξεπέρασε τις 5 τουρκικές λίρες. Αν περιμένουν μέχρι το 2019 αυτά τα προβλήματα θα μεγαλώσουν και θα επηρεάσουν τα ποσοστά στις εκλογές, φέρεται να υποστήριξε ο Μπαχτσελί.
Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι με αυτήν την απόφαση τα κόμματα της συμμαχίας (ΑΚΡ-ΜΗΡ) βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση. Το ΑΚΡ έχει το μεγαλύτερο πλεονέκτημα καθώς ο υποψήφιός του όχι μόνο έχει ήδη αποφασιστεί αλλά με συνεχείς ομιλίες του είχε ήδη δημιουργήσει ένα προεκλογικό κλίμα, απευθυνόμενος στη βάση του ΜΗΡ με σκληρές ομιλίες τους και εθνικιστικούς λόγους. Η νίκη στο Αφρίν δημιουργεί ένα ακόμη μεγάλο ρεύμα υπέρ του Ταγίπ Ερντογάν.
Δημοσκοπήσεις των πιο μεγάλων εταιρειών έρευνας, Μετροπόλ και ΚΟΝΤΑ, δίνουν 45-46% στον Ερντογάν αλλά η συμμαχία ελπίζει ότι λόγω των προβλημάτων της αντιπολίτευσης θα καταφέρουν να πάρουν το 50% μέχρι τις εκλογές. Ταυτόχρονα το πιο απροετοίμαστο κόμμα είναι το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) το οποίο δεν έχει αποφασίσει καν τον υποψήφιό του ακόμη.
Η υποψηφιότητα Ακσενέρ
Η Μεράλ Ακσενέρ, η αρχηγός του İYİ Parti η οποία θεωρεί τον εαυτό της μεγάλο φαβορί έναντι της υποψηφιότητας Ερντογάν, έχει ήδη ανακοινώσει την υποψηφιότητά της και έχει δημιουργήσει ένα κλίμα υπέρ της αν και τα ποσοστά της δεν είναι γνωστά. Πιστεύει ότι θα περάσει στο δεύτερο γύρο και εκεί θα καταφέρει να συντρίψει τον Ταγίπ Ερντογάν λαμβάνοντας όλες τις αντιπολιτευτικές ψήφους. Δύσκολα όμως θα καταφέρει να πάρει τις ψήφους των Κούρδων, γιατί θεωρείται πιο ακραία και από τον ίδιο τον αρχηγό του ΜΗΡ Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Το ΑΚΡ φοβάται τί θα γίνει στην περίπτωση που το κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ δεν συμμετάσχει στις εκλογές λόγω της απαγόρευσης συμμετοχής σε νέα κόμματα που δεν έχουν κλείσει έξι μήνες από την ίδρυσή τους.
Αν η Μεράλ Ακσενέρ δημιουργήσει ένα αίσθημα αδικημένου υπέρ της, όπως γινόταν στο παρελθόν με το ΑΚΡ, τότε μπορεί αυτό να ενισχύσει την υποψηφιότητά της στην προεδρία. Γι’ αυτό και υπάρχει η σκέψη από το ΑΚΡ να πάει μίνι πακέτο στη Βουλή για μείωση από 6 μήνες στους 3 από την ίδρυση ενός κόμματος για να μπορεί να συμμετάσχει. Το ερώτημα είναι αν αυτό θα το δεχτεί ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Οι ελιγμοί Μπαχτσελί φαίνεται να άλλαξαν όλα τα σχέδια του ΑΚΡ. Μέσα σε 29 ώρες αποφασίστηκαν πρόωρες εκλογές στις 24 Ιουνίου αντί στις 3 Νοεμβρίου του 2019. Το ΑΚΡ σχεδίαζε να κάνει συνέδριο στις 6 Μαϊου στην Κωνσταντινούπολη και τέλη Ιουνίου να διεξάγει Μεγάλο Συνέδριο και να αλλάξει την εικόνα του κόμματος. Τώρα αναγκάζεται να το αφήσει για μετά τις εκλογές.
Τι άλλαξε ξαφνικά;
Ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες του αρθρογράφου της Χουριέτ Αμπντουλκαντίρ Σελβί για το τί άλλαξε και ο Ερντογάν αποφάσισε τελικά πρόωρες εκλογές.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, όταν ο Μπαχτσελί ανακοίνωσε την πρότασή του για πρόωρες εκλογές στις 24 Αυγούστου, ο Ερντογάν συγκάλεσε τα όργανα του κόμματός του αμέσως και τους είπε ότι παρόλο που οι ίδιοι δεν θέλουν πρόωρες εκλογές δεν πρέπει να χαλάσουν τη συμμαχία με Μπαχτσελί. Άλλωστε, τους είπε, χάρη στον Μπαχτσελί πέρασε το νέο προεδρικό σύστημα στις 16 Απριλίου στο δημοψήφισμα. Εκεί λήφθηκε η απόφαση για πρόωρες εκλογές και συζήτησαν τις ημερομηνίες. Η 26η Αυγούστου, απερρίφθη επειδή είναι το Μπαϊράμι Θυσιών. Κάποιοι πρότειναν την 16η Σεπτεμβρίου αλλά απορρίφθηκε για να μην αφήσουν τις εκλογές το Φθινόπωρο. Η 24η Ιουνίου προτάθηκε και έγινε αποδεκτή επειδή είναι αρχές Καλοκαιριού. Άλλη πρόταση ήταν για 22η Ιουλίου αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε να γίνουν οι εκλογές όσο πιο γρήγορα. “Αν είναι να γίνει να γίνει το συντομότερο”, φέρεται να είπε. Τελικά στη συνάντησή του με τον Μπαχτσελί του πρότεινε αυτή την ημερομηνία, 24 Ιουνίου και ο Μπαχτσελί το αποδέχτηκε.
Η βασική αντίπαλος της ισχυρής υποψηφιότητας του Ταγίπ Ερντογάν είναι μέχρι στιγμής η αρχηγός του IYI Parti (Καλό Κόμμα) της Μεράλ Ακσενέρ, η οποία ελπίζει ότι θα πάει στο δεύτερο γύρο και θα καταφέρει να πάρει όλες τις ψήφους της αντιπολίτευσης ανατρέποντας τον Ταγίπ Ερντογάν.
Από την άλλη η συμμαχία ΑΚΡ-ΜΗΡ εκτιμά ότι το 45-46% που τους δίνουν οι δημοσκοπήσεις αυτή τη στιγμή μπορεί γίνει 50% μέχρι τις 24 Ιουνίου και να κερδίσουν τις εκλογές από τον πρώτο γύρο.
«Κίνηση ματ», είναι ο τίτλος της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Γενί Σαφάκ, η Χουριέτ έχει τίτλο «Σε 66 μέρες είμαστε στις κάλπες», ωστόσο ο αντιπολιτευόμενος Τύπος έχει διαφορετική προσέγγιση. Η Τζουμχουριέτ «Έφοδος με εκλογές σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (OHAL)», αφήνει αιχμές εναντίον της συμμαχίας του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ με το ακροδεξιό κόμμα ΜΗΡ και την απόφασή τους για πρόωρες εκλογές. Σύμφωνα με την Τζουμχουριέτ, ένας από τους λόγους που αποφάσισαν ΑΚΡ-ΜΗΡ να γίνουν οι πρόωρες εκλογές στις 24 Ιουνίου είναι για να βρεθεί απροετοίμαστη η αντιπολίτευση και να μην δώσουν την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να βρει κοινό υποψήφιο.
Πριν λάβουν την απόφαση ρώτησαν το Ανώτατο Συμβούλιο Εκλογών (YSK) το οποίο απάντησε πως παλαιότερα είχαν διενεργηθεί εκλογές εντός 54 μερών αλλά λόγω του νέου προεδρικού συστήματος που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά, αυτό θα ήταν πιο δύσκολο. Τελικά το YSK απάντησε ότι μπορεί να διεξάγει τις εκλογές. Ο Μπιναλί Γιλντιρίμ θα περάσει στην ιστορία ως ο τελευταίος πρωθυπουργός της Τουρκίας.
Τα επιχειρήματα Μπαχτσελί
Πώς όμως λήφθηκε η απόφαση και ποια ήταν τα επιχειρήματα του ηγέτη ακροδεξιού κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί υπέρ των πρόωρων εκλογών; Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί υποστήριξε ότι αρχίζουν να δημιουργούνται προβλήματα με τη συμμαχία ΑΚΡ-ΜΗΡ και πως αν στις δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου του 2019 δεν πάνε καλά, τότε θα δημιουργηθούν μεγαλύτερα προβλήματα που θα θέσουν σε κίνδυνο τη συμμαχία. Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι ξεκίνησαν σοβαρά προβλήματα με την οικονομία και ιδιαίτερα με το δολάριο που ξεπέρασε τις 4 τουρκικές λίρες και το ευρώ που ξεπέρασε τις 5 τουρκικές λίρες. Αν περιμένουν μέχρι το 2019 αυτά τα προβλήματα θα μεγαλώσουν και θα επηρεάσουν τα ποσοστά στις εκλογές, φέρεται να υποστήριξε ο Μπαχτσελί.
Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι με αυτήν την απόφαση τα κόμματα της συμμαχίας (ΑΚΡ-ΜΗΡ) βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση. Το ΑΚΡ έχει το μεγαλύτερο πλεονέκτημα καθώς ο υποψήφιός του όχι μόνο έχει ήδη αποφασιστεί αλλά με συνεχείς ομιλίες του είχε ήδη δημιουργήσει ένα προεκλογικό κλίμα, απευθυνόμενος στη βάση του ΜΗΡ με σκληρές ομιλίες τους και εθνικιστικούς λόγους. Η νίκη στο Αφρίν δημιουργεί ένα ακόμη μεγάλο ρεύμα υπέρ του Ταγίπ Ερντογάν.
Δημοσκοπήσεις των πιο μεγάλων εταιρειών έρευνας, Μετροπόλ και ΚΟΝΤΑ, δίνουν 45-46% στον Ερντογάν αλλά η συμμαχία ελπίζει ότι λόγω των προβλημάτων της αντιπολίτευσης θα καταφέρουν να πάρουν το 50% μέχρι τις εκλογές. Ταυτόχρονα το πιο απροετοίμαστο κόμμα είναι το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) το οποίο δεν έχει αποφασίσει καν τον υποψήφιό του ακόμη.
Η υποψηφιότητα Ακσενέρ
Η Μεράλ Ακσενέρ, η αρχηγός του İYİ Parti η οποία θεωρεί τον εαυτό της μεγάλο φαβορί έναντι της υποψηφιότητας Ερντογάν, έχει ήδη ανακοινώσει την υποψηφιότητά της και έχει δημιουργήσει ένα κλίμα υπέρ της αν και τα ποσοστά της δεν είναι γνωστά. Πιστεύει ότι θα περάσει στο δεύτερο γύρο και εκεί θα καταφέρει να συντρίψει τον Ταγίπ Ερντογάν λαμβάνοντας όλες τις αντιπολιτευτικές ψήφους. Δύσκολα όμως θα καταφέρει να πάρει τις ψήφους των Κούρδων, γιατί θεωρείται πιο ακραία και από τον ίδιο τον αρχηγό του ΜΗΡ Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Το ΑΚΡ φοβάται τί θα γίνει στην περίπτωση που το κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ δεν συμμετάσχει στις εκλογές λόγω της απαγόρευσης συμμετοχής σε νέα κόμματα που δεν έχουν κλείσει έξι μήνες από την ίδρυσή τους.
Αν η Μεράλ Ακσενέρ δημιουργήσει ένα αίσθημα αδικημένου υπέρ της, όπως γινόταν στο παρελθόν με το ΑΚΡ, τότε μπορεί αυτό να ενισχύσει την υποψηφιότητά της στην προεδρία. Γι’ αυτό και υπάρχει η σκέψη από το ΑΚΡ να πάει μίνι πακέτο στη Βουλή για μείωση από 6 μήνες στους 3 από την ίδρυση ενός κόμματος για να μπορεί να συμμετάσχει. Το ερώτημα είναι αν αυτό θα το δεχτεί ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Οι ελιγμοί Μπαχτσελί φαίνεται να άλλαξαν όλα τα σχέδια του ΑΚΡ. Μέσα σε 29 ώρες αποφασίστηκαν πρόωρες εκλογές στις 24 Ιουνίου αντί στις 3 Νοεμβρίου του 2019. Το ΑΚΡ σχεδίαζε να κάνει συνέδριο στις 6 Μαϊου στην Κωνσταντινούπολη και τέλη Ιουνίου να διεξάγει Μεγάλο Συνέδριο και να αλλάξει την εικόνα του κόμματος. Τώρα αναγκάζεται να το αφήσει για μετά τις εκλογές.
Τι άλλαξε ξαφνικά;
Ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες του αρθρογράφου της Χουριέτ Αμπντουλκαντίρ Σελβί για το τί άλλαξε και ο Ερντογάν αποφάσισε τελικά πρόωρες εκλογές.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, όταν ο Μπαχτσελί ανακοίνωσε την πρότασή του για πρόωρες εκλογές στις 24 Αυγούστου, ο Ερντογάν συγκάλεσε τα όργανα του κόμματός του αμέσως και τους είπε ότι παρόλο που οι ίδιοι δεν θέλουν πρόωρες εκλογές δεν πρέπει να χαλάσουν τη συμμαχία με Μπαχτσελί. Άλλωστε, τους είπε, χάρη στον Μπαχτσελί πέρασε το νέο προεδρικό σύστημα στις 16 Απριλίου στο δημοψήφισμα. Εκεί λήφθηκε η απόφαση για πρόωρες εκλογές και συζήτησαν τις ημερομηνίες. Η 26η Αυγούστου, απερρίφθη επειδή είναι το Μπαϊράμι Θυσιών. Κάποιοι πρότειναν την 16η Σεπτεμβρίου αλλά απορρίφθηκε για να μην αφήσουν τις εκλογές το Φθινόπωρο. Η 24η Ιουνίου προτάθηκε και έγινε αποδεκτή επειδή είναι αρχές Καλοκαιριού. Άλλη πρόταση ήταν για 22η Ιουλίου αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε να γίνουν οι εκλογές όσο πιο γρήγορα. “Αν είναι να γίνει να γίνει το συντομότερο”, φέρεται να είπε. Τελικά στη συνάντησή του με τον Μπαχτσελί του πρότεινε αυτή την ημερομηνία, 24 Ιουνίου και ο Μπαχτσελί το αποδέχτηκε.