(15 Δεκεμβρίου 533 μ.Χ.)
Ο Βελισάριος, επικεφαλής μιας μικρής στρατιάς, στάλθηκε από τον Ιουστινιανό στη Β. Αφρική με σκοπό να καταλύσει το πειρατικό κράτος των Βανδάλων. Οι Βάνδαλοι ήταν ένα γερμανικό φύλο που υπό την πίεση των Ούννων, κατέληξε, μετά από διάφορες περιπέτειες στη σημερινή Λιβύη, Αλγερία και Τυνησία. Το 455 μ.Χ. λεηλάτησαν τη Ρώμη τόσο άγρια προσθέτοντας μια νέα λέξη στο παγκόσμιο λεξιλόγιο, τον βανδαλισμό.
Ο Βελισάριος κατάφερε να αιφνιδιάσει τον βασιλιά των Βανδάλων Γελίμερο, ως το προς ακριβές σημείο απόβασής του. Κατόπιν κατάφερε, τον Σεπτέμβριο του 533 μ.Χ. να συντρίψει τον Βανδαλικό στρατό στη μάχη του Δεκίμου, κοντά στην Καρχηδόνα. Ο Γελίμερος, επικεφαλής των επιζησάντων ανδρών του, υποχώρησε, τότε, νοτιοδυτικά, προς τη Μαυριτανία, αναμένοντας την ενίσχυση του αδερφού του Τζάζωνα. Ο Βελισάριος μετά τη νίκη του στο Δέκιμο είχε βαδίσει προς την Καρχηδόνα. Απέστειλε όμως περιπόλους να παρακολουθούν τον εχθρό.
Ο Βελισάριος είχε πληροφορηθεί ότι οι Βάνδαλοι είχαν συγκεντρωθεί στην τοποθεσία Τρικάμαρον, 30 χλμ. νοτιοδυτικά της Καρχηδόνας. Ύστερα από σύντομη πορεία οι εμπροσθοφυλακές του Βελισάριου εντόπισαν τον εχθρό. Οι Βάνδαλοι αποφάσισαν να ακολουθήσουν αμυντική τακτική και να αναμένουν την έφοδο των Βυζαντινών πίσω από τις όχθες ενός μικρού ρυακιού. Ο Γελίμερος αποφάσισε να τάξει τον στρατό σε δύο γραμμές μάχης. Την πρώτη θα αποτελούσαν αποκλειστικά τμήματα Βανδάλων βαρέων ιππέων, επικεφαλής των οποίων θα ήταν ο αδερφός του Τζάζων. Πίσω, σε δεύτερη γραμμή, τάχθηκαν οι Μαυριτανοί που είχε κατορθώσει να προσελκύσει – περί τους 6.000 ελαφροί ιππείς.
Την επομένη, 15η Δεκεμβρίου, μόλις χάραξε η αυγή, οι δύο στρατοί παρατάχθηκαν αντιμέτωποι. Ο Βελισάριος βλέποντας την παράταξη των Βανδάλων, παρέταξε και αυτός τον στρατό του σε δύο γραμμές μάχης. Την πρώτη την αποτελούσε αποκλειστικά ιππικό, ανεπτυγμένο σε διάταξη ακροβολισμού, ώστε να καλύπτει το σύνολο του εκτεταμένου εχθρικού μετώπου. Πίσω του ετάχθη το σύνολο του πεζικού και 500 Βουκελάριοι, υπό τη διοίκηση του ιδίου του Βελισάριου.
Ο Βελισάριος έδωσε το σύνθημα στον αρχηγό του ιππικού Ιωάννη να επιτεθεί κατά του εχθρικού κέντρου, με σκοπό να δημιουργήσει προγεφύρωμα στην ελεγχόμενη από τους Βανδάλους όχθη του μικρού ποταμού. Η επιχείρηση, περισσότερο ως επιθετική αναγνώριση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, αφού ο Ιωάννης και λίγες δυνάμεις ενέπλεξε και δεν τους επέτρεψε να αγκιστρωθούν. Μόλις δέχθηκαν αντεπίθεση των Βανδάλων, οι Βυζαντινοί ιππείς, υποχώρησαν και διάβηκαν ξανά τον ποταμό προς την φίλα όχθη. Οι Βάνδαλοι, με επικεφαλής τον Τζάζωνα, τους καταδίωξαν έως την δική τους όχθη του ποταμού. Εκεί σταμάτησαν και κατόπιν επέστρεψαν στις θέσεις τους.
Ο Βελισάριος αντελήφθη τότε ότι οι αντίπαλοι σκόπευαν να τηρήσουν αμυντική στάση, παρά την αριθμητική τους υπεροχή. Έτσι διέταξε τον Ιωάννη να εξαπολύει συνεχείς επιθέσεις κατά του εχθρικού κέντρου, χωρίς όμως να εμπλέκεται σε εκ του συστάδην αγώνα, αλλά να υποχωρεί όταν δέχεται πίεση και να επανέρχεται αμέσως μετά. Ο Ιωάννης, ενισχυμένος με όλους τους Βουκελάριους, ακολούθησε κατά γράμμα τις οδηγίες του στρατηγού. Κάθε φορά όμως η επιθέσεις του εξαπολύονταν με όλο και περισσότερες δυνάμεις και με όλο και περισσότερη ορμή. Οι Βάνδαλοι δεχόμενοι τα βέλη των και των Βυζαντινών Καβαλαριών (ο συνήθης τύπος ιππέων του Βυζαντινού στρατού) προσπαθούσαν να τους πλησιάσουν για να εμπλακούν σε ατομική μάχη μαζί τους. Τότε επενέβαιναν οι βαρύτερα οπλισμένοι Βουκελάριοι, οι οποίοι δεν δίσταζαν να εμπλέκονται με τους Βανδάλους.
Τελικά, ισχυρά πιεζόμενος ο Ιωάννης διέταξε εκ νέου υποχώρηση. Σε λίγα λεπτά όμως το βυζαντινό ιππικό επιτέθηκε ξανά. Αυτή τη φορά οι Βουκελάριοι άνοιξαν την επίθεση, υποστηριζόμενοι από τα βέλη των Καβαλαριών, που ακολουθούσαν σε δεύτερο κλιμάκιο. Υπό το βάρος της συνδυασμένης εφόδου το βανδαλικό μέτωπο άρχισε να παρουσιάζει σημεία κάμψης. Ο Βελισάριος το αντελήφθη και διέταξε το σύνολο του στρατού να επιτεθεί τώρα κατά των Βανδάλων. Εκείνη τη στιγμή ένας Βουκελάριος σκότωσε τον Τζάζωνα. Στη θέα του νεκρού αδερφού του ο Γελίμερος τράπηκε σε φυγή. Σταμάτησε μόνο όταν βρέθηκε στην ασφάλεια του στρατοπέδου του. Οι Βάνδαλοι, χωρίς ηγεσία, και πληττόμενοι από το σύνολο του Βυζαντινού Στρατού κατέρρευσαν. Οι Μαυριτανοί επίσης σύμμαχοί τους, βλέποντας την διάλυση τους μετώπου τράπηκαν και αυτοί σε φυγή.
Οι Βάνδαλοι, με καταρρακωμένο το ηθικό τους κλείστηκαν στο στρατόπεδο τους, θρηνώντας τους 800 νεκρούς τους. Οι Βυζαντινοί είχαν χάσει μόλις 50 άνδρες. Η μάχη είχε λήξει με νέα περιφανή νίκη του Βελισάριου. Δεν ήταν λόγω απωλειών που ο Βελισάριος είχε νικήσει. Οι επιζήσαντες Βάνδαλοι ήταν περισσότεροι των Βυζαντινών. Ήταν το ηθικό τους και τη θέληση για αντίσταση που ο Βελισάριος είχε θραύσει και αυτό ήταν το χειρότερο για αυτούς. Στο μεταξύ ο Βελισάριος συνέχισε την επίθεση με στόχο την κατάληψη του εχθρικού στρατοπέδου. Οι Βάνδαλοι όμως δεν στάθηκαν να το υπερασπιστούν. Με επικεφαλής τον βασιλιά τους, τράπηκαν σε άτακτη φυγή, στη θέα των προσεγγιζουσών βυζαντινών φαλαγγών. Ο θρίαμβος του Βελισάριου ήταν τώρα σχεδόν πλήρης.
Η κατάλυση του ισχυρού βανδαλικού βασιλείου από την μικρή στρατιά του Βελισάριου, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στρατιωτικά επιτεύγματα όλων των εποχών. Χωρίς να διαθέτει ναυτική υπεροχή, χωρίς να διαθέτει ασφαλές λιμάνι για την απόβαση των ανδρών του, με μόλις 5.000 ιππείς και 10.000 πεζούς, έναντι χιλιάδων ιππέων, ο Βελισάριος κατόρθωσε αυτό που οι γραφειοκράτες της Κωνσταντινούπολης θεωρούσαν απίθανο, κατέλυσε το βασίλειο των Βανδάλων αποδεικνύοντας, όπως είχε πει και στους άνδρες του πριν τη μάχη στο Τρικάμαρον, ότι δεν μετρά ο αριθμός και η σωματική ρώμη των πολεμίων. Αυτό που πάνω από όλα μετρά είναι η ψυχική δύναμη και η καθάρια σκέψη. Ο Βελισάριος τα διέθετε και τα δύο.
πηγή
