Αικατερίνα Τούρισεβα, combined report
Το
θρυλικό μαχητικό που έγραψε ιστορία, μένοντας στην αιχμή της παγκόσμιας
αμυντικής αεροναυπηγικής βιομηχανίας για δεκαετίες. Σχεδιάστηκε για να
αμυνθεί στα αμερικανικά βομβαρδιστικά νέας γενιάς και αποτέλεσε
πονοκέφαλο στις εχθρικές δυνάμεις για τις επιδόσεις του σε ταχύτητα και
επιχειρησιακή οροφή.
Το
σοβιετικό υπερηχητικό μαχητικό MiG –25, πέταξε για πρώτη φορά στους
αιθέρες πριν από 50 χρόνια και για μια αρκετά μεγάλη περίοδο του «ψυχρού
πολέμου» ήταν ένα αεροπλάνο «που διαμόρφωνε την εποχή» στην πολεμική
αεροπορία. Η RBTH, σας παρουσιάζει τα πιο ενδιαφέροντα γεγονότα που
σχετίζονται με τη δράση του σοβιετικού αναχαιτιστικού/αναγνωριστικού
αεροσκάφους μεγάλων ταχυτήτων, με το οποίο είχαν εξοπλιστεί αεροπορικές
μοίρες περισσοτέρων από δέκα χωρών σε όλο τον κόσμο. Η αξία του στους
ουρανούς ήταν αδιαμφισβήτητη, αλλά ποτέ δεν συναντήθηκε «πρόσωπο με
πρόσωπο» σε αποστολή αναχαίτισης με τον βασικότερο εχθρό του, το
αμερικανικό υπερηχητικό στρατηγικό βομβαρδιστικό XB-70.
Αερομαχία με τις «Βαλκυρίες»
Πιο ψηλά απ’ όλους
Το MiG-25 έχει στο ενεργητικό του 29 παγκόσμια ρεκόρ. Ανάμεσά τους, το
μοναδικό ρεκόρ που ακόμα δεν έχει σπάσει, είναι το μέγιστο ύψος που έχει
καταγραφεί για πτήση αεροπλάνου με κινητήρες αεριώθησης. Την 21
Αυγούστου 1977, ο πιλότος δοκιμαστής αεροσκαφών Φεντότοφ, πέταξε μέχρι
τα όρια της στρατόσφαιρας: Στα 37.650 μέτρα (123.500 πόδια) πάνω από τη
γη!
Το μαχητικό/αναχαιτιστικό MiG-25 (Foxbat, η κωδική ονομασία του στο
ΝΑΤΟ), έπρεπε να αποτελέσει την απάντηση στο αμερικανικό υπερηχητικό
βομβαρδιστικό Β-58 και τις τροποποιημένες – αναβαθμισμένες - εκδόσεις
του. Το πρώτο επιχειρησιακό βομβαρδιστικό με ικανότητα πτήσης πάνω από 2
Mach, ήταν σε θέση να σπάσει την αντιαεροπορική άμυνα και να χτυπήσει
την ενδοχώρα με πυρηνικά. Στην ΕΣΣΔ, την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν τα
κατάλληλα μαχητικά αεροσκάφη που να μπορούν να αντιμετωπίσουν
αποτελεσματικά την αμερικανική απειλή, αφού υστερούσαν σε ταχύτητα και
σε επιδόσεις (όπως είναι η μεγάλη επιχειρησιακή οροφή).
Επιπλέον, τα σοβιετικά καταδιωκτικά δεν μπορούσαν να αντιμετωπίζουν στον
ουρανό, ούτε και το αμερικανικό υπερηχητικό αναγνωριστικό αεροσκάφος
Lockheed SR-71, το οποίο μπορούσε να αναπτύξει μια σταθερή ταχύτητα
πτήσης 2,8 Mach. Τέλος, απέναντι στο στρατηγικό υπερόπλο, το
βομβαρδιστικό XB-70 «Valkyrie», ούτε το MiG-21, ούτε το Su-15 που
βρίσκονταν τότε σε υπηρεσία στη σοβιετική ΠΑ, δεν είχαν καμία πιθανότητα
επιτυχίας. Οι σχεδιαστές του MiG-25, κατάφεραν να «επιταχύνουν» το
αεροπλάνο σε ταχύτητα που ξεπερνούσε τα 3000 km/h και να το «ανεβάσουν»
στα 23.000 μέτρα (75.460 πόδια), καθιστώντας το νέο μαχητικό αεροσκάφος
συγκρίσιμο σε επιδόσεις με το «Valkyrie». Ωστόσο, «συνάντηση» στους
αιθέρες ανάμεσα στα δύο υπερ-μαχητικά δεν έγινε ποτέ. Το XB-70, σε
αντίθεση με το Foxbat, δεν μπήκε ποτέ στη γραμμή παραγωγής.
Το απόλυτο όπλο αναχαίτισης
Ο σχεδιασμός του MiG-25 δεν είχε ανάλογο του στην παγκόσμια αμυντική
αεροναυπηγική βιομηχανία. Το αεροπλάνο, είναι εξοπλισμένο με πλευρικούς
αεραγωγούς, με δύο κάθετα σταθερά και καινοτόμα αεροδυναμικά
χαρακτηριστικά στο σχεδιασμό των πτερύγων και της ατράκτου. Οι δύο
στροβιλοκινητήρες του αεροσκάφους βρίσκονται στο πίσω μέρος της
ατράκτου. Αυτή η γεωμετρία, επέτρεψε την ανάπτυξη πολύ υψηλών ταχυτήτων
και την επίτευξη μιας αποδεκτής, για την κατηγορία του αεροσκάφους,
ικανότητας ελιγμών.
Ο κύριος ηλεκτρονικός εξοπλισμός ήταν αρκετά προηγμένος για την εποχή.
Έδινε τη δυνατότητα εντοπισμού και παρακολούθησης του στόχου σε
ημι-αυτόματη λειτουργία, που βοηθούσε σημαντικά την αποστολή
αναχαίτισης. Με τις ταχύτητες που αναπτύσσονταν κατά τη προσέγγιση στο
στόχο, τα συνηθισμένα ανθρώπινα αντανακλαστικά απλά, δεν προλαβαίνουν να
λειτουργήσουν.
Αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες
Στις πολύ υψηλές ταχύτητες, που ξεπερνούν τα 2,5 Μach, η άτρακτος
θερμαίνεται και αναπτύσσει υψηλές θερμοκρασίες που φτάνουν τους 300-400
βαθμούς Κελσίου. Γεγονός, που καθιστούσε πρακτικά αδύνατη τη χρήση
παραδοσιακών υλικών στην κατασκευή του MiG-25. Μια επιλογή για τους
τεχνικούς ήταν το τιτάνιο, μέταλλο στο οποίο είχαν καταλήξει και οι
αμερικανοί. Ωστόσο, οι ρώσοι σχεδιαστές βασίστηκαν στο χάλυβα, που
τελικά ανήλθε στο 80% του συνολικού βάρους της κατασκευής. Το υπόλοιπο
υλικό της κατασκευής ήταν τιτάνιο και κράματα αλουμινίου που είναι
ανθεκτικά στη θερμότητα.
Στην άτρακτο του αεροπλάνου έγιναν 5 χιλιόμετρα συγκολλήσεις και 1,4
εκατομμύρια σημειακές συγκολλήσεις. Σχετικά με την ποιότητα της
εργασίας, είναι χαρακτηριστικό να αναφερθεί το γεγονός, ότι σε ένα
συνολικό μήκος ραφών συγκόλλησης 450 χιλιομέτρων βρέθηκαν σταγόνες από
διαρροή καυσίμου σε δύο μόλις σημεία. Ένα απροσδόκητο αβαντάζ του νέου
υλικού, ήταν η καταπληκτική ευκολία με την οποία μπορούσε να γίνει η
συντήρηση του αεροσκάφους. Οι συγκολλήσεις μπορούσαν να γίνουν
κατευθείαν στο χώρο στάθμευσης των αεροσκαφών.
Ο πονοκέφαλος των αμερικανών βουλευτών
Η ανάπτυξη του αναχαιτιστικού και οι δοκιμαστικές πτήσεις του
πρωτοτύπου, διεξήχθησαν σε συνθήκες άκρας μυστικότητας. Για πρώτη φορά,
το MiG-25 αποκαλύφθηκε στη διεθνή κοινότητα την 9η Ιουλίου 1967, σε
πτήση επίδειξης με την ευκαιρία των εορτασμών της Ημέρας της Ρωσικής
Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) στο αεροδρόμιο Ντομοντέντοβο της Μόσχας.
Τέσσερα μαχητικά πέταξαν με υπερηχητική ταχύτητα αρκετά χαμηλά
«σχίζοντας» τον αέρα μπροστά από την εξέδρα των επισήμων. Ο
εκφωνητής-παρουσιαστής της παρέλασης είπε, ότι το νέο μαχητικό
αεροσκάφος είναι ικανό να αναπτύξει ταχύτητα 3000 km/h!
Για τη Δύση, η εμφάνιση του MiG-25 ήταν μια αρκετά «ηχηρή» αλλά και μια
πολύ δυσάρεστη είδηση. Πραγματοποιήθηκαν ακόμα και έκτακτες ακροάσεις
στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, με θέμα το πρωτοποριακό μηχανολογικό απόκτημα της
ρωσικής ΠΑ. Οι κοινοβουλευτικές διεργασίες, βοήθησαν στην ενεργοποίηση
του έργου για τη δημιουργία των μαχητικών/αναχαιτιστικών αεροσκαφών νέας
γενιάς F-14 και F-15. Και τα δύο αμερικανικά μαχητικά έχουν παρόμοιο
σχεδιασμό με το MiG-25 με δύο κάθετα σταθερά, όμως δεν αγγίζουν τις
επιδόσεις ταχύτητας και επιχειρησιακής οροφής που έχει το ρωσικό
αεροσκάφος.
Εκσυγχρονισμός λόγω… προδοσίας
Τον Σεπτέμβριο του 1976, ο υποσμηναγός Βίκτορ Μπελένκο, «διέφυγε» -
αποσκίρτησε - στη Δύση, μαζί με ένα MiG-25P. Ο σοβιετικός πιλότος,
απογειώθηκε από ένα στρατιωτικό αεροδρόμιο της ρωσικής Άπω Ανατολής και
προσγειώθηκε στην Ιαπωνία. Ο «φυγάς» αεροπόρος, κατάφερε πετάξει χωρίς
να γίνει αντιληπτός μέχρι το νησί Χοκάϊντο και ζήτησε να του χορηγηθεί
πολιτικό άσυλο. Το αεροσκάφος του, αποσυναρμολογήθηκε και εξετάστηκε
διεξοδικά από αμερικανούς ειδικούς. Μετά από ενάμιση μήνα, κατόπιν
επίμονου αιτήματος του σοβιετικού Υπουργείου Εξωτερικών, οι δυτικοί το
επέστρεψαν αποσυναρμολογημένο και πακεταρισμένο στους ιδιοκτήτες του.
Η προδοσία του σοβιετικού αξιωματικού έβλαψε σοβαρά το γόητρο της ΕΣΣΔ.
Ωστόσο, μέσα στον αρνητικό αντίκτυπο που είχε στην ψυχολογία των
σοβιετικών υπήρξε και μια θετική πλευρά: Συνέβαλε στη βελτίωση της
μαχητικής ικανότητας του αναχαιτιστικού. Τη στιγμή που ο δυνητικός
εχθρός έμαθε τα μυστικά των ηλεκτρονικών του αεροσκάφους, όλες οι
ηλεκτρονικές συσκευές στα αεροπλάνα των νέων – βελτιωμένων – εκδόσεων,
αντικαταστάθηκαν. Το μαχητικό απόκτησε καλύτερα μέσα ανίχνευσης και
παρακολούθησης στόχων και πήρε την ονομασία MiG-25PD.
Η Ρωσία Τώρα
