Η Ρωσία σχεδιάζει να αυξήσει την χωρητικότητα φορτίου που αποστέλλεται μέσω της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής (NSR) σε 80 εκατομμύρια τόνους έως το 2024 και να αποστέλλει έως και 270 εκατομμύρια τόνους μέσω της αρτηρίας ετησίως έως το 2035. Ποια είναι η οικονομική και γεωστρατηγική σημασία της NSR; Και γιατί η Μόσχα έχει επενδύσει τόσο μεγάλο πολιτικό και υλικό κεφάλαιο σε αυτήν;
Γράφει το Sputnik:
Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει τονίσει πολλάκις την σημασία της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας για την Ρωσία: «Υπήρχαν πάντα ορισμένα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν όσον αφορά την χρηματοδότηση, αλλά ταυτόχρονα θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι η ανάπτυξη της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής είναι φυσικά μια από τις σαφείς στρατηγικές μας προτεραιότητες».
Τι είναι η Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή;
Η Βόρεια Θάλασσα (επίσης γνωστή ως Arctic Bridge Sea Route) είναι μια φιλόδοξη ρωσική αρκτική θαλάσσια αρτηρία μεταφοράς που διασχίζει τα ύδατα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Ρωσίας (ΑΟΖ) στον απώτατο Βορρά, που εκτείνεται από την Θάλασσα του Οχότσκ και την Βερίγγειο Θάλασσα στο ανατολικά προς το Μπάρεντς και την Λευκή Θάλασσα στα δυτικά.
Πόσο διαρκεί η Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή;
Η διαδρομή μήκους περίπου 5.600 χιλιομέτρων (km) είναι η συντομότερη θαλάσσια διαδρομή μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, με δυνατότητα του να γλυτώσει κανείς έως και 9.000 km σε σύγκριση με τις αποστολές μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Μόλις τεθεί σε πλήρη λειτουργία, η NSR αναμένεται να επιτρέψει την αποστολή αγαθών μεταξύ Ασίας και Ευρώπης σε μόλις 19 ημέρες, 40% – 60% ταχύτερα από τις αποστολές μέσω της Διώρυγας του Σουέζ ή του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, αντίστοιχα.
Γιατί η Βόρεια θαλάσσια οδός είναι σημαντική;
Η Βόρεια Θάλασσα θα επέτρεπε στη Ρωσία να γίνει σημαντικός παίκτης στην διέλευση τρισεκατομμυρίων δολαρίων εμπορίου ετησίως και θα διευκόλυνε την ανάπτυξη και εκμετάλλευση των ρωσικών εδαφών στον Άπω Βορρά – συμπεριλαμβανομένων των τεράστιων, αναξιοποίητων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με εκτίμηση του Πενταγώνου για το 2021, η Αρκτική μπορεί να περιέχει σχεδόν το ένα τρίτο των μη ανακαλυφθέντων αποθεμάτων φυσικού αερίου στον κόσμο, καθώς και περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια ορυκτών σπάνιων γαιών.
Είναι προφανώς απαράδεκτο να ανήκει τέτοιος πλούτος σε οποιοδήποτε έθνος εκτός από τις ΗΠΑ, και η ένθερμη αντίθεση της Ουάσιγκτον στην NSR είναι κραυαγαλέα. Το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ χαρακτήρισε την αρτηρία ως απόπειρα θέσπισης της «παράνομης ρύθμισης της θαλάσσιας κυκλοφορίας» και απείλησε να εκτελέσει το ίδιο είδος αποστολών ελεύθερης ναυσιπλοΐας στην ρωσική Αρκτική όπως έκανε στα ύδατα της Νότιας Θάλασσας της Κίνας.
Τι μπορεί να κάνει η Ρωσία για να αποτρέψει ανεπιθύμητες εισβολές στην βόρεια θαλάσσια οδό;
Ευτυχώς για την Μόσχα, το έργο της προστασίας των βόρειων υδάτων της Ρωσίας από ξένη καταπάτηση έχει διευκολυνθεί από τις υπερμεγέθεις δαπάνες της χώρας σε στρατιωτικά πλοία και παγοθραυστικά ικανά να λειτουργούν σε χαμηλές θερμοκρασίες στην Αρκτική.
Αντίθετα στις ΗΠΑ παρατηρείται καθυστέρηση! Για παράδειγμα, αναφέρθηκε ότι η Ακτοφυλακή των ΗΠΑ αναγκάστηκε να καθυστερήσει την έναρξη λειτουργίας ενός νέου παγοθραυστικού πολικής κλάσης μέχρι το 2027, ενώ η ρωσική Rosatomflot υπέγραψε σύμβαση για την κατασκευή του έκτου και του έβδομου πυρηνικού παγοθραυστικού κλάσης Arktika, που θα ενταχθούν στα 50+ παγοθραυστικά διαφόρων κατηγοριών που ήδη λειτουργούν.
Προς το παρόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν μόνο δύο παγοθραυστικά, κατάσταση που θα περιπλέξει τις φιλοδοξίες τους για την ελευθερία ναυσιπλοΐας για τα επόμενα χρόνια.
Η Ρωσία έχει ξοδέψει δεκαετίες και δισεκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει την υποδομή της στην Αρκτική, να χτίσει ή να επισκευάσει 16 λιμάνια βαθέων υδάτων και 14 αεροδρόμια, να δημιουργήσει μια στρατιωτική διοίκηση της Βόρειας Αρκτικής και να στήσει την περιφερειακή αεροπορική άμυνα και υποδομή έρευνας και διάσωσης, προκειμένου να διευκολύνει την ασφάλεια διέλευσης εμπορικών πλοίων!
Τον Μάρτιο, η Ρωσία υιοθέτησε μια νέα αντίληψη της εξωτερικής πολιτικής στην οποία εξέχουσα θέση κατέλαβε η οδός της Βόρειας Θάλασσας. Σύμφωνα με το έγγραφο, οι κύριες προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας περιλαμβάνουν την προώθηση της αρκτικής αρτηρίας μεταφορών «ως ανταγωνιστικού εθνικού διαδρόμου μεταφορών που καθιστά δυνατή την διεθνή χρήση της για τις μεταφορές μεταξύ Ευρώπης και Ασίας».
Η Ρωσία ελπίζει να δημιουργήσει «αμοιβαία επωφελή συνεργασία με τα μη αρκτικά κράτη που ακολουθούν μια εποικοδομητική πολιτική έναντι της Ρωσίας και ενδιαφέρονται για διεθνείς δραστηριότητες στην Αρκτική, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης υποδομών της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής».
Τον περασμένο Ιούλιο, η Ρωσία ανακοίνωσε ένα ενημερωμένο ναυτικό δόγμα, το οποίο χαρακτήρισε την NSR ως μία από τις έξι στρατηγικές κατευθύνσεις προτεραιότητας για την βελτίωση της θέσης της Ρωσίας «ως μεγάλης ναυτικής δύναμης και την ενίσχυση της θέσης της μεταξύ των κορυφαίων παγκόσμιων ναυτικών δυνάμεων». Το δόγμα απαριθμεί τις προσπάθειες ορισμένων εχθρικών κυβερνήσεων να αποδυναμώσουν τον έλεγχο της Ρωσίας στην Βόρεια Θάλασσα, μεταξύ άλλων μέσω της αυξανόμενης παρουσίας ξένων στρατιωτικών υποδομών, ως μία από τις δέκα κορυφαίες απειλές για την Ρωσία στον θαλάσσιο χώρο.
Ποια είναι τα βραχυπρόθεσμα σχέδια της Ρωσίας για το NSR;
Πέρυσι, ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Yuri Trutnev ανακοίνωσε ότι η ναυσιπλοΐα όλο το χρόνο μέσω της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής αναμένεται να καταστεί δυνατή το 2024, με την Μόσχα να αναμένει να αυξήσει την κυκλοφορία φορτίου κατά μήκος της διαδρομής σε 80 εκατομμύρια τόνους, όπως συμφωνήθηκε από την εταιρεία Rosatom και τους συνεργάτες της. Ο Τρούτνεφ πρότεινε μια δραματική αύξηση των κρατικών επενδύσεων σε υποδομές κατά μήκος της διαδρομής για να επιταχυνθεί το άνοιγμα της αρτηρίας για χρήση στο παγκόσμιο εμπόριο.
Η Rosatom αναμένει ότι η διαμετακόμιση φορτίου μέσω της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής θα αυξηθεί σε 193 εκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2030 και σε περισσότερους από 270 εκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2035. Η Ρωσία σχεδιάζει να ναυπηγήσει δεκάδες επιπλέον πλοία ικανά να λειτουργούν στα παγωμένα νερά της Αρκτικής, με 41 υπό κατασκευή και 88 ακόμα που αναμένεται να κατασκευαστούν – συνολικά 158 έως το έτος 2030.
