Η
Ρωσία για πρώτη φορά διεξάγει στρατιωτικές ασκήσεις στα ανοικτά των
ακτών της Αρκτικής, μελετώντας σενάρια για την προστασία των
βιομηχανικών εγκαταστάσεων της χώρας που βρίσκονται βορειότερα του
αρκτικού κύκλου.
Στον
αρκτικό βορρά της Ρωσίας, κοντά στο νησί Ταϊμίρ στη Θάλασσα Κάρα, την
τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου, ο Βόρειος Στόλος του ρωσικού Πολεμικού
Ναυτικού ενεργοποίησε τις δυνάμεις του με τα «πολικά γυμνάσια» και πήρε
υπό τη διοίκηση του πάνω από χίλια στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και
δεκάδες διαφορετικά είδη στρατιωτικού οπλισμού.
Για
τις ασκήσεις «φύλλο πορείας» πήραν 14 αεροσκάφη, ανάμεσά τους και μη
επανδρωμένα (UAV). Επίσης, συμμετείχαν 34 είδη στρατιωτικού και ειδικού
εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων μηχανημάτων πολλαπλών χρήσεων, όπως το
τεθωρακισμένο όχημα MT-LBV, αερομεταφερόμενα ΤΟΜΑ BMD-2, καθώς και
οχήματα υπαίθριων δραστηριοτήτων και χιονιού για αναγνώριση και
καταδρομικές ενέργειες. Στη ναυτική δύναμη, με επικεφαλής πλοίο το
ανθυποβρυχιακό σκάφος «Σεβερομόρσκ», συμμετείχαν επίσης τα αποβατικά
«Κόντοπογκα» και «Γκεόργκι Πομπεντονόσετς». Η επιχειρησιακή αποστολή των
ρωσικών ΕΔ, ήταν η διεξαγωγή ασκήσεων σε άγνωστες περιοχές και ο
έλεγχος των δυνατοτήτων διακλαδικής συνεργασίας υπό ενιαία διοίκηση στην
πολική ζώνη. Σαν βασικό αντικείμενο άμυνας στην περιοχή, επιλέχθηκε το
μεταλλουργικό εργοστάσιο «Νορίλσκ», που ανήκει στις στρατηγικές
εγκαταστάσεις της Ρωσίας.Βάσει του νόμου, ή της ισχύος;
Η
έναρξη των μεγάλων στρατιωτικών ασκήσεων στην Αρκτική σχετίζεται με τις
αλλαγές στο νέο ναυτικό δόγμα της Ρωσίας, που επικύρωσε ο Βλαντίμιρ
Πούτιν στις 26 Ιουλίου 2015. Η κύρια έμφαση σε αυτό δίνεται στις
περιοχές της Αρκτικής και του Ατλαντικού. Από το 2014 ακόμα, ο πρόεδρος
Πούτιν είχε δηλώσει σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσικής
Ομοσπονδίας ότι τα συμφέροντα της Ρωσίας στην Αρκτική μπορεί να
απειληθούν λόγω της παγκόσμιας αστάθειας. Προφανώς, εννοούσε τις
αξιώσεις του «Δυτικού μπλοκ» στους φυσικούς πόρους του Βορρά και την
πιθανότητα της χρήσης στρατιωτικής ισχύος. Εκτός από τη Ρωσία, αξιώσεις
στο πλούσιο σε υδρογονάνθρακες υπέδαφος της Αρκτικής έχουν η Νορβηγία, ο
Καναδάς, οι ΗΠΑ και η Δανία.
Στη
ζώνη που διεκδικεί η Ρωσία βρίσκονται αποθέματα πετρελαίου και φυσικού
αερίου της τάξης των 106 δισεκατομμυρίων τόνων. Η Νορβηγία, ο Καναδάς
και η Δανία διεκδικούν εκτάσεις με 60 δισ. τόνους αποθέματα
υδρογονανθράκων για την κάθε χώρα. Μια τέτοια διαφορά μεγέθους στους
δυνητικούς ενεργειακούς πόρους, κάνει τους Ρώσους να ανησυχούν για τα
αμφισβητούμενα εδάφη και να θέλουν να αποτρέψουν τυχόν ενέργειες (σε
αυτές). Επιπλέον, το ΝΑΤΟ διεξάγει αρκετές ασκήσεις κάθε χρόνο στην
περιοχή, με τη συμμετοχή 10.000-15.000 ανδρών. Τουλάχιστον 3-4 φορές το
χρόνο εισέρχονται στην Αρκτική αμερικανικά υποβρύχια των κλάσεων
«Virginia»και« Seawolf», δήλωσε στη RBTH, υπό τον όρο της ανωνυμίας,
ένας από τους διοικητές υποβρυχίων του Βόρειου Στόλου.
Η
Ρωσία δεν προσπαθεί να απειλήσει με «πολεμικές ρητορικές» και
«επιδείξεις ισχύος», αλλά για τις αξιώσεις της στηρίζεται στο διεθνές
Δίκαιο. Στις αρχές Αυγούστου 2015, η κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας
κατέθεσε στον ΟΗΕ ένα τεράστιο πακέτο από επιστημονικές μελέτες και
τεκμήρια που αποδεικνύουν τα δικαιώματά της Μόσχας σε περίπου 1,2 εκατ.
τετρ. χιλιόμετρα εδάφους της Αρκτικής. Το βασικό επιχείρημα στις
αξιώσεις της Ρωσίας, είναι ένα σύγχρονο γεωλογικό μοντέλο της
εξελικτικής κίνησης του φλοιού της γης για την περιοχή της Αρκτικής που
αποδεικνύει ότι η υποθαλάσσια περιοχή σε μεγάλο τμήμα της Κεντρικής
Αρκτικής αποτελεί προέκταση της ηπειρωτικής Ρωσίας.
Με όπλο τα παγοθραυστικά
Το
2014 το Κρεμλίνο δημιούργησε μια ενιαία στρατηγική διοίκηση στην
Αρκτική. Προφανώς, ο Πούτιν είναι σίγουρος ότι τα επόμενα 10-15 χρόνια
θα αλλάξει ριζικά το κλίμα στην περιοχή. Οι πάγοι θα λιώσουν, ανοίγοντας
νέους διαδρόμους για την παγκόσμια ναυσιπλοΐα που θα λειτουργούν για
τουλάχιστον 9 μήνες το χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, μέχρι το 2020 η Ρωσία
σχεδιάζει να ανανεώσει και να αυξήσει το Βόρειο Στόλο των ναυτικών της
δυνάμεων.
Προς
το παρόν, έχει 37 παγοθραυστικά, εκ των οποίων τα 6 κινούνται με
πυρηνική ενέργεια. Αντίστοιχα, ο Καναδάς διαθέτει 6, οι ΗΠΑ 4 και η
Νορβηγία έχει ένα παγοθραυστικό. Αλλά τα συγκεκριμένα πλοία δεν είναι
αποτελεσματικά για στρατιωτικούς σκοπούς. «Η Ρωσία χρειάζεται πλοία
πολλαπλών ρόλων, τα οποία σε καιρό ειρήνης θα εκτελούν λειτουργίες της
ακτοφυλακής και στην περίπτωση στρατιωτικών περιστατικών θα μπορούν να
μετατραπούν μέσα σε μια μόλις ημέρα σε πολεμικά σκάφη. Τέτοια
παραδείγματα υπάρχουν στο σουηδικό Ναυτικό, ενώ και οι καναδοί
παραγγέλνουν παρόμοια πλοία», είπε ο εμπειρογνώμονας σε θέματα Πολεμικού
Ναυτικού, Αλεξάντρ Μοζγκοβόι. Στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Ναυτικής
Άμυνας στην Αγία Πετρούπολη τον Ιούλιο του 2015, το κρατικό
επιστημονικό Κέντρο Ναυπηγικής Έρευνας «Ακαδημαϊκός Κριλόφ», παρουσίασε
την έννοια του σύγχρονου σκάφους πολλαπλών ρόλων. Το πλοίο διαθέτει
τεχνική βάση για την ταχεία εγκατάσταση του οπλισμού στην πλώρη και
αποθήκη πυρομαχικών στην πρύμνη. "
Με
γρήγορους ρυθμούς δημιουργείται και η λιμενική υποδομή. Στα επόμενα
χρόνια, κατά μήκος των συνόρων της Αρκτικής θα ανοίξουν 16 λιμάνια
βαθέων υδάτων, 13 αεροδρόμια, 10 σταθμοί έρευνας και διάσωσης και 10
σταθμοί ραντάρ με συστήματα αεράμυνας. Μερικές από αυτές τις υποδομές θα
εγκατασταθούν σε παλιές σοβιετικές στρατιωτικές βάσεις, οι οποίες
ανακατασκευάζονται.