Συμβουλές
Έλεγε η γερόντισσα Κατερίνα: «Καταρράκτης Χάριτος και
ευλογίας πέφτει κάθε πρωί από τον ουρανό. Ρίχνει ο Θεός, αλλά οι άνθρωποι
κοιμώμαστε. Δεν ενδιαφέρεται κανείς να γυρίση να κοιτάξη τι αγάπη έχει ο Θεός
για μας, και ετσι οι Άγγελοι παίρνουν πίσω την Χάρι».
Έλεγε σε γνωστό της νέο κληρικό: «Έχεις ένα καλό. Σε
παίρνουν τηλέφωνο το πρωί, και είσαι όλος διάθεση. Σε παίρνουν το μεσημέρι, δεν
λες ποτέ “τρώω”. Σε παίρνουν το βράδυ, δεν λες ποτέ “κοιμάμαι”. Αυτό να το
κράτησης σε όλη σου την ζωή για όλους τους ανθρώπους. Ποτέ να μην είσαι
απασχολημένος για τον εαυτό σου. Να είσαι πάντα στην διάθεση των άλλων. Είναι
μεγάλο καλό αυτό, εύχομαι να σε βοηθήση ο Θεός να το κρατήσης σ’ όλη σου την
ζωή».
«Δεν μπορώ να καθήσω με ανθρώπους της ηλικίας μου, γιατί
βλέπω ότι σ’ αυτήν την ηλικία μοιάζουν σαν να είναι μαθητές επί 80 χρόνια στην
πρώτη τάξη. Δεν μπορούμε να είμαστε τόσα χρόνια στην ίδια τάξη. Πρέπει να
προχωράμε παραπάνω. Και δεν εχω να πώ και τίποτε, διότι άλλα λέω εγώ, άλλα
καταλαβαίνουν».
Έλεγε για την ταπείνωση: «Μία μέρα είπα στο βασιλικό, όταν
έσκυψα να τον μυρίσω: “Γιατί έχεις τόση ευωδία και είσαι τόσο χαμηλός; Ψήλωσε
για να μυρίζουν πιο εύκολα οι άνθρωποι το άρωμά σου”. Και ο βασιλικός απάντησε:
“Γερόντισσα, αν ψηλώσω θα χάσω την ευωδία μου”».
Για την ματαιότητα του κόσμου έλεγε: «Βγήκα στον κήπο, είδα
τα μαραμένα τριαντάφυλλα και τα έκοψα. Δίπλα έβλεπα τα μπουμπούκια, ήταν όλο
χαρά και δεν έδιναν καμμία σημασία στα μαραμένα. Υπήρχε μία μεγάλη αντίθεση και
είπα στα μπουμπούκια: “Μήν υπερηφανεύεστε, γιατί, σε λίγες μέρες που θα
ξανάρθω, θα έχετε μαραθή και σεις”».
Είπε σ’ ένα μπουμπούκι τριαντάφυλλου μία μέρα: «Εκεί που
είσαι ήμουνα και εδώ που είμαι θάρθεις. Έτσι ήμουν κάποτε και εγώ μπουμπούκι
και δες πως έγινα τώρα».
«Η φύση είναι ενα βιβλίο ανοιχτό. Χιλιάδες φωνές μυστικές
μιλούν για τον Δημιουργό. Όμως πρέπει να είσαι μάστορας, αλλά και χασομέρης,
και τότε θα μπορέσεις να μάθης την γλώσσα τους».
«Αραδιάζω κομποσχοίνια. Είναι κανένας κόμπος γόνιμος ή είναι
όλα άδεια κομπολόγια;».
«Οι ιερείς όλο τρέχουν, όλο ακολουθίες κάνουν, όλο ακούν και
διαβάζουν. Πολλές φορές όλα αυτά μπορεί να είναι ψεύτικα». (Δηλαδή, αν δεν
γίνωνται με την καρδιά).
«Μή χαίρεσαι, όταν κερδίζης οποιοδήποτε κέρδος, ακόμη και
πνευματικό να είναι και ανεβαίνεις. Υπάρχει φόβος να πέσης».
«Μη στενοχωριέσαι, όταν χάνης. Αυτό σε κατεβάζει. Πατάς
χαμηλά στην γή και δεν υπάρχει φόβος να πέσης».
«Στα φτωχά και στα χαμηλά κλέφτες δεν πάνε. Στα μεγάλα και
στα πλούσια οι κλέφτες στρέφουν το βλέμμα τους πάντοτε».
«Μη βασίζεσαι στην βιτρίνα που βλέπεις στον κάθε άνθρωπο
εξωτερικά. Την αποθήκη (καρδιά) δεν βλέπεις τι εχει μέσα».
«Αν με ρωτήσης θα σου πώ, αν δεν με ρωτήσης τι να σου πώ;
Εγώ ποιήματα δεν ξέρω».
«Η Χάρις πέφτει πριν να την δή ο ήλιος. Η ψυχή δροσίζεται
πριν να ξημερώση».
«Ξύπνα τα μεσάνυχτα, κάνε την προσευχή σου, ρίξε ενα δάκρυ
καυτερό με πόνο ψυχής, με βαθειά μετάνοια, να γιάνης την ψυχή σου».
«Αν η καθημερινή ζωή σου είναι φτωχή, μην την περιφρονήσης.
Κρίνε τον εαυτό σου που δεν είναι αρκετά ποιητής για να κάνη την ζωή ενα ωραίο
ποίημα και μία όμορφη μουσική».
«Πρέπει να συντομεύσουμε τον δρόμο μας για να πάμε εκεί που
θέλει ο Θεός. Εμείς κοιτάζομε τα απ’ εξω. Με τ’ απ’ έξω δεν μπαίνεις μέσα. Θα
πας μέσα για να βρής».
«Τους πειρασμούς μην τους φοβάσαι. Είναι κοπριά. Το δένδρο
που εχει κοπριά στην ρίζα του μην το φοβάσαι. Θα μεγαλώσει. Αλλοίμονο στο
δένδρο που δεν εχει κοπριά». (Πειρασμούς).
Πάντα όταν μιλούσε δεν καθόταν σαν γερόντισσα να πή
συμβουλές υψηλής πνευματικότητος, αλλά μιλούσε απλά με βάθος και προσπαθούσε να
σε κρατά σε βαθύτερη σχέση με το ουσιαστικό. Έλεγε: «Δεν καθόμαστε σταυροπόδι
έτσι για να καθήσουμε. Πρέπει κάτι να ζούμε. Δεν μπορούμε να χάνουμε χρόνο.
Πόσο είναι ακόμη η ζωή μας;».
«Πες μία καλημέρα στον εχθρό σου με αγάπη και να ξέρης ότι
εκείνη την ώρα κάνεις ένα μεγάλο δώρο στον Θεό».
Έλεγε για τα Μοναστήρια: «Όλα είναι τέλεια (τα εξωτερικά).
Αν πάη στο βάθος των πραγμάτων ο μοναχός, τότε είναι μοναχός. Διαφορετικά, και
όλα τέλεια να είναι τα απ’ έξω και οι ωραιότερες φωνές και οι καλύτερες
ακολουθίες και όλα αυτά… ακόμα δεν φθάσαμε εκεί που έπρεπε».
«Πώ, πώ, πώ! Τι κάνει ο ιερέας όταν είναι μπροστά στην Αγία
Τράπεζα! Τι γίνεται εκείνη την ώρα! Κατεβάζει τον ουρανό στην γή».
«Ο εγωιστής είναι αλάδωτη μηχανή που κάνει θόρυβο, τρώει τα
σωθικά της και κουράζει και τους άλλους».
«Υπάρχουν δάκρυα ανθρώπινα και υπάρχουν δάκρυα κατά Χριστόν.
Τα δάκρυα τα ανθρώπινα μπορεί να είναι παράπονο και διαμαρτυρία. Τα δάκρυα κατά
Χριστόν δεν βάζουν κανέναν σαν αιτία των δακρύων, αλλά ο άνθρωπος αισθάνεται
μέσα στα δάκρυα την αγάπη του Χριστού γι’ αυτόν, και τότε ανακαλύπτει το βάθος
και το πλάτος της αναισθησίας και της αμαρτωλότητός του».
«Όταν οι Άγιοι μιλούν για δάκρυα μετανοίας που μας
καθαρίζουν και μας αγιάζουν, εννοούν αυτά, τα γόνιμα δάκρυα, και όχι τα
ανθρώπινα δάκρυα που μπορεί να είναι και διαβολικά κάποτε. Να μη μας συγκινούν
τα οποιαδήποτε δάκρυα, αλλά τα κατά Χριστόν δάκρυα».
«Οι Πατέρες δεν μιλούν για τα δάκρυα που είναι διαμαρτυρία,
παράπονο, άπογοήτευση και κλαψουρί- σματα, αλλά για δάκρυα ευγνωμοσύνης. Αυτά
είναι δάκρυα συναισθήσεως της άγάπης του Θεού, και μέσα σ’ αυτά τα δάκρυα είναι
η λύτρωση του άνθρώπου. Έκεί καθαίρεται η ψυχή, εκεί βρίσκει παρηγοριά».
Έλεγε στα εγγόνια της: «Όποια ώρα με βάλεις να κοιμηθώ, θα
κοιμηθώ, γιατί η συνείδησή μου είναι αναπαυμένη. Αυτό είναι το πιο σημαντικό
πράγμα. Να φροντίζετε κάθε βράδυ να κάνετε αυτοέλεγχο και μετά να κοιμάσθε».
Συμβούλευε με παραβολές τα εγγόνια της και Ελεγε: «Εγώ
έρριξα τον σπόρο. Αν είναι καλό το χωράφι θα φυτρώσει. Αν όχι δεν θα φυτρώσει».
«Στη ζωή σας ναα μην είστε άκαμπτοι. Για να φθάσετε εκεί που
θέλετε, θα πρέπει να πάτε λίγο από δώ, λίγο από κει, να σκύβετε το κεφάλι. Ποτέ
να μήν πηγαίνετε κατ’ ευθείαν επάνω».
«Να μή διαλέγετε τον εύκολο δρόμο πάντα. Δέν είναι ο
καλύτερος. Στόν δύσκολο δρόμο θα μάθεις πως να περπατάς και θα μάθεις να
σηκώνεσαι, όταν πέφτης. Στην ευθεία δέν μαθαίνεις τίποτε».
«Άν οι πράξεις μας είναι καλές και η συνείδησή μας καθαρή,
δέν φοβόμαστε τον Θεό».
«Να είσαι ταπεινός σε όλες τις εκδηλώσεις γιατί η έπαρση δεν
αρέσει σε κανέναν, ούτε στον Θεό ούτε στους ανθρώπους».
Σε κάποια που παντρεύτηκε πλούσιο, την συμβούλευε: «Να είσαι
ταπεινή, να μην πετάς. Τα χρήματα σήμερα τάχεις, αύριο δέν τάχεις. Αν εχης
ταπείνωση και πέσης, θα πέσεις μαλακά. Άμα όμως είσαι πολύ ψηλά (εχεις
υπερηφάνεια) και πέσης, θα τσακιστής».
Η κοίμησή της
Στα τελευταία της έβλεπε ένα φως και έλεγε οτι περιμένει να
δη ποιός θάρθει να τήν πάρη. Θα είναι καλός ή κακός; Έλεγε: «Δεν πρέπει να
φοβώμαστε τον θάνατο. Δεν είναι τίποτε. Είναι ένα φως».
Ενώ την περίμεναν να πεθάνη τους είπε: «Δεν θα φύγω ακόμη.
Θα περιμένω τον π. Μεθόδιο να γυρίση από το Παρίσι, διότι του το υποσχέθηκα».
Και πράγματι, όταν γύρισε, την επισκέφθηκε με άλλα πνευματικά της παιδιά και
τον Νομάρχη. Της έκαναν Ευχέλαιο και το χάρηκε, γιατί το ήθελε πολύ. Της πήγαν
και μία ανθοδέσμη από τριαντάφυλλα που τα αγαπούσε, και τους είπε: «Σας
ευχαριστώ πολύ. Πάντα μου άρεσαν τα τριαντάφυλλα. Καλά κάνατε και τα φέρατε
τώρα γιατί στο φέρετρο δεν θα τα έβλεπα». Την παραμονή ζήτησε να της διαβάσουν
ευχή και ευχαρίστησε με νεύμα.
Λίγο πριν κοιμηθή, πήγε ενας νεαρός Γάλλος υποψήφιος ιερέας
και ζήτησε μία συμβουλή: «Τι να σου πώ! Μεγάλο πράγμα η Ιερωσύνη! Αν ήμουν
άνδρας θα ήθελα να γίνω παπάς. Ταπείνωση και πάλι ταπείνωση. Δεν υπάρχει
μεγαλύτερο από την ταπείνωση. Αυτό να κρατήσης στην ζωή σου».
Ύστερα σηκώθηκε, πήγε πλύθηκε μόνη της, μάζεψε τα μαλλιά
της, χαιρέτησε τους παρευρισκομένους και ξάπλωσε. Περίμενε να κοιμηθούν οι
άλλοι και αυτή έφυγε για την άλλη ζωή ήσυχα, ειρηνικά και αθόρυβα στις
18-11-1978.
Στην κηδεία της μαζεύτηκαν πολλοί. Ήταν περίπου 20 Ιερείς,
καθηγητές Πανεπιστημίου και άλλοι άνθρωποι της Εκκλησίας που την γνώριζαν και
την αγαπούσαν. Εφαίνετο σαν διαδήλωση και επικρατούσε χαρμόσυνη ατμόσφαιρα. Την
πήγαν με τιμή μέσω της οδού Ερμού, που ήταν γεμάτη κόσμο, στην Αγία Σοφία, όπου
της έψαλαν την νεκρώσιμη ακολουθία.
Αιωνία η μνήμη της. Αμήν.
Πηγή: Ασκητές μέσα στον κόσμο, τόμος Β΄,έκδοση Ιερού
Ησυχαστηρίου «Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος», Μεταμόρφωσης Χαλκιδικής, 2012
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Πληροφορίες για την Αικατερίνα Δέρβα έδωσαν ο
Πανοσιολογιώτατος Άρχιμ. Μεθόδιος Αλεξίου, Εφημέριος του Μητροπολιτικού ναού
του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά Θεσ/νίκης, η ανεψιά της Αικατερίνης κ. Ευαγγελία
Βίττη και τα εγγόνια της Αικατερίνα Δέρβα και ο μακαριστός πλέον Κωνσταντίνος
Δέρβας. Τους ευχαριστούμε.
