Απόσπασμα ομιλίας, αγ.Ι.Χρυσόστομος, ΕΠΕ 30
«Ο σκοπός του Θεού, που δείχνει μακροθυμία για τους αμαρτωλούς, είναι διπλός με στόχο τη σωτηρία· επιδιώκει τη σωτηρία αυτών αφού πρώτα μετανοήσουν, και επιφυλάσσει την ευεργεσία για τους απογόνους τους που πρόκειται να ζήσουν ενάρετα.
Και για να επαναλάβω το λόγο, ο Θεός μακροθυμεί, ώστε και εκείνος που αμαρτάνει να μετανοήσει, και να μην αποκλείσει τη σωτηρία των τέκνων τους.
Γιατί, κι αν ακόμη αυτός που αμαρτάνει δεν πρόκειται να μετανοήσει, ευσπλαχνίζεται πολλές φορές τη ρίζα, για να φυλάξει τους καρπούς· πολλές φορές μάλιστα, όπως είπα προηγουμένως, μεταβάλλει και την ίδια την ρίζα· όταν όμως εκείνη περιπέσει σε πλήρη κακία, ο Θεός αναβάλλει προς ωφέλεια την τιμωρία, περιμένοντας τη σωτηρία εκείνων που μετανοούν· και άκουε πως.
Ο πατέρας του Αβραάμ Θάρα ήταν προσκυνητής των ειδώλων, αλλά δεν τιμώρησε εδώ την ασέβεια του και πολύ σωστά. Γιατί, εάν προλάβαινε ο Θεός και έκοβε τη ρίζα, από που θα βλάσταινε ο τόσος μεγάλος καρπός της πίστεως; Τι υπάρχει πιο μοχθηρό από τον Ησαύ; […]
Εάν λοιπόν ήταν πόρνος και αδελφοκτόνος και βέβηλος και μισημένος, γιατί δεν αφανίζεται; γιατί δεν εξολοθρεύεται; γιατί δεν δέχεται αμέσως την κατάλληλη τιμωρία; Γιατί; Καλό είναι να πούμε και την αιτία. Εάν εξολοθρευόταν, θα έχανε ο κόσμος μέγιστο καρπό δικαιοσύνης και άκουε ποιον.
«Ο Ησαύ γέννησε τον Ραγουήλ, ο Ραγουήλ τον Ζαρά, ο Ζαρά τον Ιώβ» (Γεν.36) Βλέπεις πόσο μεγάλο άνθος υπομονής θα εξαφανιζόταν, εάν επενέβαινε ο Θεός και τιμωρούσε τη ρίζα;
Σ’ όλα τα πράγματα λοιπόν ν’αποδέχεσαι αυτή τη θεωρία. Γι’αυτό δείχνει μακροθυμία προς τους Αιγυπτίους που ήταν βλάσφημοι αφάνταστα, για χάρη των Εκκλησιών που ανθούν τώρα στην Αίγυπτο, για χάρη των μοναστηριών και εκείνων που προτίμησαν τον αγγελικό βίο.
Γιατί, όπως λένε οι γνώστες των κοινών νόμων και όπως προστάζουν οι νόμοι των Ρωμαίων, την έγκυο γυναίκα, αν κάποτε πέσει σε παράπτωμα που τιμωρείται με θάνατο, να μη θανατώνεται προηγουμένως, προτού γεννήσει αυτό που κυοφορεί· και πολύ σωστά· γιατί δεν έκριναν δίκαιο, εκείνοι που νομοθέτησαν ορθά τους νόμους, να εξαφανισθεί μαζί με την αμαρτωλή και το αναμάρτητο.
Εάν οι ανθρώπινοι νόμοι δείχνουν ευσπλαχνία για εκείνους που δεν έπραξαν κανένα αμάρτημα, δεν είναι πολύ περισσότερο εύλογο να φυλάξει ο Θεός τη ρίζα, επιφυλάσσοντας την ευεργεσία από τη μετάνοια για καρπούς;
Θεώρησε λοιπόν σε παρακαλώ την ευεργεσία από τη μετάνοια και για εκείνους που αμαρτάνουν· γιατί και γι’αυτούς ισχύει ο ίδιος λόγος φιλανθρωπίας.
Αν προλάβαινε η τιμωρία τη διόρθωση, ο κόσμος θα χανόταν και θα καταστραφόταν εντελώς· αν ήταν ταχύς ο Θεός για τιμωρία δεν θα αποκτούσε η Εκκλησία τον Παύλο, δεν θα κέρδιζε αυτόν τον τέτοιο και τόσο μεγάλο άνδρα.
Γι’αυτό λοιπόν παράβλεπε τις βλασφημίες του, για να μας δείξει τον μετανοούντα. Η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον διώκτη κήρυκα· η μακροθυμία του Θεού μετέβαλε τον λύκο σε ποιμένα· η μακροθυμία του Θεού έκαμε τον τελώνη ευαγγελιστή· η μακροθυμία του Θεού ελέησε όλους εμάς, μας μετέβαλε όλους, μας μετέστρεψε όλους…
Ο Θεός είναι αγαθός προς όλους, ιδιαίτερα όμως δείχνει τη μακροθυμία του προς εκείνους που αμαρτάνουν».
