Κυριακή 6 Απριλίου 2014

Μήπως το σπίτι σας ακτινοβολεί;

Αν η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν οι συσκευές ήταν ορατή, τότε τα σπίτια μας θα έμοιαζαν με εκείνα στις ταινίες, όταν εξαιτίας κάποιου πειράματος πλημμυρίζουν με φως (τη μόνη ορατή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία). Μπορεί ο παραλληλισμός αυτός να μοιάζει υπερβολή, αλλά η πραγματικότητα δεν απέχει πολύ, αφού η ηλεκτρομαγνητική ρύπανση είναι φαινόμενο της εποχής.

Προτιμάμε βιολογικά προϊόντα, ανακυκλώνουμε χαρτιά και πλαστικά, περιορίζουμε τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο, επιλέγουμε προϊόντα για το σώμα και το σπίτι φιλικά προς το περιβάλλον, προσπαθούμε να κινούμαστε περισσότερο και να τρεφόμαστε πιο υγιεινά.
Παρ' όλα αυτά, δεν ξεκολλάμε από το κινητό -ιδιαίτερα αν είναι «έξυπνο»-, τα περισσότερα σπίτια έχουν Wi-Fi σύνδεση και καθημερινά χρησιμοποιούμε ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη.
Είναι, ωστόσο, αντιφατικό το ότι ενώ φοβόμαστε την ακτινοβολία από τις κεραίες και ξεσηκωνόμαστε αν κάποια τοποθετηθεί κοντά στο σπίτι μας, εντούτοις δεν φαίνεται να μας απασχολεί και τόσο η ακτινοβολία που βρίσκεται μέσα σε αυτό. Μπορεί τα συμπεράσματα των σχετικών ερευνών για το εάν και πόσο κινδυνεύουμε να είναι ανολοκλήρωτα ή αντικρουόμενα, αυτός όμως δεν είναι λόγος να μην παίρνουμε τα μέτρα μας. Χρησιμοποιούμε, λοιπόν, την τεχνολογία, αλλά με ασφάλεια.

Γιατί τόση φασαρία;


Όπως μάθαμε στο σχολείο, η ακτινοβολία χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, την ιοντίζουσα και τη μη ιοντίζουσα. Στην πρώτη ανήκουν τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα και τα σωμάτια με υψηλή στοιχειώδη ενέργεια που μπορούν να διασπάσουν τα μόρια του DNA και να προκαλέσουν μεταλλάξεις (π.χ. οι ακτίνες Χ). Στη δεύτερη ανήκουν τα κύματα που είτε αυξάνουν τη θερμοκρασία των ιστών και παρεμβαίνουν στη χημεία του κυττάρου είτε επιδρούν στη φυσιολογία του (π.χ. αυτήν που εκπέμπουν τα κινητά τηλέφωνα).
Αν και οι έρευνες δεν έχουν καταλήξει ακόμα σε σαφή συμπεράσματα, πολλοί επιστήμονες προειδοποιούν για τις αρνητικές επιδράσεις των τελευταίων στον οργανισμό, στις οποίες περιλαμβάνονται οι διαταραχές του ύπνου, ο πονοκέφαλος, η κόπωση, οι αλλεργίες, ακόμη και η εμφάνιση ορισμένων κακοηθειών. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει χαρακτηρίσει τη συγκεκριμένη ακτινοβολία «πιθανώς καρκινογόνα».

1. Κινητό τηλέφωνο

Το έχουμε πάντα στην τσάντα, δεν φεύγουμε από το σπίτι αν δεν το πάρουμε μαζί μας και νιώθουμε ανασφάλεια αν τύχει και το ξεχάσουμε. Ωστόσο, το αγαπημένο μας αξεσουάρ στέλνει και λαμβάνει ακτινοβολία προς και από την κοντινότερη κεραία κινητής τηλεφωνίας -ακόμη και όταν δεν επικοινωνούμε ή έχουμε τη συσκευή κλειστή-, προκειμένου να είναι ενεργό και να λειτουργεί. Μάλιστα, όσο πιο μακριά είμαστε από την κεραία ή όσο περισσότερα εμπόδια υπάρχουν ανάμεσα σε εμάς και αυτήν (π.χ. πολυκατοικίες) τόσο η συσκευή αυξάνει την έντασή της για να διασφαλίσει την επικοινωνία με τον σταθμό βάσης.

Τι κάνουμε:

* Φροντίζουμε να μην «κολλάμε» το κινητό στο αφτί, αλλά να το κρατάμε λίγο μακριά από το κεφάλι μας.
* Μιλάμε από ανοιχτή ακρόαση ή χρησιμοποιούμε ενσύρματο bluetooth ή handsfree. Τα παιδιά μπορούν να το χρησιμοποιούν για μηνύματα, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να μιλούν με τους παραπάνω τρόπους.
* Αποφεύγουμε να το βάζουμε σε τσέπη κοντά στα ζωτικά όργανα (π.χ. στην καρδιά).

2. Ασύρματο τηλέφωνο

Μας παρέχει ελευθερία κινήσεων, αλλά τόσο το ακουστικό όσο και η βάση του εκπέμπουν ακτινοβολία, η οποία είναι ασθενέστερη, αλλά παρόμοια με αυτήν του κινητού τηλεφώνου. Σε αντίθεση, μάλιστα, με το ακουστικό, που εκπέμπει μόνο την ώρα που επικοινωνούμε, η βάση εκπέμπει συνεχώς. Επιπλέον, το ακουστικό εκπέμπει με χαμηλότερη ισχύ, αφού η κεραία με την οποία πρέπει να επικοινωνήσει βρίσκεται κοντά.

Τι κάνουμε:

* Τοποθετούμε τη βάση σε χώρο που δεν περνάμε πολλές ώρες, όπως π.χ. στο χολ αντί για την κρεβατοκάμαρα.
* Μιλάμε για λίγο στο ασύρματο τηλέφωνο και συνεχίζουμε τη συνομιλία είτε με ανοικτή ακρόαση είτε με το το ενσύρματο τηλέφωνο, αν υπάρχει.
* Τις ώρες που κοιμόμαστε καλό είναι να βγάζουμε τη βάση από την πρίζα.
* Αντικαθιστούμε το ασύρματο τηλέφωνο με ενσύρματο, που δίνει και μια νότα vintage στο σπίτι μας.

3. Ασύρματο δίκτυο

Πίνουμε καφέ και τσεκάρουμε το mail μας, καθόμαστε στον καναπέ και ενημερώνουμε το προφίλ μας. Τα ασύρματα δίκτυα ή αλλιώς Wi-Fi έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλή τόσο σε οικιακούς όσο και σε επαγγελματικούς χώρους. Τα δίκτυα αυτά αποτελούνται από τον υπολογιστή και τη συσκευή πρόσβασης, η οποία, αν και εκπέμπει ασθενέστερη ακτινοβολία από αυτήν των κινητών, ωστόσο εκπέμπει ακόμη και αν δεν είμαστε συνδεδεμένοι.

Τι κάνουμε:

* Φροντίζουμε να απενεργοποιούμε το δίκτυο τις ώρες που κοιμόμαστε ή δεν το χρειαζόμαστε.
* Τοποθετούμε το ασύρματο router μακριά από τις θέσεις που περνάμε πολλές ώρες και δεν καθόμαστε κοντά του, αλλά σε απόσταση τουλάχιστον μισού έως ενός μέτρου.
* Αντικαθιστούμε την ασύρματη σύνδεση με ενσύρματη, χρησιμοποιώντας καλώδιο δικτύου (Ethernet).

4. Φούρνος μικροκυμάτων

Έχει κατακτήσει επάξια μια θέση στον οικιακό εξοπλισμό, αφού μαγειρεύει, ξεπαγώνει και ζεσταίνει σε χρόνο μηδέν. Όμως, η συσκευή αυτή παράγει πέρα από μαγνητικό πεδίο και ραδιοκύματα. Αν και η παραγωγή και η απορρόφησή τους περιορίζονται μέσα στον φούρνο, είναι πιθανό να παρουσιαστούν διαρροές, αν για παράδειγμα η πόρτα δεν κλείνει αεροστεγώς, είναι χαλασμένη ή το γυαλί έχει φθαρεί.

Τι κάνουμε:

* Στην ουσία ένα μόνο πράγμα: Δεν στεκόμαστε μπροστά στον φούρνο όσο λειτουργεί (η ακτινοβολία που εκπέμπει μειώνεται σημαντικά σε απόσταση μισού έως ενός μέτρου).
* Αν πάλι η πόρτα έχει φθαρεί ή υποστεί ζημιά, απλώς δεν τον χρησιμοποιούμε μέχρι να την αντικαταστήσουμε.

5. Σεσουάρ

Κι όμως, το σεσουάρ ανήκει στις ηλεκτρικές συσκευές που παράγουν ισχυρά μαγνητικά πεδία. Ευτυχώς, η έκθεσή μας σε αυτά είναι ολιγόλεπτη και δεν φαίνεται να υπάρχει ουσιαστικός κίνδυνος.

Τι κάνουμε:

* Το πιο απλό: Όταν το χρησιμοποιούμε, το κρατάμε λίγο μακριά από το κεφάλι μας.
* Μπορούμε, επίσης, να αφήσουμε τα μαλλιά μας να στεγνώσουν μόνα τους, αφού τους περισσότερους μήνες του χρόνου στη χώρα μας έχουμε καλοκαιρία.

6. Ενδοεπικοινωνία

Έλυσε τα χέρια πολλών γονέων, που μπορούν να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού ή να ξεκουράζονται στο καθιστικό γνωρίζοντας ανά πάσα στιγμή τι συμβαίνει στο μωρό τους. Πολλοί, μάλιστα, τοποθετούν τη συσκευή κοντά στο μωρό, ακόμα και μέσα στο κρεβατάκι του, γιατί θεωρούν ότι θα ακούν καλύτερα. Όμως, η συσκευή αυτή εκπέμπει ακτινοβολία, που μπορεί να είναι ασθενής και να μην ξεπερνά τα όρια, ωστόσο τα παιδιά και ιδιαίτερα τα βρέφη είναι ευαίσθητα ακόμα και σε χαμηλά επίπεδα, αφού βρίσκονται στην ανάπτυξη. Επιπλέον, το πάχος του οστού του κρανίου είναι μικρότερο από αυτό των ενηλίκων, με αποτέλεσμα η ακτινοβολία να το διαπερνά πιο εύκολα.

Τι κάνουμε:

* Οι συγκεκριμένες συσκευές είναι αρκετά ευαίσθητες, μπορούμε επομένως να τις τοποθετήσουμε σε απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου από το κρεβατάκι του μωρού χωρίς να υπάρχει κάποιο πρόβλημα.

7. Τηλεόραση

Ώρα για μάθημα φυσικής. Όταν ηλεκτρικό ρεύμα περνάει μέσα από έναν αγωγό, τότε δημιουργείται γύρω από αυτόν ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Άρα και οι τηλεοράσεις εκπέμπουν ακτινοβολία. Το καλό, όμως, είναι ότι οι τηλεοράσεις νέας τεχνολογίας εκπέμπουν ακτινοβολία σε πολύ χαμηλά επίπεδα, γι' αυτό και ο κίνδυνος από αυτές είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Έχουμε, λοιπόν, ένα ακόμα επιχείρημα για να αντικαταστήσουμε την παλιά μας τηλεόραση με μία καινούργια.

Τι κάνουμε:

* Η καλύτερη λύση, αν και λίγο δαπανηρή, είναι να πάρουμε καινούργια τηλεόραση. Διαφορετικά, αν έχουμε τηλεόραση παλαιού τύπου, φροντίζουμε να καθόμαστε τουλάχιστον 2 μέτρα μακριά από την οθόνη.

Συν 3 ακόμα:


Ηλεκτρική κουζίνα

Όταν οι εστίες θέρμανσης ή ο φούρνος λειτουργούν, παράγονται ισχυρά πεδία, που μειώνονται όμως σημαντικά σε απόσταση 30 εκ. από την κουζίνα.

Φορητός υπολογιστής

Όταν χρησιμοποιούμε το laptop για να συνδεθούμε ασύρματα στο Διαδίκτυο, φροντίζουμε να μην το έχουμε στην περιοχή της λεκάνης, όπου βρίσκονται τα γεννητικά όργανα.

Απορροφητήρας

Αν και την ώρα που λειτουργεί εκπέμπει ασθενή ακτινοβολία, επειδή συνήθως είναι τοποθετημένος ψηλά, η ακτινοβολία δεν μας επηρεάζει. Αν θέλουμε να είμαστε προσεκτικοί, τον κλείνουμε όταν βρισκόμαστε μπροστά του.

Tip

Τρεις είναι οι βασικοί κανόνες που πρέπει να τηρούμε για την προστασία μας από την ακτινοβολία, σύμφωνα με τις φυσικές επιστήμες:
Η όσο το δυνατόν μικρότερη διάρκεια έκθεσης σε αυτήν, η τήρηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης απόστασης από την πηγή της ακτινοβολίας και η χρήση των κατάλληλων θωρακίσεων ή ασπίδων, όπου είναι εφικτό.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΣΤΕΦΑΝΟ ΤΣΙΤΟΜΕΝΕΑ, αντιπρόεδρο της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών.


Τα θυμάσαι τα αδέρφια σου;

Έχουμε να γράψουμε ιστορία ακόμη...