του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΝΙΚΟΠΟΥΛΟΥ
…Η μεταφυσική του σχεδία είναι πολυφωνική αλλά οι ρίζες των ιδεών του θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού και κυρίως στις επιδράσεις που δέχτηκε από την ένταξή του στον Ελευθεροτεκτονισμό και τις μελέτες του στη Θεοσοφία, ένα πεδίο που, όπως ορθά επισημαίνει ο μελετητής του έργου του Βρασίδας Καραλής, παραμένει μέχρι σήμερα ανεξερεύνητο.
…Η γνωριμία του με τον Σικελιανό θα σταθεί καθοριστική, αφού έτσι έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με τις θεοσοφικές ιδέες, που είχαν μεγάλη απήχηση σε πολλούς διανοούμενους εκείνης της εποχής. Μέσα από το Σικελιανό, που ήταν βαθύς γνώστης της Θεοσοφίας, ο Καζαντζάκης ανακαλύπτει έναν καινούριο κόσμο, νέες ιδέες (κυρίως το θεοσοφικό συγκρητισμό), οι οποίες και είχαν άμεση επίδραση στο έργο του. Έτσι, το 1921 πηγαίνει στη Βιέννη και μελετά τις μεγάλες θρησκείες του κόσμου και ιδιαίτερα το Βουδισμό. Η ενασχόλησή του αυτή, σε συνδυασμό με τη γνωριμία του με τον Κομμουνισμό, την περίοδο 1922-24 που Βρισκόταν στο Βερολίνο, είχε ως αποτέλεσμα η μέχρι τότε ιδεολογία του, που ήταν κατά βάση ελληνοκεντρική, να αποκτήσει πλέον έναν πιο οικουμενικό χαρακτήρα.
…Την ίδια περίοδο πηγαίνει για λίγο στη Γαλλία και σύμφωνα με ορισμένα στοιχεία μυείται στον Τεκτονισμό. … Για το ίδιο θέμα, η Έλλη Αλεξίου μνημονεύει τις τρεις τελείες στην υπογραφή του Καζαντζάκη στο γνωστό της βιβλίο Για να Γίνει Μεγάλος. Επίσης είναι γνωστό ότι σε επιστολόχαρτά του ο Καζαντζάκης είχε τυπώσει τον ουροβόρο όφι, ένα από τα σύμβολα της Θεοσοφίας και μέσα στον κύκλο το ψευδώνυμό τουΠέτρος Ψηλορείτηςμε τη φράση «εν το παν», ενώ στην Οδύσσειά του (Β’ στιχ. 811-813) μνημονεύει τη σβάστικα, γνωστό αποκρυφιστικό σύμβολο που έχει την καταγωγή της στην αρχαία ινδική θρησκεία.
…Τη δεκαετία του ’30, ενώ βρισκόταν στην Ελλάδα, ο Καζαντζάκης υπέβαλε αίτηση μύησης στη Στοά της Θεσσαλονίκης Μέγας Αλέξανδρος, η οποία όμως απορρίφθηκε, γιατί ο ίδιος δήλωνε άθεος…
…την τάση του για το θρησκευτικό συγκρητισμό, όπως φαίνεται στην Ασκητική, αλλά κυρίως την αντίληψη ότι ο Θεός
εμφανίζεται με διάφορα πρόσωπα, ανάλογα τις τοποχρονικές συνθήκες,
άλλοτε ως Αλλάχ, άλλοτε ως Βούδας, Θεός, Βράχμα, Ρα, Διόνυσος, Δίας,
Γιαχβέ κ.ά., όπως και τον παρουσιάζει στα βιβλία του.
Για τον Καζαντζάκη δεν έχει σημασία η μορφή αλλά το ότι υπάρχει Θεός και
εμφανίζεται με διάφορα πρόσωπα. Ακόμη, για τον ίδιο, Θεός είναι η ζωτική ορμή του Ηράκλειτου ή το elan vital του Μπερξόν. Ο Θεός βρίσκεται μέσα στη ζωή, στον άνθρωπο, και μάχεται για τη δική του σωτηρία.
…Όπως και οι θεοσοφιστές, αρνιόταν να δεχτεί ότι υπάρχει κόλαση,
άσχετα αν τη μνημονεύει συχνά στα μυθιστομήματά του, βάζοντας τους
ήρωές του να λένε φράσεις για τον παράδεισο και την κόλαση. Παράλληλα ο
Καζαντζάκης πίστευε ότι ο Θεός «κρατάει σφουγγάρι και ότι όλοι οι αμαρτωλοί θα σωθούν και ο Σατανάς ο ίδιος» (Ο Φτωχούλης τον Θεού, σελ. 318).
…Όπως και οι αρχαίοι Γνωστικοί, ο Καζαντζάκης ισχυρίζεται ότι η προδοσία του Ιούδα είναι μια θεϊκή αποστολή. Τον θεωρεί συνεργάτη του Ιησού στη σωτηρία του κόσμου και εμφανίζει τον Χριστό να παρακαλεί τον Ιούδα να πάει στους Φαρισαίους να τον προδώσει, έργο που για τον συγγραφέα είναι πολύ βαρύτερο από τη σταύρωση του ίδιου του Ιησού
…Όπως και η ιδρύτρια της Θεοσοφίας Ε. Μπλαβάτσκι, ο Καζαντζάκης πίστευε ότι τα Ευαγγέλια είναι παραποιημένα και έπρεπε κάποιος να τα αποκαταστήσει.
…Ο Καζαντζάκης ασπαζόταν την άποψη -διαδεδομένη στους κύκλους των τεκτόνων και θεοσοφιστών- ότι ο Ιησούς είχε μαθητεύσει κοντά στους Εσσαίους. Τέλος, πίστευε ότι ο Ιησούς ήταν άνθρωπος που είχε μέσα του τον Θεό,ακριβώς όπως όλοι οι άνθρωποι.
Από «Ο Τέκτονας και Θεόσοφος ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ» του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΝΙΚΟΠΟΥΛΟΥ
http://egolpio.wordpress.com
