Πρός
Τούς Πανοσ/τους καί Αἰδεσ/τους Ἐφημερίους τῆς καθ ́ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀληθῶς ἠθικῶς ἐλεύθερος…» (Ἁγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, «Γνῶθι σαυτόν», Ἔκδ. «Ἅγιος Νικόδημος», σελ.90)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά·
«Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε»
Εὐλογημένον, εἰρηνικόν, καρποφόρον καί μεστόν βιοτικῶν καί πνευματικῶν ἀγαθῶν καί θείων δωρεῶν τό νέον σωτήριον ἐκκλησιαστικόν ἔτος 2023-2024.
Ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ὡδήγησε τά διαβήματά μας εἰς ἕνα ἀκόμη νέον ἐκκλησιαστικόν ἐνιαυτόν τῆς Χρηστότητος τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν.
Μέ τήν προκειμένην ἀνακύκλησιν τῶν Δεσποτικῶν, Θεομητορικῶν καί Ἁγιολογικῶν ἑορτῶν καλούμεθα νά κατεργασθῶμεν, τῇ Χάριτι καί εὐλογίᾳ τοῦ Τρισαγίου Θεοῦ ἡμῶν, καί νά προσοικειωθῶμεν τό Θεόσδοτον δώρημα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας μας.
«Γνώσεσθε τήν ἀλήθειαν, καί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ἰωάν. η’, 32) ἐντέλλεται ὁ Θεῖος Λυτρωτής μας Ἰησοῦς Χριστός. «Τῇ ἐλευθερίᾳ ᾗ Χριστός ὑμᾶς ἠλευθέρωσε, στήκετε καί μή πάλιν ζυγῷ δουλείας ἐνέχεσθε» (Γαλ. ε’ 1), μᾶς παραγγέλει ὁ θεῖος Παῦλος.
Ἡ ἐν Χριστῷ σωτηρία μας ἐπιτυγχάνεται σύν Θεῷ μέ τήν νέκρωσιν τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου, τόν ὁποῖον φέρομεν ἐντός μας. Μέ τήν ἀπελευθέρωσίν μας ἀπό τά δίκτυα τῶν πονηρῶν πνευμάτων καί τῆς θανατηφόρου ἁμαρτίας. Καί μέ τήν γνῶσιν καί ἐπίγνωσιν τῆς σῳζούσης Θείας Ἀληθείας καί τήν ἐνοίκησιν ἐν τῇ καρδίᾳ μας καί ἐντός τοῦ ψυχικοῦ μας κόσμου τῆς καθαρτικῆς καί φωτιστικῆς Χάριτος τοῦ Παναγίου καί Ζωοποιοῦ Πνεύματος.
Ὁ σήμερον τιμώμενος Ἅγιος Νεκτάριος, Ἐπίσκοπος Πενταπόλεως ὁ Χαριτοβρύτης, τοῦ ὁποίου τιμῶμεν τήν Ἀνακομιδήν τῶν Ἱερῶν Λειψάνων, μᾶς εἶπε μέ τό προταχθέν τῆς παρούσης Ἐγκυκλίου γνωμικόν του, ὅτι : «Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀληθῶς ἠθικῶς ἐλεύθερος», ἐξαίρων τήν ὑπέρτιμον ἀξίαν τῆς ἀληθινῆς ἠθικῆς ἐλευθερίας του.
Ἀντιγράφομεν τό ἀπόσπασμα, τό ὁποῖον ἀναφέρεται εἰς τόν χαρακτῆρα τοῦ ἠθικῶς ἐλευθέρου (καί τό ἁπλουστεύομεν εἰς τήν ἔκφρασιν).
«Ὁ χαρακτήρ τοῦ ἠθικῶς ἐλευθέρου διακρίνεται διά τήν ἠθική ἀνεξαρτησία καί τήν ἀγαθότητα, τήν ἁγνότητα, τήν σεμνοπρέπεια, τήν ἠθική ἀνδρεία, τήν ἰσχυρή βούλησι, τό ἀήττητο φρόνημα, τό ἀνυποχώρητο σθένος πρό τοῦ ἱεροῦ χρέους, τήν αὐταπάρνησιν καί τό αὐτεξούσιον.
Ὁ ἠθικῶς ἐλεύθερος ἄνθρωπος εἶναι ἀληθινός, εἰκόνα Θεοῦ, διότι εἶναι ἠθικόν ὁμοίωμα αὐτοῦ. Ἡ θέλησίς του ἔχει συνταυτισθῇ μέ τό θεῖο θέλημα, τό ὁποῖο ἔχει ἐγγραφῇ μέσα εἰς τήν καρδίαν του ὡς νόμος ἠθικός. Ἐπίσης, ὑπάρχει ὡς πόθος τοῦ ἄκρου ἀγαθοῦ καί θέλει πάντοτε τό ἀγαθόν καί εὐάρεστον εἰς τόν Θεόν καί τέλειον. Οἱ πόθοι του εἶναι ἱεροί, οἱ ἐπιθυμίες του ἁγνές. Ἡ καρδία του ἀγαπᾷ τόν Θεόν, ἡ δέ ψυχή του τόν ἐπιποθεῖ καί τόν ἐπιζητεῖ. Ὁ νοῦς του, καθώς δέχεται τήν ἔλλαμψιν τοῦ θείου φωτός, εἶναι καθαρός ὡς οὐρανός πού ἀγλαΐζεται ἀπό τό φῶς τοῦ νοητοῦ ἡλίου (Χριστοῦ). Ἡ σοφία, ἡ σύνεσις καί ἡ γνῶσις διαλάμπουν μέσα εἰς τόν νοῦν του. Τό στόμα (τοῦ ἠθικῶς ἐλευθέρου) ὑμνεῖ τόν Θεόν, ρέει δέ ἀπό τά χείλη του ὡς γλυκύ καί καθαρό ὕδωρ αἶνος ἀκατάπαυστος, εὐχαριστία καί δοξολογία, πού ἀναβλύζουν ἀπό τήν καρδίαν του.
Ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἐπαναπαύεται ἐσωτερικά, ὅπως τά ὕδατα τῆς λίμνης πού εὑρίσκεται εἰς τό μέσον τοῦ παραδείσου. Ἡ γαλήνη κυριαρχεῖ εἰς τήν συνείδησίν του. Κανένα πάθος δέν ἐξεγείρεται μέσα εἰς τήν καρδίαν του, διότι ὅλα τά ὑπέταξεν εἰς αὐτόν ἡ ἠθική ἐλευθερία. Βαδίζει ἤρεμα τήν ὁδόν τῆς ἀληθείας καί ἐργάζεται διά τήν
ἐπικράτησιν τοῦ ἀγαθοῦ. Ἐπιζητεῖ τήν ἔλευσιν τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς καί εἶναι πρόθυμος νά συνεργήσῃ διά τήν ἀποκατάστασιν αὐτῆς· τά πάντα κάμνει διά τήν ἐπικράτησίν της…
Ὁ ἠθικῶς ἐλεύθερος, συνεχίζει ὁ λαοφιλέστατος καί θεοφιλέστατος Ἅγιος Νεκτάριος, περικοσμεῖται μέ ὅλας τάς ἀρετάς. Ἡ εὐσέβεια, ἡ δικαιοσύνη, ἡ ἀλήθεια καί ἡ σύνεσις στεφανώνουν τήν κεφαλήν του μέ στεφάνια πλεγμένα μέ ἀμάραντα ἄνθη. Ἐνῷ ζῇ εἰς τήν γῆν εἰκονίζει τήν εἰκόνα τοῦ Θείου Δημιουργοῦ, τῆς ὁποίας τό κάλλος φέρει ἐντός του. Οἱ πορεῖες του εἶναι εὐθεῖες, τό δέ πολίτευμά του εἶναι εἰς τόν οὐρανόν. Ὅταν μεταρσιώνεται γίνεται αἰθέριος καί οὐρανοβάμων. Καί, καθώς συνενώνεται μέ τόν χορόν τῶν Ἀγγέλων, τῶν Ὁσίων καί Δικαίων, ὑμνεῖ ἀκατάπαυστα τόν Θεόν, τόν Ποιητήν καί Πλάστην του.
Μακάριος ὁ ἄνθρωπος ὁ ἀληθῶς ἠθικῶς ἐλεύθερος, διότι ἀσφαλῶς θά φθάσῃ εἰς τό μακάριον τέλος, εἰς τό ὁποῖον ἔχει προορισθῇ νά φθάσῃ» (Ἁγίου Νεκταρίου, «Γνῶθι σαυτόν», σελ. 89-90).
Σέ ἄλλο κεφάλαιο ὁ Χαριτοβρύτης Ἅγιος Νεκτάριος μᾶς ὑποδεικνύει τόν τρόπο, μέ τόν ὁποῖο δυνάμεθα νά μείνωμεν ἠθικῶς ἐλεύθεροι :
«Τόν τρόπον, μέ τόν ὁποῖο ἠμποροῦμεν νά διατηρήσωμεν ἑαυτούς ἠθικῶς ἐλευθέρους, μᾶς ὑπέδειξεν Αὐτός ὁ Σωτήρ ἡμῶν, ὅταν εἶπε : «Ὅποιος θέλει νά σώσῃ τήν πρόσκαιρη ζωή του, θά χάσῃ τήν πνευματική καί μακάρια ζωή τοῦ μέλλοντος. Ἐκεῖνος ὅμως πού θά χάσῃ τήν ζωήν του, ἐπειδή πιστεύει καί ὑπακούει σέ μένα, αὐτός θά σώσῃ τήν ψυχή του στήν ἄλλη ζωή, ὅπου θά κερδίσῃ τήν αἰώνιο ζωή» (Λουκ. θ’ 24). Μᾶς ἐδίδαξε δηλαδή, ὅτι μέ τήν αὐταπάρνησιν ἠμποροῦμε νά σωθοῦμε.
Καί ἀληθῶς, διά νά γίνωμε ἠθικῶς ἐλεύθεροι, εἶναι ἀνάγκη νά ἀπαρνηθοῦμε τόν (παλαιόν) ἑαυτόν μας καί νά σηκώσωμεν ἐπάνω εἰς τόν ὦμον μας τόν σταυρόν καί νά ἀκολουθήσωμεν τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος μᾶς καλεῖ διά νά μᾶς ἐλευθερώσῃ. «Ἐάν ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σᾶς ἐλευθερώσῃ ὄντως θά εἶσθε ἐλεύθεροι», λέγει Αὐτός ὁ Σωτήρας μας καί ἐλευθερωτής. Καί πάλιν (εἶπεν ὁ Κύριος) «ἐάν ἐσεῖς μείνετε σταθεροί εἰς τόν ἰδικόν μου λόγον, εἶσθε ἀληθινοί μαθηταί μου, καί θά γνωρίσετε τήν ἀλήθειαν καί ἡ ἀλήθεια θά σᾶς ἐλευθερώσῃ» (Ἰωάν. η’, 37).
Γινόμεθα ἄρα ἐλεύθεροι, καθώς ἐνωτιζόμεθα (ἀποδεχόμεθα) τό κήρυγμα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, μένοντες ἑνωμένοι μέ αὐτόν, σηκώνοντας τόν σταυρόν ἐπάνω εἰς τόν ὦμον μας καί ἀκολουθοῦντες Αὐτόν. Ἀπαρνούμεθα δέ τούς ἑαυτούς μας, ὅταν ἀποτασσόμεθα τόν νόμον τῆς σαρκός μέ τά πάθη καί τάς ἐπιθυμίας, καί βαστάζομεν τόν σταυρόν, ὑπομένοντες χάριν τῆς φυλάξεως τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ κάθε κακοπάθεια.
Κατάπαυσις τοῦ ἁμαρτωλοῦ θελήματος τῆς σαρκός, ἐνέργεια τοῦ θελήματος τοῦ πνεύματος καί ὑποταγή τοῦ κατωτέρου εἰς τό ἀνώτερον (δηλ. τοῦ σώματος εἰς τήν ψυχήν) εἶναι ὁ τρόπος τοῦ νά διαμείνωμεν ἐλεύθεροι. Ἄρα ἀναπόδραστος ἀνάγκη εἶναι νά ἀκολουθήσωμεν τόν Κύριον· διότι ἐάν ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ἐλευθερώσῃ ἡμᾶς, ὄντως ἐλεύθεροι ἐσόμεθα» (ἔνθ’ ἀνωτ. σελ. 100).
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Αὐτήν τήν παμπόθητον ἠθικήν καί πνευματικήν ἐλευθερίαν ἄς ἐπιζητήσωμεν καί ἄς ἐπιδιώξωμεν κατά τό ἀνατεῖλαν νέον ἐκκλησιαστικόν ἔτος, τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν προπορευομένου καί συνεργοῦντος.
Ἐλευθέρως καί ἀνεμποδίστως νά λατρεύωμεν καί νά προσκυνοῦμεν τόν ἐν Τριάδι δοξαζόμενον καί εὐλογούμενον Πανάγιον Θεόν μας. Ἐλευθέρως καί ἄνευ τῶν ἀπηνῶν διώξεων καί διωγμῶν νά ἀσκοῦν τά τῆς Θείας Λατρείας καί τά χριστιανικά των καθήκοντα οἱ ἐν 21ῳ αἰῶνι σκληρῶς διωκόμενοι Ἐπίσκοποι, λοιποί Κληρικοί καί Λαϊκοί τῆς Ὁμοδόξου Κανονικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, ὑπό τόν μαρτυρικόν Μητροπολίτην Κιέβου καί πάσης Οὐκρανίας κ.Ὀνούφριον, ἀλλά καί οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί τῆς Συρίας καί ὅπου γῆς. Ἐλευθέρως, ἀβιάστως καί προαιρετικῶς νά ἀντιμετωπισθῇ τό φλέγον ζήτημα διά χιλιάδας καί ἑκατομμύρια συνανθρώπων μας, οἱ ὁποῖοι συμμετέχουν ἐναγωνίως σέ παλλαϊκά συλλαλητήρια ἐν ὄψει τῆς κυκλοφορίας τῶν νέων ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων, τῆς λεγομένης «κάρτας τοῦ πολίτη» καί διαμαρτύρονται δι’ ὅσα προσωπικά καί ἀπόρρητα στοιχεῖα θά περιλαμβάνουν ἤ τυχόν ἐπιλήψιμα διά τούς Χριστιανούς σύμβολα ἐνδέχεται νά ἐμπεριέχουν. Ἐπειγόντως νά καταπαύσουν αἱ πολεμικαί ἐπιχειρήσεις εἰς τούς Ὀρθοδόξους λαούς τοῦ βορρᾶ καί νά ἀποκτήσουν τήν διπλῆν ἐλευθερίαν των οἱ πυρίφλεκτοι λαοί τῆς Ρωσίας καί τῆς Οὐκρανίας. Ἐν ὀνόματι τῆς Ἐθνικῆς μας ἐλευθερίας νά διασφαλισθοῦν τά ἀπαράγραπτα ἐθνικά μας δικαιώματα ἔναντι τῶν προκλητικῶν διεκδικήσεων γειτόνων μας καί νά μήν ὑποστῶμεν ἄλλην θλιβεράν ἧτταν εἰς τό θέμα τῆς διεκδικήσεως τῆς ἐδαφικῆς μας ἀκεραιότητος, δεδομένων τῶν προκλητικῶν καί παρανόμων ἀπαιτήσεων γειτονικῶν χωρῶν.
Καί τό μεῖζον καί σπουδαιότερο πάντων. Ἐλευθέρως καί ἐνζήλως νά ἀγαπήσωμεν, νά ἐνστερνισθῶμεν καί νά προασπιζώμεθα πάσῃ θυσίᾳ τάς ἱεράς ἐκκκλησιαστικάς μας παραδόσεις καί τήν μοναδικήν καί ἀνεκτίμητον Ὀρθόδοξον Ἀποστολικήν καί Ἁγιοπατερικήν Κληρονομίαν, τήν διά τῶν Θείων Γραφῶν, τῶν Θείων καί Ἱερῶν Κανόνων καί τῆς Ὀρθοδόξου Δογματικῆς Διδασκαλίας τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ὑποστασιαζομένην. Καί οὕτω πως νά προβάλλωμεν, Χάριτι Χριστοῦ, σθεναράν καί ἀκλόνητον ἀντίστασιν εἰς ἀναχαίτισιν καί ἀντιμετώπισιν τοῦ ὁρμητικοῦ ρεύματος τοῦ οἰκουμενισμοῦ καί πασῶν τῶν ἐπιβλαβῶν συγχρόνων αἱρέσεων, ἀλλά καί πάσης καινοτόμου καί ἀντιπαραδοσιακῆς δράσεως εἰς τόν ἅγιον Ἐκκλησιαστικόν μας χῶρον καί ὁρίζοντα.
Εἴθε, τῇ Θείᾳ δυνάμει τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τῇ προστασίᾳ καί σκέπῃ τῆς Ἁγνῆς Θεομήτορος Παναγίας Παρθένου, καί ταῖς πρεσβείαις πάντων τῶν Ἁγίων τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ἐκκλησίας νά ζήσωμεν καί κατά τό παρόν νέον ἐκκλησιαστικόν ἔτος «σωφρόνως καί δικαίως καί εὐσεβῶς», «πᾶσαν τήν ἀσέβειαν ἀρνησάμενοι καί τάς κοσμικάς ἐπιθυμίας», καί ἀναθέμενοι «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ».
Ἐπί δέ τούτοις, εὐχόμενος καί αὖθις νά εἶναι εὐλογημένον, εἰρηνικόν καί ἀγλαόκαρπον τό νέον σωτήριον ἐκκλησιαστικόν ἔτος, πλῆρες θείων εὐλογιῶν καί χαρίτων, διατελῶ,
Μετά πατρικῶν εὐχῶν & εὐλογιῶν
†
Υ/Γ Ἡ παροῦσα Ἐγκύκλιος νά ἀναγνωσθῇ εὐκρινῶς
τήν πρώτην Κυριακήν τοῦ Σεπτεμβρίου (3-9-2023), ἤ ὅπου δέν γίνῃ
Θ.Λειτουργία τήν Κυριακήν αὐτήν, τήν πρωτομηνιά καί ἐκκλ. πρωτοχρονιά ἤ
τό Σάββατον (2-9-2023) κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν.
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ ΤΩ ΝΕΩ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩ ΕΤΕΙ (227-2023) – ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΥΘΗΡΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ
