“Οι πρόγονοί μας δεν ονομάτιζαν το κακό. Εστίαζαν πάντοτε στο καλό. ”
Οι αρχαίοι κλασικοί Έλληνες δεν ήθελαν ούτε καν να αναφερθούν στο κακό. Που εμείς σήμερα όλο κακολογούμε, όλο βωμολοχούμε, όλο λέμε αηδίες – πρώτος και καλύτερος εγώ. Εκείνοι ούτε καν ήθελαν να αναφερθούν ονομαστικά στο κακό. Όπως και οι παλαιότεροι. Δεν λέγανε ο “διάβολος”, λέγανε ο “εξαποδώ”, ξέρετε τώρα… Δεν ήθελαν να αναφερθούν. Κι αν εχρειάζετο να αναφερθούν, αναφερόντουσαν με θετικό τρόπο. Με το λεγόμενο κατ’ ευφημισμόν σχήμα. Δεν θάλεγαν ποτέ οι αρχαίοι “Μαύρη Θάλασσα”, αλλά ο “Εύξεινος Πόντος” η “φιλόξενη θάλασσα”. Δεν θάλεγαν ποτέ τη θέση “εξ αριστερών”, που είναι δεύτερη θέση, θάλεγαν “εξ ευωνύμων”, η θέση “με το καλό όνομα”. Όπως εκείνα τα λουλούδια, τα φυτά μάλλον, που λέγονται ευώνυμα, δεν είναι και τόσο ευώνυμα. Περισσότερο μπορεί να είναι δυσώνυμα ή δεν μυρίζουν καθόλου. Και όμως λέγονται ευώνυμα, τα φυτά με το καλό όνομα. Είδατε, δεν ονομάτιζαν το κακό. Εστίαζαν πάντοτε στο καλό, στην καλή πλευρά του όντος, στην καλή πλευρά του ανθρώπου, στις καλές πράξεις του ανθρώπου. Και τις μεγάλωναν και το κακό έφευγε, γι’ αυτό και κάτι άλλο που πρέπει να προσέξουμε στους αρχαίους μας προγόνους είναι ότι σχεδόν όλα τα ονόματα της αρχαίας κλασικής εποχής συμβόλιζαν και εξέφραζαν το καλό και μόνο: Σοφοκλής, κλέος της σοφίας, Αριστείδης, ομορφονιός, Σωκράτης, ο έχων σοφία και τόσα άλλα, εξέφραζαν και εδήλωναν το καλό και το αγαθό. Άλλωστε το ιδεώδες των αρχαίων Ελλήνων τότε ήταν το ιδεώδες του καλού αγαθού που αναφερόταν και στο σώμα και στην ψυχή. Το καλό με την έννοια του ωραίου και το αγαθό με την έννοια του καλού, της καλής, καλλιεργημένης και αγαθής ψυχής.
Πηγή: “Λόγοι”, Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης, εκδ. Αρμός, τομ. Α΄, σελ. 52-53
