Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι οι δραστηριότητες που διεγείρουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, όπως η χρήση υπολογιστή, τα παιχνίδια, οι χειροτεχνίες ή η συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο γνωστικής εξασθένισης ή καθυστέρησης της απώλειας μνήμης που συνδέεται με την ηλικία.
Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Neurology υποστηρίζεται, επίσης, ότι η περίοδος πραγματοποίησης και ο αριθμός αυτών των δραστηριοτήτων ενδεχομένως να παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο.
Η ήπια γνωστική εξασθένιση είναι μια ιατρική κατάσταση που παρατηρείται συχνά, καθώς οι άνθρωποι γερνούν και παρόλο που έχει συνδεθεί με προβλήματα σχετικά με την ικανότητα σκέψης και μνήμης, δεν είναι εφάμιλλη της άνοιας, καθώς τα συμπτώματά της είναι ήπια.
Οι άνθρωποι με γνωστική εξασθένιση μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ολοκλήρωση κάποιων εργασιών ή στην κατανόηση πληροφοριών, ενώ όσοι πάσχουν από άνοια έχουν πρόβλημα σε καθημερινές δραστηριότητες όπως το να ντυθούν, να κάνουν μπάνιο ή να φάνε. Υπάρχουν, όμως, ισχυρές ενδείξεις που υποστηρίζουν ότι η ήπια γνωστική εξασθένιση είναι προεόρτια της άνοιας.
«Η μελέτη μας παρακολούθησε στενά τη συχνότητα με την οποία οι άνθρωποι συμμετείχαν σε δραστηριότητες που διήγειραν την εγκεφαλική τους λειτουργία τόσο στους μεσηλίκους όσο και στους ηλικιωμένους, με στόχο να εξετάσουμε τη χρονική στιγμή κατά την οποία αυτές οι δραστηριότητες θα αποδειχθούν περισσότερο επωφελείς για το μυαλό των ανθρώπων», αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης και μέλος της Αμερικανικής Νευρολογικής Ακαδημίας, Yonas Geda.
Για τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν 2.000 ανθρώπους μέσης ηλικίας 78 ετών οι οποίοι δεν έπασχαν από ήπια γνωστική εξασθένιση. Στο ξεκίνημα της μελέτης, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με το πόσο συχνά συμμετείχαν σε πέντε τύπους διανοητικά διεγερτικών δραστηριοτήτων μεταξύ 50 και 65 ετών και πόσες φορές από τα 66 και μετά. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για πέντε χρόνια, με τους 532 από αυτούς να αναπτύσσουν τελικά ήπια γνωστική εξασθένιση.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η χρήση υπολογιστή κατά τη μέση ηλικία συνδέθηκε με 48% μειωμένο κίνδυνο. Συνολικά 15 από τους 532 που ανέπτυξαν ήπια γνωστική εξασθένιση (2%) χρησιμοποιούσαν υπολογιστή κατά τη μέση ηλικία και 77 από τους 1.468 χωρίς ήπια γνωστική εξασθένιση (5%). Η χρήση υπολογιστή αργότερα στη ζωή των ατόμων συνδέθηκε με 30% χαμηλότερο κίνδυνο και η χρήση του τόσο στη μέση ηλικία όσο και στην τρίτη συνδέθηκε με 37% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στη σκέψη και τη μνήμη.
Η ενασχόληση με κοινωνικές δραστηριότητες, όπως το σινεμά, η έξοδος με φίλους, τα παιχνίδια ή τα σταυρόλεξα, τόσο στη μέση όσο και στην τρίτη ηλικία συνδέθηκαν με 20% χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ήπιας γνωστικής εξασθένισης, ενώ οι δραστηριότητες χειροτεχνίας με 42% χαμηλότερο κίνδυνο, αλλά μόνο στην περίπτωση της τρίτης ηλικίας.
Γεγονός είναι ότι όσο περισσότερες δραστηριότητες έκανε κάποιος κατά τη διάρκεια της τρίτης ηλικίας, τόσο λιγότερες πιθανότητες είχε να αναπτύξει ήπια γνωστική εξασθένιση. Όσοι απασχολούνταν με δύο δραστηριότητες είχαν 28% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προβλήματα σκέψης και μνήμης σε σχέση με όσους δεν συμμετείχαν σε καμία, ενώ όσοι απασχολούνταν με τρεις είχαν 45% λιγότερες πιθανότητες. Στις τέσσερις δραστηριότητες οι πιθανότητες μειώνονταν στο 56% και στις πέντε στο 43%.
«Η μελέτη μας ήταν παρατηρητική, επομένως είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι παρόλο που βρήκαμε κάποιους συσχετισμούς μεταξύ του χαμηλότερου κινδύνου εμφάνισης ήπιας γνωστικής διαταραχής και των διάφορων διανοητικά διεγερτικών δραστηριοτήτων, είναι πιθανό οι άνθρωποι με ήπια γνωστική εξασθένιση να μη μπορούν να συμμετάσχουν σε τέτοιου είδους δραστηριότητες τόσο συχνά. Το σίγουρο είναι ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διερευνηθούν τα ευρήματά μας», σημειώνει καταληκτικά ο Δρ. Geda.
Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Neurology υποστηρίζεται, επίσης, ότι η περίοδος πραγματοποίησης και ο αριθμός αυτών των δραστηριοτήτων ενδεχομένως να παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο.
Η ήπια γνωστική εξασθένιση είναι μια ιατρική κατάσταση που παρατηρείται συχνά, καθώς οι άνθρωποι γερνούν και παρόλο που έχει συνδεθεί με προβλήματα σχετικά με την ικανότητα σκέψης και μνήμης, δεν είναι εφάμιλλη της άνοιας, καθώς τα συμπτώματά της είναι ήπια.
Οι άνθρωποι με γνωστική εξασθένιση μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ολοκλήρωση κάποιων εργασιών ή στην κατανόηση πληροφοριών, ενώ όσοι πάσχουν από άνοια έχουν πρόβλημα σε καθημερινές δραστηριότητες όπως το να ντυθούν, να κάνουν μπάνιο ή να φάνε. Υπάρχουν, όμως, ισχυρές ενδείξεις που υποστηρίζουν ότι η ήπια γνωστική εξασθένιση είναι προεόρτια της άνοιας.
«Η μελέτη μας παρακολούθησε στενά τη συχνότητα με την οποία οι άνθρωποι συμμετείχαν σε δραστηριότητες που διήγειραν την εγκεφαλική τους λειτουργία τόσο στους μεσηλίκους όσο και στους ηλικιωμένους, με στόχο να εξετάσουμε τη χρονική στιγμή κατά την οποία αυτές οι δραστηριότητες θα αποδειχθούν περισσότερο επωφελείς για το μυαλό των ανθρώπων», αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης και μέλος της Αμερικανικής Νευρολογικής Ακαδημίας, Yonas Geda.
Για τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν 2.000 ανθρώπους μέσης ηλικίας 78 ετών οι οποίοι δεν έπασχαν από ήπια γνωστική εξασθένιση. Στο ξεκίνημα της μελέτης, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με το πόσο συχνά συμμετείχαν σε πέντε τύπους διανοητικά διεγερτικών δραστηριοτήτων μεταξύ 50 και 65 ετών και πόσες φορές από τα 66 και μετά. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για πέντε χρόνια, με τους 532 από αυτούς να αναπτύσσουν τελικά ήπια γνωστική εξασθένιση.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η χρήση υπολογιστή κατά τη μέση ηλικία συνδέθηκε με 48% μειωμένο κίνδυνο. Συνολικά 15 από τους 532 που ανέπτυξαν ήπια γνωστική εξασθένιση (2%) χρησιμοποιούσαν υπολογιστή κατά τη μέση ηλικία και 77 από τους 1.468 χωρίς ήπια γνωστική εξασθένιση (5%). Η χρήση υπολογιστή αργότερα στη ζωή των ατόμων συνδέθηκε με 30% χαμηλότερο κίνδυνο και η χρήση του τόσο στη μέση ηλικία όσο και στην τρίτη συνδέθηκε με 37% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στη σκέψη και τη μνήμη.
Η ενασχόληση με κοινωνικές δραστηριότητες, όπως το σινεμά, η έξοδος με φίλους, τα παιχνίδια ή τα σταυρόλεξα, τόσο στη μέση όσο και στην τρίτη ηλικία συνδέθηκαν με 20% χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ήπιας γνωστικής εξασθένισης, ενώ οι δραστηριότητες χειροτεχνίας με 42% χαμηλότερο κίνδυνο, αλλά μόνο στην περίπτωση της τρίτης ηλικίας.
Γεγονός είναι ότι όσο περισσότερες δραστηριότητες έκανε κάποιος κατά τη διάρκεια της τρίτης ηλικίας, τόσο λιγότερες πιθανότητες είχε να αναπτύξει ήπια γνωστική εξασθένιση. Όσοι απασχολούνταν με δύο δραστηριότητες είχαν 28% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προβλήματα σκέψης και μνήμης σε σχέση με όσους δεν συμμετείχαν σε καμία, ενώ όσοι απασχολούνταν με τρεις είχαν 45% λιγότερες πιθανότητες. Στις τέσσερις δραστηριότητες οι πιθανότητες μειώνονταν στο 56% και στις πέντε στο 43%.
«Η μελέτη μας ήταν παρατηρητική, επομένως είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι παρόλο που βρήκαμε κάποιους συσχετισμούς μεταξύ του χαμηλότερου κινδύνου εμφάνισης ήπιας γνωστικής διαταραχής και των διάφορων διανοητικά διεγερτικών δραστηριοτήτων, είναι πιθανό οι άνθρωποι με ήπια γνωστική εξασθένιση να μη μπορούν να συμμετάσχουν σε τέτοιου είδους δραστηριότητες τόσο συχνά. Το σίγουρο είναι ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διερευνηθούν τα ευρήματά μας», σημειώνει καταληκτικά ο Δρ. Geda.