ΑΓΚΥΡΑ. Ναυάγησαν χθες το
απόγευμα οι συνομιλίες μεταξύ του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας ΑΚΡ
και της αξιωματικής αντιπολίτευσης του κεμαλικού CHP,
με στόχο τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, ανοίγοντας την προοπτική πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, πιθανότατα στις 23 Νοεμβρίου. «Οι συνομιλίες κατέληξαν χωρίς συμφωνία», είπε χθες ανώτατος αξιωματούχος του CHP, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Ο πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, και ο ηγέτης του CHP, Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου, είχαν χθες συνάντηση διάρκειας 1,5 ώρας στην Αγκυρα, επιστέγασμα εβδομάδων συνομιλιών μεταξύ των δύο κομμάτων.
Η ανακοίνωση του ναυαγίου των συνομιλιών προκάλεσε κατακόρυφη υποχώρηση της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου, με τους επενδυτές να εκφράζουν φόβους για την παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας, η οποία θα συνοδεύσει τις πρόωρες εκλογές.
Το τουρκικό σύνταγμα υποχρεώνει τα κόμματα να συμφωνήσουν στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας μέχρι τις 23 Αυγούστου, μετά τις εκλογές της 7ης Ιουνίου, οι οποίες δεν προσέφεραν στο ΑΚΡ την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στην Εθνοσυνέλευση.
Παρότι ο πρώτος γύρος συνομιλιών μεταξύ στελεχών του AKP και του CHP είχε ξεκινήσει με θετικούς οιωνούς, η εμπλοκή του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, με σειρά εμπρηστικών δηλώσεων, προκάλεσε τη δυσαρέσκεια των κεμαλικών.
Σύμφωνα με χθεσινές αναφορές στον τουρκικό Τύπο, ο Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου είχε προϊδεάσει τα στελέχη του κόμματός του για ενδεχόμενο ναυάγιο των συνομιλιών με το ΑΚΡ. Σε κεκλεισμένων των θυρών σύσκεψη στελεχών του CHP, ο κ. Κιλιντσντάρογλου είπε ότι, αν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου αντιμετωπίζει θετικά την προοπτική κυβέρνησης συνεργασίας, «έχει να αντιμετωπίσει ανυπέρβλητα εμπόδια», αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στον πρόεδρο Ερντογάν.
Σχέδια του Ερντογάν
Το αποτέλεσμα της κάλπης της 7ης Ιουνίου υπήρξε ένα από τα ισχυρότερα πολιτικά πλήγματα της σταδιοδρομίας του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είδε τα όνειρά του για συνταγματική αναθεώρηση και ενίσχυση των προεδρικών εξουσιών να ακυρώνονται. Την Τετάρτη, ο Τούρκος πρόεδρος άφησε να εννοηθεί ότι το ενδεχόμενο ναυάγιο των επαφών μεταξύ AKP και CHP δεν θα τον ενοχλούσε, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η αποτυχία των συνομιλιών δεν θα αποτελούσε αίτιο αυτοκτονίας για κάποιον πολιτικό αρχηγό. «Αν ο Ερντογάν ήθελε τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, θα μπορούσε, σύμφωνα με το σύνταγμα, να επιμηκύνει τον χρόνο των συνομιλιών και πέρα από την 23η Αυγούστου. Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις, όμως, που εμφανίζουν ενισχυμένο το ΑΚΡ, κάνουν τον Ερντογάν να επιθυμεί τη διενέργεια πρόωρων εκλογών», έλεγε χθες ο αρθρογράφος της Hurriyet, Μεχμέτ Γιλμάζ.
Η πρόσφατη αναστολή της εκεχειρίας με το κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα του ΡΚΚ και οι εκτεταμένες επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού εναντίον θέσεων των Κούρδων ανταρτών στα νοτιοανατολικά της χώρας δίνουν τώρα τη δυνατότητα στον Ερντογάν να εμφανίσει το φιλοκουρδικό κόμμα HDP, το οποίο εξασφάλισε ποσοστό 13% στις εκλογές του Ιουνίου, ως παραφυάδα του ΡΚΚ. Η πτώση των εκλογικών ποσοστών του HDP κάτω από το όριο του 10%, το οποίο απαιτείται για την είσοδο στην Εθνοσυνέλευση, θα ενίσχυε σημαντικά τις ελπίδες αυτοδυναμίας του ΑΚΡ στις εκλογές.
Βομβαρδισμοί κατά ISIS
Στο μεταξύ, αμερικανικά αεροσκάφη F-16 πραγματοποίησαν την Τετάρτη τις πρώτες τους επιχειρήσεις βομβαρδισμού θέσεων του ISIS στη Συρία, από τη βάση του Ιντσιρλίκ της Τουρκίας.
Η Τουρκία προωθεί στρατηγική παράλληλης «αντιτρομοκρατικής» εκστρατείας με στόχο το ISIS στη Συρία και το ΡΚΚ στη Ν.Α. Τουρκία. Μέχρι στιγμής, όμως, τα τουρκικά αεροπορικά πλήγματα είχαν σχεδόν ως αποκλειστικό τους στόχο τους αντάρτες του ΡΚΚ, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια των Δυτικών συμμάχων.
Τούρκοι αξιωματούχοι ζητούν, ως αντάλλαγμα της συνεργασίας της χώρας τους, τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας εντός συριακού εδάφους, με στόχο τη στέγαση του 1,8 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων που καταλύουν σήμερα στην Τουρκία. Το αίτημα, όμως, δεν βρίσκει σύμφωνη την Ουάσιγκτον.
Την ίδια ώρα, συγκρούσεις σημειώνονταν χθες μεταξύ αστυνομίας και Κούρδων διαδηλωτών στην επαρχία Χακαρί της Ν.Α. Τουρκίας, κατά τη διάρκεια της κηδείας του ηγετικού στελέχους του ΡΚΚ, Μπαρίς Τεκσέ, που σκοτώθηκε μία ημέρα νωρίτερα σε μάχες με την τουρκική χωροφυλακή.
με στόχο τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, ανοίγοντας την προοπτική πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, πιθανότατα στις 23 Νοεμβρίου. «Οι συνομιλίες κατέληξαν χωρίς συμφωνία», είπε χθες ανώτατος αξιωματούχος του CHP, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Ο πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, και ο ηγέτης του CHP, Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου, είχαν χθες συνάντηση διάρκειας 1,5 ώρας στην Αγκυρα, επιστέγασμα εβδομάδων συνομιλιών μεταξύ των δύο κομμάτων.
Η ανακοίνωση του ναυαγίου των συνομιλιών προκάλεσε κατακόρυφη υποχώρηση της ισοτιμίας της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου, με τους επενδυτές να εκφράζουν φόβους για την παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας, η οποία θα συνοδεύσει τις πρόωρες εκλογές.
Το τουρκικό σύνταγμα υποχρεώνει τα κόμματα να συμφωνήσουν στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας μέχρι τις 23 Αυγούστου, μετά τις εκλογές της 7ης Ιουνίου, οι οποίες δεν προσέφεραν στο ΑΚΡ την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στην Εθνοσυνέλευση.
Παρότι ο πρώτος γύρος συνομιλιών μεταξύ στελεχών του AKP και του CHP είχε ξεκινήσει με θετικούς οιωνούς, η εμπλοκή του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, με σειρά εμπρηστικών δηλώσεων, προκάλεσε τη δυσαρέσκεια των κεμαλικών.
Σύμφωνα με χθεσινές αναφορές στον τουρκικό Τύπο, ο Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου είχε προϊδεάσει τα στελέχη του κόμματός του για ενδεχόμενο ναυάγιο των συνομιλιών με το ΑΚΡ. Σε κεκλεισμένων των θυρών σύσκεψη στελεχών του CHP, ο κ. Κιλιντσντάρογλου είπε ότι, αν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου αντιμετωπίζει θετικά την προοπτική κυβέρνησης συνεργασίας, «έχει να αντιμετωπίσει ανυπέρβλητα εμπόδια», αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στον πρόεδρο Ερντογάν.
Σχέδια του Ερντογάν
Το αποτέλεσμα της κάλπης της 7ης Ιουνίου υπήρξε ένα από τα ισχυρότερα πολιτικά πλήγματα της σταδιοδρομίας του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είδε τα όνειρά του για συνταγματική αναθεώρηση και ενίσχυση των προεδρικών εξουσιών να ακυρώνονται. Την Τετάρτη, ο Τούρκος πρόεδρος άφησε να εννοηθεί ότι το ενδεχόμενο ναυάγιο των επαφών μεταξύ AKP και CHP δεν θα τον ενοχλούσε, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η αποτυχία των συνομιλιών δεν θα αποτελούσε αίτιο αυτοκτονίας για κάποιον πολιτικό αρχηγό. «Αν ο Ερντογάν ήθελε τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, θα μπορούσε, σύμφωνα με το σύνταγμα, να επιμηκύνει τον χρόνο των συνομιλιών και πέρα από την 23η Αυγούστου. Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις, όμως, που εμφανίζουν ενισχυμένο το ΑΚΡ, κάνουν τον Ερντογάν να επιθυμεί τη διενέργεια πρόωρων εκλογών», έλεγε χθες ο αρθρογράφος της Hurriyet, Μεχμέτ Γιλμάζ.
Η πρόσφατη αναστολή της εκεχειρίας με το κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα του ΡΚΚ και οι εκτεταμένες επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού εναντίον θέσεων των Κούρδων ανταρτών στα νοτιοανατολικά της χώρας δίνουν τώρα τη δυνατότητα στον Ερντογάν να εμφανίσει το φιλοκουρδικό κόμμα HDP, το οποίο εξασφάλισε ποσοστό 13% στις εκλογές του Ιουνίου, ως παραφυάδα του ΡΚΚ. Η πτώση των εκλογικών ποσοστών του HDP κάτω από το όριο του 10%, το οποίο απαιτείται για την είσοδο στην Εθνοσυνέλευση, θα ενίσχυε σημαντικά τις ελπίδες αυτοδυναμίας του ΑΚΡ στις εκλογές.
Βομβαρδισμοί κατά ISIS
Στο μεταξύ, αμερικανικά αεροσκάφη F-16 πραγματοποίησαν την Τετάρτη τις πρώτες τους επιχειρήσεις βομβαρδισμού θέσεων του ISIS στη Συρία, από τη βάση του Ιντσιρλίκ της Τουρκίας.
Η Τουρκία προωθεί στρατηγική παράλληλης «αντιτρομοκρατικής» εκστρατείας με στόχο το ISIS στη Συρία και το ΡΚΚ στη Ν.Α. Τουρκία. Μέχρι στιγμής, όμως, τα τουρκικά αεροπορικά πλήγματα είχαν σχεδόν ως αποκλειστικό τους στόχο τους αντάρτες του ΡΚΚ, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια των Δυτικών συμμάχων.
Τούρκοι αξιωματούχοι ζητούν, ως αντάλλαγμα της συνεργασίας της χώρας τους, τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας εντός συριακού εδάφους, με στόχο τη στέγαση του 1,8 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων που καταλύουν σήμερα στην Τουρκία. Το αίτημα, όμως, δεν βρίσκει σύμφωνη την Ουάσιγκτον.
Την ίδια ώρα, συγκρούσεις σημειώνονταν χθες μεταξύ αστυνομίας και Κούρδων διαδηλωτών στην επαρχία Χακαρί της Ν.Α. Τουρκίας, κατά τη διάρκεια της κηδείας του ηγετικού στελέχους του ΡΚΚ, Μπαρίς Τεκσέ, που σκοτώθηκε μία ημέρα νωρίτερα σε μάχες με την τουρκική χωροφυλακή.