Ο
μεγαλύτερος κίνδυνος στον πλανήτη παραμένει η...
«φούσκα» των παραγώγων
στις αγορές συναλλάγματος, συνολικού ύψους 74.000 δις $ – η οποία θα
μπορούσε να εκραγεί, λόγω της ανόδου της ισοτιμίας του αμερικανικού
νομίσματος.
Η
Κίνα, μετά το 2009, βίωσε μία αύξηση των χρεών της, τόσο στον ιδιωτικό,
όσο και στο δημόσιο τομέα, χωρίς κανένα προηγούμενο παράδειγμα στην
παγκόσμια ιστορία – όπου ένα πολύ μεγάλο μέρος των δανείων της ιδιωτικής
οικονομίας της ελήφθη σε δολάρια, με αποτέλεσμα τα χρέη στο αμερικανικό νόμισμα, από 50 δις $ στις αρχές του 2009, να εκτοξευθούν στα 400 δις $, στα τέλη Σεπτέμβρη του 2014.
Όπως φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί, με βάση την αριστερή στήλη, οι οφειλές των κινεζικών τραπεζών (μπλε) το 2014 ανέρχονταν στα 136 δις $, των υπολοίπων χρηματοπιστωτικών ινστιτούτων (κίτρινο) στα 200 δις $ (δεκαπλασιασμός από το 2009), ενώ των επιχειρήσεων εκτός τραπεζών στα 39 δις $.
Συνολικά, το ιδιωτικό εξωτερικό χρέος της Κίνας αποτελεί το 20% αυτού των αναπτυσσομένων χωρών (δεξιά στήλη), έχοντας πλέον ξεπεράσει τα 400 δις $ – γεγονός που θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα τόσο στην κυβέρνηση, όσο και στην κεντρική τράπεζα, ειδικά μετά τη συνεχή άνοδο της ισοτιμίας του δολαρίου.
Περαιτέρω,
εάν ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το δολάριο, ως αποτέλεσμα της αύξησης
των επιτοκίων που έχει ήδη ανακοινώσει η Fed για κάποια στιγμή εντός του
2015, η κεντρική τράπεζα της Κίνας θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα
διατηρήσει τη σύνδεση του νομίσματος της με το δολάριο ή εάν θα το
υποτιμήσει. Τυχόν υποτίμηση του γουάν όμως θα ήταν καταστροφική για τον ιδιωτικό χρέος της Κίνας, λόγω του δανεισμού σε δολάρια – αφού τα χρέη θα αυξάνονταν κατά το ποσοστό της ενδεχόμενης υποτίμησης.
Αυτό που διαπιστώνεται βέβαια στην Κίνα συμβαίνει σε πάρα πολλές άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και στη Ρωσία – γεγονός που σημαίνει ότι, η άνοδος της τιμής του δολαρίου, η οποία υπολογίζεται στο 23% εντός των τελευταίων οκτώ μηνών σε μέσο παγκόσμιο επίπεδο, η ταχύτερη ουσιαστικά μετά το 1981, δεν αποτελεί καθόλου θετική εξέλιξη.
Δεν είναι θετική ούτε για τις Η.Π.Α., αφού το υπερτιμημένο δολάριο μειώνει τις εξαγωγές της υπερδύναμης, αυξάνει τις εισαγωγές της (οπότε το εμπορικό έλλειμμα), δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στις επιχειρήσεις της και ζημιώνει γενικότερα την οικονομία της.
Με δεδομένο δε το ότι, η αδύναμη ισοτιμία του τα τελευταία χρόνια ήταν η βασική αιτία της ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες τη χρηματοδοτούσαν με φθηνά δολάρια, οπότε θα δημιουργηθούν μεγάλα προβλήματα στην εξυπηρέτηση των χρεών τους, εύκολα θα μπορούσε να οδηγηθεί ο πλανήτης σε μία άνευ προηγουμένου ύφεση – «διανθισμένη» με πολυάριθμες κρατικές και επιχειρηματικές χρεοκοπίες.
Με άλλα λόγια, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα μπορούσαν σύντομα να οδηγηθούν στα βράχια - ενώ δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς πως τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ολόκληρου του πλανήτη, έχουν στοιχηματίσει τεράστια ποσά στις αγορές συναλλάγματος.
Σύμφωνα με την BIS (πηγή), υπάρχουν αυτή τη στιγμή παράγωγα ύψους 74.000 δις $, συνδεδεμένα με την τιμή του δολαρίου, του ευρώ, καθώς επίσης των άλλων διεθνών νομισμάτων - οπότε, εάν σπάσει η συγκεκριμένη φούσκα, οι καταστροφές που θα προκληθούν θα είναι χωρίς κανένα άλλο προηγούμενο στην ιστορία.
Περαιτέρω, από το γράφημα που ακολουθεί φαίνεται τι ακριβώς συνέβη στο παρελθόν, όταν το δολάριο ήταν σε ανάλογα υψηλά επίπεδα, προκαλώντας ισχυρές αποπληθωριστικές πιέσεις στην παγκόσμια οικονομία – στα μέσα του 2008, όπου ακολούθησε η μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση των τελευταίων δεκαετιών.
Συνεχίζοντας,
το ευρώ κυριολεκτικά καταρρέει, πλησιάζοντας το 1:1 σε σχέση με το
δολάριο, ενώ πιθανότατα θα βυθιστεί ακόμη περισσότερο – λόγω της ελληνικής κρίσης, καθώς επίσης του προγράμματος ποσοτικής διευκόλυνσης της EKT.
Πόσο μάλλον εάν εκραγεί, με ευθύνη της Γερμανίας, η ελληνική βόμβα
μεγατόνων, ύψους περί τα 500 δις € (δημόσιο και ιδιωτικό χρέος,
συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών και του ELA) – γεγονός που θα συμβεί,
εάν τυχόν η Ελλάδα υποχρεωθεί να προβεί σε στάση πληρωμών.
Οι αγορές βέβαια κατανοούν τα προβλήματα που προκαλούνται από την αύξηση της ισοτιμίας του δολαρίου, αρχίζοντας να μειώνουν τις τοποθετήσεις τους στο αμερικανικό χρηματιστήριο – με τους δείκτες να εγγράφουν τις πρώτες τους απώλειες. Τις μεγαλύτερες όμως δυσκολίες θα αντιμετωπίσουν οι χώρες εξαγωγής ενέργειας, οι οποίες ήδη υποφέρουν από τη μείωση των εξαγωγών τους, από τις χαμηλές τιμές των προϊόντων τους, καθώς επίσης από τη δυσκολία τους να δανεισθούν, ανακυκλώνοντας τα παλαιά δάνεια τους σε δολάρια.
Ολοκληρώνοντας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος όλων παραμένει η φούσκα των συναλλαγματικών παραγώγων - επειδή, τυχόν σπάσιμο της, θα έχει τρομακτικές συνέπειες για τις μεγάλες αμερικανικές τράπεζες.
Ειδικότερα, η δραστηριοποίηση τους στις αγορές συναλλάγματος γίνεται αυτόματα, με τη βοήθεια των ηλεκτρονικών υπολογιστών – οι οποίοι χρησιμοποιούν αλγορίθμους. Όταν οι διακυμάνσεις των νομισμάτων λοιπόν είναι μικρές, ενώ η παγκόσμιες χρηματαγορές παραμένουν σχετικά ήρεμες, οι αλγόριθμοι λειτουργούν χωρίς κανένα πρόβλημα, «παράγοντας» σημαντικά κέρδη.
Εάν όμως συμβούν απρόβλεπτα γεγονότα, τότε η κατάσταση αντιστρέφεται, με αποτέλεσμα να μπορούν να καταρρεύσουν μέσα σε μία νύχτα ακόμη και οι ισχυρότερες τράπεζες – όπως διαπιστώθηκε το 2008, με τη Lehman Brothers.
Γνωρίζοντας δε πως οι πέντε μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες είναι εκτεθειμένες, η κάθε μία, σε παράγωγα που υπερβαίνουν τα 40.000 δις $, μπορεί κανείς να φαντασθεί τι ακριβώς θα ακολουθούσε – καθώς επίσης την ανησυχία των Η.Π.Α. για το θέμα της Ελλάδας, το οποίο δεν είναι καθόλου αμελητέο για την παγκόσμια οικονομία.
