Επιλύχνιος Ευχαριστία (Φῶς Ἱλαρόν)
Η
Επιλύχνιος Ευχαριστία (Φῶς Ἱλαρόν) είναι αρχαίος ύμνος, που συνδέθηκε με
την ακολουθία του Εσπερινού από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Η
ύπαρξη του ύμνου αυτού μαρτυρείται ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Μάλιστα, ο
Μέγας Βασίλειος αναφέρεται...
στην ύπαρξή του και τον χαρακτηρίζει ως
«αρχαίαν φωνήν». Από τη μαρτυρία αυτή συνάγεται, ότι η Επιλύχνιος
Ευχαριστία απηχεί λατρευτική παράδοση πολύ αρχαιότερη του 4ου μ.Χ.
αιώνος.
Η σύνθεση του ύμνου αποδίδεται στον μάρτυρα Αθηνογένη, ο οποίος,
κατά την παράδοση, τον εκφώνησε, την ώρα που τον οδηγούσαν στο
μαρτύριο.
Ο ύμνος, με ποιητική γλώσσα, απευθύνεται προς το Χριστό, τον
οποίο και ονομάζει Φως Ιλαρόν. Το Ιλαρόν, όμως, αυτό Φως, είναι
διαφορετικό, ως προς τη φύση Του, από το κτιστό φως του ήλιου, γιατί
είναι το «(Φως) της Αγίας Δόξης του Αθανάτου, Ουρανίου και Μάκαρος Θεού
Πατρός».
Σε αυτό το Άκτιστο Φως της Αγίας Δόξης, που είναι ο Χριστός,
ανάγουν οι χριστιανοί λατρευτικά το νου και την καρδιά τους, κάθε φορά,
που, «ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν», βλέπουν το «εσπερινόν φως» του φυσικού
ήλιου, και μέσα από αυτή τη μυσταγωγική αναγωγή αισθάνονται την ανάγκη
να υμνήσουν «Πατέρα, Υἱόν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα, Θεόν».
Ο επίλογος του ύμνου,
απευθυνόμενος, όπως και ο υπόλοιπος ύμνος, προς το Χριστό, δικαιολογεί
την πνευματική αυτή αντίδραση των χριστιανών στη θέα του εσπερινού
φωτός, γιατί «...Ἄξιόν σε ἐν πᾶσι καιροῖς ὑμνεῖσθαι φωναῖς αἰσίαις, Υἱὲ Θεοῦ, ζωὴν ὁ διδούς· διὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει».
"Κύριε Ιησού Χριστέ, που είσαι το γλυκό φως της αγίας δόξας
του αθανάτου, του ουρανίου, του αγίου, του μακάριου Πατέρα σου,
τώρα που φτάσαμε στη δύση του ήλιου και είδαμε το
εσπερινό φως,
υμνούμε τον Πατέρα, εσένα τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, τον
ένα Θεό.
Πρέπει σε κάθε ώρα και στιγμή να σε υμνούμε με καθαρές ψυχές
και χαρούμενες φωνές, Υιέ Θεού,
και χαρούμενες φωνές, Υιέ Θεού,
γιατί εσύ δίνεις τη ζωή και γι' αυτό ο
κόσμος σε δοξάζει".
Φῶς ἱλαρὸν ἁγίας δόξης ἀθανάτου Πατρός,
οὐρανίου, ἁγίου, μάκαρος, Ἰησοῦ Χριστέ,
ἐλθόντες ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν, ἰδόντες φῶς ἑσπερινόν,
ὑμνοῦμεν Πατέρα, Υἱόν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα, Θεόν.
Ἄξιόν σε ἐν πᾶσι καιροῖς ὑμνεῖσθαι φωναῖς αἰσίαις,
Υἱὲ Θεοῦ, ζωὴν ὁ διδούς· διὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει.
οὐρανίου, ἁγίου, μάκαρος, Ἰησοῦ Χριστέ,
ἐλθόντες ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν, ἰδόντες φῶς ἑσπερινόν,
ὑμνοῦμεν Πατέρα, Υἱόν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα, Θεόν.
Ἄξιόν σε ἐν πᾶσι καιροῖς ὑμνεῖσθαι φωναῖς αἰσίαις,
Υἱὲ Θεοῦ, ζωὴν ὁ διδούς· διὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει.
Επιμέλεια: Έκτακτο Παράρτημα
https://www.youtube.com/watch?v=DWcKmxgvExM
