Το εάν εντέλει θα προκύψει ή όχι ο ιστορικός αφανισμός της συλλογικότητάς μας θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από το κατά πόσο εμείς θα μπορέσουμε να αλλάξουμε την όλη πορεία μας, εάν δηλαδή συνειδητοποιώντας την ιδιοπροσωπία μας, αναλάβουμε τον ιστορικό μας ρόλο και τις ευθύνες μας και αλλάξουμε το όλο δομικό πλαίσιο της συγκρότησής μας ως συλλογικότητα. Εάν αντίθετα παραμείνουμε εγκλωβισμένοι στην τωρινή μικρονοϊκή πρόσληψη, αντίληψη και ερμηνεία των πραγμάτων και αναμένουμε τη σωτηρία μας από την εναλλαγή στην εξουσία των εξωνημένων και ανιστόρητων κομματιδίων και ηγετίσκων τους, είμαστε απολύτως καταδικασμένοι στον ιστορικό μας αφανισμό. Δεν φοβάμαι καθόλου το μικρό μας μέγεθος. Φοβάμαι μόνο την αδυναμία συνειδητοποίησης από το λαό της ταυτότητας και του ρόλου του.
Ποιο είναι όμως αυτό το κεντρικό σημείο που άλλαξε την πορεία μας των
τελευταίων δύο αιώνων και μας στέρησε το οξυγόνο της ύπαρξής μας
οδηγώντας μας σε συνεχή ασφυξία και στον επικείμενο αφανισμό; Εάν θα
ήθελα να το διατυπώσω με μια φράση θα έλεγα ότι ως συλλογικότητα, ως
Γένος χάσαμε την οικουμενικότητά μας.
Ο σεβασμός στο ιερό και η κοινωνιοκεντρική προοπτική του ελληνικού
κόσμου μετά το Μέγα Αλέξανδρο και κατά τους ελληνιστικούς χρόνους θα
εξελιχθεί σε έναν πολιτισμό του προσώπου που ανοίγει νέες προοπτικές
στον άνθρωπο σε οικουμενικό επίπεδο. Αυτός ο οικουμενικός πολιτισμός του
προσώπου με την επίδραση και ζύμωση του χριστιανισμού και την προοπτική
της ενσάρκου αναστάσεως θα μετουσιωθεί προοδευτικά προσωπικώς και
συλλογικώς σε ένα τρόπο του ζην με εσχατολογική προοπτική. Οι
προαπελθόντες, συγκαιρινοί και μέλλοντες ελθείν φορείς του πολιτισμού
αυτού συγκροτούν εν ελευθερία και ενότητι, ασυγχύτως και αδιαιρέτως ένα
συνεχώς υπάρχον και λειτουργούν θεανθρώπινο σώμα, το οποίο εντάσσεται
στον ιστορικό χρόνο και προτείνεται ως σωτηριολογική δυνατότητα σε όλον
τον κόσμο. Αυτής της προοπτικής φορέας είναι το Γένος μας και αυτή η σωτηριώδης πρόταση προς την οικουμένη είναι η βαθιά ευθύνη του.
Αυτή είναι η προοπτική της ρωμηοσύνης, ενός πολιτισμού που είναι
υπεράνω εθνικής καταγωγής, γλωσσικών ή άλλων διακρίσεων, που απευθύνεται
ως σωτηριολογική πρόταση σε όλον τον κόσμο, που προσλαμβάνει εν
ελευθερία όσους το επιθυμούν και τους χαρίζει νέες οντολογικές
προοπτικές.
Αυτός είναι ο κεντρικός ρόλος του ρωμαίικου στην ιστορία.
Αυτό είναι το αλάτι που δίδει νόημα και νοστιμιά στη ζωή εμάς των
Ρωμηών. Αν χαθεί αυτή η προοπτική τότε όχι μόνο οδηγούμαστε προσωπικώς
και συλλογικώς σε αποσύνθεση και μηδενισμό, αλλά και η ύπαρξη της
συλλογικότητάς μας ως διακριτής οντότητας στον κόσμο έχει πλέον μικρή
σημασία. Δεν έχουμε κάτι ουσιαστικό να προσφέρουμε στην ανθρωπότητα. Αν
αποκοπούμε από αυτή τη ρίζα, ό,τι έχομε να προσφέρομε μπορούν και άλλοι
να το προσφέρουν και ίσως καλύτερα. Ήλιους, μουσακάδες και συρτάκια
μπορούν και άλλοι να προσφέρουν. Κάθε δέντρο είναι φτιαγμένο να παράγει
έναν καρπό. Αν δεν μπορεί να τον παράξει γίνεται απλώς άχθος αρούρης και
ίσως είναι καλύτερο για τον κόσμο να μπολιαστεί ένα άλλο δέντρο που
ίσως αυτό μπορέσει να δώσει τον ζητούμενο και χρειαζούμενο καρπό.
Εάν δεν μπορούμε να σηκώσουμε το φορτίο της ιδιοπροσωπίας μας ας
αποφασίσομε να γίνομε δούλοι των Φράγκων ή στην καλύτερη περίπτωση ας
φραγκέψουμε πλήρως εμείς οι ίδιοι, αφού αυτό είναι πλέον το ατομικό και
συλλογικό «όνειρό» μας και η «επιδίωξή» μας και ας τα ξεχάσουμε όλα. Η
λήθη μετά από λίγα χρόνια ή το πολύ σε μια δυο γενιές θα έρθει και θα
τελειώσουμε μια και καλή με τα βάρη του παρελθόντος. Το ρόλο μας ας τον
αναλάβουν άλλοι, άλλος λαός, άλλη συλλογικότητα.
Αυτό είναι το σταυροδρόμι στο οποίο έχομε φτάσει αυτά τα χρόνια.
Και πρέπει να αποφασίσουμε. Είτε αναγνωρίζοντας την ταυτότητά μας και
το ρόλο μας, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να διαφοροποιηθούμε από
τη Δύση και την Ανατολή καταθέτοντας στην ανθρωπότητα τη δική μας
εμπειρία και επιλογή, είτε ας φραγκέψουμε πλήρως και ας επουλώσομε τις
πληγές μας στη λήθη και στην οργανωμένη ευζωία της Δύσης.
Και όταν μιλάμε για διαφοροποίηση, φυσικά εννοούμε διαφοροποίηση στην
ταυτότητα, στη θεώρηση του κόσμου, στον τρόπο αντίληψης και πρόσληψης
των πραγμάτων, στη νοηματοδότηση της ζωής σε προσωπικό και σε θεσπισμένο
συλλογικό επίπεδο. Αυτό είναι το κρίσιμο κεντρικό, στρατηγικό ζήτημα.
Από εκεί και πέρα, σοβαρά μεν αλλά επιμέρους ζητήματα όπως η παραμονή ή
όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το νόμισμα, οι διεθνείς σχέσεις εμπίπτουν πιο
πολύ στο επίπεδο της τακτικής και οι συλλογικές λύσεις που θα προταθούν
εκ των πραγμάτων θα ποικίλλουν και θα είναι αυτές που θα εξυπηρετούν
κάθε φορά το Γένος.
Ίσως να μην μπορεί όλος ο λαός από την πρώτη στιγμή να συνειδητοποιήσει
αυτές τις προοπτικές. Όμως πρέπει αυτοί που έχουν την πνευματική υποδομή
και την κατάλληλη παιδεία για να αντιληφθούν, να το πράξουν και να
βγουν στην πρωτοπορία. Οι δυνάμενοι ακούειν ας ακούσουν και ας εξηγήσουν
και στο λαό. Ας δημιουργηθεί μια κρίσιμη μάζα που όχι μόνο θα ζυμώσει
και θα καθοδηγήσει το λαό, αλλά και θα ομολογήσει απέναντι στις
αλλότριες δυνάμεις και σκοπιμότητες.
Το Γένος μας λοιπόν στο σταυροδρόμι του τόπου και της ιστορίας. Επί του Σταυροδρομίου.
Σημείωση: Στην Κωνσταντινούπολη, στην περιοχή Σταυροδρομίου (καίτοι
αφανής στους μη γνωρίζοντες) δεσπόζει ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδας και
φυσικά η πλατεία Ταξίμ. Σε κάθε σταυροδρόμι κρίσιμων αποφάσεων και
αλλαγών στην ζωή μας κρύβεται πάντα ο Σταυρός και η Αγία Τριάδα, έστω
και αφανώς. Και φυσικά πάντα μια ανοιχτή πλατεία επικοινωνίας με τους
άλλους, συγκρότησης και διαμόρφωσης της σκέψης και της απόφασης, ένας
χώρος αναφοράς, μετοχής και ιστορικών εξελίξεων. Ταξίμ επειδή εκεί
γινόταν η διαίρεση και η κατανομή των υδάτων της πόλεως, η κατανομή του
ουσιώδους, η κατανομή του «ζώντος ύδατος» του πολιτισμού. Από την
αραβική λέξη taqsim που σημαίνει και εκφράζει τη διαίρεση, την κατανομή,
τον επιμερισμό. Λέξη, που με τη σειρά της ίσως να προέρχεται από την
αντίστοιχη ελληνική ταξινόμηση. Πορεία των λέξεων, πορεία των ανθρώπων,
διακλαδώσεις, φύτρα και ρίζα βαθειά. «Ταξιμονώντας» λοιπόν, βάζοντας σε
τάξη, ταξινομώντας υπό το πρίσμα όμως και το βάρος της εστίας, του
τόπου, του ιστορικού βάθους και της εσχατολογικής προοπτικής.
Περισσότερα στο Twitter: Ιωάννης Νεονάκης:
