ΝΙΚΟΣ ΣΤΕΛΓΙΑΣ
Στα τέλη του
προηγούμενου μηνός, η Τουρκία γιόρτασε την 89η επέτειο της ίδρυσης της
Τουρκικής Δημοκρατίας μέσα σε ένα κλίμα έντασης. Για πρώτη φορά ύστερα
από πολλές δεκαετίες, οι κεμαλιστικές δυνάμεις συγκρούστηκαν με την
τουρκική αστυνομία, ενώ σε πολιτικό επίπεδο πολύ σκληρές ήταν οι
τοποθετήσεις των μελών του κεμαλιστικού κόμματος κατά των εκπροσώπων του
τουρκικού κράτους. Στην Κωνσταντινούπολη...
το πρωί της Δευτέρας, ο αρχηγός της τοπικής οργάνωσης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος στην Κωνσταντινούπολη, έβαλλε δημοσίως κατά του τουρκικού στρατού. Στην Άγκυρα, διάφορες κεμαλιστικές ομάδες συγκρούστηκαν με τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας. Την ίδια στιγμή, στα παράλια της Σμύρνης, χιλιάδες Τούρκοι πολίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους διαδηλώνοντας υπέρ της διατήρησης του κοσμικού και του εθνικού χαρακτήρα της Τουρκικής Δημοκρατίας.
το πρωί της Δευτέρας, ο αρχηγός της τοπικής οργάνωσης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος στην Κωνσταντινούπολη, έβαλλε δημοσίως κατά του τουρκικού στρατού. Στην Άγκυρα, διάφορες κεμαλιστικές ομάδες συγκρούστηκαν με τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας. Την ίδια στιγμή, στα παράλια της Σμύρνης, χιλιάδες Τούρκοι πολίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους διαδηλώνοντας υπέρ της διατήρησης του κοσμικού και του εθνικού χαρακτήρα της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Λίγες μόλις ημέρες πριν
από τις δυναμικές κινητοποιήσεις των κεμαλιστών, με μια αιφνιδιαστική
κίνηση, η τουρκική κυβέρνηση απαγόρευσε τους μαζικούς εορτασμούς στους
δρόμους της τουρκικής πρωτεύουσας. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές,
στα πλαίσια των επετειακών εορτασμών, «σκοτεινές δυνάμεις» θα
επιχειρούσαν να προκαλέσουν χάος και αναστάτωση στους δρόμους της
Άγκυρας. Η τουρκική αξιωματική αντιπολίτευση διαφώνησε με την απόφαση
της τουρκικής κυβέρνησης και κάλεσε τους Τούρκους πολίτες σε ειρηνικές,
μαζικές κινητοποιήσεις. Τελικά, κατά τις πρώτες μεσημεριανές ώρες της
29ης Οκτωβρίου, αντιμέτωπη με χιλιάδες διαδηλωτές, η τουρκική αστυνομία
αναθεώρησε την στάση της και επέτρεψε στους ακτιβιστές την ελεύθερη
πρόσβαση στο μαυσωλείο του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Λίγες ώρες μετά τον
τερματισμό των βίαιων επεισοδίων και της έντασης στους κεντρικούς
δρόμους της Άγκυρας, ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν διαφώνησε
δημοσίως με την εν λόγω πρωτοβουλία της αστυνομικής ηγεσίας. Ο Πρόεδρος
της Δημοκρατίας, Αμντουλλάχ Γκιουλ διατήρησε «αποστάσεις ασφαλείας» από
τον «εκνευρισμένο» κ. Ερντογάν, και εξέφρασε την λύπη του για τα
επεισόδια που σημειώθηκαν.
Λίγες ώρες μετά τις
δυναμικές κινητοποιήσεις των κεμαλιστών, την σκυτάλη των κινητοποιήσεων
στην γειτονική Τουρκία παρέλαβαν οι Κούρδοι, οι οποίοι κρούουν των
κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση της υγείας των κούρδων πολιτικών
κρατουμένων, οι οποίοι συμμετέχουν σε μια εξοντωτική απεργία πείνας. Οι
Κούρδοι πολιτικοί και ακτιβιστές καθώς και οι τουρκικές σοσιαλιστικές
και δημοκρατικές δυνάμεις κατέβηκαν στους δρόμους των κουρδικών επαρχιών
και της Τουρκίας και ύψωσαν την φωνή τους κατά της τουρκικής
κυβέρνησης. Την ίδια στιγμή, στην Κωνσταντινούπολη και στην Προύσα,
ακροδεξιές, εθνικιστικές ομάδες εξαπέλυσαν επιθέσεις κατά των Κούρδων
ακτιβιστών και η τουρκική κοινωνία βρέθηκε άλλη μια φορά στον ρόλο του
θεατή απέναντι στον εφιάλτη του ρατσιστικού μίσους και του πογκρόμ.
Στις αρχές της
προηγούμενης εβδομάδας, οι οδομαχίες και οι συγκρούσεις των κεμαλιστών,
των Κούρδων ακτιβιστών και των Τούρκων σοσιαλιστών, με τις δυνάμεις
ασφαλείας και τις ακροδεξιές ομάδες, δημιούργησαν πολλά ερωτήματα για το
μέλλον της πολιτικής ενότητας της Τουρκίας. Σύμφωνα με πολλούς Τούρκους
αναλυτές, τα επεισόδια της προηγούμενης περιόδου έδειξαν ότι οι
προσπάθειες για την δημιουργία του νέου πολιτεύματος βρίσκονται πλέον σε
αδιέξοδο και ότι μεγάλες μερίδες της τουρκικής κοινωνίας αμφισβητούν
δυναμικά την πολιτική γραμμή της τουρκικής κυβέρνησης σε διάφορα πεδία.
Μπορεί η διάσπαση στους κόλπους της τουρκικής κυβέρνησης να ευνοεί την
παραμονή του ΑΚΡ στην εξουσία, ωστόσο, το αδιέξοδο στο Κουρδικό Ζήτημα
και το ιδεολογικό χάσμα που χωρίζει του κεμαλιστές από την τουρκική
κυβέρνηση, εξακολουθούν να επισκιάζουν το μέλλον της Τουρκικής
Δημοκρατίας.