– Γέροντα, πώς κάνετε ευχή για ένα θέμα;
– Όλη η βάση είναι να πονάη ο άνθρωπος. Αν δεν πονάη, μπορεί να κάθεται ώρες με το κομποσχοίνι και η προσευχή του να μην έχη κανένα αποτέλεσμα. Αν υπάρχη πόνος για το θέμα για το οποίο προσεύχεται, ακόμη και με έναν αναστεναγμό κάνει καρδιακή προσευχή. Πολλοί, όταν την στιγμή που τους ζητούν οι άλλοι να κάνουν προσευχή δεν έχουν χρόνο, προσεύχονται με έναν αναστεναγμό για το πρόβλημά τους. Δεν λέω να μην κάνη κανείς προσευχή , αλλά, αν τυχόν δεν υπάρχη χρόνος, ένας αναστεναγμός για τον πόνο του άλλου είναι μία καρδιακή προσευχή ∙ ισοδυναμεί δηλαδή με ώρες προσευχής. Διαβάζεις λ.χ. ένα γράμμα, βλέπεις ένα πρόβλημα, αναστενάζεις και μετά προσεύχεσαι. Ου, αυτό είναι μεγάλο πράγμα! Πριν πιάσης το ακουστικό, πριν ακόμη καλέσης, σε ακούει ο Θεός! Και πώς το πληροφορείται ο άλλος! Να δήτε πώς οι δαιμονισμένοι καταλαβαίνουν πότε κάνω προσευχή γι’ αυτούς και φωνάζουν, όπου και αν βρίσκωνται!
Η πραγματική προσευχή ξεκινάει από έναν πόνο∙ δεν είναι ευχαρίστηση, «νιρβάνα». Τι πόνος είναι; Βασανίζεται με την καλή έννοια ο άνθρωπος. Πονάει, βογγάει, υποφέρει όταν κάνη προσευχή για οτιδήποτε. Ξέρετε τι θα πη υποφέρει; Ναι, υποφέρει, γιατί συμμετέχει στον γενικό πόνο του κόσμου ή στον πόνο ενός συγκεκριμένου προσώπου. Αυτήν την συμμετοχή, αυτόν τον πόνο, τον ανταμείβει ο Θεός με την θεία αγαλλίαση. Δεν ζητάει βέβαια ο άνθρωπος την θεία αγαλλίαση, αλλά η θεία αγαλλίαση έρχεται ως συνέπεια, επειδή συμμετέχει στον πόνο του άλλου.
– Πώς θα ξεκινήση;
– Μαθαίνει κάτι, λ.χ. ότι έγινε ένα δυστύχημα, «αχ!» αναστενάζει, και τακ ο Θεός του δίνει παρηγοριά θεϊκή για τον λίγο αναστεναγμό. Βλέπει έναν να πονάη, και τακ συμπάσχει μαζί του και παρηγορείται από τον Θεό με θεία παρηγοριά∙ δεν μένει με την πίκρα εκείνη. Βοηθιέται και ο άλλος με την προσευχή του. Ή σκέφτεται «Ο Θεός μας ‘έδωσε τόσα∙ εγώ τι έκανα για τον Θεό;». Μου έκανε εντύπωση αυτό που μου είπε μια ψυχή: «Οι Άγγελοι, λέει, καλύπτουν τα πρόσωπα, όταν τελήται το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, και εμείς κοινωνούμε το Σώμα του Χριστού. Εγώ τι έκανα για τον Χριστό;». Υποφέρει με την καλή έννοια.
– Γέροντα, πώς καταλαβαίνει κανείς ότι βοηθήθηκε με την προσευχή του ο άλλος;
– Το πληροφορείται από την θεία παρηγοριά που νιώθει μέσα του μετά από την πονεμένη του καρδιακή προσευχή που έκανε. Πρέπει όμως πρώτα τον πόνο του άλλου να τον κάνης δικό σου πόνο και ύστερα να κάνης και καρδιακή προσευχή. Η αγάπη είναι ιδιότητα θεϊκή και πληροφορεί τον άλλον. Και στα νοσοκομεία, όταν οι γιατροί και οι νοσοκόμες πονούν πραγματικά για τους αρρώστους, αυτό είναι το δραστικώτερο φάρμακο από όλα τα φάρμακα που τους δίνουν. Νιώθουν οι άρρωστοι ότι ενδιαφέρονται γι’ αυτούς, και αισθάνονται σιγουριά, ασφάλεια, παρηγοριά. Ούτε πολλές κουβέντες χρειάζεται να πης στον άλλον που υποφέρει, ούτε να του κάνης διδασκαλία. Καταλαβαίνει ότι τον πονάς και έτσι βοηθιέται. Ο πόνος είναι το παν. Αν πονέσουμε για τους άλλους, ξεχνάμε τον εαυτό μας, τα προβλήματά μας. Στις δυσκολίες δίνει εξετάσεις ο άνθρωπος. Εκεί φαίνεται αν έχη πραγματική αγάπη, θυσία. Και όταν λέμε ότι ένας έχει θυσία, εννοούμε ότι την ‘ώρα του κινδύνου δεν υπολογίζει τον εαυτό του και σκέφτεται τους άλλους. Βλέπεις, και η παροιμία λέει «ο καλός φίλος στην ανάγκη φαίνεται». Θεός φυλάξοι, αν λ.χ. τώρα έπεφταν βόμβες , θα φαινόταν ποιος σκέφτεται τον άλλον και ποιος σκέφτεται τον εαυτό του. Όποιος όμως έχει μάθει να σκέφτεται μόνο τον εαυτό του, σε μια δυσκολία πάλι τον εαυτό του θα σκέφτεται, και ο Θεός δεν θα τον σκέφτεται αυτόν τον άνθρωπο. Όταν από τώρα δεν σκέφτεται κανείς τον εαυτό του αλλά σκέφτεται τους άλλους, και στον κίνδυνο τους άλλους θα σκεφθή. Τότε ξεκαθαρίζουν ποιοί έχουν πραγματικά θυσία και ποιοι είναι φίλαυτοι.
Αν δεν αρχίση κανείς να κάνη από τώρα καμιά θυσία, να θυσιάση καμιά επιθυμία, έναν εγωισμό, πως θα φθάση να θυσιάση την ζωή του σε μια δύσκολη στιγμή; Αν τώρα σκέφτεται τον κόπο και κοιτάη να μην κοπιάση λίγο παραπάνω από έναν άλλο σε μια δουλειά, πώς θα φθάση στην κατάσταση να τρέχη να σκοτωθή αυτός, για να μη σκοτωθή ο άλλος; Αν τώρα για μικρά πράγματα σκέφτεται τον εαυτό του, τότε που θα κινδυνεύη η ζωή του, πως θα σκεφθή τον άλλον; Τότε θα είναι πιο δύσκολα. Αν έρθουν δύσκολα χρόνια και έχη λ.χ. ο διπλανός του πυρετό και τον δη να πέση στον δρόμο, θα τον αφήση και θα φύγη. Θα πη: «Να πάω να ξαπλώσω, μην πέσω κι εγώ».
***
Να ξέρης όμως ότι εκείνο που μετρά δεν είναι το πόσο προσεύχεται κανείς, αλλά το πώς προσεύχεται. Μπορεί κάποιος να διαθέτη πολύ χρόνο στην προσευχή και να νομίζη πώς προσεύχεται, αλλά στην πραγματικότητα να μην προσεύχεται, επειδή δεν προσεύχεται με πόνο. Και άλλος μπορεί να μην προσεύχεται πολύ, αλλά η προσευχή του να έχη ποιότητα, γιατί γίνεται με συντριβή και ταπείνωση. Όταν βέβαια υπάρχη και ποσότητα και ποιότητα, τότε η φιλότιμη ψυχή λαμβάνει διπλή Χάρη και ευλογία από τον Θεό.
– Σου λέει κάποιος τον πόνο του, κι εσύ τον ακούς και αναστενάζεις βαθιά. Τότε, και να μην προλάβης να προσευχηθής γι’ αυτόν, αυτός ο αναστεναγμός αξίζει για ώρες προσευχής· είναι μια καρδιακή προσευχή και φέρνει θετικά αποτελέσματα. Ή διαβάζεις ονόματα που σού δίνουν και στενοχωριέσαι που δεν έχεις χρόνο να κάνης κάτι περισσότερο. Ένας καρδιακός αναστεναγμός που συνοδεύει το κάθε όνομα γράφεται εκεί επάνω στον Ουρανό· ανεβαίνει κατ’ ευθείαν στον θρόνο του Θεού!
Στην Θεία Λειτουργία, όταν λέη ο ιερέας «Τα σα εκ των σων…», προσεύχομαι στον Θεό να φωτίση τον κόσμο, για να βλέπη. Λίγο να φωτίση ο Θεός, να φύγη το σκοτάδι, για να μην σακατεύωνται πνευματικά οι άνθρωποι.
Από το βιβλίο Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου – «Πνευματική αφύπνιση», Λόγοι Β’, Ι. Ησυχαστήριον ” Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος” Σουρωτή Θεσσαλονίκης
πηγή
