Εις πάσαν την Γην τα αδέρφια μας δέκτες της Θείας Χάριτος.
Προσκυνητές στην Αϊόνα
κείμενο του Νίκου Κοσμίδη
Τόποι ιεροί, τόποι αγιασμένοι. Για τον Ορθόδοξο Χριστιανό τέτοιοι τόποι σηματοδοτούν στιγμές προσκυνήματος, λατρείας, πνευματικής ανάπαυσης και μυστικής αναζήτησης. Η ελληνική γη, ευλογημένη από κατάσπαρτα μαρτύρια, μοναστήρια, ασκηταριά και ξωκλήσια, καλεί διαρκώς τον Χριστιανό σ’ ένα αδιάλειπτο προσκύνημα. Κάθε ιερός τόπος γίνεται αφορμή συνάντησης γης και ουρανού. Μια μικρή έξοδος από τον κόσμο και πρόγευση της ουράνιας πατρίδας.
Πρώτοι προσκυνητές, εκείνοι οι άνδρες και οι γυναίκες, που, οδηγημένοι από το Πνεύμα, αναζήτησαν τόπους άσκησης, προσευχής, πάλης των παθών και θείας συνάντησης. Στα βήματα της δικής τους «εξορίας» ψάχνουμε και μείς, διψασμένες ψυχές, τη δική μας συνάντηση με τον Θεό, μακριά από τη φασαρία των καιρών.
Τη συνάντηση αυτή αναζήτησε μια ομάδα κάπου 40 προσκυνητών, που ταξίδεψαν απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης για να βρεθούν σ’ έναν τέτοιο ιερό τόπο. Έναν τόπο αγιασμένο, που η πορεία της ιστορίας μέσα στους αιώνες, θέλησε να ξεχαστεί -μόνο πρόσκαιρα- στη συνείδηση της μαχόμενης Εκκλησίας. Για τους Ορθοδόξους αυτούς από την Αριζόνα και τη Σιβηρία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ολλανδία, το Τέξας και την Ελβετία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα, το προσκύνημά τους στη νήσο της Αϊόνα, στις δυτικές ακτές της Σκωτίας, σηματοδοτούσε όχι μόνο την αναζήτηση πνευματικής ανανέωσης, αλλά και μετοχή στην παράδοση της αρχαίας αδιαίρετης Εκκλησίας.
Το δαρμένο από τους ανέμους του Ατλαντικού και μουσκεμένο από τις συχνές και έντονες βροχοπτώσεις του Βορρά αυτό νησί, επέλεξαν το 563 μ.Χ. ο Ιρλανδός Άγιος Κολούμπα (521-597) και η ομάδα που τον ακολουθούσε, για τη δική τους συνάντηση με το Θεό. Η σπουδαιότητα της μοναστικής κοινότητας που ίδρυσαν ξεπέρασε τα σύνορα και αυτών των Βρετανικών Νήσων. Το Αβαείο της Αϊόνα κατέστει σπουδαίο ιεραποστολικό και μοναστικό κέντρο, πραγματικό φυτώριο αγιασμού.
Για τους συγχρόνους Ορθόδοξους προσκυνητές, οι βίοι του Κολούμπα και όλων όσων αγίασαν στην Αϊόνα, θυμίζουν έντονα ιστορίες από τα δικά μας Συναξάρια και μαρτυρίες σχετιζόμενες με τους οσίους γέροντες των ημερών μας. Η ίδια ευωδία, το ίδιο φως, η ίδια αστείρευτη πηγή χάρης.
Την αδιάσπαστη αυτή αλυσίδα των αγίων της Εκκλησίας διαμέσου των αιώνων βιώσαμε στα λόγια του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Διοκλείας Κάλλιστου (Ware), ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «Η διακονία της πνευματικής καθοδήγησης». Μέσα και από την εξιστόρηση προσωπικών βιωμάτων του, ο συγγραφέας των έργων «Η Ορθόδοξη Εκκλησία» και «Ο Ορθόδοξος Δρόμος», παρουσίασε τα πνευματικά χαρίσματα σύγχρονων χαριτωμένων μορφών, όπως αυτών του Αγίου Ιωάννη Μαξίμοβιτς (1896-1966), Επισκόπου Σαγκάης και Σαν Φρανσίσκο και του οσίου γέροντα Αμφιλοχίου της Πάτμου (1888-1970). Τη σκυτάλη έλαβε ο Bruce Clark, γραμματέας των «Φίλων της Ορθοδοξίας στην Αϊόνα» -υπεύθυνος της διοργάνωσης του προσκυνήματος-, ο οποίος, παρουσιάζοντας το θέμα «Ο άγιος Κολούμπα και το χάρισμα της διάκρισης», μετέφερε ιστορίες από τον βίο του αγίου, που συνέγραψε ο ένατος ηγούμενος της Αϊόνα, Άγιος Άντομναν (627-704).
Οι δυο ομιλίες κατέδειξαν πώς οι άγιοι, ανεξάρτητα από τις πολιτισμικές τους ιδιαιτερότητες και τις χρονικές περιόδους δράσης τους, βιώνοντας το βάθος του μυστηρίου της πίστης, μετείχαν των ίδιων χαρισμάτων και εμπειριών, ενδύθηκαν την ίδια φιλευσπλαχνία για τον άνθρωπο, την ίδια αγάπη για την Κτίση. Ο ορθολογισμός της λογοκρατούμενης εποχής μας και οι μύριες όσες «αλήθειες» της, δεν μπορούν να σταθούν μπροστά σ’ αυτό που μαρτυρούν οι θαλασσοδαρμένοι βράχοι και οι ακρογιαλιές της Αϊόνα, τα μόνα «λείψανα» από την εποχή που ο Άγιος Κολούμπα πρωτοπάτησε στο νησί, όπως σημείωσε ένα απόγευμα ο φίλος Jim Forest. Την μοναδικότητα, δηλαδή, της πίστης στον Χριστό, που οδηγεί τον άνθρωπο σε εκούσια εξορία σε γη ξένη, εις απάντηση του Κυρίου.
Η Κελτική Εκκλησία, με την ιδιαίτερο πνευματικό πλούτο της, θα υιοθετήσει, τελικά, από τα μέσα του 7ου αιώνα την Λατινική παράδοση, μέσω των ιεραποστόλων που απέστειλε στη Βρετανία η Ρωμαϊκή Εκκλησία. Μετά την Μεταρρύθμιση και τη διάδοση του Πρεσβυτεριανισμού στη Σκωτία, η Αϊόνα και η μοναστική της ιστορία θα λησμονηθούν, εκπληρώνοντας, έτσι, μια γνωστή προφητεία του αγίου Κολούμπα: “Στην Αϊόνα της καρδιάς μου, στην Αϊόνα που αγαπώ, αντί για τη φωνή των μοναχών, θα ακούγεται το μούγκρισμα των κοπαδιών (…)».
Πράγματι, εκεί που άλλοτε ακουμπούσαν τα μαθημένα στην πολύωρη ένθερμη προσευχή γόνατα των μοναχών, σήμερα βόσκουν ελεύθερα τα όμορφα σκωτσέζικα πρόβατα, καλοταϊσμένα με το φρέσκο χορτάρι της Αϊόνα. Ξαπλωμένα εδώ και κει –σχεδόν σα σύννεφα πάνω σ’ ένα πράσινο ουρανό- κοιτούν αδιάφορα τους προσκυνητές και επισκέπτες που καταφθάνουν κατά χιλιάδες και ψάχνουν από άκρη σε άκρη τα ίχνη του λαμπρού παρελθόντος.
Παρά όμως την μακραίωνη εγκατάλειψη των αρχαίων ιερών Χριστιανικών τόπων των Κελτών, για τους λιγοστούς κατοίκους του νησιού, όπως και των άλλων περιοχών όπου υπήρχαν ερείπια αντίστοιχων προσκυνημάτων, τα μνήματα των αγίων προγόνων τους στους μισογκρεμισμένους καθεδρικούς, αποτελούσαν ζωντανή μαρτυρία της καταγωγής και της κληρονομιάς τους.
Η αναγέννηση της Αϊόνα θα επέλθει το 1938, όταν ο αιδ. George MacLeod, κληρικός της Εκκλησίας της Σκωτίας, θα ιδρύσει την μεικτή νέο-μοναστική «Κοινότητα της Αϊόνα» και θα ολοκληρώσει την ανοικοδόμηση του Αβαείου. Το αυξανόμενο ενδιαφέρον γύρω από το έργο της κοινότητας και η προσπάθεια αναβίωσης του Κέλτικου Χριστιανισμού, θα φέρει στο νησί και τους πρώτους Ορθόδοξους προσκυνητές.
Γι’ αυτούς, όπως και για πολλά μέλη της δικής μας ομάδας που προσήλθαν στην Ορθόδοξη Εκκλησία μετά από χρόνια πνευματικής αναζήτησης, το προσκύνημα εκεί δεν είχε καθόλου τον χαρακτήρα περιπλάνησης σ’ «εξωτικές» μορφές Χριστιανισμού ή ρομαντικής νοσταλγίας για κάτι χαμένο από καιρό. Ήταν η καρδιακή αναζήτηση των δικών τους συνδέσμων με το ορθόδοξο παρελθόν των προγόνων τους, η επανασύνδεσή τους με την αδιάσπαστη αλυσίδα των Αγίων.
Για τους σημερινούς Ορθοδόξους της Σκωτίας, η τιμή των αγίων της Κελτικής Εκκλησίας και η τέλεση της Θείας Ευχαριστίας σε αγιασμένους τόπους της δικής τους γης, αποτελούν ορατό σημείο ενότητας με την παράδοση της Εκκλησίας της πρώτης Χιλιετίας. Κοντά τους, σ’ ένα κοινό προσκύνημα, σε μια κοινή εκκλησιαστική εμπειρία, ανακαλύπτουμε και μεις οι Έλληνες την καθολικότητα της Ορθοδοξίας και το νέφος των αγίων, που ανά τους αιώνες ευαρέστησαν το Θεό. Και, ίσως, μέσα απ’ αυτή την τιμή να εκπληρωθεί και το δεύτερο και ελπιδοφόρο κομμάτι της προφητείας του Αγίου Κολούμπα: «(…) Μα πριν φθάσει το τέλος του κόσμου, η Αϊόνα θα ξαναγίνει όπως ήταν.»
http://orthodoxy-rainbow.blogspot.gr/2013/11/2012.html
