Αντιόχεια και σεισμοί…Γιατί οι Ρωμιοί αποκαλούσαν την «Αντιόχεια» «Πόλη του Θεού» Θεούπολις;
Όταν οι Ρωμιοί ψέλνουν την φήμη στον πατριάρχη τους λένε: «Πατριάρχης της Μεγάλης Πόλης του Θεού Αντιοχείας»…
Όσο για αυτόν τον τίτλο, οφείλεται σε δύο μεγάλους σεισμούς που
κατέστρεψαν την Αντιόχεια το 526 και το 528 μ.Χ. Πάνω από 250.000
άνθρωποι χάθηκαν στον πρώτο σεισμό, συμπεριλαμβανομένου του πατριάρχη της, Εφρασίου, και οι πυρκαγιές που προκλήθηκαν κατέστρεφαν τα μεγάλα κτίρια και τις εκκλησίες της για 6 συνεχόμενες ημέρες… Έτσι ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιουστινιανός κήρυξε δημόσιο πένθος στην Κωνσταντινούπολη και έσπευσε στην Αντιόχεια «ξυπόλητος» ,
φέροντας σημάδια θλίψης.” Και μετά από 3 χρόνια, ένας άλλος σεισμός την
έπληξε, καταστρέφοντάς την ξανά και σκοτώνοντας 4.870 από τους
ανθρώπους της… έτσι οι άνθρωποι έγιναν απαισιόδοξοι γι ‘αυτό και
μισούσαν να κατοικούν σε αυτόν τον τόπο… (1)
Λίγο πριν από αυτό, οι Βεδουίνοι Άραβες επιτέθηκαν στα προάστια της και τα λεηλάτησαν. (2)
Τότε, ενώ ο Ιουστινιανός άρχιζε να ξοδεύει ξανά για την ανοικοδόμησή της ο Άγιος Συμεών ο εν τω θαυμαστώ όρει (521-592), γνωστός και ως Συμεών ο Νεότερος πρότεινε
να ονομαστεί η Αντιόχεια «η πόλη του Θεού» για να ξορκιστεί το κακό. Ο
Ιουστινιανός συμφώνησε σε αυτό, και οι Ρωμιοί από τότε την αποκαλούν
«Πόλη του Θεού» μέχρι σήμερα Θεούπολις. (3)
Ο Όσιος Συμεών ο Θαυμαστορείτης, έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Ιουστίνου Β’ (574 μ.Χ.). Καταγόταν από την Έδεσσα σημερινή Şanlıurfa (Edessa) τότε Ἔδεσσα τῆς Συρίας, αλλά γεννήθηκε στην Αντιόχεια της τότε Συρίας.Όταν ευρίσκετο στην ηλικία των πέντε ετών ένας τρομερός σεισμός κατέστρεψε μεγάλο μέρος της Αντιόχειας. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο πατέρας του Ιωάννης, ο οποίος σκοτώθηκε όταν κατέρρευσε η στέγη του σπιτιού του. Η μητέρα του Μάρθα (4 Ιουλίου και 1 Σεπτεμβρίου) όμως, διασώθηκε διότι απουσίαζε από την πόλη όπως και ο Συμεών ο οποίος είχε πάει να προσκυνήσει το ναό του Αγίου Στεφάνου.
Ο Συμεών μετέβη στη Σελεύκεια, κοντά στο όρος του χωριού Πίλασα, σε κάποιο φημισμένο μοναστήρι όπου μόναζε ένας περίφημος ασκητής, ο Ιωάννης. Μιμούμενος το διδάσκαλό του ανήγειρε στύλο και αφού ανήλθε επ’ αυτού, παρέμεινε προσευχόμενος επί δώδεκα έτη. Αργότερα ο όσιος αποσύρθηκε στο Θαυμαστό Όρος ( Κάσιον όρος βρίσκεται κοντά στην Αντιόχεια) σ’ ένα τόπο όπου υπήρχαν μόνο ξερόλιθοι. Εκεί έζησε σκληρά ασκητική ζωή επί σαράντα πέντε έτη. Εκοιμήθη ειρηνικά το 590 μ.Χ., σε ηλικία 85 ετών. Ο Όσιος Συμεών αξιώθηκε του χαρίσματος της προοράσεως και της θεραπείας κάθε ασθένειας. Έτσι προανήγγειλε τους σεισμούς της Αντιόχειας και Κωνσταντινουπόλεως (557 μ.Χ.) και άλλα γεγονότα. Με κέντρο σύνθεσης το στύλο του αγίου Συμεών του Θαυμαστορείτη, ο οποίος είχε ανεγερθεί πάνω σε ένα λόφο ανάμεσα στην Αντιόχεια και τη Σελεύκεια, γνωστό ως Θαυμαστόν Όρος, με υψόμετρο 479 μ., δεξιά της όχθης του Ορόντη, περίπου 18 χλμ. δυτικά της Αντιόχειας, οικοδομήθηκε το μοναστήρι του Αγίου Συμεών.
Ο προσκυνητής Ιωάννης Φωκάς γράφει στο οδοιπορικό του κατά τα 1185 μ.Χ.: «Το δε Θαυμαστόν Όρος μεταξύ της Θεουπόλεως Αντιόχου και της θαλάσσης λοφούμενον..”
1- Η χριστιανική Συρία την πρώτη χιλιετία μ.Χ., π. Μήτρης Χατζή Αθανασίου, Μέρος 1, σελ. 224-225
2- Η ίδια παραπομπή, σελ. 219.
3- The Church of the Great City of God, Antioch, Asad Rustam, Μέρος 1, σελ. 374.
