Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
Οι διά Χριστόν σαλοί διακρίνονται από μια σπάνια έλλειψη φόβου. Ο μακάριος Νικόλαος έτρεχε ανάμεσα στους δρόμους του Πσκώφ προσποιούμενος τον τρελό, ελέγχοντας τους ανθρώπους για τις κρυφές αμαρτίες τους και προφητεύοντας εκείνα που επρόκειτο να τους συμβούν. Όταν ο Ιβάν ο Δ΄ ο Τρομερός κατέφθασε στο Πσκώφ, ολόκληρη η πόλη διασαλεύτηκε από τον τρόμο για το φοβερό τσάρο. Γιά να τον υποδεχθούν οι κάτοικοι τοποθέτησαν στην είσοδο κάθε σπιτιού ψωμί και αλάτι, αλλά οι ίδιοι, φοβισμένοι, δεν εμφανίστηκαν. Όταν ο κυβερνήτης της πόλης πρόσφερε στον τσάρο ψωμί και αλάτι σ’ ένα δίσκο, ο τσάρος έσπρωξε μακριά τον δίσκο, με αποτέλεσμα να πέσουν καταγής το ψωμί και το αλάτι. Τότε εμφανίστηκε μπροστά του οόσιος Νικόλαος: ντυμένος με ποδήρη χιτώνα, δεμένο με σκοινί στη μέση, χοροπηδούσε γύρω του μ’ ένα μπαστούνι, σαν παιδί.
Του φώναζε: «Ιβάνουσκα, Ιβάνουσκα, φάε ψωμί κι αλάτι και μην τρως ανθρώπινο αίμα». Οι στρατιώτες έτρεξαν να τον πιάσουν, όμως εκείνος τους ξεγλίστρησε και κρύφτηκε. Ο τσάρος ζήτησε να μάθει για το μακάριο Νικόλαο –ποιός ήταν και τι ήταν– και τον επισκέφθηκε στo φτωχικό του. Ήταν τότε η πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Ο Νικόλαος, μόλις πληροφορήθηκε ότι ερχόταν ο τσάρος για να τον επισκεφθεί, φρόντισε να εξασφαλίσει ένα κομμάτι ωμό κρέας. Όταν λοιπόν κατέφθασε ο Ιβάν ο Τρομερός, ο όσιος έβαλε μετάνοια και του πρόσφερε το κρέας λέγοντας «Φάε, Ιβάνουσκα, φάε!».
Οργισμένος ο τσάρος του απάντησε «Είμαι χριστιανός και δεν τρώω κρέας τη Σαρακοστή γιατί νηστεύω!». Ο άνθρωπος του Θεού μονομιάς τον αποστόμωσε «Κάνεις πολύ χειρότερα: τρέφεσαι με σάρκα και πίνεις αίμα ανθρώπων, ξεχνώντας όχι μόνον τη Σαρακοστή, αλλά και τον ίδιο τον Θεό!». Το μάθημα αυτό μπήκε βαθιά μέσα στην καρδιά του τσάρου Ιβάν· ντροπιασμένος έφυγε αμέσως απ’ το Πσκώφ, όπου αρχικώς είχε έλθει με την πρόθεση να κατασφαγιάσει τον πληθυσμό.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Αγίου Νικολάου Βελιμόροβιτς , Ο Πρόλογος της Αχρίδος (Φεβρουάριος), εκδόσεις Άθως.
***
Ο μακάριος Νικόλαος του Πσκώβ, ο διά Χριστόν σαλός( Святой праведный Николай, Христа ради юродивый, Псковский), έμεινε στην Ιστορία, σαν “ο φτωχός ζητιάνος που φόβισε και κυνήγησε έναν Τσάρο με τα στρατευματά του”.Περιφερόταν στους δρόμους φορώντας κουρέλια, γινόμενος αντικείμενο εμπαιγμών από τους περαστικούς και τα παιδιά. Όλοι τον αποκαλούσαν περιπαικτικά «Μικούλα Σβιάτ», δηλαδή Νικόλας ο Άγιος .
Το 1570, μετά την καταστροφή του Νόβγκοροντ από τον Ιβάν Δ’ τον Τρομερό, ο Τσάρος πήγε στο Πσκώφ, επίσης ύποπτο για προδοσία κατά το διαταραγμένο μυαλό του, και στρατοπέδευσε στο χωριό Λιουμπιατίνο, πέντε βέρτσια από την πόλη. Τότε αποκεφάλισε με τα ίδια του τα χέρια τον Οσιομάρτυρα Κορνήλιο, Ηγούμενο της Μονής των Σπηλαίων του Πσκώφ, που βγήκε να τον υποδεχθεί με τον Τίμιο Σταυρό.
Ήταν Μεγάλη Σαρακοστή, Κυριακή Β’ Νηστειών και ο Τσάρος μπήκε επιβλητικός στην πόλη με τη συνοδεία του. και βρήκε τους κατοίκους να τον υποδέχονται γονατιστοί μπροστά στα σπίτια τους, προσφέροντας – κατά το έθιμο – ψωμί και αλάτι. Μετά την Δοξολογία στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος, αφού προσκύνησε τα Λείψανα του αγίου Πρίγκιπος Βσέβολοντ – Γαβριήλ, ζήτησε να πάρει την ευλογία του Σαλού Νικολάου. Ο μακάριος τον περίμενε σε μία γωνία κάτω από το καμπαναριό. Μπροστά τους ήταν στρωμένο ένα τραπέζι· πάνω στο λευκό τραπεζομάντηλο υπήρχε ένα κομμάτι ωμό κρέας!
“Φάε”, είπε ο μακάριος.
“Είμαι Χριστιανός – απάντησε ο Τσάρος – και δεν τρώω κρέας την Σαρακοστή”.
“Πίνεις όμως αίμα ανθρώπων”, τον κεραυνοβόλησε ο Νικόλαος!
Ο Νικόλαος καβαλώντας το μπαστούνι του, όπως ένα παιδί που μιμείται κάποιον καβαλάρη, άρχισε να φωνάζει, «Ιβανούσκα, Ιβανούσκα φύγε πριν σου λείψει ο τρόπος να φύγεις”!
Την ίδια στιγμή μπήκε ένας ιπποκόμος και πληροφόρησε τον Ιβάν, ότι το αγαπημένο του άλογο είχε ξαφνικά ψοφήσει! Τρομαγμένος ο Ιβάν αναθεώρησε τα σχέδιά του και έφυγε άπρακτος. Το Πσκώφ είχε σωθεί.
Ο μακάριος Νικόλαος κοιμήθηκε ειρηνικά έξη χρόνια μετά το περιστατικό αυτό, το 1576, δίπλα από το καμπαναριό του ναού της Αγίας Τριάδας, όπου συνήθιζε να κοιμάται και ενταφιάσθηκε στην κρύπτη του Καθεδρικού Ναού. Η αγιότητά του διακηρύχθηκε αμέσως από τον λαό και την Εκκλησιαστική Αρχή. Το 1581, κατά την διάρκεια μιάς επιδρομής των Πολωνών, πολλοί κάτοικοι του Πσκώβ είδαν τον Σαλό Νικόλαο μαζί με τον αγ. Κορνήλιο, να προσεύχονται στην Θεοτόκο για την σωτηρία της πόλεως, και οι Πολωνοί πέρασαν από την πόλη αναίμακτα.
Η μνήμη του τιμάται την 28η Φεβρουαρίου.
http://churchsynaxarion.blogspot.gr
https://iconandlight.wordpress.com
