«Γνωρίζουμε το παρελθόν μόνο από τα διασωθέντα γραπτά των αρχαίων. Όσα δεν είχαν πέσει στην εύνοια ή στην περιέργεια κάποιου αρχαίου ιστοριογράφου,
εφ’ όσον το έργο του διασώθηκε, τα αγνοούμε πλήρως»
Sarah Jorgensen, «Archaeology and the Problem of Provenience»
Η "πυραμίδα" των Χανίων αποτελεί ένα μνημείο μοναδικό στο είδος του, μιας και δεν υπάρχει καμία αναφορά για παρόμοιο κτίσμα...
Βρίσκεται σε υψόμετρο 300 περίπου μέτρων στα Νότια του νομού Χανίων, και περίπου 2 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού Καμάρια.
Ο δρόμος είναι αρκετά στενός και επικίνδυνος και απαιτείται μεγάλη προσοχή. Λίγο πριν βγείτε στον δημόσιο δρόμο, θα βρείτε δεξιά σας έναν φράχτη από συρματόπλεγμα, ο οποίος έχει ένα άνοιγμα. Κατεβαίνοντας την πλαγιά και μετά από 300 μέτρα θα βρεθείτε στην πυραμίδα.
Αν είναι καλοκαίρι, προτιμήστε μακρύ παντελόνι, γιατί υπάρχει έντονη βλάστηση και πολλά ακανθώδη φυτά.
Φτάνοντας στην πυραμίδα διακρίναμε αμέσως, ότι πρόκειται για ένα βράχο, ο οποίος έχει λαξευτεί και στην πραγματικότητα σχηματίζει κώνο. Η περιφέρεια της βάσης του είναι περίπου 30 μέτρα, ενώ η περιφέρεια του κώνου περίπου 15 μέτρα. Στην δυτική πλευρά υπάρχει μια μικρή είσοδος διαστάσεων 1.10 x 0.75. Μέσα στον κώνο υπάρχει λαξευμένο ένα δωμάτιο με διαστάσεις 2.20 x 2.10 και ύψος 1.10 περίπου. Το συνολικό ύψος της πυραμίδας από την κορυφή μέχρι και το δάπεδο του θαλάμου αγγίζει τα 4.5 μέτρα.
Μιλώντας με κατοίκους των γύρω χωριών κανείς δεν γνωρίζει κάτι για τον δημιουργό της ή για την πιθανή χρήση, που είχε την εποχή της κατασκευής της.
Κανείς δεν γνωρίζει να έχουν γίνει έρευνες ή ανασκαφές από κάποια αρχαιολογική υπηρεσία. Την μόνη πληροφορία, που καταφέραμε να ανιχνεύσουμε, και αυτή στο διαδίκτυο και χωρίς να μπορεί να επαληθευτή από κάποια επίσημη αρχή, είναι ότι πρόκειται για τον τάφο ενός εκατόνταρχου της ρωμαϊκής εποχής!