Σύμφωνα μέ την αποστολική πρόρρηση, πρώτα θα γίνει ή αποστασία καί έπειτα, ώς συνέπεια καί καρπός της, ή εμφάνιση «τού ανθρώπου της αμαρτίας, του υιού της απώλειας» ό όποιος θα έχει τό θράσος να παραστήσει τόν αναμενόμενο Μεσσία καί θα ζητήσει να τόν προσκυνήσουν σάν θεό. Καί θα τόν προσκυνήσουν όσοι θα έχουν προετοιμάσει τόν εαυτό τους γιά την υποδοχή του Αντίχριστου μέ τή φανερή ή μυστική αποστασία από τόν Χριστό. Τόσο εκτεταμένη θα είναι ή αποστασία καί τόσο «θα πληθύνει ή κακία» εξαιτίας της, ώστε «ή Αγάπη των περισσοτέρων θα ψυχρανθεί». Αυτό σημαίνει: Τά σκάνδαλα καί τά παραδείγματα της αμαρτίας θα αυξηθούν τόσο, ώστε θα ελκύσουν στήν αμαρτωλή ζωή αναρίθμητους ανθρώπους. Ή πίστη στον Χριστό θα έχει περιοριστεί σε ελάχιστους, όπως προείπε ό ίδιος ό Κύριος: «Όταν έρθει ό Υιός τού Ανθρώπου, θα βρει άραγε πιστούς στη γή;».
Οι πρόσκαιρες επίγειες ασχολίες και άπολαύσεις θα έχουν απορροφήσει ολοκληρωτικά την ανθρωπότητα. «Όπως έγινε ιόν καιρό του Νώε», λέει ιό Ευαγγέλιο, «έτσι θα γίνει καί ιόν καιρό της ελεύσεως τού Υιού του Ανθρώπου. Τότε άνδρες καί γυναίκες έτρωγαν καί έπιναν, παντρεύονταν καί πάντρευαν, ως την ημέρα πού ό Νώε μπήκε στήν κιβωτό. Ύστερα ήρθε ό κατακλυσμός καί τούς αφάνισε όλους. Τό ίδιο έγινε καί τόν καιρό του Λώτ. Έτρωγαν καί έπιναν, αγόραζαν καί πουλούσαν, φύτευαν καί έχτιζαν. Την ημέρα, όμως, πού βγήκε ό Λώτ από τά Σόδομα, έβρεξε φωτιά καί θειάφι από τόν ουρανό καί τούς αφάνισε όλους».
Ή μεγάλη επίγεια πρόοδος καί οι εκτεταμένες επιχειρηματικές δραστηριότητες, πού είναι ολοφάνερες καί αντιληπτές άπ’ όλους, προβάλλονται από τόν Λόγο του Θεού ως σημείο τών έσχατων χρόνων καί ως απόδειξη της κορυφώσεως της άμαρτωλότητάς τών ανθρώπων. Ή άμαρτωλότητά αυτή στο μεγαλύτερο μέρος της είναι αφανής καί δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή. Ό άνθρωπος σχεδόν ποτέ δεν θέλει να δείξει ότι άκολουθεί τό κακό, έστω κι αν έχει βυθιστεί μέσα σ’ αυτό. Πάντοτε προσπαθεί να φαίνεται ενάρετος. Καί μάλιστα, όσο περισσότερο αντιστρατεύεται τόν θείο νόμο, τόσο πιο επίμονα επιδιώκει να παριστάνει τόν δίκαιο μπροστά στούς ανθρώπους, τόσο πιο ασύστολα υποκρίνεται, τόσο πιο αναίσχυντα διακηρύσσει την τελειότητα καί την αρετή του.
Ή προσήλωση στήν ύλη καί την καλοπέραση εύκολα μπορεί να κυριέψει ολοκληρωτικά τόν νου καί την καρδιά του ανθρώπου, απορροφώντας όλο του τόν χρόνο καί όλες του τίς δυνάμεις. Λόγω της πτώσεώς ίου, από τό νιάτα του «ή ψυχή του κολλάει στη γή», αντί ν’ ανεβαίνει στον ουρανό. Αυτή ή προσήλωση τόν αποσπά από τόν λόγο του Θεού, από τή σκέψη του θανάτου καί της αιωνιότητας, από την πίστη στον Θεό καί τή γνώση του Θεού, οδηγώντας τον στον αιώνιο θάνατο.
Τό Άγιο Πνεύμα διακηρύσσει εμφαντικά: «"Αν κάποιος αγαπά τόν κόσμο», δηλαδή την επίγεια ζωή με την ευημερία καί τίς απολαύσεις της, «δεν έχει μέσα του την Αγάπη προς τόν Πατέρα». «Ή αγάπη προς τόν αμαρτωλό κόσμο είναι έχθρα εναντίον τού Θεού. Όποιος, λοιπόν, θέλει να είναι φίλος του κόσμου, γίνεται εχθρός του Θεού». «Δεν μπορείτε να είστε δούλοι καί του Θεού καί του μαμωνά», δηλαδή της επίγειας προόδου καί ευημερίας. Ή διακονία του μαμωνά, ιδίως όταν σ’ αυτήν αφιερώνονται όλες οι δυνάμεις της ψυχής, είναι αποστασία από τόν Θεό καί αναμφισβήτητη απόδειξη βαριάς άμαρτωλότητάς.
Όπως ό παλαιός Ισραήλ θυσίασε την πνευματική αξία, πού του υποσχέθηκε ό Λυτρωτής, γιά χάρη της επίγειας αξίας καί προκοπής του, έτσι καί ό νέος Ισραήλ απορρίπτει την πνευματική αξία, πού του χαρίστηκε ήδη από τόν Λυτρωτή, γιά χάρη της επίγειας προόδου καί ευημερίας, καί προτιμά τή μεταπτωτική ψευδώνυμη λογική του από την άγιοπνευματική σοφία. Όπως ό παλαιός Ισραήλ πλανήθηκε από τό όνειρο της μεγαλύτερης δυνατής επίγειας προόδου, έτσι καί ό νέος Ισραήλ πλανήθηκε από ένα παρόμοιο όνειρο.
Πρόσκαιρα καί μόνιμα δεινά βρήκαν τόν παλαιό Ισραήλ γιά την απόρριψη του Λυτρωτή. Αυτά τά δεινά είναι μια άχνη προεικόνιση των φοβερών δεινών πού θα αποτελέσουν την τιμωρία του νέου Ισραήλ γιά την ανομία του. Ναι, δεν θ’ αποφύγουμε την τιμωρία αυτή, τιμωρία αυστηρή, τιμωρία πρόσκαιρη καί αιώνια. «Πώς θα την αποφύγουμε», λέει ό απόστολος, «παραμελώντας μια τόσο σπουδαία σωτηρία; Τή σωτηρία αυτή, πού άρχισε να την κηρύσσει ό Κύριος, μάς τή βεβαίωσαν όσοι άκουσαν τόν λόγο Του. Καί ό Θεός πρόσθεσε τή μαρτυρία Του γι’ αυτήν μέ κάθε λογής θαυματουργικές ενέργειες καί μέ τίς διάφορες δωρεές τών χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος, σύμφωνα μέ τό θέλημά Του».
Καί τί να κάνουμε, θα ρωτήσετε, γιά να μην αποκοπούμε από τόν Λυτρωτή καί να μη βρεθούμε κάτω από την οργή τού Θεού; Ό απόστολος άπαντά: «Πρέπει να δίνουμε μεγαλύτερη προσοχή σ’ εκείνα πού ακούσαμε (μέ τό κήρυγμα), γιά να μην ξεστρατίσουμε ποτέ». Αυτό σημαίνει: Οφείλουμε να κατευθύνουμε τή ζωή μας μέ ιδιαίτερη προσοχή στήν Καινή Διαθήκη, δηλαδή στη νέα συμφωνία πού ευδόκησε να συνάψει ό Θεός μ’ εμάς. Κατά τή νέα αυτή συμφωνία, ό Θεός μάς γνωστοποιεί τό πανάγιο καί τέλειο θέλημά Του στο Ευαγγέλιο, μάς ενώνει μαζί Του μέ τά θεία Μυστήρια καί επιβραβεύει μέ την αισθητή δωρεά του Αγίου Πνεύματος όσους από μάς αναδεικνύονται παιδιά της βασιλείας Του.
Άς θυμόμαστε τόν θάνατο καί την κρίση τού Θεού, στήν οποία θα υποβληθούμε αμέσως μετά τόν χωρισμό μας από τό σώμα. ’Άς θυμόμαστε την αιώνια μακαριότητα ή την αιώνια δυστυχία πού μάς περιμένει, ανάλογα μέ την κρίση του Θεού. Μέ τή διαρκή μνήμη τού θανάτου, της θείας κρίσεως καί της αιωνιότητας, ή στάση της καρδιάς απέναντι στήν επίγεια ζωή αλλάζει. Ό άνθρωπος άρχίζει να βλέπει τόν εαυτό του σάν ταξιδιώτη πάνω στη γή. Τά επίγεια πράγματα τά αντιμετωπίζει μέ όλο καί μεγαλύτερη αδιαφορία.
Όλη του ή προσοχή στρέφεται στήν εκμάθηση καί την εκπλήρωση των ευαγγελικών εντολών. Όπως ό οδοιπόρος πού, βαδίζοντας μια σκοτεινή νύχτα μέσα σε πυκνό δάσος, χάνει τόν δρόμο του καί προσπαθεί να φτάσει στον προορισμό του μέ τόν ήχο της καμπάνας ή της σάλπιγγας, έτσι καί ό αληθινός χριστιανός μέ την προσοχή στη διδαχή του Χριστού παίρνει δύναμη γιά να βγει από τή σκοτεινή περιοχή της ψευδώνυμης σκέψεως, πού γεννιέται καί τρέφεται από τή σαρκική ζωή.
Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΑΣΚΗΤΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ Β
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ