σχόλιο Γ.Θ : Το Τρίτο μέρος του βιβλίου του κ. Νικολάου Ζερβού για τον π. Σίμωνα Αρβανίτη.
Ολίγα Βιογραφικά, Νηστεία, Νοερά Προσευχή, Ομιλίες, Προφητείες, Σημείωση, Παραπομπές.
Γ΄) Ν Η Σ Τ Ε Ι Α
Μέρος Πρώτο
Μέρος Δεύτερο
Ολίγα Βιογραφικά, Νηστεία, Νοερά Προσευχή, Ομιλίες, Προφητείες, Σημείωση, Παραπομπές.
Γ΄) Ν Η Σ Τ Ε Ι Α
-
Ο Γέροντας είπε κάποτε ότι η εντολή ενός ευσεβούς
πνευματικού, σε σχέση με τη νηστεία, είναι
θεία και δεν επεμβαίνει σ’ αυτήν ούτε Σύνοδος. (Α – 115).
-
Είχε έλθει στον Γέροντα, θυμάται ο π. Ζωσιμάς, ένας
κηπουρός εργάτης στην αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και εξομολογήθηκε. Στο
τέλος του είπε ο Γέροντας:
Να νηστέψεις όλες τις ημέρες από λάδι,
σαρανταεννέα ημέρες, και θα καταλύεις Σάββατο και Κυριακή. Τότε μόνο
επιτρέπεται το λάδι. Τις άλλες ημέρες το φαγητό θα είναι αλάδωτο.
Ο εργάτης, μόλις άκουσε από τον Γέροντα αυτή τη μεγάλη
νηστεία, φοβήθηκε και είπε: «Πάτερ Σίμων, με αυτά τα δύο μου χέρια ζω την
οικογένειά μου, έχω έξι παιδιά. Εάν κάνω αυτή τη νηστεία και δε φάω το λάδι, θα
πέσω κάτω και θα αρρωστήσω και θα πεθάνουμε όλοι από την πείνα».
Ο Γέροντας τον ενθάρρυνε και του είπε:
«Όχι, παιδί μου, δεν θα πεθάνετε. Αντίθετα, θα είσαι πιο υγιής. Διότι αυτή την
εποχή περιστρέφεται το αίμα του ανθρώπου τετρακόσιες φορές περισσότερο από τις
άλλες εποχές και η νηστεία ωφελεί. Δεν παθαίνει ο άνθρωπος τίποτα, έχει την
υγεία του και τρώει το φαγητό του με όρεξη. ΄Ολοι οι άλλοι που δεν τηρούν τη
νηστεία, όπως λέει η Εκκλησία μας, αρρωσταίνουν από πολλές αρρώστιες και
καταλήγουν στα νοσοκομεία και κατόπιν τους τρώνε τα μαχαίρια. Οι ΄Αγιοι Πατέρες
της Εκκλησίας μας, που εθέσπισαν αυτή την ευλογημένη νηστεία, τα πρόβλεψαν όλα.
Πρώτον, από σεβασμό στα Πάθη του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού, οφείλομε ως
χριστιανοί να αγωνιστούμε και να καθαριστούμε με τη νηστεία, την προσευχή και
την ιερά εξομολόγηση, για να αναστηθούμε κι εμείς μαζί με τον Κύριό μας Ιησού
Χριστό το Πάσχα εις την Ανάσταση και δεύτερον, αυτή την εποχή η νηστεία ωφελεί, όπως αναφέραμε πιο
πάνω. Οι άγιοι Πατέρες λένε: «Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, ουράνια χαρίσματα
λαβών. Διά της νηστείας εύρον την ψυχήν μου». Και ο Γέροντας συνέχισε: «Να
ξέρεις ακόμη κάτι. Να ζυγιστείς τώρα πόσο είσαι και θα δεις ότι, μέχρι το
Πάσχα, θα βάλεις και δύο κιλά παραπάνω».
Ο εργάτης αναπαύθηκε από τα λόγια του
Γέροντα, πήρε θάρρος, δύναμη και υποσχέθηκε ότι θα κάνει υπακοή σε όλα αυτά που
του είπε. Πήρε την ευχή του και έφυγε χαρούμενος.
Ο εργάτης ήλθε ξανά στον Γέροντα τη
Μεγάλη Εβδομάδα, για να εξομολογηθεί, και του είπε:
-
Πάτερ Σίμων, την ευχή σου. Με γνωρίζεις; Είμαι ο
κηπουρός, που φοβόμουνα να νηστέψω. ΄Εκανα όπως με συμβούλεψες. Φοβόμουνα πως
θα ζαλιστώ και θα πέσω κάτω. Όμως, όχι μόνο δεν ζαλίστηκα, αλλά είχα και πιο
πολλή δύναμη από πρίν, που δε νήστευα. Και στην υγεία μου έγινα καλά. Πριν είχα
πονοκεφάλους, με πονούσαν τα πόδια μου και όλο μου το σώμα, ήμουν ένα ερείπιο.
Με τη νηστεία που έκανα, μου έφυγαν όλα αυτά, δεν έχω τίποτα. Είμαι υγιέστατος!
΄Ετρωγα δύο πιάτα γεμάτα. Μάλιστα σήμερα, πάτερ Σίμων, πήγα και ζυγίστηκα και
έγινε όπως μου είπες. Πήρα δύο κιλά. Ευχαριστώ τον Θεό και εσάς, πάτερ Σίμων,
που με κάνατε καλά και με βάλατε στο δρόμο του Θεού. (B – 147 / 148).
-
Μία άλλη
χριστιανή γράφει, ότι για τη νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής, ο Γέροντας της
είπε:
«Παιδί μου, δεν θα τρως λάδι, θα
νηστεύεις πέντε μέρες την εβδομάδα και θα τρως το Σαββατοκύριακο λάδι, αλλά δεν
θα αφήνεις το στομάχι σου νηστικό. Θα τρως χορτόσουπες και ταχινόσουπες και ο
Θεός θα στα ευλογεί και θα χορταίνεις και δεν θα θέλεις τίποτα άλλο στη ζωή
σου».
Πράγματι, έτσι και έγινε. Μέχρι σήμερα
συνεχίζω αυτή τη νηστεία. Μάλιστα μου είπε κάτι που μου άρεσε πάρα πολύ. Μου
είπε: «Παιδί μου, αυτή την εποχή το αίμα του ανθρώπου περιστρέφεται τετρακόσιες
στροφές περισσότερο από τις άλλες εποχές και αυτές οι σαράντα εννέα ημέρες
νηστεία, όταν κάνει ο άνθρωπος, ο
οργανισμός πετάει όλες τις ασθένειες». (Β – 222).
- Ο Γέροντας ήταν πολύ αυστηρός στο θέμα της
νηστείας. Τη Μεγάλη Σαρακοστή, στα
πνευματικά του παιδιά δεν επέτρεπε ούτε λάδι. Μόνο Σαββατοκύριακο λάδι, όπως
λέει ο κανόνας στο Ωρολόγιο. Κάποιος του είπε: «Είστε πολύ αυστηρός».
Ο Γέροντας του απάντησε:
«Η νηστεία, παιδί μου, είναι φάρμακο
σώματος και ψυχής. Για να καταλάβεις, ήρθε να μου εξομολογηθεί ένας ιερέας του
Αμαρουσίου. Του είπα αυστηρή νηστεία. Μου είπε για προβλήματα έλκους και ότι οι
γιατροί δεν του επιτρέπουν νηστεία, για να μη χειροτερέψει. Του απαντώ, δεν
ξέρω τι λένε οι γιατροί σου. Εγώ σου λέω, τι λέει η Εκκλησία και τα ιερά βιβλία
της. Κάνε υπακοή και νήστεψε το λάδι, και εγώ θα έχω την ευθύνη, εάν πάθεις
τίποτε».
Ο ιερέας έπραξε, όπως του είπε ο πατήρ
Σίμων, και το ποθούμενο ήρθε. Γιατρεύτηκε τελείως από το έλκος. (Γ – 150 /
151).
-
΄Ηταν Μεγάλη Τεσσαροκοστή, μία χριστιανή θήλαζε το
παιδί της και τηρούσε τη νηστεία. Ωστόσο, ο ιατρός, της είπε να τρώει απ’ όλα,
διότι θηλάζει και η κατάλυση δεν είναι αμαρτία. Η γυναίκα υπάκουσε και σε μία
εβδομάδα στέρεψε το γάλα της και άρχισε να δίνει στο παιδί γάλα του εμπορίου.
Στενοχωρήθηκε πολύ. Η συνείδηση την έλεγχε. Κατάλαβε ότι κάποια σοβαρή αμαρτία
είχε κάνει και άρχισε να ψάχνει για έναν καλό πνευματικό. Της συνέστησαν τον
πατέρα Σίμωνα. Πήγε στον Γέροντα και εξομολογήθηκε.
«Αυτό που έκανες είναι αμαρτία, να
καταργήσεις την νηστεία», της είπε ο Γέροντας. «Όταν, παιδί μου, κάνεις την
νηστεία, δεν παθαίνεις τίποτα, είσαι υγιέστατη. Το γάλα δεν σταματάει, αλλά
πληθαίνει. Γι’ αυτό, εάν θέλεις να έλθει ξανά το γάλα, να κάνεις την νηστεία
όλη, όπως λέει η Εκκλησία», είπε τελειώνοντας ο Γέροντας.
΄Ετσι, η κυρία υποσχέθηκε ότι στο εξής
θα τηρήσει όλη τη νηστεία.
«Σε μια εβδομάδα γέμισαν τα στήθη μου με
γάλα», έλεγε κατόπιν. «΄Ετρωγε το παιδάκι μου, εδάνειζα και σ’ ένα άλλο
παιδάκι, που δεν είχε γάλα η μητέρα του!». (Δ – 74).
-
Μια συμβουλή, που έδινε σε όλους ο μακαριστός Γέροντας
Σίμων, ήταν: ΄Οποιος νηστεύει την νηστεία που λέει η Εκκλησία μας γίνεται καλά.
Γι’ αυτό όλος ο κόσμος είναι γεμάτος αρρώστιες σήμερα, διότι κατήργησαν τις
νηστείες. (Ε – 140).
Δ΄) Ν Ο Ε Ρ Α
Π Ρ Ο Σ Ε Υ Χ Η
-
Ο μακαριστός πατέρας Ζωσιμάς (+ 2010), υποτακτικός του
Γέροντος πατρός Σίμωνος (+ 1988) και συγγραφέας των πέντε βιβλίων, τα οποία
αναφέρονται στη ζωή και το έργο του πνευματικού του πατρός, όπου γέμουν και από
διηγήσεις πολυαρίθμων ιαθέντων, από πάσης φύσεως ασθενειών και μαστίγων, με την
θαυματουργική προσευχή και την αταλάντευτη πίστη του π. Σίμωνος, ο οποίος
συνεχίζει να θαυματουργεί αποδεδειγμένα μέχρι και σήμερα, παραθέτει και μερικές
προσωπικές του εμπειρίες, όπως αυτές, που αμέσως ακολουθούν, για την νοερά
προσευχή και συμβουλές του πατρός Σίμωνος προς τον κατά πάντα άξιο αναδειχθέντα
και αποδειχθέντα, υποτακτικό του, πατέρα Ζωσιμά:
Ο Γέροντας πάντα μου έλεγε για τη νοερά
προσευχή:
«Στο μέρος, που θα κάνεις τη νοερά
προσευχή, να είναι σκοτεινά, γιατί προσεύχεσαι με περισσότερη κατάνυξη. Θα
καρφώνεις τα μάτια σου μπροστά σ’ ένα σημείο, δεν θα τα μετακινείς καθόλου
δεξιά και αριστερά. Μόνο όταν αρχίζουν να κουράζονται, τότε θα τα μετακινήσεις
δίπλα ελαφριά, γιατί, αν δεν το κάνεις αυτό, θα προσεύχεσαι με κούραση και δεν
θα καταλαβαίνεις την ευχή».
Ένα βράδυ σηκώθηκα και βγήκα από το κελί
του Γέροντα……και άρχισα να κάνω στο σκοτεινό χωλ τον κανόνα μου. Ο Γέροντας
παρακολουθούσε στη διάνοιά μου την ευχή, εάν την κάνω όπως μου είπε. Μόλις είδε
ότι άρχισα να κουράζομαι, να μην καταλαβαίνω την ευχή και εγώ είχα ξεχάσει να
μετακινήσω τα μάτια μου, μου φωνάζει από μέσα δυνατά: «Να μετακινήσεις τα μάτια
σου γρήγορα». Εκείνη τη στιγμή ανατρίχιασα ακούγοντας τη φωνή του και έφυγε από
πάνω μου η κούραση. Μόλις είδε ότι η ευχή δεν πήγαινε καλά, κατάλαβε την αιτία
και με διόρθωσε, για να προσέχω. ΄Ολη την ώρα που έλεγα την ευχή, άγρυπνος με
παρακολουθούσε. Αυτό έγινε με τη νοερά προσευχή τρεις φορές στο διάστημα που
ήμουνα μαζί του.
Μια άλλη ημέρα μου είπε ο Γέροντας περί
νοεράς προσευχής: «Εγώ, πατέρα Ζωσιμά, μπορώ και τα δύο να κάνω: Να εξομολογώ
τον κόσμο, να τους μιλάω, και να λέω και την νοερά προσευχή, χωρίς να
εμποδίζομαι και να με κουράζει. ΄Εχω και τα δύο μαζί».
Ο Γέροντας, επίσης, μου είπε για την
νοερά προσευχή:
«Όταν αρχίσεις να προσεύχεσαι και να λες
το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με», θα συγκεντρωθείς πρώτα στο
μυαλό σου και θα αρχίζεις να την λες, αργά στην αρχή, να προσέξεις η
συγκέντρωση και οι λέξεις, που θα λες, να πηγαίνουν μαζί και σιγά-σιγά θα την
λες πιο γρήγορα. Όταν θα φεύγει ο νους σου και οι λέξεις σου δεν πάνε μαζί, θα
την λες ξανά αργά. Όταν βλέπεις ότι πηγαίνεις καλά, θα την λες γρήγορα. Αυτό θα
κάνεις κάθε φορά, που θα προσεύχεσαι με την νοερά προσευχή».
΄Όταν έδωσα τον λόγο μου στον Γέροντα
ότι θα μείνω στο Μοναστήρι για μοναχός, μια από τις πολλές συμβουλές, που μου
έδωσε, ήταν:
«Την νοερά προσευχή θα την λες, λέγοντας
το Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με».
«Να είναι ευλογημένο», είπα.
Κάποτε ήλθε ένας προσκυνητής στο
Μοναστήρι και είδα να κρατάει στο χέρι του ένα κομποσχοίνι μεγάλο και να λέει
την ευχή πολύ γρήγορα. Σαν μηχανή πήγαινε το χέρι του. Εγώ τον κοιτούσα και
απόρησα μέσα μου και έλεγα «τι ευχή να λέει άραγε και το κάνει τόσα γρήγορα;»
΄Ηθελα να μάθω και τον ερώτησα πώς την λέει την ευχή και μου είπε: Κύριε Ιησού
Χριστέ ελέησόν με.
Καλά, του είπα, το «Υιέ του του Θεού»
γιατί δεν το λες;
Δεν χρειάζεται, είπε, το ίδιο είναι. Με
λίγες λέξεις λέγεται πιο γρήγορα.
Εγώ το πίστεψα και άρχισα εκείνη την
ημέρα να κάνω και εγώ το ίδιο με την ευχή. Φούσκωνα από την υπερηφάνειά μου,
που έλεγα και εγώ γρήγορα την ευχή.
Το βράδυ που κοιμήθηκα βλέπω στον ύπνο
μου έναν αράπη γεροδεμένο, σαν παλαιστής ήταν. Είχαμε αγκαλιαστεί στήθος με
στήθος και παλεύαμε. Αυτός είχε πολύ δύναμη. Καταλάβαινα ότι δεν θα μπορούσα να
τον νικήσω. ΄Αρχισα να λέω την ευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με». Με
τίποτα δεν ελευθερωνόμουν, πότε με έσπρωχνε αυτός πίσω, πότε εγώ. Αυτό γινόταν
συνέχεια και έλεγα μέσα μου και απορούσα, να λέω την ευχή τόση ώρα και να μη
μπορώ να ελευθερωθώ. Δεν ήξερα, τι άλλο να κάνω. Να λέω την ευχή συνέχεια πολύ
και να μη πιάνει καθόλου. Είχα κουραστεί να παλεύω, είχα καταϊδρώσει. Εκείνη τη
στιγμή θυμήθηκα να πω την ευχή, όπως μου είχε πει ο Γέροντας, «Κύριε Ιησού
Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». Ακούω τον σατανά να βγάζει μια κραυγή πολύ
δυνατή «Όχι!!! Δεν μπορώ να το αντέξω αυτό». Αμέσως έγινε ένας μαύρος καπνός
και ελευθερώθηκα. Εγώ έμεινα κατάπληκτος και είπα εκείνη τη στιγμή: «πόσο
δύναμη έχει η ευχή, όταν είναι μέσα και το «Υιέ του Θεού». Χίλιες φορές είπα
την ευχή χωρίς «Υιέ του Θεού» και δεν ελευθερωνόμουν. Μια φορά είπα «Κύριε
Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με», δεν το άντεξε ο σατανάς, έσκασε και
διαλύθηκε σαν καπνός.
Το πρωί πήγα και τα εξομολογήθηκα στον
Γέροντα……….
Ο Γέροντας μου είπε: «Παιδί μου, η καλή
προσευχή και η αληθινή έτσι είναι. Εσύ να μην κοιτάς πως την λένε οι άλλοι, να
την λες όπως πρέπει».
Γι’ αυτό επιβάλλεται να λέμε την νοερά
προσευχή με το «Υιέ του Θεού», διότι είναι ομολογία πίστεως. (*)
Μια ημέρα είπα στον Γέροντα:
«Γέροντα, σήμερα όλη την ημέρα στην
εργασία μου με τάραξαν οι λογισμοί και δεν έκανα πολλή νοερά προσευχή, όπως τις
άλλες ημέρες. Ερχόταν ο λογισμός της υπερηφανείας, σταματούσα την ευχή και
έλεγα: «Κύριέ μου, παρακαλώ, ελευθέρωσέ με από τους λογισμούς της
υπερηφανείας». Ερχόταν η κατάκριση, το μίσος, ο θυμός και διάφορα άλλα και σε
όλα έλεγα την ίδια λέξη, παρακαλούσα τον Κύριο να με ελευθερώσει από όλα αυτά».
Ο Γέροντας μου είπε: «Μη στεναχωριέσαι
που σταματάς την ευχή και μιλάς στον Κύριο. Αυτά, που του λες, είναι προσευχή
και είναι το ίδιο σαν να λες την νοερά προσευχή. Αλλά δεν πρέπει να λες στον
Κύριο να σε ελευθερώσει από όλα τα πάθη, διότι πρέπει να αγωνίζεσαι. Εσύ θα
προσέχεις σ’ αυτούς τους λογισμούς να μην δίνεις προσοχή, να τους αφήνεις να
φεύγουν. Εάν δεν έχουμε πειρασμούς, δεν θα έχουμε και καλή προσευχή. Αυτά μας
αγιάζουν. Όταν εμείς προσέξουμε και είμαστε συγκεντρωμένοι την ώρα που
προσευχόμαστε, μας κάνουν καλό και όχι κακό».
Μια ημέρα σκεφτόμουν τον Γέροντα και
έλεγα: «Θεέ μου, πώς ο Γέροντας τα κατάφερε και έφτασε τόσο ψηλά;» και λέγοντας
αυτά ήρθα σε έκσταση και βλέπω τον Γέροντα ανάσκελα ξαπλωμένο κάτω με το
κομποσχοίνι στο χέρι του και προσευχόταν ψυχή και σώματι με την νοερά προσευχή,
κοιτάζοντας τον ουρανό. Εκεί που τον κοιτούσα, ανασηκώνεται λίγο προς τα επάνω
από το έδαφος, με κοιτάζει αυστηρά με θυμό, με μάλωσε και είπε: «Δεν σ’ έχω
πει, να μη μιλάς πολύ;» Με τον έλεγχο, που μου έκανε, τρόμαξα και συνήλθα
αμέσως. Εγώ κατάλαβα πως, για να έχω την νοερά προσευχή, χρειάζεται να φύγω από
την πολυλογία, όπως λένε οι πατέρες «εκ γαρ πολυλογίας ουκ εκφεύξει αμαρτίας».
Καταστροφή στην προσευχή είναι η πολυλογία. (Β – 80 έως 84).
Ε΄) Ο
Μ Ι Λ
Ι Ε Σ
Ο π. Ζωσιμάς σταχυολόγησε αποσπάσματα
από κάποιες ομιλίες του Γέροντα στην Τράπεζα της Μονής του Αγίου Παντελεήμονος,
οι οποίες είχαν μαγνητοφωνηθεί από πνευματικά του τέκνα, ως εξής:
Α) Εκείνο που προέχει σήμερα είναι να πιστέψουμε
ολόψυχα στο
στο
Θεό και ότι τίποτε δεν γίνεται χωρίς Αυτόν. Όλα περιλαμ-
βάνονται
στη Θεία Του Πρόνοια.
΄Ισως, όμως, ρωτήσουν κάποιοι: «Και τα
κακά πώς εξηγούνται; Από το Θεό προέρχονται;» Είναι πολύ μεγάλο ζήτημα αυτό και
δεν το επιτρέπουν τα πέντε λεπτά που διατίθενται γι’ αυτήν την προσλαλιά να το
θίξουμε. Εκείνο που μπορώ να πω είναι πως ο Θεός ούτε θέλει τα κακά ούτε είναι
δημιουργός τους. Είναι γεννήματα της δικής μας αμαρτίας και κακίας. Και επειδή
εφευρέτης του κακού και της αμαρτίας είναι ο σατανάς, εκμεταλλεύεται τη δική
μας κακία και μας κάνει συνεργάτες του. Βλέποντας ο Θεός πως μένουμε στην κακία
και την αμαρτία, την οποία, αν και μας θανατώνει, λατρεύουμε και την έχουμε
θρονιασμένη στις καρδιές μας, θέλει να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πως το κακό
είναι κακό και αποβλέπει στην καταστροφή μας εδώ στη γη και στον αιώνιο όλεθρό
μας κατόπιν. Και για να βοηθηθούμε σ’ αυτό, επιτρέπει να μας βρούν κάποια
δυσάρεστα πράγματα, όπως είναι ο πόνος, η θλίψη, οι αναποδιές της ζωής, οι
αρρώστιες κλπ. Αν κάποιος π.χ. φθονεί κάποιον άλλον, ο Θεός επιτρέπει να του
συμβεί κάποιο κακό για να καταλάβει την κακία του και να μετανοήσει, για να
μπει στο δρόμο του καλού και να μη φθονεί, αλλά να αγαπάει τον άλλον.
Εμείς, όμως, τι λέμε; «Ναι, βέβαια, το κακό είναι κακό, αλλά έλα που δεν
μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτό»!
Λησμονούμε όμως πως ο Χριστός έγινε
άνθρωπος γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, για να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από το
κακό, μέσα στο οποίο ζούμε και το οποίο μας βασανίζει. Ο Χριστός όμως δεν ήρθε
απλώς στη γη για να φύγει από κοντά μας κάπου στα βάθη του ουρανού. Ο Χριστός είναι
διαρκώς παρών στην Εκκλησία Του και πάντα κοντά μας. Δεν είπε, αφήνοντας τους
Μαθητάς Του μετά την ανάστασή του: «Ιδού εγώ μεθ’ υμών ειμί πάσας τας ημέρας
έως της συντελείας του αιώνος»; (Ματθ. κη΄ 20). Και είμαι παρών όχι μόνο σε
έναν τόπο, αλλά παντού. Επομένως μπορώ να πραγματοποιήσω ό,τι σας υποσχέθηκα.
Αυτά λέει ο Χριστός. Πρέπει όμως να αποφασίσουμε κι’ εμείς να πάμε κοντά του.
Και αν θέλετε να με ακολουθήσετε, λέει ο Κύριος, και να είστε πάντα κοντά μου,
θα με έχετε πάντα κοντά σας, γιατί εγώ είμαι πάντα παρών. Και θα σας δώσω όλα
όσα σας υποσχέθηκα και θα ζείτε σαν σε παράδεισο. «Δόξα και τιμή και ειρήνη παντί τω εργαζομένω
το αγαθόν» (Ρωμ. β΄ 10). Η ειρήνη είμαι εγώ, ο Χριστός, και μόνον εγώ μπορώ να
σας δώσω δόξα και τιμή. Αν όμως εσείς τρέχετε στα όσα σας προσφέρει ο κόσμος
και όχι σε ό,τι σας προσφέρω εγώ, τι να σας κάνω τότε; Εφ’ όσον θα θέλετε να με
λατρεύετε, θα με έχετε κοντά σας. Αν όμως θεωρείτε ευτυχία σας τη μέθη και τις
απολαύσεις του κόσμου αυτού, πώς θα είμαι παρών μέσα σας στην περίπτωση αυτή;
Ο κόσμος σας οδηγεί στη διαφθορά και στη
φθορά. Σας υπόσχεται χαρά, υγεία, ευτυχία. Αλλά αυτά που υπόσχεται ο κόσμος,
αποτελούν απλούστατα δόλωμα για να σας τραβήξει κοντά του. Δεν έχει όμως τίποτε
να σας προσφέρει. Θέλει ο κόσμος να σας εμποδίσει να ζήσετε παραδεισένια ζωή
από αυτή τη ζωή και σας ετοιμάζει την κόλαση από τώρα, γιατί ο παράδεισος του
κόσμου είναι πραγματική κόλαση
Θα πείτε, ίσως, πως ο Θεός επιτρέπει δοκιμασίες. Επομένως δε πρόκειται
και κοντά του να τις αποφύγουμε. Και βέβαια θα επιτρέψει δοκιμασίες ο Θεός, μας
λέγει ο Κύριος. Πώς αλλιώς θα απαλλαγείτε από τις κακίες σας; Αν όμως με
αφήσετε να σας θεραπεύσω, τότε θα γίνετε άγγελοι. Εφόσον λοιπόν δεν δίνουμε
σημασία στην πρόσκληση του Χριστού να είμαστε μαζί του, τότε μένουμε σε κόλαση,
που μόνοι μας δημιουργούμε. Εάν δεχθούμε όμως με ευγνωμοσύνη τη δοκιμασία που
στέλνει ο Θεός, τότε και θα διορθωθούμε και πάντα θα υπάρχει η ελπίδα να
απαλλαγούμε από τη δοκιμασία. Αλλά και αν την κρατήσει, θα έχει άλλο νόημα για
μας και αυτό θα σημαίνει την προαγωγή μας σε αγιασμό.
Για να
απαλλαγούμε από τα κακά ο Θεός μας αφαιρεί τα υλικά
αγαθά,
τα οποία μας βλάπτουν. Αν όμως έχουμε καλή διάθεση
να
υπηρετήσουμε τους άλλους με αγάπη και ζούμε ως οικονό-
μοι Θεού, τότε μας τα διατηρεί και γινόμαστε
άγγελοι Θεού και
προκαλούμε τους άλλους να μας μιμηθούν.
Το κακό, αγαπητοί, προέρχεται από εμάς και όχι από
τους άλλους. Και για μας φέρει σε συναίσθηση ο Θεός επιτρέπει να μας
κακοποιήσουν οι κακοί. Αν όμως δεν φταίμε, και μας αδικούν οι κακοί, τότε ας
χαίρωμεν και ας αγαλλιώμεν εν εκείνη τη ημέρα. Ο Θεός θα μας αποδώσει
πολλαπλάσια τιμή, που τώρα τσαλακώνεται από τους αδίκους και πολλαπλάσια αυτών
που χάνουμε ή ζημιωνόμαστε. Ας προσέχουμε, λοιπόν, να μη βλάπτουμε εμείς τον
εαυτό μας. «Εαυτόν μη βλάπτοντα, ουδείς παραβλάψαι δύναται», λέγει ο άγιος
Ιωάννης ο Χρυσόστομος. ΄Οποιος δεν βλάπτει τον εαυτό του, κανένας άλλος δεν
μπορεί να τον βλάψει. Βεβαίως, κάνοντας το καλό, μπορεί να συναντήσουμε την αδικία
και συκοφαντία εκ μέρους άλλων. Ας μην απογοητευόμαστε εμείς. Δεν θα επιτρέψει
ο Θεός να χαθούμε. Εμείς θα κάνουμε υπομονή, δεν θα κακολογούμε ούτε θα
βρίζουμε ούτε θα καταριόμαστε κανέναν ούτε θα τρέχουμε στα δικαστήρια. Και ο
Θεός ξέρει και μπορεί να μας ανοίξει πηγές ευλογίας.
Η πηγή των αγαθών είναι μία, ο Θεός και Δημιουργός των
όλων. Από αυτήν την πηγή του καλού πηγάζουν και όλες οι άλλες πηγές. Ο Θεός
είναι η πηγή της χάριτος. Και δεν μπορεί ο άνθρωπος που θα πάρει κάποια χάρη
και δωρεά να μην έχει χαρά και όποια άλλη ευλογία. Καρπός του Πνεύματος, λέγει
η Γραφή, είναι αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις,
πραότης, εγκράτεια (Γαλ. ε΄ 22). Παίρνοντας λοιπόν από την πηγή των χαρισμάτων
του Αγίου Πνεύματος τις διάφορες χάριτες, τα διάφορα χαρίσματα, πώς είναι
δυνατόν να έχει κανένας μίσος, να αδικεί τους άλλους, να είναι γενικά κακός;
Παίρνοντας, λοιπόν, το ΄Αγιον Πνεύμα, δεν παίρνουμε λόγια, αλλά καταστάσεις
μοναδικές, όπως είναι αυτές που είδαμε πιο πάνω ως καρπούς του Πνεύματος. Ας μη
παύσουμε να ζητούμε τα χαρίσματα αυτά που ανανεώνουν την καρδιά και την κάνουν
να μη γερνάει ποτέ.
Τα δώρα αυτά αναφέρονται στην ψυχή. Και αυτή αποτελεί
τον κυρίως άνθρωπο. Αυτήν πρέπει να φροντίζουμε να ομορφαίνουμε, οπότε τιμούμε
και προστατεύουμε και το σώμα μας από τη φθορά και διαφθορά της αμαρτίας. Ο
εγκρατής άνθρωπος π.χ. δεν αφήνει το σώμα του να κυλιέται στη λάσπη. Το ντύνει
με χίλια δυό όμορφα καλύμματα, όπως είναι η αγάπη, η ελεημοσύνη, η
συγχωρητικότητα και αποκλείει τα αντίθετα, π.χ. τη φιλαργυρία, τη ματαιοδοξία,
το μίσος και όλα τα αντίστοιχά τους, που δεν φέρνουν την ειρήνη και την τιμή.
Ο προφήτης Δαβίδ λέει σε κάποιον ψαλμό: «εθαυμαστώθη η
γνώσις σου εξ εμού». Μια ψυχή και ένα σώμα στολισμένα με πνευματικά χαρίσματα
δημιουργεί στις ψυχές των άλλων τον θαυμασμό για τον Δημιουργό τέτοιου
θαύματος. Αν ακολουθήσουμε, λοιπόν, σταθερά την ωραία και βασιλική οδό της
αγάπης προς όλους, της αλληλοβοηθείας και γενικά της αρετής, τότε ο Χριστός θα
είναι πάντα παρών μέσα μας και η χαρά θα βασιλεύει μέσα μας, ενώ η ειρήνη θα
χαρακτηρίζει τις σχέσεις μας με τους γύρω μας, μέσα και έξω από την οικογένειά
μας.
Β). ΄Οσοι αγωνίζονται επάξια, θα πάρουν διπλό μισθό,
αυτό μας βεβαιώνει η Γραφή. Γιατί; Γιατί
κανένας άγιος και κανένας αγωνιστής της Εκκλησίας μας δεν πέρασε χωρίς διωγμούς
και συκοφαντίες, χωρίς ιδιαίτερα μεγάλο πόνο και μαρτύριο για τον Κύριο. Για
όλα αυτά κάνει ιδιαίτερο λόγο ο απόστολος Παύλος, που τα έζησε, όπως και όλοι
οι άγιοι απόστολοι και οι άλλοι άγιοι. «Εν παντί θλιβόμενοι, αλλ’ ου
στενοχωρούμενοι, απορούμενοι, αλλ’ ουκ εξαπορούμενοι, διωκόμενοι, αλλ’ ουκ
εγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι, αλλ’ ουκ απολλύμενοι….. ως αγνοούμενοι και
επιγινωσκόμενοι, ως αποθνήσκοντες και ιδού ζώμεν…. λοιδορούμενοι ευλογούμεν,
διωκόμενοι ανεχόμεθα…». Αυτά διαβάζουμε στις δύο προς Κορινθίους επιστολές του.
Και αυτά που έζησαν αυτοί οι άγιοι, τα ίδια, τηρουμένων κάποιων αναλογιών,
πρέπει να ζούμε κι’ εμείς και με τον ίδιο τρόπο να αντιμετωπίζουμε τις διάφορες
καταστάσεις.
Λένε όμως κάποιοι: «Κάνεις το καλό και βρίσκεις τον
μπελά σου». Τέτοιους «μπελάδες» βρήκαν οι άγιοι, όπως αναφέραμε πιο πάνω. Και
τους δέχτηκαν εκείνοι με πίστη, με χαρά, με ενθουσιασμό, με υπομονή, με αγάπη
και αφοσίωση στον Κύριο μέχρι θανάτου. Και γι’ αυτό και είναι άξιοι διπλού
μισθού. Θα είναι δε κρίμα να χάνουμε το καλό, να πάψουμε να το ενεργούμε, γιατί
θα υπάρξουν αντιδράσεις, συκοφαντίες κλπ. Ας μη λησμονούμε πόσα αγαθά και
αμοιβές μας ετοιμάζει ο Κύριος και τί χάνουμε λυγίζοντας, επειδή μας κατηγορεί
ο κόσμος.
Ο χριστιανός δεν φοβάται την εχθρότητα που θα
συναντήσει στην καλωσύνη και την αγάπη, με την οποία αντιμετωπίζει την κακότητα
και την αντίδραση του κόσμου. Αυτό δεν έκανε ο Χριστός; Όχι μόνο συγχώρεσε τους
σταυρωτές του, αλλά και προσευχήθηκε γι’ αυτούς. Και πρέπει ο χριστιανός να
συγχωρεί σε τόσο βαθμό, που να μπορεί να προσεύχεται γι’ αυτούς που του κάνουν
κακό. Ο χριστιανός ακόμη αποφεύγει να κατακρίνει τους άλλους. Ο απόστολος
Παύλος λέει: «Σύ τις εί ο κρίνων αλλότριον οικέτην; Τω ιδίω Κυρίω στήκει ή
πίπτει. Σταθήσεται δε. Δυνατός γάρ εστίν Θεός στήσαι αυτόν» (Ρωμ. ιδ΄ 4). Και ο ίδιος ο Κύριος είπε: «Μη κρίνετε, ίνα
μη κριθήτε» (Ματθ. ζ΄ 1). Είναι αλλουνού δούλος ο άλλος, δούλος του Θεού. Και
είναι υπεύθυνος έναντι μόνον του Θεού. Και αν τυχόν πέσει, ο Θεός μπορεί να τον
ξανασηκώσει. Με ποιό δικαίωμα τον κατακρίνουμε εμείς; Ο Κύριος μέρα και νύχτα
προσπαθεί και θέλει να βοηθήσει τον άνθρωπο, προκειμένου να ξαναγυρίσει στη
σωστή πορεία, στην αρχική του τάξη και κατάσταση. Κι αν το θέλει ο Κύριος για
τον κάθε πιστό, πολύ περισσότερο το θέλει για τον κάθε κληρικό και λειτουργό
του.
Κάτι που πρέπει να επιδιώκει ο κάθε χριστιανός είναι η
πραότης, που τελικά σημαίνει ταπείνωση και ειρηνική διάθεση. Και αυτό οφείλεται
στο ότι ταπείνωση σημαίνει κατοχή του πλούτου της Θεότητος. Γι’ αυτό ο ταπεινός
δεν οργίζεται, αλλά είναι ο πράος, ο ειρηνικός και ο γεμάτος γλυκύτητα, ο απλός
άνθρωπος.
Όλα αυτά αποτελούν θείο δώρο. Και μπορεί και ο πιο
ασήμαντος άνθρωπος να είναι στολισμένος με το θείο αυτό δώρο, πράγμα που ίσως
οι θεωρούμενοι σημαντικοί άνθρωποι να μη δίνουν σημασία σ’ αυτά και ιδιαιτέρως
σ’ αυτούς τους άσημους ανθρώπους. Αλλά αν οι άνθρωποι, όποιοι και να είναι
αυτοί, τους αγνοούν, δεν τους αγνοούν όμως οι άγγελοι του Θεού. «Οράτε μη
καταφρονήσητε ενός των μικρών τούτων. Λέγω γαρ υμίν, ότι οι άγγελοι αυτών διά
παντός βλέπουσι το πρόσωπον του πατρός μου του εν ουρανοίς» (Ματθ. ιη΄ 10). Οι
μικροί και ασήμαντοι άνθρωποι, κατά κόσμον, δεν είναι ασήμαντοι στον ουρανό.
Δεν είναι περιφρονημένοι ή άξιοι υποτιμήσεως, γιατί τους προσέχουν οι άγγελοι
του Θεού, οι οποίοι σχετίζονται άμεσα με τον Θεό. Αν οι άνθρωποι αυτοί
αμαρτάνουν, θλίβονται και πονούν γι’ αυτούς οι άγγελοι. Αν, αντίθετα,
προοδεύουν, χαίρονται και πανηγυρίζουν. Και μιλούν ευνοϊκά γι’ αυτούς στο Θεό.
Ο Θεός, λοιπόν, αυτούς τους απλούς και πράους και ταπεινούς ανθρώπους θέλει,
αυτούς που δεν φαίνονται, αλλά μένουν κρυμμένοι και αφανείς, που όμως είναι
πλούσιοι εσωτερικά, πλούσιοι σε ευσέβεια, ταπείνωση και κάθε αρετή.
Εκείνο που κάνει αξιοθαύμαστο έναν άνθρωπο είναι η γλυκύτης
και η καλωσύνη πάντοτε, αλλά περισσότερο σε περιπτώσεις υποδείξεως και ελέγχου.
Γιατί είναι πολύ σημαντικό πράγμα να ελέγξει κανένας. Μόνον όποιος μιλάει με
γλυκό και πράο τρόπο, προ πάντων σήμερα, μπορεί να οδηγήσει τον άλλον σε
συναίσθηση και μετάνοια. Και τι πιο ωραίο να υβρίζεσαι και εσύ να μιλάς με
γλυκό τρόπο;
Γ). Τίποτε δεν είναι γλυκύτερο και σημαντικώτερο από
αυτό που δημιούργησε ο Θεός και καλούμαστε να κοπιάσουμε κι’ εμείς λίγο για να
γίνει ο κόσμος, κόσμος χαράς, ευφροσύνης και αγαλλιάσεως. Ο Θεός λέγει διά του
προφήτου Ησαίου: «Εάν θέλητε και εισακούσητέ μου, τα αγαθά της γης φάγεσθε. Εάν
δε μη θέλητε μηδέ εισακούσητέ μου, μάχαιρα υμάς κατέδεται». Ο προφήτης μας λέει
πως δεν θα μπορέσει ο άνθρωπος να ιδεί ημέρες χαράς και γαλήνης και απολαύσεως
των αγαθών, που έδωσε άφθονα ο Θεός στη γη ετούτη, αν δεν υπάρξει υπακοή στο
θέλημά του. Σε αντίθετη περίπτωση, θα φάει τον άνθρωπο το μαχαίρι, δηλαδή θα
βρίσκεται ο άνθρωπος σε αντίθεση και με τον ίδιο τον εαυτό του και με τους
άλλους. Μακριά από τον Θεό υπάρχει η ταραχή, η εχθρότητα, ο θάνατος. Κοντά στο
Θεό υπάρχει ο παράδεισος για εμάς και η θύρα εισόδου μας σ’ αυτόν είναι η
μετάνοια. Και ενώ δεν έχουμε να χάσουμε τίποτε πλησιάζοντας το Χριστό, κοντά
του κερδίζουμε το παν.
Πολύ σωστά τονίζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης πως η
επιθυμία της σαρκός και η επιθυμία των οφθαλμών και η αλαζονεία του βίου, που
δεν είναι του Θεού, είναι πράγματα που φεύγουν, είναι απατηλά και προσωρινά.
Αντίθετα, η ευσέβεια είναι ωφέλιμη αιωνίως. Και
αληθινή ευσέβεια είναι να ακολουθεί κανένας όσα είπε ο Κύριος και διδάσκει η
Εκκλησία διά των Πατέρων.
Τι έχασαν οι άνθρωποι που επεδίωξαν δόξα αιώνια και
ακατάλυτη; ΄Εγιναν μεγάλοι, όχι κατά κόσμον, αλλά κατά Θεόν… Ας επιδιώξουμε κι
εμείς να τα πετάξουμε όλα από πάνω μας και να ντυθούμε τον Χριστόν. Ας
προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε τη σοφία του Χριστού και όχι του κόσμου. Ο Θεός
δεν έπλασε τον κόσμον ματαίως, αλλά για να ζει και να ευφραίνεται αιωνίως. Αν
αυτό το κατανοήσουμε πλήρως, τότε χάνει ο θάνατος το φοβερό του κεντρί και γίνεται
παίγνιο των ανθρώπων. Γνωρίζοντας τον ωραίο αυτόν προορισμό, θα υποφέρουμε
λιγώτερο στον κόσμο αυτόν και θα αποκτήσουν όλα υψηλότερο και ωραιότερο νόημα…
Αλλά γι’ αυτό οφείλουμε να αποκτήσουμε και τη συνείδηση αυτής της αλήθειας και
τη βίωσή της, ώστε να αποτελούν οι πιστοί το ζωντανό παράδειγμα και τη ζωντανή
διδασκαλία αυτής της αλήθειας για όλους και ιδιαίτερα για τη νέα γεννεά.
΄Εχοντας ο άνθρωπος υπόψη του τον ωραίο του προορισμό,
θα σκέπτεται μόνο το καλό για τον πλησίον του, το καλό για τον γείτονά του και
ουδέποτε θα τον εκμεταλλευθεί, ουδέποτε θα τον αδικήσει ή θα του κάνει κακό.
Και έτσι οι σχέσεις του με τους άλλους θα είναι ομαλές, γιατί θα είναι επίσης
συνεπής στις υποχρεώσεις του, π.χ. ο εργοδότης έναντι του εργαζομένου και
αντίστροφα. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Σημαίνουν, ότι βασιλεύει η καλωσύνη και η
αγάπη, βασιλεύει η χαρά και ο ένας προσέχει τον άλλο. Τότε και η φιλία γίνεται
στέρεη και ακατάλυτη και ο ένας φίλος θυσιάζεται για τον άλλον. Και δεν υπάρχει
αντάλλαγμα πολυτιμότερο στη ζωή σου από φίλο πιστό. ΄Εχεις φίλο; Θα ζήσεις στις
δύσκολες στιγμές. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τα χρήματα που είναι φίλος άπιστος ή
μάλλον δεν είναι καν φίλος. Γνωρίζοντας, λοιπόν, τον προορισμό σου, θα
μπορέσεις να αποκτήσεις το πνεύμα της αγάπης και της θυσίας και επομένως τις
προϋποθέσεις της αληθινής φιλίας και αμοιβαιότητος.
Απλά πράγματα αυτά, αλλά δεν μπορεί το ανθρώπινο
πνεύμα να τα αντιληφθεί και πολύ περισσότερο να τα θέσει σε εφαρμογή, αν κάποια
από αυτά τα συλλάβει. Γι’ αυτό πρέπει κοντά στα άλλα ή, μάλλον, πριν από τα
άλλα, να ξεκαθαρίσει τη σκέψη του και τις ιδέες του. Και αυτό θα το πετύχει
μελετώντας τον λόγο του Θεού, Παλαιά και Καινή Διαθήκη και τους Πατέρας που την
ερμηνεύουν σωστά. ΄Ετσι, θα έχει ανοιχτούς τους ουρανούς, όπως λέγει και ο άγιος
Ιωάννης ο Χρυσόστομος για τη μελέτη της Γραφής: «Η των Γραφών ανάγνωσις, των
ουρανών υπάνοιξις εστί». (Α – 195 έως
203).
Συνεχίζεται...
Μέρος Πρώτο
Μέρος Δεύτερο