Κείμενο: Όμηρος Ταχμαζίδης
Στην αρχή προσπάθησε να τους δελεάσει με υψηλές αποζημιώσεις για να δεχτούν την απομάκρυνσή τους, δηλαδή την απόλυσή τους από την εταιρία. Στη συνέχεια τους απόλυσε και επιστράτευσε τα ΜΑΤ και την αστυνομία για να τους εκφοβίσει. Αυτοί απέφυγαν την πρόκληση και αντί να «καταλάβουν» το εργοστάσιο ή να κάνουν κάποια άλλη «δυναμική» ενέργεια κάλεσαν τους
καταναλωτές της Θεσσαλονίκης να κάνουν μποϊκοτάζ στα προϊόντα της αμερικανικής πολυεθνικής με το σύνθημα «Ούτε γουλιά Coca Cola». Αφέθηκαν και υπόνοιες ότι τα προϊόντα που εισαγόταν από την Βουλγαρία προέρχονταν από την περιοχή του Κοζλοντούι, όπου υπάρχει το γνωστό πυρηνικό εργοστάσιο. Η διεύθυνση της Coca Cola εγκαινίασε με ευκαιρία αυτό το γεγονός την απαρχή των μηνύσεων και των αγωγών, με τον ισχυρισμό ότι τα εργοστάσιο στην Σόφια της Βουλγαρίας βρίσκεται εκατό τόσα χιλιόμετρα πιο νότια από το Κοζλοντούι. Ακολούθησαν και άλλες προσφυγές στη δικαιοσύνη τα επόμενα χρόνια. Οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστικοί φορείς έκαναν λόγο για προσπάθεια εκφοβισμού των εργαζομένων και για οικονομική εξασθένιση των απεργιακών ταμείων τους.
Φέτος τον Δεκέμβριο έκλεισε ο κύκλος της δικαστικής διαμάχης της Coca Cola με τους απεργούς και τους συναδέλφους τους από τα άλλα εργοστάσια του κλάδου των εμφιαλωμένων ποτών. Η πιο πρόσφατη δίκη και η απαλλαγή της εργατικής πλευράς κατέλυσε και τον τελευταίο βραχνά εις βάρος των απεργών.
Τα αποτελέσματα από αυτόν τον επτάχρονο συνεχή αγώνα των εργαζομένων κατά της Coca Cola για την επαναλειτουργία του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης είναι εντυπωσιακά: Είναι ολοφάνερο ότι η αμερικανική πολυεθνική προσπαθεί να επουλώσει τις ανοικτές πληγές της, αλλά δεν μπορεί. Χάνει καθημερινά σε έναν «ασύμμετρο πόλεμο» στον οποίο εμπλάκηκε με τους απεργούς του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης.
Μια σύντομη αναδρομή στο ιστορικό της σύγκρουσης: Η Coca Cola έκλεινε στη Ελλάδα από το 2007 το ένα εργοστάσιο μετά το άλλο. Με το ξέσπασμα της κρίσης και στο πλαίσιο μιας ευρείας διαρθρωτικής αλλαγής που επιχειρούσε ενισχύοντας το ρόλο του εργοστασίου της Σόφιας της Βουλγαρίας, άρχισε να κλείνει και τα εναπομείναντα εργοστάσια στον ελλαδικό χώρο. Προηγήθηκε εκείνο της Πάτρας, ακολούθησε αυτό της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, του Βόλου. Οι εργαζόμενοι, όμως, της Θεσσαλονίκης αρνήθηκαν τις απολύσεις τους και άρχισαν τον αγώνα τους με το σύνθημα «Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο». Και ενώ οι μηνύσεις από την πλευρά της αμερικανικής πολυεθνικής έπεφταν βροχή και με κάθε ευκαιρία, σε αυτή την πρώτη φάση του αγώνα, οι απεργοί είχαν ξεσηκώσει αρχικά την Θεσσαλονίκη, μετά τη Μακεδονία και Θράκη, αργότερα κινήθηκαν σε περιοχές της Πελοπονήσου, τα νησιά του Αιγαίου, και, τέλος, «πάτησαν πόδι» και στο Λεκανοπέδιο Αττικής, το οποίο επισκέπτονται τακτικά μέχρι τώρα και μοιράζουν ενημερωτικά φυλλάδια που καλούν σε μποϊκοτάζ των προϊόντων της Coca Cola.
Τα αποτελέσματα αυτής της διαμάχης είναι ενδεικτικά: η Coca Cola, η οποία μονοπωλούσε σχεδόν αποκλειστικά τα μερίδια της ελληνικής αγοράς αναψυκτικών και χυμών, ποσοστό που άγγιζε το 90% των πωλήσεων, όσο δηλαδή επέτρεπε ο νόμος περί μονοπωλίων, τα μερίδια αγοράς της έχουν πέσει κατά 25%, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει η ίδια. Σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς τα μερίδια της στην αγορά κυμαίνονται κάτω από το 50% και η διαδικασία μείωσής τους συνεχίζεται. Πέρα από τους «συγκεχυμένους» αριθμούς που δίνει η Coca Cola στη δημοσιότητα για τα μερίδια αγοράς, πέρα από την επιτηδευμένη σύγχυση για τον όγκο των εισαγωγών προϊόντων από άλλες χώρες που ακολουθεί ως πάγια τακτική, ένα πράγμα δεν μπορεί να κρυφτεί: η άνοδος των πωλήσεων των ελληνικών εταιριών και η αύξηση του μεριδίου τους στην ελληνική αγορά. Κάποια προϊόντα της Coca Cola, όπως το Sprite και η Fanta, κινούνται σε μονοψήφια ποσοστά πωλήσεων και τείνουν να εξαφανιστούν από τα ράφια και τα ψυγεία.
Στο πλαίσιο αυτό η Λουξ, μια εταιρία από την Πάτρα με ισχυρή παρουσία στην Πελοπόνησο και τη Δυτική Στερεά Ελλάδα, επέκτεινε τις πωλήσεις της και στον βορειοελλαδικό χώρο. Η Green Cola μια εταιρία που εδρεύει στην ακριτική Ορεστιάδα του Έβρου, που ήταν στα πρόθυρα αναστολής της λειτουργίας της, εκτινάχθηκε αρχικά στην αγορά της Θεσσαλονίκης και αργότερα της υπόλοιπης Ελλάδας με την έναρξη του μποϊκοτάζ και ανάγκασε την Coca Cola να «λανσάρει» στην ελληνική αγορά ένα προϊόν απομίμηση της Green Cola, δηλαδή την Coca Cola με στέβια, για να ανακόψει την ανοδική πορεία της εταιρίας από τον Έβρο.
Η εταιρία παραγωγής και εμφιάλωσης νερού Βίκος από τα Ιωάννινα, άδραξε την ευκαιρία και επτά μήνες μετά την έναρξη του μποϊκοτάζ έβγαλε δική της σειρά αναψυκτικών με ναυαρχίδα, μάλιστα, την Βίκος Cola, η οποία πλέον ανταγωνίζεται ίσος προς ίσον την Coca Cola.Στην αγορά της Θεσσαλονίκης έχει εκτοπίσει από την δεύτερη θέση στην κατανάλωση προϊόντων cola την άλλη αμερικανική πολυεθνική Pepsi Cola, η οποία και αυτή εισάγει τα προϊόντα της από χώρες των Βαλκανίων.
Είναι η ΕΨΑ, εταιρία από τον Βόλο, η οποία είδε να αυξάνεται η παρουσία της και η αναγνωρισιμότητά της εξ αιτίας του μποϊκοτάζ και του Κινήματος «Ούτε γουλιά Coca Cola» στην Θεσσαλονίκη και όλη την Μακεδονία.
Στην αγορά της Θεσσαλονίκης άρχισαν να φτάνουν και «εξωτικά» αναψυκτικά, κυρίως από την Κρήτη, όπως τα αναψυκτικά Τεμένια, έγινε γνωστό και να καταναλώνεται από τους αναζητητές της υψηλής ποιότητας προϊόντων το βραβευμένο ως καλύτερο νερό του κόσμου, το νερό Ζαρός, πωλούνται πλέον σε πολλά καταστήματα και οι «κανελάδες» διαφόρων κρητικών εταιριών, αναψυκτικό άγνωστο στην Μακεδονία κ.α. Στην Κρήτη με την έντονη τουριστική κίνηση, οι τοπικές εταιρείες Φήμη και Γεράνι αποσπούν τεράστια ποσοστά της αγοράς εις βάρος της επεκτατικής πολιτικής που ακολουθεί και εδώ η αμερικανική πολυεθνική.
Η Coca Cola «έριξε» και «ρίχνει» εκατομμύρια για να διασφαλίσει τη σιωπή των ραδιοτηλεοπτικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και των μεγάλων ενημερωτικών ιστοσελίδων στο Διαδίκτυο. «Βγάζει» νέα προϊόντα στην αγορά για να κάμψει την άνοδο των ελληνικών εταιριών, οι οποίες ως σύνολο έχουν περισσότερα προϊόντα από αυτήν. Αλλά σε όλες τις κινήσεις της έχει ένα αγκάθι στα πλευρά της. Τη φωνή των απεργών: «Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο». Πρόκειται για μια μορφή «ασύμμετρου πολέμου» τον οποίο η Coca Cola έχει χάσει προ πολλού. Η απώλεια του ελέγχου είναι εμφανής και από την προσφυγή της στα δικαστήρια εναντίον των ελληνικών εταιριών Λουξ (Πάτρα) και ΈΨΑ (Βόλος) για τη γνωστή υπόθεση των καταγγελιών τους ότι η Coca Cola καπηλεύεται παράνομα για διαφημιστικούς σκοπούς τα σύμβολα του ελληνικού πολιτισμού (Ακρόπολις, Παρθενών, Μινωικός πολιτισμός κ.α.)
Οι απεργοί συνεχίζουν τον ενημερωτικό ανταρτοπόλεμο καλώντας τους καταναλωτές σε όλη την Ελλάδα μέσα από τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης και στην Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με τη διανομή φυλαδίων, με τα μεγάφωνα των αυτοκινήτων τους, με αυτοκινητοπομπές διαμαρτυρίας κ.α. Ο επικοινωνιακός ανταρτοπόλεμος των απεργών έχει φέρει σε αμηχανία το στελεχικό δυναμικό της Coca Cola. Και απ΄ ό,τι φαίνεται η αμερικανική πολυεθνική δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτού του είδους τον ασύμμετρο πόλεμο. Εδώ ισχύει μια ρήση του κορυφαίου αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Χένρυ Κίσσινγκερ, αναφορικά με τα αντάρτικα κινήματα της δεκαετίας του 1960, που είχαν αναπτυχθεί σε διάφορα σημεία του κόσμου, και δρούσαν σε συνθήκες ασύμμετρου πολέμου: «Το αντάρτικο κερδίζει, όταν δεν χάνει, ενώ ο τακτικός στρατός χάνει όταν δεν κερδίζει»
Μεθερμηνευόμενο αυτό στις συνθήκες της απεργιακής κινητοποίησης των επτά συναπτών ετών σημαίνει: η Coca Cola χάνει γιατί δεν κερδίζει… και θα συνεχίζει να χάνει, γιατί δεν μπορεί να κερδίσει… το αγκάθι του «Ούτε γουλιά Coca Cola» θα την ενοχλεί πάντοτε στα πλευρά της…
Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής»
Πηγή
Στην αρχή προσπάθησε να τους δελεάσει με υψηλές αποζημιώσεις για να δεχτούν την απομάκρυνσή τους, δηλαδή την απόλυσή τους από την εταιρία. Στη συνέχεια τους απόλυσε και επιστράτευσε τα ΜΑΤ και την αστυνομία για να τους εκφοβίσει. Αυτοί απέφυγαν την πρόκληση και αντί να «καταλάβουν» το εργοστάσιο ή να κάνουν κάποια άλλη «δυναμική» ενέργεια κάλεσαν τους
καταναλωτές της Θεσσαλονίκης να κάνουν μποϊκοτάζ στα προϊόντα της αμερικανικής πολυεθνικής με το σύνθημα «Ούτε γουλιά Coca Cola». Αφέθηκαν και υπόνοιες ότι τα προϊόντα που εισαγόταν από την Βουλγαρία προέρχονταν από την περιοχή του Κοζλοντούι, όπου υπάρχει το γνωστό πυρηνικό εργοστάσιο. Η διεύθυνση της Coca Cola εγκαινίασε με ευκαιρία αυτό το γεγονός την απαρχή των μηνύσεων και των αγωγών, με τον ισχυρισμό ότι τα εργοστάσιο στην Σόφια της Βουλγαρίας βρίσκεται εκατό τόσα χιλιόμετρα πιο νότια από το Κοζλοντούι. Ακολούθησαν και άλλες προσφυγές στη δικαιοσύνη τα επόμενα χρόνια. Οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστικοί φορείς έκαναν λόγο για προσπάθεια εκφοβισμού των εργαζομένων και για οικονομική εξασθένιση των απεργιακών ταμείων τους.
Φέτος τον Δεκέμβριο έκλεισε ο κύκλος της δικαστικής διαμάχης της Coca Cola με τους απεργούς και τους συναδέλφους τους από τα άλλα εργοστάσια του κλάδου των εμφιαλωμένων ποτών. Η πιο πρόσφατη δίκη και η απαλλαγή της εργατικής πλευράς κατέλυσε και τον τελευταίο βραχνά εις βάρος των απεργών.
Τα αποτελέσματα από αυτόν τον επτάχρονο συνεχή αγώνα των εργαζομένων κατά της Coca Cola για την επαναλειτουργία του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης είναι εντυπωσιακά: Είναι ολοφάνερο ότι η αμερικανική πολυεθνική προσπαθεί να επουλώσει τις ανοικτές πληγές της, αλλά δεν μπορεί. Χάνει καθημερινά σε έναν «ασύμμετρο πόλεμο» στον οποίο εμπλάκηκε με τους απεργούς του εργοστασίου της Θεσσαλονίκης.
Μια σύντομη αναδρομή στο ιστορικό της σύγκρουσης: Η Coca Cola έκλεινε στη Ελλάδα από το 2007 το ένα εργοστάσιο μετά το άλλο. Με το ξέσπασμα της κρίσης και στο πλαίσιο μιας ευρείας διαρθρωτικής αλλαγής που επιχειρούσε ενισχύοντας το ρόλο του εργοστασίου της Σόφιας της Βουλγαρίας, άρχισε να κλείνει και τα εναπομείναντα εργοστάσια στον ελλαδικό χώρο. Προηγήθηκε εκείνο της Πάτρας, ακολούθησε αυτό της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, του Βόλου. Οι εργαζόμενοι, όμως, της Θεσσαλονίκης αρνήθηκαν τις απολύσεις τους και άρχισαν τον αγώνα τους με το σύνθημα «Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο». Και ενώ οι μηνύσεις από την πλευρά της αμερικανικής πολυεθνικής έπεφταν βροχή και με κάθε ευκαιρία, σε αυτή την πρώτη φάση του αγώνα, οι απεργοί είχαν ξεσηκώσει αρχικά την Θεσσαλονίκη, μετά τη Μακεδονία και Θράκη, αργότερα κινήθηκαν σε περιοχές της Πελοπονήσου, τα νησιά του Αιγαίου, και, τέλος, «πάτησαν πόδι» και στο Λεκανοπέδιο Αττικής, το οποίο επισκέπτονται τακτικά μέχρι τώρα και μοιράζουν ενημερωτικά φυλλάδια που καλούν σε μποϊκοτάζ των προϊόντων της Coca Cola.
Τα αποτελέσματα αυτής της διαμάχης είναι ενδεικτικά: η Coca Cola, η οποία μονοπωλούσε σχεδόν αποκλειστικά τα μερίδια της ελληνικής αγοράς αναψυκτικών και χυμών, ποσοστό που άγγιζε το 90% των πωλήσεων, όσο δηλαδή επέτρεπε ο νόμος περί μονοπωλίων, τα μερίδια αγοράς της έχουν πέσει κατά 25%, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει η ίδια. Σύμφωνα με άλλους υπολογισμούς τα μερίδια της στην αγορά κυμαίνονται κάτω από το 50% και η διαδικασία μείωσής τους συνεχίζεται. Πέρα από τους «συγκεχυμένους» αριθμούς που δίνει η Coca Cola στη δημοσιότητα για τα μερίδια αγοράς, πέρα από την επιτηδευμένη σύγχυση για τον όγκο των εισαγωγών προϊόντων από άλλες χώρες που ακολουθεί ως πάγια τακτική, ένα πράγμα δεν μπορεί να κρυφτεί: η άνοδος των πωλήσεων των ελληνικών εταιριών και η αύξηση του μεριδίου τους στην ελληνική αγορά. Κάποια προϊόντα της Coca Cola, όπως το Sprite και η Fanta, κινούνται σε μονοψήφια ποσοστά πωλήσεων και τείνουν να εξαφανιστούν από τα ράφια και τα ψυγεία.
Στο πλαίσιο αυτό η Λουξ, μια εταιρία από την Πάτρα με ισχυρή παρουσία στην Πελοπόνησο και τη Δυτική Στερεά Ελλάδα, επέκτεινε τις πωλήσεις της και στον βορειοελλαδικό χώρο. Η Green Cola μια εταιρία που εδρεύει στην ακριτική Ορεστιάδα του Έβρου, που ήταν στα πρόθυρα αναστολής της λειτουργίας της, εκτινάχθηκε αρχικά στην αγορά της Θεσσαλονίκης και αργότερα της υπόλοιπης Ελλάδας με την έναρξη του μποϊκοτάζ και ανάγκασε την Coca Cola να «λανσάρει» στην ελληνική αγορά ένα προϊόν απομίμηση της Green Cola, δηλαδή την Coca Cola με στέβια, για να ανακόψει την ανοδική πορεία της εταιρίας από τον Έβρο.
Η εταιρία παραγωγής και εμφιάλωσης νερού Βίκος από τα Ιωάννινα, άδραξε την ευκαιρία και επτά μήνες μετά την έναρξη του μποϊκοτάζ έβγαλε δική της σειρά αναψυκτικών με ναυαρχίδα, μάλιστα, την Βίκος Cola, η οποία πλέον ανταγωνίζεται ίσος προς ίσον την Coca Cola.Στην αγορά της Θεσσαλονίκης έχει εκτοπίσει από την δεύτερη θέση στην κατανάλωση προϊόντων cola την άλλη αμερικανική πολυεθνική Pepsi Cola, η οποία και αυτή εισάγει τα προϊόντα της από χώρες των Βαλκανίων.
Είναι η ΕΨΑ, εταιρία από τον Βόλο, η οποία είδε να αυξάνεται η παρουσία της και η αναγνωρισιμότητά της εξ αιτίας του μποϊκοτάζ και του Κινήματος «Ούτε γουλιά Coca Cola» στην Θεσσαλονίκη και όλη την Μακεδονία.
Στην αγορά της Θεσσαλονίκης άρχισαν να φτάνουν και «εξωτικά» αναψυκτικά, κυρίως από την Κρήτη, όπως τα αναψυκτικά Τεμένια, έγινε γνωστό και να καταναλώνεται από τους αναζητητές της υψηλής ποιότητας προϊόντων το βραβευμένο ως καλύτερο νερό του κόσμου, το νερό Ζαρός, πωλούνται πλέον σε πολλά καταστήματα και οι «κανελάδες» διαφόρων κρητικών εταιριών, αναψυκτικό άγνωστο στην Μακεδονία κ.α. Στην Κρήτη με την έντονη τουριστική κίνηση, οι τοπικές εταιρείες Φήμη και Γεράνι αποσπούν τεράστια ποσοστά της αγοράς εις βάρος της επεκτατικής πολιτικής που ακολουθεί και εδώ η αμερικανική πολυεθνική.
Η Coca Cola «έριξε» και «ρίχνει» εκατομμύρια για να διασφαλίσει τη σιωπή των ραδιοτηλεοπτικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και των μεγάλων ενημερωτικών ιστοσελίδων στο Διαδίκτυο. «Βγάζει» νέα προϊόντα στην αγορά για να κάμψει την άνοδο των ελληνικών εταιριών, οι οποίες ως σύνολο έχουν περισσότερα προϊόντα από αυτήν. Αλλά σε όλες τις κινήσεις της έχει ένα αγκάθι στα πλευρά της. Τη φωνή των απεργών: «Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο». Πρόκειται για μια μορφή «ασύμμετρου πολέμου» τον οποίο η Coca Cola έχει χάσει προ πολλού. Η απώλεια του ελέγχου είναι εμφανής και από την προσφυγή της στα δικαστήρια εναντίον των ελληνικών εταιριών Λουξ (Πάτρα) και ΈΨΑ (Βόλος) για τη γνωστή υπόθεση των καταγγελιών τους ότι η Coca Cola καπηλεύεται παράνομα για διαφημιστικούς σκοπούς τα σύμβολα του ελληνικού πολιτισμού (Ακρόπολις, Παρθενών, Μινωικός πολιτισμός κ.α.)
Οι απεργοί συνεχίζουν τον ενημερωτικό ανταρτοπόλεμο καλώντας τους καταναλωτές σε όλη την Ελλάδα μέσα από τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης και στην Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με τη διανομή φυλαδίων, με τα μεγάφωνα των αυτοκινήτων τους, με αυτοκινητοπομπές διαμαρτυρίας κ.α. Ο επικοινωνιακός ανταρτοπόλεμος των απεργών έχει φέρει σε αμηχανία το στελεχικό δυναμικό της Coca Cola. Και απ΄ ό,τι φαίνεται η αμερικανική πολυεθνική δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτού του είδους τον ασύμμετρο πόλεμο. Εδώ ισχύει μια ρήση του κορυφαίου αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Χένρυ Κίσσινγκερ, αναφορικά με τα αντάρτικα κινήματα της δεκαετίας του 1960, που είχαν αναπτυχθεί σε διάφορα σημεία του κόσμου, και δρούσαν σε συνθήκες ασύμμετρου πολέμου: «Το αντάρτικο κερδίζει, όταν δεν χάνει, ενώ ο τακτικός στρατός χάνει όταν δεν κερδίζει»
Μεθερμηνευόμενο αυτό στις συνθήκες της απεργιακής κινητοποίησης των επτά συναπτών ετών σημαίνει: η Coca Cola χάνει γιατί δεν κερδίζει… και θα συνεχίζει να χάνει, γιατί δεν μπορεί να κερδίσει… το αγκάθι του «Ούτε γουλιά Coca Cola» θα την ενοχλεί πάντοτε στα πλευρά της…
Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής»
Πηγή