Υπάρχουν πολλοί άπ’ τους ανθρώπους που τις καλές ελπίδες τους τις στηρίζουν όχι στην αποχή από τα αμαρτήματα, αλλά στη σκέψη ότι η γέεννα δεν είναι πάρα πολύ φοβερή, όπως λέγεται, άλλ’ είναι πιο ήμερη άπ’ ό,τι απειλείται, και πρόσκαιρη, όχι αιώνια, και φιλοσοφούν πολλά γι’ αυτό.
Εγώ λοιπόν μπορώ να σας την παρουσιάσω από πολλά σημεία ότι όχι μόνο δεν είναι πιο ήμερη άπ’ ό,τι απειλείται, αλλά και πολύ πιο φοβερή, κι απ’ αυτό να σκεφθείτε τα όσα λέγονται για τη γέεννα. Πλην όμως τώρα δεν κάμνω λόγο γι’ αυτά. Γιατί φθάνει και ο φόβος από τα απλά λόγια, κι αν ακόμα δεν αναπτύξουμε το βαθύτερο νόημά τους.
Το ότι δεν είναι πρόσκαιρη, άκουσε τον Παύλο που λέγει τώρα ότι θα τιμωρηθούν με «όλεθρο αιώνιο», αυτοί που δεν αναγνωρίζουν το Θεό κι ούτε πιστεύουν στο Ευαγγέλιο. Το «αιώνιο» λοιπόν πως είναι πρόσκαιρο; «Από προσώπου», λέγει, «του Κυρίου». Τι σημαίνει αυτό; Εδώ θέλει να πει το εύκολο του πράγματος. Επειδή δηλαδή οι πλούσιοι τότε αλαζονεύονταν, δε χρειάζεται, λέγει, πολύ δυσκολία, άλλ’ αρκεί μόνο να παρουσιασθεί και να φανεί ο Θεός, και όλοι τιμωρούνται και οδηγούνται στην κόλαση. Η παρουσία του για άλλους θα είναι φως, ενώ για άλλους τιμωρία.
«Και από τη δόξα», λέγει, «της δυνάμεως αυτού», όταν θα ‘ρθεί να δοξασθεί ανάμεσα στους αγίους του και να θαυμασθεί ανάμεσα σ’ όλους που πίστεψαν». Τι λες; ο Θεός δοξάζεται; Ναι, λέγει, «ανάμεσα σε όλους τους αγίους του». Πως; Γιατί, όταν δουν αυτοί που φούσκωναν πολύ από υπερηφάνεια, εκείνους που ταλαιπωρούνταν άπ’ αυτούς, τους καταφρονεμένους, εκείνους που περιγελούνταν άπ’ αυτούς, να είναι αυτοί κοντά του, αυτό αποβαίνει δόξα του· ή καλύτερα αυτό είναι δόξα και αυτών και αυτού· αυτού, γιατί δεν τους εγκατέλειψε, αλλά τους κατέστησε ένδοξους, αυτών πάλι, γιατί αξιώθηκαν μια τόσο μεγάλη τιμή. Γιατί, όπως ακριβώς πλούτος του είναι το ότι είναι πιστοί, έτσι και δόξα του είναι το ότι θα είναι οι μελλοντικοί κληρονόμοι των αγαθών του. Δόξα του αγαθού είναι το να έχει αυτούς στους οποίους θα δώσει την ευεργεσία του.
«Και θα θαυμασθεί», λέγει, «εν πάσι τοις πιστεύσασι». Δηλαδή με εκείνους που πίστεψαν. Να πάλι το «εν» σημαίνει «με». Καθόσον με εκείνους αποδεικνύεται θαυμαστός. Γιατί, όταν τους αξιοθρήνητους και ταλαιπωρημένους και εκείνους που έπαθαν μύρια κακά και πίστεψαν, τους οδηγεί σε τόση λαμπρότητα, τότε φανερώνεται η δύναμή του, γιατί, αν και φαίνεται ότι έχουν εγκαταλειφθεί εδώ, εκεί όμως απολαμβάνουν πολλή δόξα· τότε προ πάντων φανερώνεται όλη η δόξα και η δύναμή του. Και πως; άκουε· καθόσον προσθέτει, «γιατί η μαρτυρία μας προς σας για την ημέρα εκείνη έγινε πιστευτή. Γι’ αυτό και προσευχόμαστε πάντοτε για σας». Δηλαδή, όταν παρουσιάζονται στο μέσον εκείνοι που έπαθαν μύρια κακά, ώστε να εκτραπούν από την πίστη κι εν τούτοις δεν υποχώρησαν, άλλ’ έμειναν πιστοί, δοξάζεται ο Θεός· τότε φανερώνεται και η δόξα αυτών. Επειδή δηλαδή πολλοί υποκρίνονται ότι είναι πιστοί, μη μακαρίζεις κανένα πριν από το θάνατο· γιατί την ημέρα εκείνη φανερώνονται οι πιστοί.
Να μη μνημονεύουμε τόσο τη βασιλεία τού Θεού, όσο τη γέεννα· γιατί πολύ περισσότερη δύναμη έχει ο φόβος τής γεέννας από την επαγγελία αγαθών.
Μεγάλο κακό είναι να περιφρονείς την απειλή. Αυτός πού περιφρονεί απειλή, γρήγορα θα το καταλάβει αυτό από την πείρα των πραγμάτων. Τίποτε δεν είναι τόσο χρήσιμο, όσο το να ομιλεί κανείς για τη γέεννα.
Γι’ αυτό, παρακαλώ, παίρνοντας από την τροφό τα παιδιά να μη τα συνηθίζουμε σέ παραμύθια πού λέγουν οι γρηές, αλλ’ από την πρώτη ηλικία ας μαθαίνουν ότι υπάρχει κρίση· ας εμπήξουμε στη σκέψη τους ότι υπάρχει κόλαση· αν αυτός ο φόβος ριζωθεί μέσα τους μεγάλα καλά προξενεί. Γιατί ψυχή πού έμαθε από την πρώτη ηλικία να συνταράσσεται απ’ αυτή την προσδοκία, δε θα αποβάλει εύκολα αυτόν το φόβο, αλλά σαν κάποιο άλογο, πού είναι υπάκουο στα χαλινάρια, έχοντας καθισμένο επάνω της το λογισμό τής γέεννας και βαδίζοντας με τάξη και θα μιλήσει και θα πει χρήσιμα πράγματα.
ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ 23 – ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΤΗ Β’ ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΟΜΙΛΙΑ Γ’
ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΚΕΙΜΕΝΟ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ : Από τους ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ Γ. ΜΕΡΕΤΑΚΗ θεολόγο – ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΝΕΒΑΚΗ-ΜΠΙΡΔΑ Φιλόλογο. ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1986 Σελ.48-49 –ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ- ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ
Ιερός Ναός ΑγίωνΤαξιαρχών Ιστιαίας