«Έχετε χρόνο για να συνέλθετε και να γλιτώσετε, με κάποιον τρόπο, από την καταστροφή, που πλησιάζει γρήγορα».
Κάπως έτσι άρχισε την οικονομική προσέγγισή του πάνω στο ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και γενικότερα, σε σχετική συζήτηση για το περιοδικό Forbes, ο οικονομολόγος Nouriel Roubini.
«Στο βιβλίο μου “Megathreats”, αυτό που προσπάθησα να πω είναι ότι μεγάλες απειλές για τον κόσμο είναι ο πληθωρισμός, η ύφεση, ο στασιμοπληθωρισμός, η κρίση χρέους, η χρηματοπιστωτική κρίση» είπε ο Roubini, προσθέτοντας:
Αλλά υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι τους οποίους αποκαλώ μεγα-απειλές:
Εμπορικοί πολέμοι, νομισματικοί πόλεμοι, αποπαγκοσμιοποίηση και κατακερματισμός της παγκόσμιας οικονομίας.
Και τώρα έχουμε επίσης μια σοβαρή πολεμική ενάντια στη φιλελεύθερη δημοκρατία.
Σε όλο τον κόσμο.
Υπάρχουν εξτρεμιστικοί συνασπισμοί της ακροδεξιάς ή της άκρας αριστεράς που έρχονται στην εξουσία τόσο στις προηγμένες οικονομίες όσο και στις αναδυόμενες αγορές.
Και αυτό αποτελεί απειλή για τις ελευθερίες μας, για το κράτος δικαίου, για τον σεβασμό των μειονοτήτων και για τις κοινωνίες μας».
Ο Roubini σπέρνει τον τρόμο όταν αναφέρει πρόσθετες απειλές που θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον μας, τις δουλειές μας, τα εισοδήματά μας, τις αποταμιεύσεις μας, τον πλούτο μας, τον πλανήτη μας - ακόμη και το μέλλον του ανθρώπινου είδους.
«Τις επόμενες δεκαετίες, θα υπάρξουν πρόσθετοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, λόγω της δράσης μεγάλων ρεβιζιονιστικών δυνάμεων, όπως είναι η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν ή η Κορέα, το Πακιστάν, που δεν αποδέχονται το status quo που οι ΗΠΑ και η Δύση δημιούργησαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».
Οι παγίδες της τεχνολογίας
Κατ' αρχάς, ο διακεκριμένος οικονομολόγος επισημαίνει τους κινδύνους που πιστεύει ότι ενέχει η προηγμένη τεχνολογία: «Η τεχνητή νοημοσύνη οδηγεί στην ανεργία.
Οδηγεί σε εισοδηματικές ανισότητες, μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο τέλος του είδους μας, των homo sapiens (sic), κάτω από ορισμένα σενάρια και συνθήκες.
Μερικοί άνθρωποι έχουν τεχνολογικά φετίχ, όπως άλλοι είναι προσκολλημένοι σε θρησκευτικές ιδεολογίες, οι οποίες, στη συνέχεια, προκαλούν άσχημα πράγματα, για παράδειγμα φασισμό.
«Οποιαδήποτε ιδεολογία έχει θιασώτες οι οποίοι πιστεύουν ότι έχουν το αλάθητο είναι επικίνδυνη και οδηγεί σε φανατισμό.
Και γι' αυτό, ενώ βλέπω τα δυνητικά οφέλη της τεχνολογίας, βλέπω και τις παγίδες» επισημαίνει ο οικονομολόγος, που στη συνέχεια αναφέρθηκε στην επίδραση του αυξανόμενου αριθμού περιπτώσεων χρήσης Τεχνητής Νοημοσύνης.
«Η τεχνητή νοημοσύνη θα οδηγήσει αργά αλλά σταθερά στην καταστροφή των περισσότερων θέσεων εργασίας.
Εννοώ όχι μόνο δουλειές ρουτίνας, αλλά και δημιουργικές εργασίες.
Υπάρχουν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης αυτή τη στιγμή που δημιουργούν μουσική, τέχνη και μπορούν εύκολα να γράψουν ένα έξυπνο δημοσιογραφικό άρθρο.
Αυτό το ChatGPT είναι εξαιρετικά ισχυρό.
Αν πληκτρολογήσετε, "Τι συμβαίνει με το Megathreats;" θα σας δώσει ένα δοκίμιο χιλίων λέξεων, εξηγώντας έξυπνα, καλύτερα από κάποιον με διδακτορικό, ποια είναι τα πιθανά ελαττώματα του βιβλίου μου.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να το κάνουν αυτό.
Τώρα το κάνει η τεχνητή νοημοσύνη.
Οι περισσότερες θέσεις εργασίας θα εξαφανιστούν και τότε θα έχουμε τεράστια, μόνιμη ανεργία λόγω τεχνολογίας».
Ο οικονομολόγος συνεχίζει τις σκοτεινές του προβλέψεις και εξηγεί ότι, αν είστε κύριοι της τεχνολογίας, θα τα πάτε καλά.
Εάν βρίσκεστε στο κορυφαίο 10% της κατανομής των δεξιοτήτων, του εισοδήματος και του ανθρώπινου κεφαλαίου, της εκπαίδευσης, θα έχετε μια τεράστια αύξηση στο εισόδημα, επειδή η τεχνολογία είναι έντασης κεφαλαίου, δεξιοτήτων και εξοικονόμηση εργασίας.
«Προς το παρόν», τονίζει, «η μηχανή θα σε κάνει πιο παραγωγικό.
Αλλά αν βρίσκεστε στο 90%, με χαμηλή προστιθέμενη αξία και ανήκετε στη μεσαία τάξη, οι δουλειές και το εισόδημά σας θα απειληθούν από την τεχνολογία.
Αυτή είναι η τρομακτική πλευρά της».
Γεωπολιτικές ανησυχίες
Περνώντας από ζητήματα βιοπορισμού στα γεωπολιτικά, ο Roubini υπενθυμίζει ότι οι τεχνολογίες αναπτύσσονται παραδοσιακά από κυβερνήσεις που θέλουν «να κατασκευάσουν ισχυρότερα όπλα για να διεξαγάγουν μεγαλύτερους πολέμους».
«Αυτό», επιμένει, «ήταν ο οδηγός όλων των τεχνολογιών.
Είχαμε την πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση, μετά ήλθε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, και στη συνέχεια, στη δεκαετία του '30, κατασκευάσαμε τα όπλα που μας οδήγησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Και μετά αναπτύξαμε πυρηνικά όπλα και τα χρησιμοποιήσαμε στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου εναντίον του Ναγκασάκι και της Χιροσίμα».
«Ένωσε τις τελείες»
«Για να καταλάβεις τον κόσμο, δεν αρκεί να μελετάς μόνον οικονομικά ή επιστήμη ή πολιτική ή γεωπολιτική, πρέπει να ενώσεις όλες τις κουκκίδες».
Στη σημερινή πραγματικότητα των εμπορικών εφαρμογών o Roubini πιστεύει ότι το διακύβευμα είναι ακόμη υψηλότερο.
«Οι διαγκωνισμοί μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, ας πούμε, γύρω από το ποιος θα κυριαρχήσει στην τεχνητή νοημοσύνη δεν αφορά αποκλειστικά το ποιος θα επιβληθεί στις βιομηχανίες του μέλλοντος, αλλά, πολύ περισσότερο, αφορά τον στρατό και τη γεωπολιτική κυριαρχία.
Στο μέλλον θα υπάρξουν πιο αυτόνομα drones, περισσότερα αυτόνομα όπλα, περισσότεροι στρατιώτες ρομπότ, περισσότερος κυβερνοπόλεμος.
Έτσι, όποιος κυριαρχήσει στην τεχνητή νοημοσύνη θα κυριαρχήσει επίσης στη γεωπολιτική και την παγκόσμια ασφάλεια.
Υπάρχουν όλες αυτές οι παρενέργειες της τεχνολογίας που πρέπει να θυμάστε.
Και όλες αυτές οι απειλές είναι αλληλένδετες, είναι σαν ένα κομμάτι μήτρας 10 απειλών.
Το καθένα επηρεάζει το άλλο και το αντίστροφο».
Η συνέντευξη ανέδειξε μια ενδιαφέρουσα πτυχή που δεν έχει αναφερθεί μέχρι τώρα, όταν ο οικοδεσπότης του, Dr. Tal Patalon ανέφερε το στοιχείο που λείπει σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από την τεχνητή νοημοσύνη, δηλαδή τα συναισθήματα.
«Είπατε ότι, “Ίσως η τεχνητή νοημοσύνη, τα ρομπότ, ό,τι κι αν χρησιμοποιήσουμε, να μάθουν τη συμπεριφορά μας και να μας δώσουν ένα υποκατάστατο για τις ανθρώπινες σχέσεις”».
Τότε ο Rubini εξήγησε ότι αυτό σίγουρα θα μπορούσε να είναι μια πιθανότητα.
«Λοιπόν, είναι σπάνιο -αν όχι αδύνατο- να έχεις αγάπη άνευ όρων.
Μερικοί άνθρωποι λένε ότι τα κατοικίδια, ένας σκύλος ή μια γάτα μπορούν να το κάνουν, αλλά ακόμη και τα παιδιά σας δεν σας δίνουν αγάπη άνευ όρων.
Οι ανθρώπινες σχέσεις, είτε σου αρέσει είτε όχι, έχουν στοιχεία αιρεσιμότητας.
Οι άνθρωποι έλεγαν ότι οι μηχανές δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τα ανθρώπινα συναισθήματα, το ανθρώπινο άγγιγμα, την ανθρώπινη αγάπη και όλα τα υπόλοιπα, και καταλαβαίνω αυτή την άποψη.
Αλλά ακόμα και αυτά τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου».
Στην Ιαπωνία, αναφέρει ο Roubini, «όπου δεν υπάρχουν αρκετοί νέοι για τη φροντίδα των ηλικιωμένων, υπάρχουν πλέον ρομπότ που τους φροντίζουν.
Μάλιστα, αυτά έχουν αυξανόμενη συναισθηματική νοημοσύνη.
Εάν είστε δυστυχισμένοι, μπορούν να το δουν και να αντιληφθούν ότι είστε.
Κάνουν λοιπόν μια συμπαθητική γκριμάτσα και σας ρωτούν τι συμβαίνει, και ούτω καθεξής.
Αν είστε χαρούμενοι, από την άλλη, χαμογελούν και δείχνουν ενσυναίσθηση».
«Στο τέλος της ημέρας»
«Είμαι της άποψης ότι πρέπει να δούμε τον κόσμο ρεαλιστικά», είπε ο Roubini.
«Η ζωή για χιλιάδες χρόνια ήταν φρικτή.
Μέχρι τη Βιομηχανική Επανάσταση, το προσδόκιμο ζωής ήταν περίπου 30 χρόνια και οι άνθρωποι πέθαιναν από πολέμους, από λιμούς, από γενοκτονίες, από πανούκλες, από καταστροφές.
Η ζωή ήταν βάναυση και σε πολλά μέρη του κόσμου εξακολουθεί να είναι.
Ακόμη και στις προηγμένες οικονομίες, μαστίζονται από πολλά κοινωνικά δεινά.
Η ευημερία που ακολούθησε δεν μας έκανε απαραίτητα ευτυχισμένους.
Αλλά οι οικονομικές μελέτες δείχνουν ότι, όταν το εισόδημά σας είναι πολύ χαμηλό, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της αύξησης του εισοδήματός σας και της ευτυχίας σας.
Πρέπει να παλεύεις κάθε μέρα για να βρεις τροφή ή νερό ή καταφύγιο, ή να μην σε σκοτώσουν ζώα ή ανθρώποι, είναι μια βάναυση ζωή και επομένως, το να έχεις αυτά τα βασικά πράγματα σε κάνει πιο χαρούμενο και λιγότερο αγχωμένο.
Αλλά πάνω από ένα ορισμένο επίπεδο εισοδήματος και πλούτου, η συσχέτιση μεταξύ ευτυχίας και εισοδήματος είναι μηδενική, μερικές φορές αρνητική.
Θέλω να πω, ξέρω πολλούς δισεκατομμυριούχους που είναι δυστυχισμένοι, εκκεντρικοί, καταθλιπτικοί, καταθλιπτικοί, παρόλο που έχουν τα αρχοντικά, τις βάρκες, τα τζετ, τα πάντα.
Συνεπώς, τα καλύτερα πράγματα στη ζωή που πιθανότατα σου δίνουν πραγματική ευτυχία δεν είναι απαραίτητα πράγματα που αγοράζεις, υλικά πράγματα, αλλά αγάπη, φροντίδα, συμπόνια».
Τελικά οι μηχανές θα γίνουν εξαιρετικά έξυπνες.
«Ίσως να συγχωνευθούμε με τη μηχανή για να γίνουμε βιονικοί, να “ενισχύσουμε” τις αναμνήσεις μας, τη συνείδησή μας, ίσως να ζήσουμε για πάντα και ίσως να γίνουμε σαν τις μηχανές.
Όχι μόνο πιο έξυπνοι, αλλά ίσως και πιο σοφοί.
Η τεχνολογία σίγουρα θα οδηγήσει σε κάτι άλλο.
Το βασικό ζήτημα είναι το «πότε»...
Αν δηλαδή θα συμβεί σε 50 χρόνια ή σε 20 χρόνια ή σε 100 χρόνια από τώρα.
Αλλά θα υπάρξει αλλαγή.
Είναι εγγυημένο ότι θα υπάρξει αλλαγή» κατέληξε ο Roubini.
www.bankingnews.gr