Η ναυμαχία θα μπορούσε να επεκταθεί στην ενδοχώρα. Ουκρανοί πολιτικοί / τσιράκια της Δύσης θα μπορούσαν δεχθούν επίθεση ακόμα και μεμονωμένα – μια ανατριχιαστική προοπτική που πλέον είναι εφικτή χάρη στην αναβάθμιση του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας.
Το Κρεμλίνο ξόδεψε χρόνια και δισεκατομμύρια δολάρια για να εκσυγχρονίσει τον Στόλο με νέα πλοία, υποβρύχια, μαχητικά αεροπλάνα και –ίσως, το σημαντικότερο όλων– πυραύλους εδάφους Kalibr με βεληνεκές εκατοντάδων μιλίων.
Εάν οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν συγκεντρωθεί στα σύνορα με την Ουκρανία κινηθούν δυτικά, τα πλοία και τα υποβρύχια της Μόσχας θα μπορούσαν να πλήξουν τον στρατό και τα τσιράκια του Κίεβου εκτοξεύοντας δεκάδες Kalibr.
“Ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας έχει αναβαθμιστεί τρομακτικά”, επισήμαναν τον Δεκέμβριο οι Sidharth Kaushal και Sam Cranny-Evans σε μελέτη που εκπόνησαν για το Royal United Services Institute στο Λονδίνο.
Στις αρχές του 2014, όταν η Ρωσία προχωρούσε στην προσάρτηση της Κριμαίας και στη συνέχεια υποστήριζε τους αντικυβερνητικούς αυτονομιστές στο Ντονμπάς, ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας ήταν γερασμένος.
Σχεδόν και τα 38 πλοία πρώτης γραμμής που διέθετε τότε ο Στόλος ήταν απομεινάρια της σοβιετικής εποχής· όπως η ναυαρχίδα του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού, το καταδρομικό Moskva, το αντιτορπιλικό Smetlevy και το καταδρομικό Kerch. Φρεγάτες, κορβέτες, αποβατικά και μόλις ένα ντιζελ-ηλεκτροκίνητο υποβρύχιο συμπλήρωναν τον Στόλο.
Χωρίς σημαντικές επιχειρησιακές ικανότητες προς ξηρά, ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας διαδραμάτισε δευτερεύοντα ρόλο στην προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Βοήθησε, ωστόσο, στο να εξουδετερώσει τον “σκουριασμένο” ουκρανικό στόλο.
Πενήντα τέσσερα από τα 67 ετοιμόρροπα πολεμικά πλοία της Ουκρανίας ακινητοποιήθηκαν από τα ρωσικά – έστω και προσωρινά. Η ναυαρχίδα του Κίεβου, η φρεγάτα Hetman Sahaydachniy, τη γλίτωσε.
Μετά την προσάρτηση της πατροπαράδοτης ρωσικής γης, ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας μετέφερε την έδρα του στη Σεβαστούπολη – πόλη-λιμάνι της Κριμαίας. Έκτοτε άρχισε η ριζική αναβάθμιση. Το Kerch και το Smetlevy αποσύρθηκαν. Τα πληρώματά τους επάνδρωσαν καινούργια πλοία που έφτασαν από διάφορα ναυπηγεία, συμπεριλαμβανομένου και του Κερτς, στην ανατολική Κριμαία.
Μέσα σε επτά χρόνια ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας μεταμορφώθηκε. Το Moskva ανακατασκευάστηκε και επέστρεψε στις θάλασσες φέροντας σύγχρονους υπερηχητικούς αντιπλοϊκούς πυραύλους P-1000. Μέχρι το 2021 εντάχθηκαν στον Στόλο τρεις φρεγάτες κλάσης Admiral Grigorovich με πυραυλικό σύστημα, τέσσερα περιπολικά σκάφη Project 22160 και έξι υποβρύχια κλάσης Kilo.
Το 2014 ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας δεν ήταν εξοπλισμένος με πυραύλους ξηράς. Σήμερα το ένα τρίτο των πλοίων του μπορεί να εκτοξεύσει Kalibr. Υποστηρικτικά ο στόλος μπορεί να αναπτύξει drones και επανδρωμένα αεροσκάφη επιτήρησης.
Τα πλοία του ρωσικού Στόλου δεν είναι πολύ μεγάλα. Το Moskva, με εκτόπισμα 12.500 τόνων, είναι μακράν το μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο στη Μαύρη Θάλασσα. Στον μέσο όρο κινούνται οι κορβέτες με εκτόπισμα 1.000 τόνων.
Μα ακόμη και οι κορβέτες φέρουν πυραύλους Kalibr, μερικοί από τους οποίους έχουν βεληνεκές άνω των χιλίων μιλίων. Τα πολεμικά πλοία υποστηρίζονται από επίγειες συστοιχίες αντιπλοϊκών και αντιαεροπορικών πυραύλων.
Ο ρόλος που θα μπορούσε να διαδραματίσει ο ρωσικός στόλος σε μια ενδεχόμενη επίθεση κατά της Ουκρανίας δεν είναι προφανής. Οι Kaushal και Cranny-Evans εξέτασαν τα πιθανά σενάρια. “Ένα από αυτά είναι η παροχή δυνατοτήτων κρούσης ακριβείας για τις ρωσικές χερσαίες δυνάμεις, είτε απευθείας δια θαλάσσης είτε με τον εφοδιασμό χερσαίων μέσων”.
Εάν ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας εξαπέλυε επίθεση στην Ουκρανία, θα μπορούσε να βάλλει κατά πολιτικών στόχων και όχι αμιγώς στρατιωτικών. Για παράδειγμα: κατά κυβερνητικών –μη στρατιωτικών– εγκαταστάσεων και κατά μεμονωμένων Ουκρανών αξιωματούχων.
“Μια ευρείας κλίμακας επίθεση κατά πολιτικών στόχων βρίσκεται στον πυρήνα της ρωσικής φιλοσοφίας για την κλιμάκωση της έντασης και την πολεμική σύγκρουση”, παρατήρησαν οι Kaushal και Cranny-Evans.
“Τα πλήγματα σε στόχους υψηλού κύρους θα υπενθυμίσουν τόσο στον κατά μέτωπο αντίπαλο όσο και σε τρίτες δυνάμεις –που θα θελήσουν να επέμβουν– τους κινδύνους από την ακόμα μεγαλύτερη κλιμάκωση, εάν η σύρραξη δεν τερματιστεί γρήγορα. Με αυτό τον τρόπο, η Μόσχα ενισχύει τη στρατηγική του “τετελεσμένου γεγονότος” και δίνει κίνητρα για αποκλιμάκωση αφότου έχει εξασφαλίσει τους στόχους της επί εδάφους”, πρόσθεσαν οι ίδιοι.
πηγή