Η υπερηφάνεια είναι σκοτάδι απαίσιο, ο αντίποδας της Θείας Αγαθοσύνης. Η υπερηφάνεια είναι η αρχή του κακού, η ρίζα κάθε τραγωδίας, ο σπορέας του μίσους, ο αφανιστής της ειρήνης, αντικείμενη στην τάξη που θέσπισε ο Θεός. Σε αυτή βρίσκεται η ουσία του άδη.
Η υπερηφάνεια είναι εκείνο το «σκότος το εξώτερον», στο οποίο διαμένοντας ο άνθρωπος αποχωρίζεται από τον Θεό της αγάπης. «Οι άνθρωποι ….ηγάπησαν το σκότος» (Ιωάνν. γ᾽ 19). Η σωτηρία από τον άδη αυτό είναι δυνατή μόνο με τη μετάνοια.
Η μετάνοια είναι ανεκτίμητο δώρο προς την ανθρωπότητα. Η μετάνοια είναι Θείο θαύμα για την αποκατάστασή μας μετά την πτώση. Η μετάνοια είναι έκχυση Θείας εμπνεύσεως πάνω μας με την δύναμη της οποίας ανεβαίνουμε προς τον Θεό, τον Πατέρα μας, για να ζήσουμε αιώνια στο φως της αγάπης Του. Με τη μετάνοια συντελείται η θέωσή μας. Αυτό είναι γεγονός με ασύληπτο μεγαλείο. Η δωρεά αυτή έγινε δυνατή με την προσευχή του Χριστού στη Γεσθημανή, με τον θάνατό Του στον Γολγοθά, και την Ανάστασή Του.
***
Η υπερηφάνεια είναι η σκοτεινή εκείνη άβυσσος στην οποία βυθίστηκε ο άνθρωπος με την πτώση. Αφού υπέκυψε σ᾽αυτήν εκούσια, έγινε πνευματικά τυφλός και ανίκανος να διακρίνει την παρουσία της στις κινήσεις της καρδιάς και του νού. Μόνο το άκτιστο Φως που συγκαταβαίνει σε μας με την πίστη στη θεότητα του Ιησού Χριστού μας δίνει την δυνατότητα να διακρίνουμε τη μεταφυσική ουσία της υπερηφάνειας. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος φωτίζει την καρδιά του ανθρώπου, κι αυτός ανακαλύπτει μέσα του την παρουσία ενός κακοήθους όγκου, που επιφέρει θάνατο. Όσοι έλαβαν πείρα της θείας αγάπης, είναι φυσικό να αποστρέφονται τη χαρακτηριστική δηλητηριώδη οσμή με την οποία είναι εμποτισμένο το πάθος της υπερηφάνειας. Αυτή αποσπά τον άνθρωπο από τον Θεό και τον κάνει να απομονωθεί στον εαυτό του. Ο υπερήφανος- ακόμη και ο πιο προικισμένος διανοητικά- θα παραμείνη πάντοτε έξω από την αγάπη του Χριστού που αγκαλιάζει τα πάντα. Στον παράδεισο ο άνθρωπος, μεθυσμένος από την θανατηφόρα ηδονή της εωσφορικής αυτοθεώσεως, έγινε παράφρων και δέσμιος του άδη. Στραμμένος στον εαυτό του ως προς κέντρο, αργά η γρήγορα θα συναντήσει το καταθλιπτικό κενό, από το οποίο μας κάλεσε ο Δημιουργός στην ζωή. Όταν ο άνθρωπος στραφεί προς τα έξω αναζητώντας κάποιο αντιστάθμισμα στον κόσμο που τον περιβάλλει, υπόκειται σε κάθε είδους διαστροφή, και μπορεί να αποβεί ικανός για οποιοδήποτε έγκλημα.
Αναρίθμητες είναι οι μορφές με τις οποίες εμφανίζεται η υπερηφάνεια, αλλά όλες αλλοιώνουν την εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Έξω από τον Χριστό, χωρίς τον Χριστό, δεν υπάρχει λύση στην τραγωδία της επίγειας ιστορίας της ανθρωπότητος. Η γήινη ατμόσφαιρα αποπνέει οσμή αίματος. Ο κόσμος όλος τρέφεται καθημερινά με ειδήσεις για φόνους ή βασανισμούς αυτών που νικήθηκαν σε αδελφοκτόνες συγκρούσεις. Τα μαύρα σύνεφα του μίσους κρύβουν από τα μάτια μας το Ουράνιο Φως. Οι άνθρωποι μόνοι τους δημιουργούν την κόλασσή τους. Χωρίς την ολοκληρωτική αλλαγή μας με την μετάνοια, δεν θα έρθει η απολύτρωση του κόσμου• «απολύτρωση» από τη φοβερότερη από όλες τις κατάρες, τον πόλεμο. Για τον ταπεινό φορέα της αγάπης είναι προτιμότερο να φονευθεί παρά να φονεύσει. (Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ): ΟΨΟΜΕΘΑ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΚΑΘΩΣ ΕΣΤΙ, έκδοση, Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας,Τετάρτη ἔκδοσις)
https://iconandlight.wordpress.com/2019/02/22/27220/