Ο ψυχίατρος του νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ που κινεί μόνο το στόμα του-Στέλιος Κυμπουρόπουλος
Συναντήσαμε τον Στέλιο Κυμπουρόπουλο και συζητήσαμε μαζί του για τη ζωή και τα πιστεύω του. Το χαμόγελό του ήταν η πρώτη από τις ευχάριστες αντιφάσεις που παρουσιάζει η εικόνα του. Κι αυτό γιατί το μόνο που μπορεί να κινεί ο συνομιλητής μας είναι το στόμα του, καθώς μια ασθένεια τον καθήλωσε σε αμαξίδιο από τη βρεφική του σχεδόν ηλικία. Ακούγοντάς τον, δυσκολεύεται κάποιος να πιστέψει ότι υπάρχουν στη γη άνθρωποι που έχουν βαρύτερα φορτία από του Ιώβ. Το ακόμη πιο θαυμαστό είναι ότι όταν τελειώσαμε τη μακρά συζήτηση με τον Στέλιο, αναγνωρίσαμε τον εγωκεντρισμό των ανθρώπων που ο Θεός δεν μας στέρησε από τίποτα. Δεν υπήρξε τίποτα στη ζωή μας παρόμοιο με τη μοίρα του Ιώβ κι όμως δυσκολευόμαστε να τα έχουμε καλά με τη χαρά. Ο Στέλιος με δυνατή σκέψη, βαθιά γνώση της ανθρώπινης κατάστασης αλλά και θρησκευτική συνείδηση μας φέρνει στο νου τα λόγια του Ορθόδοξου Ρουμάνου στοχαστή Στάινχαρτ “Μας ζητιέται να έχουμε την τραγική και ηρωική ταυτόχρονα αίσθηση της ύπαρξής μας”.
1. Ποιός είναι ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος;
Είμαι ο γιος, ο αδελφός ο στοργικός, ο ονειροπόλος, ο πεισματάρης που θέλω να ορίζω τη ζωή μου όσο γίνεται καλύτερα. Δε θέλω να αφήνω τα πράγματα όπως τα βρίσκω, ειδικά όταν κάτι δε μου ταιριάζει. Είμαι ο ψυχίατρος που εργάζεται ως επιμελητής στη Β΄ Ψυχιατρική Κλινική του Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ».
2. Ήσασταν ο πρώτος μαθητής που παρήλασε ως σημαιοφόρος σε μια εποχή που ένας μαθητής με κινητικά προβλήματα δεν είχε το νομικό δικαίωμα να το κάνει. Με αυτή την πράξη ξεκαθάρισε το τοπίο και αυτός ο ρατσιστικός νόμος καταργήθηκε. Στη ζωή σας έχετε υποστεί τον ρατσισμό αυτόν; Μπορείτε να μας τον περιγράψετε;
Θα έλεγα απλά «ο νόμος», γιατί κάθε φορά πρέπει να βλέπουμε και το πλαίσιο μέσα στο οποίο οτιδήποτε καταστρέφεται ή δημιουργείται. Έτσι στη δική μου περίπτωση είχα την ευκαιρία και τη χαρά να είμαι αυτός που έδειξε στους Έλληνες ότι τα Άτομα με Αναπηρία αποτελούν ενεργό πληθυσμό της κοινωνίας, ότι διεκδικούν αυτό που τους αξίζει. Όχι ετσιθελικά αλλά γιατί το δικαιούνται. Τότε δικαιούμουν, ως άριστος μαθητής, να είμαι σημαιοφόρος του σχολείου και το απέκτησα. Σήμερα δικαιούμαι να ζω ελεύθερος, στο δικό μου χώρο, με προσωπικό βοηθό και όχι με την οικογένειά μου. Άλλωστε είμαι άνδρας 33 ετών! Δικαιούμαι να έχω εργασία και να μπορώ να ταξιδεύω. Δικαιούμαι να λέγομαι άνθρωπος. Και φυσικά δεν αναφέρομαι μόνο σε εμένα, αλλά σε κάθε άτομο που έχει την ταυτότητα «Ανάπηρος». Αυτό λοιπόν εγώ δεν το λέω ρατσισμό όταν κάποιοι μου βάζουν εμπόδια. Το λέω έλλειψη γνώσης και αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να ενημερώσουμε και να πάμε κόντρα σε αυτό που οι άλλοι θεωρούν δεδομένο, ότι δεν μπορούμε.
3. Ποιός είναι ο τρόπος να ελευθερωθεί ο κάθε άνθρωπος από τη βάναυση επιρροή της γνώμης των άλλων που αναίμακτα βάζουν ταμπέλες στους ανθρώπους; Εσείς πώς αντιμετωπίσατε αυτή την "αιχμαλωσία" των άλλων;
Δεν υπάρχει μια μαγική «πανάκεια» που μπορεί να εφαρμοστεί για να μπορέσουν ΟΛΟΙ να αντιμετωπίσουν το αρνητικό σχόλιο των άλλων. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, μοναδική είναι και η φόρμουλα που θα βρει κάποιος ώστε να ακούει αλλά να μην επηρεάζεται από τους άλλους. Αυτή η διαδικασία είναι τόσο μοναδική όσο μοναδική είναι η σχέση που αναπτύσσει ο καθένας με τον Θεό. Όλα οδηγούν στη θέωση, αλλά άλλος γίνεται μοναχός, άλλος κάνει φιλανθρωπίες, άλλος προσεύχεται με πόθο στην καρδιά, άλλος αφιερώνεται στη βοήθεια των συνανθρώπων του. Και υπάρχουν τόσες δυνατότητες γιατί ο καθένας μπορεί να λειτουργήσει διαφορετικά για να ανέλθει και να ξεφύγει από μικρότητες. Τελικά όμως, αυτή η ποθητή ελευθερία έρχεται όταν αρχίσουμε να γνωρίζουμε τον εαυτό μας.
4. Ποιός ήταν ο ρόλος της οικογένειάς σας στη σωματική αλλά και στην πνευματική καθοδήγησή σας;
Η οικογένειά μου αποτέλεσε τον καθοδηγητή για να μάθω της αξίες της ηθικής και του ανθρωπισμού. Αυτό είναι ευλογία γιατί δε μεγάλωσαν ένα άτομο που απαιτεί λύπηση, αλλά διεκδικεί. Ήθελε πολύ θάρρος, θράσος, ειδικά σε παλιότερες εποχές, να μεγαλώσεις ένα μη «φυσιολογικό» παιδί. Πολλοί γονείς όμως, μεταξύ αυτών και οι δικοί μου, κατάλαβαν πως είναι το παιδί τους όπως και αν είναι. Ακόμα και σήμερα που οι ηλικίες τους είναι 80 και 70 ετών, φροντίζουν το παιδί τους με αγάπη. Και για το αύριο κανείς δεν ξέρει, αφού στην Ελλάδα του 2018 καμιά υποδομή δεν προσφέρει ποιότητα στη ζωή και το εισόδημά μου δεν μπορεί να καλύψει την καθημερινή μου διαβίωση.
5. Στερούμενος αισθήσεις που οι υπόλοιποι έχουμε, εσείς Στέλιο, νιώσατε ότι αναπτύξατε άλλες σε μεγαλύτερη ένταση απ' ό,τι συνήθως;
Είναι ένας μύθος πως ο χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου, όπως είμαι εγώ στερείται πάντα κάποια αίσθηση. Υπάρχουν πολλές αιτίες που κάποιος/-α μπορεί να κάνει μια τέτοια χρήση για μικρότερο ή μεγαλύτερο διάστημα, ασθένειες ή νοσήματα που έχει από τη γέννησή του/της αλλά και διαταραχές που απέκτησε κατά τη διάρκεια της ζωής. Συνήθως λοιπόν δεν επηρεάζεται κάποια αίσθηση, όπως συμβαίνει σε εμένα. Αυτό όμως που έχει διαταραχθεί σε εμένα είναι η κινητικότητα λόγω της ασθένειας που έχω και λέγεται Νωτιαία Μυϊκή Ατροφία. Από εκεί και πέρα, λόγω μειωμένης κινητικότητας σίγουρα κάποιες αισθήσεις μου έχουν οξυνθεί. Αυτό λέγεται φυσική επιλογή και είναι βιολογικός μηχανισμός επιβίωσης. Βέβαια όταν αναφέρομαι στις αισθήσεις, δεν το περιορίζω μόνο στις 5 φυσικές μας αισθήσεις αλλά και στην ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι και το πώς αισθάνεται πραγματικά ο άλλος. Και αυτό λέγεται ενσυναίσθηση.
6. Υπήρξαν άνθρωποι που σας ενέπνευσαν κατά τη διάρκεια της ζωής σας και που ίσως σας επηρέασαν στις αποφάσεις που πήρατε;
Γενικά δεν είμαι άνθρωπος που εμπνέομαι από άλλους ανθρώπους. Όχι γιατί πιστεύω ότι δεν υπάρχει κάποιος καλύτερος από εμένα -φυσικά υπάρχει και μάλιστα πολλοί- απλά πιστεύω πως η διαδικασία που ακολούθησε κάποιος και έγινε πρότυπο για πολλούς, είναι απολύτως μοναδική και σίγουρα δεν αντιγράφεται. Ποτέ δε θα γίνω Stephen Hawking αφού είχε διαφορετική προσωπικότητα, υψηλότερο IQ, διαφορετικές ευκαιρίες, ζούσε σε διαφορετικό πλαίσιο. Έτσι λοιπόν ένα άθροισμα μεταβλητών υπήρξαν στη ζωή του, τις συγκέντρωσε και έφτασε στην κορυφή. Το θαυμάζω αλλά εμπνέομαι από τη δική μου ζωή. Εκτός της οικογενείας μου που επιτέλεσε σημαντικό ρόλο στη ζωή μου, ένας άνθρωπος που με επηρέασε πολύ θετικά ήταν, και είναι, η καθηγήτρια μαθηματικών του Γυμνασίου μου, η Ιωάννα Μακρή. Αυτή από τότε που ήμουν στη σχολική της αίθουσα, πίστεψε σε εμένα και αποφάσισε να με υποστηρίξει και να κάνω αυτό που δικαιούμουν… Να γίνω σημαιοφόρος στο σχολείο μου. Από τότε έως και σήμερα είμαστε πολύ κοντά και πάντα με συμβουλεύει και με υποστηρίζει στα βήματά μου.
7. Εργάζεστε εδώ και ένα χρονικό διάστημα στο νοσοκομείο "Aττικόν" ως ψυχίατρος. Πώς αντιμετωπίζετε τους ασθενείς σας και πώς σας αντιμετωπίζουν εκείνοι;
Εργάζομαι περίπου ένα χρόνο στο Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ», στο Χαϊδάρι, ως Επιμελητής – Ψυχίατρος. Η ψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου είναι αυτή που έκανα ειδικότητα και αποφάσισα να συνεχίσω εκεί ως ειδικευμένος αφού αυτόν το χώρο τον αγαπώ, παρ’ όλο που η απόσταση από το σπίτι μου είναι γύρω στα 60 χλμ. Μια απόσταση που με μεταφέρει ο πατέρας μου καθημερινά περιμένοντας μέσα στο αυτοκίνητο να τελειώσω την εργασία μου και να επιστρέψουμε σπίτι. Είναι κουραστικό κάτι τέτοιο για εκείνον αλλά ξέρει πως αυτό που κάνω γίνεται με αγάπη. Με σεβασμό για καθένα/καθεμιά που έρχεται και εμπιστεύεται την υγεία του/της στα χέρια μου. Αυτό που προσπαθώ είναι να βρούμε μαζί το θεραπευτικό πλάνο και να δούμε μαζί το σύνολο των επιλογών, βρίσκοντας εκείνη που ταιριάζει καλύτερα στον άνθρωπο που βρίσκεται στο γραφείο μου. Έχει μεγάλη αξία όταν ακούς από το στόμα του εκάστοτε θεραπευόμενού σου ένα εκ βαθέων «ευχαριστώ» ή όταν φεύγουν από το γραφείο σου με λιγότερα φάρμακα και η υγεία τους είναι πολύ καλύτερη από την πρώτη φορά που πέρασαν το κατώφλι της εργασίας σου.
8. Είστε ένας άνθρωπος που χρειάζεστε υποστήριξη στην καθημερινότητά σας, φαντάζομαι ακόμα και στη δουλειά. Το κράτος – η πολιτεία υποστηρίζει το έργο σας;
Δεν υπάρχει καμία ουσιαστική υποστήριξη από το κράτος. Στο πλευρό μου έχω προσλάβει και πληρώνω με δικά μου χρήματα νοσηλεύτρια που δουλεύει σε εμένα ως βοηθός για τα πράγματα που ως γιατρός δεν μπορώ να κάνω λόγω αναπηρίας. Είναι το δεξί μου χέρι, άνθρωπος εμπιστοσύνης. Όμως το να βγάζω από το λογαριασμό μου κάθε μήνα το μισό από το μισθό μου για να καλύψω τη συγκεκριμένη μου ανάγκη, μου δημιουργεί μεγάλη ανασφάλεια για το αν αυτήν την υπηρεσία θα μπορώ να τη συντηρώ επ΄ άπειρον. Και μετά τι;
9. Στο στενό ανηφορικό μονόδρομο της ζωής μας από τη γέννηση στο θάνατο, παρατηρούμε πολέμους, γενοκτονίες, ολοκαυτώματα και σε προσωπικό επίπεδο. Θεωρείτε ότι ο πόνος ολοκληρώνει τον άνθρωπο ή τον αγριεύει;
Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τη ζωή ως έναν ανηφορικό δρόμο. Και αυτό πιστεύω πως συμβαίνει γιατί έχουμε κατακλυστεί – βομβαρδιστεί από εξιδανικευμένες εικόνες και καταστάσεις ζωής που μας παραμυθιάζουν πως η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από αυτό που ζούμε. Δυστυχώς τα μελανά σημεία του ανθρώπου ως ύπαρξη και κυρίως η προσπάθειά του να επιβληθεί στον άλλο είναι η αιτία του πόνου. Το τι αντίκτυπο έχει ο πόνος στη ζωή ενός ατόμου αποτελεί αντικείμενο μιας άλλης συνέντευξης. Και όταν λέμε «πόνος» αναφερόμαστε και στο σωματικό και στον ψυχικό και επηρεάζει και τα παιδιά κυρίως με αρνητικές συνέπειες.
10. Πώς κατά τη γνώμη σας χωρά στη λογική μας η πρόνοια του Θεού με την ανεξέλεγκτη επίδραση του κακού στο καλό. Ο πόλεμος στην ειρήνη, ο συκοφάντης ενάντια στον άγιο.
Δεν ξέρω αν μπορεί το κακό να επιδράσει επί του καλού και μάλιστα θεωρώ ότι η ζωή δεν είναι άσπρο μαύρο. Ο καθένας μας έχει και λίγο Θεό μέσα του αρκεί να αφεθεί για να Τον ακούσει. Η πρόνοια του Θεού μάς δείχνει το δρόμο. Έχουμε την ελεύθερη βούληση να τον επιλέξουμε.
11. Αισθανθήκατε και με ποιόν τρόπο την αγάπη του Θεού και την αγάπη των ανθρώπων στην προσωπική σας πορεία.
Την αγάπη των ανθρώπων την αισθάνομαι καθημερινά από τότε με το γεγονός της παρέλασης σχεδόν σε καθημερινή βάση. Για την αγάπη του Θεού, έχω ζωντανά παραδείγματα σε κρίσιμες καταστάσεις της ζωής μου που έφτασα κοντά στο θάνατο. Ζω γιατί ήθελε ο Θεός να προχωρήσω. Τον ευχαριστώ γιατί απολαμβάνω τη ζωή και προσφέρω στους συνανθρώπους μου. Μακάρι να συνεχίσω να είμαι υγιής.
_____________
Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ
http://apantaortodoxias.blogspot.com