Μόνο το 7% των Ελλήνων εμπιστεύονται τα πολιτικά κόμματα, 13% την Κυβέρνηση, 14% το Κοινοβούλιο και 18% τα εργατικά συνδικάτα . Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Αυτό προκύπτει από την έρευνα αξιών World Values Survey (WVS) που έγινε από τη διαΝΕΟσις σε συνεργασία με το ΕΚΚΕ και σκιαγραφούν το αξιακό προφίλ των πολιτών.
Τα αποτελέσματα από την πρώτη συμμετοχή της Ελλάδας στην παγκόσμια έρευνα αξιών World Values Survey (WVS) δίνουν μια πλήρη και πολυεπίπεδη εικόνα για το τι σκεφτόμαστε, τι φοβόμαστε και τι θεωρούμε σημαντικό ως λαός.
H World Values Survey (WVS) είναι μια παγκόσμια έρευνα αξιών που διεξάγεται από το 1981 σε δεκάδες χώρες του κόσμου, με σκοπό να παρακολουθεί την εξέλιξη και το μετασχηματισμό των βασικών αξιών των πολιτών στις σύγχρονες κοινωνίες. Η έρευνα περιλαμβάνει ένα μεγάλο ερωτηματολόγιο σχεδόν 300 ερωτήσεων, κοινό σε όλες τις χώρες, που διεξάγεται με αυστηρές, κοινές προδιαγραφές σε «κύματα”, περίπου κάθε πέντε χρόνια.
Περίπου οι μισοί Έλληνες πιστεύουν πως οι μετανάστες έχουν αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη της χώρας μας. 7 στους 10 πιστεύουν πως η μετανάστευση αυξάνει την εγκληματικότητα, 64% πιστεύουν πως «αυξάνει τον κίνδυνο τρομοκρατίας”, 63,5% πως «αυξάνει την ανεργία”. 9 στους 10 διαφωνούν με την άποψη ότι «οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άξιοι εμπιστοσύνης”. 99,5% των πολιτών δηλώνουν πως εμπιστεύονται άτομα της οικογένειάς τους, 83% «ανθρώπους που γνωρίζουν προσωπικά”, 61% τους γείτονές τους, αλλά μόνο 1 στους 5 εμπιστεύεται «ανθρώπους άλλης εθνικότητας”, άλλος 1 στους 5 «ανθρώπους άλλης θρησκείας” και μόνο 1 στους 10 εμπιστεύεται την ομάδα ανθρώπων που απολαμβάνει της χαμηλότερης εμπιστοσύνης από όλες: «ανθρώπους που συναντάτε για πρώτη φορά”.
Εξάλλου, μόνο 1 στους 3 Έλληνες θεωρούν ότι η πολιτική είναι κάτι «σημαντικό για τη ζωή τους”, αντίθετα με τη θρησκεία, τον ελεύθερο χρόνο, την εργασία, τους φίλους και την οικογένεια, που είναι όλα σημαντικά για πάνω από το 85% των ερωτηθέντων. Στην ερώτηση «πόσο θα λέγατε ότι ενδιαφέρεστε για την πολιτική”, λιγότεροι από 3 στους 10 απαντούν «πολύ” ή «αρκετά”.
Παρ’ όλα αυτά, 7 στους 10 δηλώνουν πως συζητούν πολιτικά θέματα με τους φίλους τους «συχνά” ή «περιστασιακά”, ενώ 9 στους 10 δηλώνουν πως ψηφίζουν και σε τοπικό και σε εθνικό επίπεδο «πάντα” ή «συνήθως”. Βαθμολογώντας την πολιτική τους τοποθέτηση (από 1-αριστερά μέχρι 10-δεξιά) αυτοτοποθετούνται κατά μέσο όρο στο κέντρο (5,4).
Από την άλλη, υπάρχει ένα 20% πολιτών που πιστεύουν ότι στις εκλογές οι ψήφοι δεν καταμετρούνται με δίκαιο τρόπο. Σχεδόν 4 στους 10 πιστεύουν ότι οι «υπεύθυνοι των εκλογών δεν είναι αμερόληπτοι”. 1 στους 3 πιστεύει ότι «οι πλούσιοι εξαγοράζουν τις εκλογές”. 1 στους 3 πιστεύει ότι «οι ψηφοφόροι δωροδοκούνται”.
Ανάμεσα στα πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα της έρευνας κάποια ναφέρονται στις αξίες που πρέπει να μαθαίνουν τα παιδιά στο σπίτι, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων επιλέγουν «τους καλούς τρόπους”, «την εργατικότητα”, «την υπευθυνότητα” και «την επιμονή”, αλλά μόνο το 17% επέλεξαν «τη φαντασία” και μόνο ένα 22% «την ανιδιοτέλεια”.
7 στους 10 Έλληνες δηλώνουν πως δεν θα ήθελαν για γείτονες τοξικοεξαρτημένους, 57% πως δεν θα ήθελαν πότες. Αυτές είναι οι μόνες κατηγορίες που πλειοψηφικό ποσοστό των ερωτηθέντων δήλωσε πως δεν θα ήθελε για γείτονες. Αλλά 1 στους 3 Έλληνες δηλώνουν πως δεν θα ήθελαν ομοφυλόφιλους, 1 στους 4 ότι δεν θα ήθελαν μετανάστες, 1 στους 5 ότι δεν θα ήθελαν άτομα «διαφορετικής θρησκείας”. Ένα 8% των Ελλήνων, δε, δηλώνουν ότι δεν θα ήθελαν για γείτονες «ανύπαντρα ζευγάρια που συγκατοικούν”.
Σε γενικές γραμμές οι Έλληνες είναι ένας θρησκευόμενος λαός. Δηλώνουν «είμαι ένα θρησκευόμενο άτομο” σε ποσοστό 81,4% (70% των νέων). Οι ερωτηθέντες, βαθμολογώντας το «πόσο σημαντικός είναι ο Θεός” στη ζωή τους κατά μέσο όρο έβαλαν βαθμό 8,1, με το 45% να δηλώνει «10”.
