Τουρκία, η κρίσιμη ώρα
Η κορύφωση της κρίσης υπολογίζεται προς το τέλος Σεπτεμβρίου, όταν η Τουρκία θα επιχειρήσει να εμποδίσει την γεώτρηση της Αμερικανικής ΕΧΧΟΝ στο τεμάχιο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ ή να εφαρμόσει ναυτικό αποκλεισμό, σε οικόπεδο που θα επιλέξει για γεώτρηση η ίδια
του Λεωνίδα Κουμάκη
Όλος ο κόσμος παρακολουθεί καθημερινά την Τουρκία να τρεκλίζει επικίνδυνα. Η μεγαλομανία του διεφθαρμένου αρχηγού της «Φαμίλιας Ερντογάν» και η ψευδαίσθηση ιδιοκτησίας πάνω σε μια ολόκληρη χώρα, οδηγεί την Τουρκία σε μια συμπεριφορά «υπερδύναμης» – χωρίς φυσικά να είναι.
Την έχει ήδη οδηγήσει σε ένα εσπευσμένο αλλά εύθραυστο εναγκαλισμό με την Ρωσία και την Περσία, με την προφανή σε όλους τους άλλους πλάνη πως με τον τρόπο αυτό υπηρετούνται αποτελεσματικά οι νέο-οθωμανικές φαντασιώσεις Ερντογάν.
Το ενδεχόμενο επιστροφής της Τουρκίας «στο δυτικό μαντρί» με την εξασφάλιση των παραδοσιακά πλούσιων δώρων σε βάρος του Ελληνισμού, αν και ακόμα πιθανό, φαντάζει ολοένα και πιο ισχνό. Η Τουρκία οδηγείται με ταχύτητα προς την κρίσιμη ώρα αφού σταδιακά έχει «μετατραπεί σε ένα υποκατάστημα του Μεγάλου ηγέτη Πούτιν στην περιοχή, παριστάνοντας τον νταή», κατά την εκτίμηση Τούρκου καθηγητή.
Οι εξελίξεις που σημειώνονται συνεχώς είναι συγκλονιστικές. Μετά τον σαφή διαχωρισμό των «στρατοπέδων» στο ενεργειακό σκάκι Αμερικής και Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, γίνονται συνεχώς νέες κινήσεις με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Ας τις τοποθετήσουμε όμως σε μια χρονολογική σειρά, από την ημέρα ανάρτησης του αμέσως προηγούμενου άρθρου μας (Η Τουρκία τρεκλίζει) μέχρι σήμερα, ώστε να τις αξιολογήσουμε καλύτερα:
13 Αυγούστου 2018: «Κατόπιν αιτήματος του Τούρκου πρεσβευτή Σερντάρ Κιλίτς, ο πρεσβευτής Τζον Μπόλτον συναντήθηκε μαζί του στον Λευκό Οίκο. Συζήτησαν σχετικά με τη συνεχιζόμενη κράτηση του πάστορα Άντριου Μπράνσον και για την κατάσταση των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας», δήλωσε η εκπρόσωπος της Αμερικανικής προεδρίας Σάρα Χάκαμπι Σάντερς. Το τι ακριβώς συζητήθηκε μεταξύ τους, παραμένει φυσικά άγνωστο. Γνωστή όμως είναι η δήλωση του Αμερικανού Πρόεδρου Ντόναλντ Τράμπ, όταν υπέγραφε την ίδια μέρα τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2019 και ταυτόχρονα την αναστολή παράδοσης μαχητικών F-35 στην Τουρκία: «Οι ΗΠΑ δεν έχουν τίποτε άλλο να διαπραγματευτούν μέχρι να απελευθερωθεί ο πάστορας». Η αποτυχία της συνάντησης φαντάζει παταγώδης, σε περίπτωση που αληθεύουν οι έντονες φήμες που είδαν το φως της δημοσιότητας για «προειδοποίηση» της Τουρκίας πως, σε περίπτωση που η EΧΧΟΝ τοποθετήσει γεωτρύπανο στο τεμάχιο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ, η Τουρκία «θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων με όλα τα μέσα», δηλαδή ακόμα και με επίθεση στο γεωτρύπανο!
Το νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA) του οικονομικού έτους 2019, ύψους 717 δισεκατομμυρίων δολαρίων το οποίο υπέγραψε ο Αμερικανός Πρόεδρος, εκτός από την αναστολή παράδοσης μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία, ανοίγει εσπευσμένα, με ειδική τροπολογία, και την συζήτηση για την άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Το εμπάργκο όπλων είχε επιβληθεί το 1987 ώστε η μεν Τουρκία να μπορεί να εξοπλίζει ελεύθερα το κατεχόμενο τμήμα του νησιού, η δε Κυπριακή Δημοκρατία να αδυνατεί να εξοπλιστεί!
Την ίδια ημέρα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έφθασε στην Άγκυρα και ξεκίνησε σειρά συναντήσεων με τον Τούρκο ομόλογο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Απευθύνθηκε στην σύσκεψη Τούρκων πρεσβευτών και εκπρόσωπων της Τουρκίας σε διεθνείς οργανισμούς και συντόνισε την προετοιμασία μιας συνάντησης κορυφής που προγραμματίζεται για τον Σεπτέμβριο μεταξύ Ρωσίας, Τουρκίας, Γερμανίας και Γαλλίας με αφορμή την Συρία, αλλά και για τα ενεργειακά θέματα της Μεσογείου. Παράλληλα, συζήτησε θέματα «αμοιβαίου ενδιαφέροντος» όπως η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού του Άκκουγιού (η Ρωσία ελέγχει το 51%), του αγωγού Turkish Stream, της Συρίας, της Μέσης Ανατολής, της Ουκρανίας, των περιοχών του Καυκάσου, της Κεντρικής Ασίας, της Μαύρης Θάλασσας κ.α.
14 Αυγούστου 2018: Παραμονή δεκαπενταύγουστου, της μεγάλης γιορτής Κοίμησης της Υπεραγίας Θεοτόκου, στις 7 το απόγευμα, το Τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu μετέδωσε ότι Τουρκικό δικαστήριο άφησε ελεύθερους τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς, Άγγελο Μητρετώδη και Δημήτρη Κούκλατζη οι οποίοι κρατούντο στις φυλακές της Αδριανούπολης από την 1η Μαρτίου 2018 χωρίς να τους έχει απαγγελθεί καμιά κατηγορία. Οι πιθανές αιτίες της αιφνιδιαστικής κίνησης της Τουρκίας δεν έγιναν γνωστές. Είναι πιθανό να οφείλεται στην αντικατάσταση των μουφτήδων, μια πάγια απαίτηση της Τουρκίας που αποδέχτηκε η Ελληνική κυβέρνηση ή σε πιθανή «σύσταση» του πολύπειρου Σεργέι Λαβρόφ προς την Τουρκική διπλωματία κατά την ομιλία του στην Άγκυρα ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση, οι Έλληνες στρατιώτες επέστρεψαν τις πρωινές ώρες της 15ης Αυγούστου 2018, στην Ελλάδα και στις οικογένειες τους.
Την ίδια μέρα, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου μιλώντας στην ίδια διάσκεψη των Τούρκων πρεσβευτών και εκπρόσωπων της Τουρκίας σε διεθνείς οργανισμούς, υποστήριξε ότι η Ελλάδα «κάνει περίεργα πράγματα παρά το γεγονός ότι η Τουρκία ήταν πάντα δίπλα της στις δύσκολες στιγμές της». Η δήλωση αποτελεί προσπάθεια αποπροσανατολισμού από την υβριδική επιχείρηση της παρακρατικής SADAT σε Ελληνικά νησιά του Αιγαίου, όπου Τούρκοι παρακρατικοί, υποδυόμενοι τους ψαράδες, πυροβολούν εναντίον Ελλήνων ψαράδων για να τους τρομοκρατήσουν. Αφορμή της αποπροσανατολιστικής δήλωσης Τσαβούσογλου ήταν ένα σοβαρό επεισόδιο υπαλλήλων της SADAT, μεταμφιεσμένων σε ψαράδες, εναντίον Ελλήνων ψαράδων στην Λέρο.
Τέλος, ο λαλίστατος ψευτο – σουλτάνος της Άγκυρας Ρ. Τ. Ερντογάν προανήγγειλε πομπωδώς Τουρκικά «αντίποινα» εναντίον Αμερικανικών προϊόντων, κηρύσσοντας ταυτόχρονα και μποϊκοτάζ στα… iPhones! Δεν παρέλειψε βέβαια να μοιράσει απλόχερα υποσχέσεις για «σταθεροποίηση της Τουρκικής λίρας και της οικονομίας της χώρας», για «εύρεση νέων αγορών και νέων εταίρων» και άλλα πολλά.
15 Αυγούστου 2018: Η Τουρκία ανακοίνωσε την αύξηση από 60 έως 120% των δασμών σε διάφορα εισαγόμενα προϊόντα της Αμερικής (αυτοκίνητα, καπνός, αλκοολούχα κα), ενώ ο εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου Ιμπραήμ Καλίν δήλωσε ότι «Η Τουρκία θα ασκήσει όλα τα δικαιώματά της, αν οι ΗΠΑ δεν παραδώσουν τα μαχητικά αεροσκάφη F-35», διαβεβαιώνοντας τους πάντες για την «βέβαιη» ανάκαμψη της Τουρκικής λίρας. Την ίδια ημέρα, Τουρκικό δικαστήριο απέρριψε νέο αίτημα απελευθέρωσης του Αμερικανού πράκτορα - πάστορα Άντριου Μπράνσον προκαλώντας την άμεση αντίδραση της αναπληρώτριας εκπροσώπου Τύπου του Λευκού Οίκου Σάρα Χάκαμπι Σάντερς : «Ο πρόεδρος αισθάνεται μεγάλη απογοήτευση για το γεγονός ότι ο πάστορας Μπράνσον δεν έχει απελευθερωθεί, καθώς και για το γεγονός ότι και άλλοι Αμερικανοί πολίτες και εργαζόμενοι σε διπλωματικές υπηρεσίες δεν έχουν αποφυλακιστεί».
16 Αυγούστου 2018: Πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας αναφέρουν ότι η Κύπρος παραχωρεί λιμάνι το οποίο τίθεται υπό Ισραηλινό έλεγχο. Η «κίνηση» αυτή οφείλεται σε συμφωνία Ισραήλ, Αιγύπτου και Κύπρου με την οποία η υπό μακροχρόνιο Ισραηλινό ναυτικό αποκλεισμό Γάζα θα εφοδιάζεται με εμπορεύματα και ανθρωπιστικό υλικό, μέσω Κύπρου. Όλα θα ελέγχονται από Ισραηλινούς στην Κύπρο και στην συνέχεια θα αποστέλλονται στην Γάζα ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα περνούν όπλα και πυρομαχικά σε περιοχές που ελέγχει η Χαμάς.
Την ίδια μέρα έγινε γνωστό πως στις 13 Σεπτεμβρίου 2018 θα πραγματοποιηθεί στο Τελ-Αβίβ έκτακτη σύσκεψη των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου με την συμμετοχή του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μ. Νετανιάχου. Αντικείμενο, η απειλή της Τουρκίας να εμποδίσει την γεώτρηση της Αμερικανικής ΕΧΧΟΝ στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ. Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος Ιουλίου 2018, το Ισραήλ και η Αίγυπτος διακήρυξαν μέσω των πρέσβεών τους στη Λευκωσία, ότι εάν απειληθεί η κυπριακή ΑΟΖ από την Τουρκία, θα πολεμήσουν στο πλευρό της Κύπρου (Τώρα σωθήκαμε...).
Την ίδια ώρα ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν, απείλησε την Τουρκία με νέες κυρώσεις για την συνεχιζόμενη κράτηση του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον.
Τέλος, Τουρκικό δικαστήριο αποφάσισε την αποφυλάκιση του τοπικού Προέδρου της Διεθνούς Αμνηστίας Τανέρ Κιλίτς ο οποίος φυλακίστηκε πριν από ενάμισι χρόνο με την αόριστη κατηγορία της υποστήριξης του Φετουλάχ Γκιουλέν.
17 Αυγούστου 2018: Ο ΥΠΕΘΑ της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ συνοδευόμενος από τον δεύτερο ισχυρότερο άνθρωπο της Τουρκίας και αρχηγό της ΜΙΤ Δρα Φιντάν Χακάν επισκέφτηκαν την Μόσχα για συνάντηση με τον Ρώσο Υπουργό Άμυνας Σεργκέϊ Σόιγκου. Πιθανολογείται ότι εκτός από το θέμα της Συρίας συζητήθηκε και η πρόθεση της Τουρκίας να εμποδίσει το γεωτρύπανο της Αμερικανικής ΕΧΧΟΝ να πλησιάσει το τεμάχιο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ.
Το σκηνικό της ίδιας ημέρας συνθέτουν οι προτροπές του Michael Rubin, αναλυτή του American Enterprise Institute μέσα από τις στήλες της «Washinghton Post» ότι είναι «Ώρα να χωρίσουν οι δρόμοι ΝΑΤΟ – Τουρκίας» και, σύμφωνα με το Spiegel, του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Όλαφ Σολτς προς τον Τούρκο ομόλογό του, πως η Τουρκία θα έπρεπε «να επανεξετάσει την αρνητική στάση της στο ενδεχόμενο να απευθυνθεί στο ΔΝΤ για την σταθεροποίηση της Τουρκικής λίρας».
Την εικόνα της ημέρας συμπλήρωσε η οργισμένη δήλωση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλτ Τράμπ: «Η Τουρκία είναι ένα πρόβλημα εδώ και πολύ καιρό. Δεν έχουν ενεργήσει ως φίλοι. Θα δούμε τι θα συμβεί. Κρατούν ένα υπέροχο χριστιανό πάστορα. Είναι ένας θαυμάσιος άνθρωπος ο πάστορας Μπράνσον. Κατασκεύασαν αυτή τη φαινομενική κατηγορία ότι είναι ένας κατάσκοπος αλλά δεν είναι κατάσκοπος. Περνά μια δίκη αυτή τη στιγμή, αν το ονομάζετε δίκη. Θα έπρεπε να τον έχουν δώσει πίσω εδώ και πολύ καιρό. Και η Τουρκία, κατά τη γνώμη μου, ενήργησε πολύ, πάρα πολύ άσχημα. Έτσι δεν έχουμε δει ακόμα το τέλος της ιστορίας αυτής. Αυτό, δεν πρόκειται να το δεχθούμε με τα χέρια σταυρωμένα. Δεν μπορούν να πάρουν τους ανθρώπους μας. Έτσι θα δείτε τι θα συμβεί». Το αμέσως προηγούμενο βράδυ είχε γράψει στο Twitter: «Δεν θα πληρώσουμε τίποτα για την απελευθέρωση ενός αθώου ανθρώπου, όμως περιορίζουμε τις σχέσεις μας με την Τουρκία!».
18 Αυγούστου 2018: Οι οίκοι αξιολόγησης Moody’s και Standar & Poor’s, προχώρησαν σε νέα, ταυτόχρονη υποβάθμιση του αξιόχρεου της Τουρκίας. Μεταξύ των αιτίων των νέων υποβαθμίσεων αναφέρονται «επικείμενη ύφεση τον επόμενο χρόνο, πρόβλεψη αύξησης του πληθωρισμού στο 22% τους επόμενους μήνες, απώλεια της αξίας του Τουρκικού νομίσματος κατά 40% από την αρχή του χρόνου μέχρι τώρα, επιδείνωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ» και άλλα.
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν με σχεδόν καθημερινές, εμπρηστικές ομιλίες του, καλλιεργεί συστηματικά ένα οξύτατο αντιαμερικανικό κλίμα μέσα στην Τουρκία. Σε ομιλία του στο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος δεν παρέλειψε να απευθυνθεί σε συγκεντρωμένο πλήθος: «Μην ανησυχείτε, δεν μπορούν να μας κάνουν να καταρρεύσουμε. Εάν έχουν τα δολάριά τους, εμείς έχουμε τον Αλάχ μας. Θα προχωρήσουμε μπροστά στο μέλλον μαζί με σταθερά βήματα». Μέσα στο συνέδριο φυσικά είπε πολύ περισσότερα: «Δεν παραδοθήκαμε και δεν θα παραδοθούμε σε εκείνους που συμπεριφέρονται σαν στρατηγικοί εταίροι αλλά μας καθιστούν στρατηγικό στόχο… Σήμερα κάποιοι άνθρωποι προσπαθούν να μας απειλήσουν μέσω της οικονομίας, μέσω των επιτοκίων, του συναλλάγματος, των επενδύσεων και του πληθωρισμού. Εμείς τους λέμε: είδαμε τα παιχνίδια σας και σας προκαλούμε»! Όσον αφορά το «μέτωπο» της Συρίας, ο Ερντογάν διαβεβαίωσε τους συνέδρους πως «Οι επιχειρήσεις του Τουρκικού στρατού σε Τζαραμπλούς, ΑλΜπαμπ και Αφρίν θα επεκταθούν και σε άλλες περιοχές της Συρίας, μέχρι τα ιρακινά σύνορα»!
Τέλος, τα ελεγχόμενα Τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια και τα υπόλοιπα ΜΜΕ πλημμυρίζουν από «αγανακτισμένους Τούρκους» που κόβουν με μπαλτά δολάρια ή τα καίνε, σπάνε τα (ήδη καλοπληρωμένα) κινητά τους τηλέφωνα, επειδή είναι αμερικανικής προέλευσης και από άλλες, «αυθόρμητες» εκδηλώσεις!
19 Αυγούστου 2018: Σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu, ο Ρ. Τ. Ερντογάν διακήρυξε πως «Βρισκόμαστε στο τελευταίο στάδιο των προετοιμασιών για την αύξηση του αριθμού των περιφερειών στη Συρία, όπου θα εξασφαλίζουμε την σταθερότητα μέσω των επιχειρήσεων «Ασπίδα του Ευφράτη» και «Κλάδος Ελιάς». Με τη βοήθεια του Θεού, θα απελευθερώσουμε στο άμεσο μέλλον νέες περιοχές και θα φέρουμε ασφάλεια και εκεί»!
Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α: Όλες οι μέχρι στιγμής ενδείξεις συγκλίνουν στην μετωπική πορεία της Τουρκίας προς την κρίσιμη ώρα. Η κορύφωση της κρίσης υπολογίζεται προς το τέλος Σεπτεμβρίου, όταν η Τουρκία θα επιχειρήσει να εμποδίσει την γεώτρηση της Αμερικανικής ΕΧΧΟΝ στο τεμάχιο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ ή να εφαρμόσει ναυτικό αποκλεισμό, σε οικόπεδο που θα επιλέξει για γεώτρηση η ίδια. Είναι μάλιστα πιθανό η Τουρκία να απελευθερώσει τον Αμερικανό πάστορα την ίδια ακριβώς περίοδο ώστε να μειώσει την πίεση της Αμερικής και να εμφανιστεί στο εσωτερικό της ότι το πλοίο «Fatih» (Πορθητής) διεκδικεί υπερήφανα και αποφασιστικά ενεργειακό πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ταυτόχρονα θα δοκιμαστούν στην πράξη όχι μόνο η μέχρι σήμερα Τουρκική εισβολή και κατοχή Συριακού εδάφους, αλλά και οι βλέψεις των νέο- οθωμανών της Άγκυρας να «απελευθερώσουν» και άλλες περιοχές της Συρίας!
Όλα αυτά βέβαια εάν δεν σημειωθούν μέχρι τότε άλλες, σημαντικές ή πολύ σοβαρές εξελίξεις.
Οι ΗΠΑ πάντως δεν φαίνονται καθόλου διατεθειμένες να παρέχουν στην Τουρκία πολύτιμο χρόνο, αυξάνοντας κατακόρυφα την οικονομική πίεση με συνεχείς, νέες κυρώσεις.
Η κρίσιμη ώρα στο ενεργειακό σκάκι Αμερικής – Ρωσίας, με την Τουρκία να επιμένει σε ρόλο «υπερδύναμης», πλησιάζει ταχύτατα…
https://analyst.gr/2018/08/20/tourkia-i-krisimi-ora/