Τιερί Μεϊσάν
Ενώ οι εμπειρογνώμονες αναρωτιούνταν για την πιθανή εξέλιξη της παγκόσμιας τάξης προς ένα πολυπολικό σύστημα, ή απλώς τριπολικό, οι απότομες πρόοδοι της ρωσικής στρατιωτικής τεχνολογίας επιβάλλουν την επιστροφή σε μια διπολική οργάνωση. Ας επιστρέψουμε στα γεγονότα των τελευταίων τριών ετών, μέχρι τις αποκαλύψεις του προέδρου Πούτιν την 1η Μαρτίου 2018.
Το δεύτερο τρίμηνο του 2012, η Ρωσία και οι σύμμαχοί της δεσμεύθηκαν να αναπτύξουν μια ειρηνευτική δύναμη στη Συρία αμέσως μόλις επετεύχθη η συμφωνία της Γενεύης.
Αλλά όλα πήγαν διαφορετικά όταν η Γαλλία αναπύρωσε τον πόλεμο τον Ιούλιο του 2012. Παρότι η Ρωσία κατάφερε να αναγνωριστεί ο Οργανισμός της Ομοσπονδιακής Συνθήκης για την Ασφάλεια από τα Ηνωμένα Έθνη με σκοπό την αποστολή και εξάπλωση μουσουλμάνων στρατιωτών, κυρίως από το Καζακστάν, τίποτα δεν κινήθηκε. Παρά τις προσκλήσεις για βοήθεια από τη Δαμασκό, η Μόσχα παρέμεινε σιωπηρή για πολύ καιρό. Μόλις τρία χρόνια αργότερα έφτασε η ρωσική Πολεμική Αεροπορία και βομβάρδισε τις υπόγειες εγκαταστάσεις των τζιχαντιστών.
Κατά τη διάρκεια των επόμενων τριών ετών, διάφορα στρατιωτικά επεισόδια έφεραν τη Ρωσία εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών. Το Πεντάγωνο διαμαρτυρήθηκε, για παράδειγμα, για την παράξενη επιθετικότητα των ρωσικών βομβαρδιστικών που προσέγγιζαν τις ακτές των ΗΠΑ. Στη Δαμασκό αναρωτιούνταν για τη σιωπή της Μόσχας και αναρωτιούνταν αν οι Ρώσοι είχαν ξεχάσει τις δεσμεύσεις τους. Τίποτα απ’ αυτά. Η Ρωσία δημιουργούσε μυστικά ένα νέο οπλοστάσιο και προσγειώθηκε μόνο όταν σκέφτηκε ότι ήταν έτοιμη.
Από την αρχή της επέμβασης του, ο στρατός της εγκατέστησε ένα σύστημα, όχι παρεμβολών, αλλά αποσύνδεσης των ελέγχων του ΝΑΤΟ, σε ακτίνα 300 χιλιομέτρων από τη Λατάκια. Στη συνέχεια, ανέπτυξε το ίδιο σύστημα στη Μαύρη Θάλασσα και στο Καλίνινγκραντ. Εκτός από τα νέα αεροσκάφη της, η Ρωσία χρησιμοποίησε πιο ακριβείς πυραύλους Κρουζ από εκείνους των ΗΠΑ, οι οποίοι πυροδοτήθηκαν από το ναυτικό της στην Κασπία Θάλασσα. Τον περασμένο μήνα δοκίμασε στο πεδίο της μάχης, αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων με άγνωστες δυνατότητες μέχρι στιγμής.
Φάνηκε ότι, σύμφωνα με τους στρατηγούς των ΗΠΑ στο έδαφος, ο ρωσικός στρατός διαθέτει από τούδε και στο εξής συμβατικές δυνάμεις πιο αποτελεσματικές από αυτές των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, οι ομόλογοι τους στο Πεντάγωνο εξακολουθούν να αμφισβητούν αυτή την πρόοδο, τόσο σίγουροι είναι ότι είναι αιωνίως στρατιωτικά ανώτεροι. Σύμφωνα με εκείνους, είναι απλώς γελοίο να συγκριθούν οι δύο στρατοί, ο δικός τους έχοντας έναν προϋπολογισμό οκτώ φορές μεγαλύτερο. Ωστόσο, ποτέ στη στρατιωτική επιστήμη, συγκρίθηκαν οι αποδώσεις δύο αντίπαλων στρατών μόνο με το μέγεθος των προϋπολογισμών τους, γεγονός που υπογράμμισε ο Πούτιν, επικαλούμενος την εξαιρετική ποιότητα των στρατιωτών του σε σύγκριση με εκείνους των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε κάθε περίπτωση, αν οι Ρώσοι είναι λίγο καλύτεροι σε συμβατικά θέματα, δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε πολλά ταυτόχρονα θέατρα επιχειρήσεων και η Ουάσινγκτον διατηρεί την πυρηνική της υπεροχή.
Η είσοδος στο πόλεμο, στις 24 Φεβρουαρίου 2018, του ρωσικού πεζικού στη Γκούτα της Δαμασκού είναι σίγουρα το αποτέλεσμα μιας συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες δεσμεύθηκαν να μην επενδυθούν πλέον στη Συρία και, συνεπώς, να μην επαναλάβουν την παρενόχληση που οργάνωσαν κατά του Κόκκινου Στρατού στο Αφγανιστάν. Είναι επίσης ένα σημάδι ότι το Πεντάγωνο φοβάται σήμερα ότι ο ρωσικός στρατός θα προβεί σε παρόμοιες ενοχλήσεις σε άλλα μέρη του κόσμου.
Είναι ακριβώς σε αυτή τη στιγμή που ο πρόεδρος Πούτιν αμφισβήτησε την πυρηνική υπεροχή των ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Κοινοβούλιο την 1η Μαρτίου 2018, ανακοίνωσε ότι η χώρα του διαθέτει ένα συγκλονιστικό πυρηνικό οπλοστάσιο.
Όλα αυτά τα προγράμματα είναι περισσότερο ή λιγότερο γνωστά από πολύ καιρό, αλλά οι ειδικοί δεν τα φαντάζονταν λειτουργικά πριν από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά, τα περισσότερα είναι ήδη έτοιμα. Μπορεί ο καθένας να αναρωτηθεί πώς οι Ρώσοι ήταν σε θέση να τα αναπτύξουν εν αγνοία των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ. Και όμως, αυτό κατάφεραν να κάνουν με το Su-57 που δοκιμάστηκαν σε συνθήκες μάχης πριν από τρεις εβδομάδες, ενώ η CIA δεν φανταζόταν ότι θα ήταν έτοιμο πριν από το 2025.
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν αποκάλυψε το νέο του οπλοστάσιο. Ο διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος (ICBM) Σαρμάτ (Sarmate, ονομάστηκε από έναν αρχαίο ρωσικό λαό στον οποίον οι γυναίκες και οι άνδρες ήταν ίσοι). Ξαναχρησιμοποιεί την τεχνική της «τροχιακής κεφαλής» η οποία είχε ήδη εξασφαλίσει τη ρωσική υπεροχή στη δεκαετία του '70, και την οποία η Σοβιετική Ένωση είχε εγκαταλείψει με την υπογραφή και επικύρωση των συμφωνιών Salt II. Ωστόσο, η Γερουσία των ΗΠΑ δεν επικύρωσε ποτέ αυτή τη Συνθήκη, καθιστώντας την παρωχημένη. Αυτός ο τύπος πύραυλος, του οποίου το κεφάλι τοποθετείται πρώτα σε τροχιά, και μετά εισέρχεται στη ατμόσφαιρα και ορμά προς το στόχο του, έχει απεριόριστο εύρος δράσης. Οι Συνθήκες που απαγορεύουν την πυρηνικοποίηση του διαστήματος απαγορεύουν την πολυετή τοποθέτηση πυρηνικού φορτίου σε τροχιά, αλλά όχι να την φέρει στο διάστημα για μέρος της διαδρομής. Στην τρέχουσα τεχνολογική κατάσταση, δεν μπορεί να παρεμποδιστεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Το Σαρμάτ μπορεί να εμφανιστεί στην ατμόσφαιρα και να επιτεθεί σε οποιονδήποτε, οπουδήποτε.
Ο πύραυλος Ξιφίδιο ( Kinzhal στα ρωσικά) ο οποίος πρέπει να εκτοξευθεί από βομβαρδιστικό αεροπλάνο για να φτάσει στην ατμόσφαιρα με υπερηχητική ταχύτητα, ήτοι πέντε φορές μεγαλύτερη από αυτή που απαιτείται για να φτάσει στον τοίχο του ήχου. Αυτή η ιλιγγιώδης ταχύτητα τον καθιστά προφανώς αδύνατο να καταρριφτεί. Δοκιμάστηκε με επιτυχία πριν από τρεις μήνες.
Η Ρωσία διαθέτει επίσης έναν κινητήρα πυρηνικής ενέργειας (δηλαδή πυρηνικού σταθμού) ο οποίος έχει υποστεί σμίκρυνση σε μέγεθος ώστε να μπορεί να εξοπλίσει πύραυλο Κρουζ με πυρηνική κεφαλή. Αυτοί οι πύραυλοι Κρουζ, έχοντας μια απρόβλεπτη τροχιά και ο κινητήρας έχοντας σχεδόν άπειρη αυτονομία, είναι επί του παρόντος αήττητοι.
Αυτός ο κινητήρας, τοποθετημένος σε ένα υποβρύχιο drone, του επιτρέπει να μεταφέρει με ταχύτητα αρκετές φορές υψηλότερη από αυτή ενός συμβατικού υποβρυχίου ένα μεγάλο πυρηνικό φορτίο. Εκτός από τις ραδιενεργές επιπτώσεις, το μεταφερόμενο φορτίο φέρεται ότι θα μπορούσε να προκαλέσει ένα τσουνάμι ύψους 500 μέτρων στα ανοικτά οποιασδήποτε ακτής του ωκεανού.
Τέλος, η Ρωσία προσπαθεί να αναπτύξει έναν υπερηχητικό πύραυλο, τον «Πρωτοπόρο», ο οποίος όχι μόνο θα συσσωρεύει τα χαρακτηριστικά της μετάβασης στο διάστημα του Σαρμάτ και την ταχύτητα του Ξιφιδίου, αλλά του οποίου η τροχιά θα μπορούσε να προσαρμοστεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια της διαδρομής του.
Τα νέα ρωσικά πυρηνικά όπλα σχεδιάστηκαν για να καταστήσουν ανενεργή την αντιπυραυλική «ασπίδα» που το Πεντάγωνο έχει αναπτύξει, από βάση σε βάση, σε ολόκληρο τον κόσμο για τα τελευταία σαράντα χρόνια. Δεν πρόκειται για πρόβλημα ανώτερης δύναμης, αλλά τεχνικού σχεδιασμού. Η αρχή της ασπίδας δεν προσφέρει καμία άμυνα εναντίον τους.
Ακόμη χειρότερο, ο πρόεδρος Πούτιν ανακοίνωσε επίσης την υλοποίηση ενός όπλου λέιζερ του οποίου τα χαρακτηριστικά κράτησε μυστικά. Φαίνεται ότι είναι σε θέση να παρεμποδίσει ένα μέρος των εκτοξευτών των ΗΠΑ.
Προς το παρόν, τα επιτελεία των χωρών μελών του ΝΑΤΟ δεν πιστεύουν ούτε μια λέξη από αυτούς τους ισχυρισμούς, καθώς αυτά τα όπλα ανήκουν, στα μάτια τους, στο τομέα της επιστημονικής φαντασίας.
Ωστόσο, η ιστορία μας έχει διδάξει ότι η Ρωσία, η χώρα του σκακιού, όχι του πόκερ, ποτέ δεν μπλοφάρει για το οπλοστάσιό της. Διέδωσε συχνά ότι όπλα υπό μελέτη λειτουργούσαν ήδη, αλλά ποτέ δεν ανακοίνωσε επίσημα ότι είναι «έτοιμα για μάχη» όπλα που δεν ήταν ακόμα. Τα περισσότερα από 200 νέα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στη Συρία μας έπεισαν για την τεχνολογική επέλαση των επιστημόνων της.
Η τεράστια πρόοδος της Ρωσίας έχει κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες να χάσουν το προνόμιο του πρώτου χτυπήματος. Από δω και στο εξής, σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου, οι δύο Μεγάλοι θα μπορούν να χτυπηθούν αμοιβαία. Οι ΗΠΑ θα διαθέτουν σημαντικά υψηλότερο αριθμό πυραύλων με πυρηνική κεφαλή και η Ρωσία θα είναι σε θέση να καταρρίψει ένα μεγάλο αριθμό από αυτά. Κάθε ένας έχοντας την ικανότητα να καταστρέφει τον πλανήτη αρκετές φορές, οι δύο βρίσκονται θεωρητικά και πάλι σε ισοπαλία σε αυτόν τον τύπο αντιπαράθεσης.
Από την πλευρά των ΗΠΑ, το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα βρίσκεται σε κατάσταση βλάβης εδώ και περίπου είκοσι χρόνια. Το μεγαλύτερο σχέδιο αεροηλεκτρονικής στην ιστορία, το F-35, έπρεπε να αντικαταστήσει ταυτόχρονα τα F-16, τα F-18 και τα F-22, αλλά η Lockheed Martin δεν είναι σε θέση να αναπτύξει τους ανακοινωθέντες λογισμικούς. Το σημερινό F-35 είναι στην πραγματικότητα εντελώς αδύνατο να ανταποκριθεί στις προδιαγραφές του και η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ σχεδιάζει να επαναλάβει την παραγωγή παλαιών αεροσκαφών.
Βέβαια, ο πρόεδρος Donald Trump και η ομάδα του αποφάσισαν να προσελκύσουν νέους εγκεφάλους στις Ηνωμένες Πολιτείες για να αναζωογονηθεί η παραγωγή όπλων και να αναγκάσουν το στρατιωτικό-βιομηχανικό λόμπι να καλύψει τις ανάγκες του Πενταγώνου, αντί να συνεχίζει να του πουλήσει τα ίδια παλιά σφάγια. Αλλά θα χρειαστούν τουλάχιστον είκοσι χρόνια για να ανακτήσουν τη συσσωρευμένη καθυστέρηση.
Οι τεχνικές πρόοδοι της Ρωσίας δεν διαταράσσουν μόνο την παγκόσμια τάξη με την αποκατάσταση, εκεί που δεν αναμενόταν, ενός διπολικού συστήματος, αλλά υποχρεώνει επίσης όλους τους στρατηγιστές να επανεξετάσουν τον πόλεμο.
Η ιστορία μας έχει διδάξει ότι λίγοι άνδρες πραγματοποιούν άμεσα τις αλλαγές του στρατιωτικού παραδείγματος. Στο δέκατο πέμπτο αιώνα, όταν οι Γάλλοι και οι Βρετανοί στρατοί πολέμησαν στη μάχη του Agincourt, οι Γάλλοι ιππότες μέσα στις πανοπλίες τους είχαν συνθλιβεί από τους Άγγλους πεζούς τοξότες και βαλιστριδοφόρους, παρότι οι τελευταίοι ήταν λιγότεροι στον αριθμό. Και όμως, οι στρατηγοί συνέχισαν να ευνοούν τη μάχη σώμα με σώμα σε σχέση με τη μάχη από απόσταση με βέλη και πυροβολαχές. Για έναν αιώνα ακόμη είδαμε ιππότες με πανοπλίες να εξακολουθήσουν να σφαγιάζονται στα πεδία της μάχης.
Για παράδειγμα, δεν διεξάχθηκε καμία μάχη αρμάτων μάχης μετά την ήττα του προέδρουHussein το 1991 κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Desert Storm. Ωστόσο, σχεδόν όλοι οι στρατοί δεν μπορούσαν να ερμηνεύουν τι είχε συμβεί. Η νίκη το 2006 μικρών ομάδων μαχητών της Αντίστασης της Χεζμπολάχ εναντίον των αρμάτων μάχης Merkava του Ισραήλ έδειξε αδιαμφισβήτητα την ευπάθεια αυτού του τύπου των όπλων. Λίγα είναι τα κράτη που έχουν καταλήξει σε συμπεράσματα, με εξαίρεση την Αυστραλία και τη Συρία, για παράδειγμα. Η ίδια η Ρωσία επιμένει να παράγει τεράστια τροχαία οχυρά που δεν θα αντέξουν στα ίδια τα δικά της καλά διαχειριζόμενα RPG.
Το ρωσικό οπλοστάσιο είναι ανίκητο, σε κάθε περίπτωση αν προσπαθήσει κανείς να το καταπολεμήσει με παλιές μεθόδους. Για παράδειγμα, είναι αδιανόητο να παρεμποδιστούν υπερηχητικά βλήματα. Αλλά ίσως να ελέγχονται πριν φτάσουν σε αυτή τη ταχύτητα. Οι στρατιωτικές έρευνες θα επικεντρωθούν επομένως, προς τον έλεγχο των εντολών και των επικοινωνιών του εχθρού. Ατυχία! Σε αυτόν τον τομέα επίσης, οι Ρώσοι είναι μπροστά.
Τιερί Μεϊσάν
Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά
Πηγή