«ΙΟΝ σημαίνει σοκολάτα, γεύση γλυκιά 87 και πλέον έτη». Η ονομασία της προέρχεται από ένα άνθος, “ίον το εύοσμο”, τον μενεξέ.
Δεν είναι λίγες φορές που απλώνοντας το χέρι μου στο ράφι των καταστημάτων για να επιλέξω ένα προϊόν, εκτός από τη σχέση ποιότητας και τιμής, προσπαθώ να μάθω τι κρύβεται πίσω από αυτό, να γνωρίσω την ιστορία,τη φιλοσοφία και την πραγματική αξία που εσωκλείεται στη συσκευασία.
Αναρωτήθηκα λοιπόν, τί κρύβεται πραγματικά μέσα σε μία σοκολάτα ΙΟΝ;
Tο ξεκίνημα
Η εταιρεία ιδρύεται σε μια περίοδο όπου, η σοκολάτα αποτελεί τη νέα μόδα της εποχής, μια εκλεκτή λιχουδιά της ”καλής” κοινωνίας των Αθηνών, που λίγοι όμως μπορούν να γευτούν.
Βρισκόμαστε το 1930 στο Νέο Φάληρο, όπου μια ομάδα νέων της εποχής, ορισμένοι ιδιαίτερα ευκατάστατοι, φέρουν το όνειρο να γίνουν σοκολατοποιοί σχεδιάζοντας τη δημιουργία ενός εργαστηρίου σοκολάτας. Το εργαστήριο σοκολάτας δεν ευδοκιμεί επιχειρηματικά, μέχρι που ανάμεσα τους ξεχωρίζουν και εμφανίζονται στο προσκήνιο τα αδέλφια Νασιόπουλοι και Κωτσίοπουλοι. Ιδρύουν στον Πειραιά όπου βρίσκεται έως σήμερα, την “ΙΟΝ Α.Ε. Βιομηχανία Κακάο & Σοκολάτας”, με το πρώτο καταστατικό της εταιρείας να δημοσιεύεται στο υπ’ αριθμό 267/23.9.1930 φύλλο της «Εφημερίδας της Κυβερνήσεως».
Πέντε έτη αργότερα, σε συνέχεια της ΙΟΝ Α.Ε., δημιουργείται και η εταιρεία NASKO A.E. με σκοπό την παραγωγή ζαχαρωδών προϊόντων, κυρίως καραμέλας, στην οποία συμμετέχουν οι επιχειρηματίες Νασιόπουλος και Κωτσιόπουλος.
Ο Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, ιδιαίτερα οραματιστής και μια ισχυρή επιχειρηματική προσωπικότητα, ξεχωρίζει και καταφέρνει έπειτα από μερικά χρόνια οι αδελφοί Κωτσιόπουλοι να αποκτήσουν τον έλεγχο της σοκολατοποιίας παραχωρώντας παράλληλα στα αδέλφια Νασιόπουλοι την καραμελοποιία NASKO, που είχε ήδη δημιουργηθεί.
Η οικογένεια Κωτσιόπουλοι αναδεικνύεται ιδιαιτέρως δυναμική και ικανή σε όλες τις κατηγορίες των ζαχαρωδών προϊόντων με αποτέλεσμα να αποκτήσει τελικά και τον έλεγχο της καραμελοποιίας, η οποία και συνενώθηκε με τη σοκολατοποιία. Επιδεικνύοντας από την αρχή, την ίδια προσήλωση και πίστη για την ανάπτυξη της εταιρείας, η ΙΟΝ αποδείχθηκε δυνατή καθώς άντεξε σε περιόδους ιδιαίτερα δύσκολες και δε τη λύγισε ούτε ο πόλεμος.
Αντίθετα, βρήκε το σθένος και το 1947 εισάγει στην ελληνική αγορά το πιο φημισμένο για πολλές μετέπειτα γενιές καταναλωτών προϊόν, τη σοκολάτα γάλακτος με αμύγδαλα, τη γνωστή “ΙΟΝ Αμυγδάλου” με το χαρακτηριστικό κλαδί της ανθισμένης αμυγδαλιάς στη συσκευασία.
Το πέρασμα του χρόνου
Η ΙΟΝ στο πέρασμα του χρόνου αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις και δυσκολίες επιβιώνοντας ακόμη και μέσα στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο όπου και αναδείχθηκε μεταπολεμικά, ως μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες της χώρας. Σταδιακά, η ΙΟΝ επεκτάθηκε στους περισσότερους από τους κλάδους των ζαχαρωδών προϊόντων παράγοντας εκτός από σοκολατοειδή και καραμέλες, γκοφρέτες, τσίκλες, κρουασάν και άλλα. Αποτελούσε ανέκαθεν μια 100% ελληνική βιομηχανία και ανεξάρτητη από πολυεθνικές επιχειρήσεις επενδύοντας στην ποιότητα, την καινοτομία και την ξεχωριστή γεύση των προϊόντων της, καθιστώντας τα παράλληλα και προσιτά στον τελικό καταναλωτή.
Στις αρχές του 1950, εισέρχεται στην εταιρεία ο ανιψιός του ιδρυτή, Ιωάννης Κωτσιόπουλος έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του στα οικονομικά. Στην εταιρεία τον ακολουθεί ο καλός του φίλος και ξάδερφος, Γεώργιος Καρκαζής απόφοιτος οικονομικής σχολής επίσης. Με καταγωγή από την Αρκαδία, αναλαμβάνουν την ευθύνη για την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας, που όπως αποδείχθηκε μετέπειτα στην ιστορία, οι δύο τους δημιούργησαν τη μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία σοκολάτας και καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την πορεία της αγοράς και την ιστορία των γλυκών στην Ελλάδα, κρατώντας πιστά τον όρκο φιλίας και συνεργασίας που είχαν δώσει βασιζόμενοι στην ηθική και την ποιότητα.
Οι επιχειρηματικές τους κινήσεις, η ωριμότητα που επιδεικνύουν, οι καινοτόμες εφαρμογές και οι ορθές τοποθετήσεις στην αγορά θέτουν ισχυρά θεμέλια για γρήγορη ανάπτυξη και επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Το 1956 ιδρύουν την εμπορική εταιρεία Αδελφοί Ι. Κωτσιόπουλοι η οποία αναλαμβάνει την αποκλειστική διάθεση των προϊόντων της ΙΟΝ καθώς και των προϊόντων της ΝΑΣΚΟ, δημιουργώντας ένα καλά οργανωμένο δίκτυο στην Ελλάδα. Παράλληλα, προβαίνουν στην ενίσχυση του εταιρικού σχήματος με εξαγορές και απορροφήσεις εταιρειών ζαχαρωτών και σοκολατοειδών, ενώ παράλληλα η ΙΟΝ καινοτομεί και παρουσιάζει στην αγορά ιδιαίτερες γεύσεις και προϊόντα όπως η σοκοφρέτα, η περίφημη Noisetta και μετέπειτα τις σοκολάτες Break, Derby και άλλα πολλά.
Το πέρασμα του χρόνου
Η ΙΟΝ στο πέρασμα του χρόνου αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις και δυσκολίες επιβιώνοντας ακόμη και μέσα στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο όπου και αναδείχθηκε μεταπολεμικά, ως μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες της χώρας. Σταδιακά, η ΙΟΝ επεκτάθηκε στους περισσότερους από τους κλάδους των ζαχαρωδών προϊόντων παράγοντας εκτός από σοκολατοειδή και καραμέλες, γκοφρέτες, τσίκλες, κρουασάν και άλλα. Αποτελούσε ανέκαθεν μια 100% ελληνική βιομηχανία και ανεξάρτητη από πολυεθνικές επιχειρήσεις επενδύοντας στην ποιότητα, την καινοτομία και την ξεχωριστή γεύση των προϊόντων της, καθιστώντας τα παράλληλα και προσιτά στον τελικό καταναλωτή.
Στις αρχές του 1950, εισέρχεται στην εταιρεία ο ανιψιός του ιδρυτή, Ιωάννης Κωτσιόπουλος έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του στα οικονομικά. Στην εταιρεία τον ακολουθεί ο καλός του φίλος και ξάδερφος, Γεώργιος Καρκαζής απόφοιτος οικονομικής σχολής επίσης. Με καταγωγή από την Αρκαδία, αναλαμβάνουν την ευθύνη για την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας, που όπως αποδείχθηκε μετέπειτα στην ιστορία, οι δύο τους δημιούργησαν τη μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία σοκολάτας και καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την πορεία της αγοράς και την ιστορία των γλυκών στην Ελλάδα, κρατώντας πιστά τον όρκο φιλίας και συνεργασίας που είχαν δώσει βασιζόμενοι στην ηθική και την ποιότητα.
Οι επιχειρηματικές τους κινήσεις, η ωριμότητα που επιδεικνύουν, οι καινοτόμες εφαρμογές και οι ορθές τοποθετήσεις στην αγορά θέτουν ισχυρά θεμέλια για γρήγορη ανάπτυξη και επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Το 1956 ιδρύουν την εμπορική εταιρεία Αδελφοί Ι. Κωτσιόπουλοι η οποία αναλαμβάνει την αποκλειστική διάθεση των προϊόντων της ΙΟΝ καθώς και των προϊόντων της ΝΑΣΚΟ, δημιουργώντας ένα καλά οργανωμένο δίκτυο στην Ελλάδα. Παράλληλα, προβαίνουν στην ενίσχυση του εταιρικού σχήματος με εξαγορές και απορροφήσεις εταιρειών ζαχαρωτών και σοκολατοειδών, ενώ παράλληλα η ΙΟΝ καινοτομεί και παρουσιάζει στην αγορά ιδιαίτερες γεύσεις και προϊόντα όπως η σοκοφρέτα, η περίφημη Noisetta και μετέπειτα τις σοκολάτες Break, Derby και άλλα πολλά.
Η ΙΟΝ είναι από τις πρώτες επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ήδη από το 1960 και μετέπειτα τη δύναμη και επιρροή της διαφήμισης και του μάρκετινγκ, γεγονός στο οποίο οι επιχειρηματίες έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή των νέων μεθόδων προβολής και προώθησης της εποχής. Απασχολώντας τα τότε διαθέσιμα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας όπως το ραδιόφωνο και την τηλεόραση δημιούργησαν διαφημίσεις και σποτ τα οποία εκτός από τη μεγάλη επιτυχία που είχαν στην αγορά εξυπηρετώντας τον εμπορικό σκοπό τους, αγαπήθηκαν από τον Έλληνα καταναλωτή μαζί με τα προϊόντα και μένουν αξέχαστα έως και σήμερα.
Σημεία σταθμοί
Η επένδυση κατά τη δεκαετία του 1970 στην Άρτα ήταν ένας μεγάλος σταθμός στην ιστορία της επιχείρησης καθώς η ΙΟΝ ΑΕ με τη δημιουργία γραμμής παραγωγής γκοφρέτας μπόρεσε να διευρύνει τις δραστηριότητές της και να προσφέρει στον Έλληνα καταναλωτή μια μεγάλη ποικιλία νέων προϊόντων ενισχύοντας τα μεγέθη της.
Ανέπτυξε ιδιαιτέρως δημοφιλή προϊόντα με τα σήματα «Break», «Derby», «ION sweets» και άλλα. Η σειρά Break από το 1986 αποτελεί μια ακόμα καινοτομία στην ελληνική αγορά ως η πρώτη τετράγωνη σοκολάτα ελληνικής παραγωγής σε συσκευασία με εύκολο άνοιγμα καθώς και μια πλούσια γκάμα νέων γεύσεων. Ακολουθεί η απόκτηση της εταιρείας ΙΝΤΕΡΙΑ Α.Ε. που παράγει το προϊόν με το εμπορικό σήμα Nucrema κάνοντας δυναμική είσοδο στην αγοράς της σοκοπάστας, η δημιουργία της Interion και ακολούθησε το 1999 η απόκτηση της σοκαλατοποιίας Mabel.
Σημεία σταθμοί
Η επένδυση κατά τη δεκαετία του 1970 στην Άρτα ήταν ένας μεγάλος σταθμός στην ιστορία της επιχείρησης καθώς η ΙΟΝ ΑΕ με τη δημιουργία γραμμής παραγωγής γκοφρέτας μπόρεσε να διευρύνει τις δραστηριότητές της και να προσφέρει στον Έλληνα καταναλωτή μια μεγάλη ποικιλία νέων προϊόντων ενισχύοντας τα μεγέθη της.
Ανέπτυξε ιδιαιτέρως δημοφιλή προϊόντα με τα σήματα «Break», «Derby», «ION sweets» και άλλα. Η σειρά Break από το 1986 αποτελεί μια ακόμα καινοτομία στην ελληνική αγορά ως η πρώτη τετράγωνη σοκολάτα ελληνικής παραγωγής σε συσκευασία με εύκολο άνοιγμα καθώς και μια πλούσια γκάμα νέων γεύσεων. Ακολουθεί η απόκτηση της εταιρείας ΙΝΤΕΡΙΑ Α.Ε. που παράγει το προϊόν με το εμπορικό σήμα Nucrema κάνοντας δυναμική είσοδο στην αγοράς της σοκοπάστας, η δημιουργία της Interion και ακολούθησε το 1999 η απόκτηση της σοκαλατοποιίας Mabel.
Από το 2005 και έπειτα, η ΙΟΝ παρουσιάζει μια νέα σειρά σοκολάτας γάλακτος με διάφορες γεύσεις που γίνονται αμέσως ιδιαίτερα αγαπητές από το νεανικότερο κοινό. Η ΙΟΝ Join φέρνει έναν αέρα ανανέωσης και φρεσκάδας από τη νέα συσκευασία της αλλά και από τις πολύ πετυχημένες γεύσεις της. Η ΙΟΝ παραμένει μια αμιγώς Ελληνική σοκολατοποιία σε ηγετική θέση επί σειρά δεκαετιών, διατηρώντας αναλλοίωτη τη γεύση και την ποιότητα των προϊόντων της.
Οι πεισματάρηδες Αρκάδες
Στην πολυετή τους επιχειρηματική κοινή πορεία, η μεγάλη επιτυχία που σημείωνε η ΙΟΝ Α.Ε. αποτελώντας μία από τις πιο σημαντικές ελληνικές βιομηχανίες στην Ελλάδα δεν άργησε να προσελκύσει πολλές φορές μάλιστα, το ενδιαφέρον και ξένων πολυεθνικών εταιρειών που επιδίωξαν χωρίς επιτυχία, την εξαγορά της.
Αν κάτι χαρακτήριζε τον Ιωάννη Κωτσιόπουλο και τον Γεώργιο Καρκαζή, ήταν η επιμονή και το πείσμα τους. Πείσμα, που δεν κατάφερε να καμφθεί ακόμη και όταν το 1988 το 24,5% των μετοχών της ΙΟΝ Α.Ε. εξαγοράστηκε αιφνιδίως καθώς διατέθηκε από μέλη του οικογενειακού κύκλου των μετόχων, στην πολυεθνική διεθνή σοκολατοποιία Kraft Jacobs Sushard (KJS), νυν Mondelez International, η οποία κατέχει σήμερα τη σοκολατοποιΐα Παυλίδη.
Η αντίδραση του Κωτσίοπουλου ήταν άμεση, επένδυσε με παραπάνω με πίστη και αφοσίωση στο εγχείρημά του μένοντας σταθερός σε απόψεις που εξέφραζε λέγοντας ότι “οι κόποι μιας ζωής δεν εξαγοράζονται με κανένα τίμημα”, ενώ παρότρυνε τους εκπροσώπους των πολυεθνικών εταιριών που κατά καιρούς τον προσέγγιζαν να μεταφέρουν το εξής μύνημα ότι “η ΙΟΝ δεν πωλείται, πόσα θέλετε να σας εξαγοράσουμε εμείς;”. Η ΙΟΝ προσέλκυσε και άλλους εταιρικούς «μνηστήρες» όπως τη Nestle, Vivartia και RJR Nabisco που κατά καιρούς υπέβαλλαν προσφορές εξαγοράς προς την ελληνική σοκολατοβιομηχανία.
Οι ιδιοκτήτες της ΙΟΝ ξεπέρασαν μεθοδικά τις δυσκολίες και όλες τις επιθετικές κινήσεις εξαγοράς ενάντια στις πολυεθνικές εταιρείες. Οι δυο τους χαρακτηρίστηκαν ως ”αγύριστα κεφάλια” και ειπώθηκε στην αγορά ότι οι διεθνείς κολοσσοί αργά ή γρήγορα, θα τους εξαγόραζαν. Οι Αρκάδες επιχειρηματίες παρέμειναν ακλόνητοι με νέες επιτυχίες για τη βιομηχανία. Η ΙΟΝ διατήρησε τα μεγέθη της στην αγορά και πέτυχε το 1996 να αποκτήσει ξανά το μειοψηφικό πακέτο από την Kraft Jacob Sushard και να θέσει τέλος στα σενάρια περί εξαγοράς.
Ως επιχειρηματίες, αποτελούσαν την παλιά κοπή επενδυτών που στάθμιζαν υψηλά την ηθική και τις δυνάμεις τους καθώς λειτουργούσαν με τα δικά τους κεφάλαια καθότι δεν εισήλθαν ούτε στο χρηματιστήριο αξιών κάτι που κάνει ακόμη πιο σημαντικές τις επιτυχίες τους ειδικότερα όταν το 1996 απόκτησαν το 100% των μετοχών στα χέρια τους. Παράλληλα, η ΙΟΝ συνεργάστηκε με άλλες ελληνικές επιχειρήσεις. Όταν αποφάσισε να εισέλθει στην αγορά του παγωτού, συνεργάστηκε στην αρχή με τη Δέλτα και κατόπιν με την Κρι-Κρι.
Οι Κωτσιόπουλος και Καρκαζής, υπήρξαν διορατικοί και ακούραστοι μέχρι τέλους. Οι δύο επιχειρηματίες, φίλοι, συνεργάτες και συγγενείς έφυγαν πλήρης ημερών με έναν χρόνο διαφορά αφήνοντας πίσω τους την πρώτη τους αγάπη και παντοτινή.
Χαρακτηρίστηκαν ως επιχειρηματίες μιας άλλης κουλτούρας και φιλοσοφίας, με πολύ έντονη επιχειρηματική προσωπικότητα, ιδιαίτερα δραστήριοι μέχρι την τελευταία στιγμή, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και με έντονη εταιρική κοινωνική ευθύνη, ενώ για την επιτυχία τους άφηναν τα προϊόντα και τους άλλους να μιλάνε.
Οι πεισματάρηδες Αρκάδες
Στην πολυετή τους επιχειρηματική κοινή πορεία, η μεγάλη επιτυχία που σημείωνε η ΙΟΝ Α.Ε. αποτελώντας μία από τις πιο σημαντικές ελληνικές βιομηχανίες στην Ελλάδα δεν άργησε να προσελκύσει πολλές φορές μάλιστα, το ενδιαφέρον και ξένων πολυεθνικών εταιρειών που επιδίωξαν χωρίς επιτυχία, την εξαγορά της.
Αν κάτι χαρακτήριζε τον Ιωάννη Κωτσιόπουλο και τον Γεώργιο Καρκαζή, ήταν η επιμονή και το πείσμα τους. Πείσμα, που δεν κατάφερε να καμφθεί ακόμη και όταν το 1988 το 24,5% των μετοχών της ΙΟΝ Α.Ε. εξαγοράστηκε αιφνιδίως καθώς διατέθηκε από μέλη του οικογενειακού κύκλου των μετόχων, στην πολυεθνική διεθνή σοκολατοποιία Kraft Jacobs Sushard (KJS), νυν Mondelez International, η οποία κατέχει σήμερα τη σοκολατοποιΐα Παυλίδη.
Η αντίδραση του Κωτσίοπουλου ήταν άμεση, επένδυσε με παραπάνω με πίστη και αφοσίωση στο εγχείρημά του μένοντας σταθερός σε απόψεις που εξέφραζε λέγοντας ότι “οι κόποι μιας ζωής δεν εξαγοράζονται με κανένα τίμημα”, ενώ παρότρυνε τους εκπροσώπους των πολυεθνικών εταιριών που κατά καιρούς τον προσέγγιζαν να μεταφέρουν το εξής μύνημα ότι “η ΙΟΝ δεν πωλείται, πόσα θέλετε να σας εξαγοράσουμε εμείς;”. Η ΙΟΝ προσέλκυσε και άλλους εταιρικούς «μνηστήρες» όπως τη Nestle, Vivartia και RJR Nabisco που κατά καιρούς υπέβαλλαν προσφορές εξαγοράς προς την ελληνική σοκολατοβιομηχανία.
Οι ιδιοκτήτες της ΙΟΝ ξεπέρασαν μεθοδικά τις δυσκολίες και όλες τις επιθετικές κινήσεις εξαγοράς ενάντια στις πολυεθνικές εταιρείες. Οι δυο τους χαρακτηρίστηκαν ως ”αγύριστα κεφάλια” και ειπώθηκε στην αγορά ότι οι διεθνείς κολοσσοί αργά ή γρήγορα, θα τους εξαγόραζαν. Οι Αρκάδες επιχειρηματίες παρέμειναν ακλόνητοι με νέες επιτυχίες για τη βιομηχανία. Η ΙΟΝ διατήρησε τα μεγέθη της στην αγορά και πέτυχε το 1996 να αποκτήσει ξανά το μειοψηφικό πακέτο από την Kraft Jacob Sushard και να θέσει τέλος στα σενάρια περί εξαγοράς.
Ως επιχειρηματίες, αποτελούσαν την παλιά κοπή επενδυτών που στάθμιζαν υψηλά την ηθική και τις δυνάμεις τους καθώς λειτουργούσαν με τα δικά τους κεφάλαια καθότι δεν εισήλθαν ούτε στο χρηματιστήριο αξιών κάτι που κάνει ακόμη πιο σημαντικές τις επιτυχίες τους ειδικότερα όταν το 1996 απόκτησαν το 100% των μετοχών στα χέρια τους. Παράλληλα, η ΙΟΝ συνεργάστηκε με άλλες ελληνικές επιχειρήσεις. Όταν αποφάσισε να εισέλθει στην αγορά του παγωτού, συνεργάστηκε στην αρχή με τη Δέλτα και κατόπιν με την Κρι-Κρι.
Οι Κωτσιόπουλος και Καρκαζής, υπήρξαν διορατικοί και ακούραστοι μέχρι τέλους. Οι δύο επιχειρηματίες, φίλοι, συνεργάτες και συγγενείς έφυγαν πλήρης ημερών με έναν χρόνο διαφορά αφήνοντας πίσω τους την πρώτη τους αγάπη και παντοτινή.
Χαρακτηρίστηκαν ως επιχειρηματίες μιας άλλης κουλτούρας και φιλοσοφίας, με πολύ έντονη επιχειρηματική προσωπικότητα, ιδιαίτερα δραστήριοι μέχρι την τελευταία στιγμή, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και με έντονη εταιρική κοινωνική ευθύνη, ενώ για την επιτυχία τους άφηναν τα προϊόντα και τους άλλους να μιλάνε.
Έφυγαν το Νοέμβριο του 2015 και 2016 αντίστοιχα, αφήνοντας παρακαταθήκη την πιο γλυκιά ιστορία της Ελλάδας μέχρι σήμερα, τη σοκολατοβιομηχανία ΙΟΝ έχοντας η εταιρεία συμπληρώσει τα 85 έτη λειτουργίας.
Η ΙΟΝ σήμερα
Πρόεδρος της εταιρείας και εκτελεστική σύμβουλος του ομίλου ΙΟΝ έχει αναλάβει η ανιψιά του εκλιπόντος, κα Τίνα Κωτσιοπούλου. Η ΙΟΝ σήμερα διαθέτει τρεις σύγχρονες μονάδες παραγωγής (Ν. Φάληρο, Άρτα και Μαρκόπουλο Αττικής) στην Ελλάδα και μία στη Βουλγαρία με υψηλή παραγωγική δυνατότητα, εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και ανάπτυξης νέων προϊόντων. Κατατάσσεται μεταξύ των 60 μεγαλύτερων βιομηχανιών στην Ελλάδα και είναι εξ’ ολοκλήρου ελληνικών συμφερόντων.
Η Εταιρεία ΙΟΝ εφαρμόζει συστήματα ποιότητας σε όλα τα στάδια παραγωγικής διαδικασίας για την ορθή εφαρμογή τους, από Διεθνείς Φορείς Πιστοποίησης. Συγκεκριμένα: ISO 22000:2005. ISO 9001:2008. ISO 14001:2004.
Η ΙΟΝ σήμερα
Πρόεδρος της εταιρείας και εκτελεστική σύμβουλος του ομίλου ΙΟΝ έχει αναλάβει η ανιψιά του εκλιπόντος, κα Τίνα Κωτσιοπούλου. Η ΙΟΝ σήμερα διαθέτει τρεις σύγχρονες μονάδες παραγωγής (Ν. Φάληρο, Άρτα και Μαρκόπουλο Αττικής) στην Ελλάδα και μία στη Βουλγαρία με υψηλή παραγωγική δυνατότητα, εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και ανάπτυξης νέων προϊόντων. Κατατάσσεται μεταξύ των 60 μεγαλύτερων βιομηχανιών στην Ελλάδα και είναι εξ’ ολοκλήρου ελληνικών συμφερόντων.
Η Εταιρεία ΙΟΝ εφαρμόζει συστήματα ποιότητας σε όλα τα στάδια παραγωγικής διαδικασίας για την ορθή εφαρμογή τους, από Διεθνείς Φορείς Πιστοποίησης. Συγκεκριμένα: ISO 22000:2005. ISO 9001:2008. ISO 14001:2004.
Η ΙΟΝ Α.Ε. είναι η μόνη εταιρεία στην Ελλάδα που έχει ολοκληρωμένη καθετοποιημένη διαδικασία παραγωγής σοκολάτας και κακάο, από τον καρπό του κακάο έως το τελικό προϊόν.
Εισάγει, κατόπιν αυστηρής διαδικασίας επιλογής, καρπούς υψηλής ποιότητας από τις διάφορες χώρες παραγωγής κακάο, τους αναμειγνύει, ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο μίγμα για κάθε κατηγορία προϊόντων, τους καβουρντίζει και τους αλέθει παράγοντας την μάζα κακάο και στη συνέχεια ολοκληρώνει την παραγωγή σοκολάτας και κακάο σε σκόνη. Το σύνολο των εισαγωγών καρπών κακάο στην Ελλάδα πραγματοποιείται αποκλειστικά από την ΙΟΝ Α.Ε. Με τον τρόπο αυτό η εταιρεία είναι σε θέση να ελέγχει πλήρως την ποιότητα και την ιδιαίτερη γεύση των προϊόντων της.
Η εξαγωγική της δραστηριότητα αναπτύχθηκε σταδιακά με στόχο κυρίως τις χώρες της Αμερικής, της Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης, του Αραβικού Κόσμου, της Ιαπωνίας, της Κίνας και της Αυστραλίας.
Η ΙΟΝ είναι επικεντρωμένη, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της, υιοθετώντας μια οικονομική διαχείριση «στο πνεύμα του περιορισμού και της λιτότητας». Δραστηριοποιείται σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον με τους κύριους παίκτες της αγοράς να ανήκουν σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και έχοντας παράλληλα να αντιμετωπίσει το γενικότερο δύσκολο οικονομικά επιχειρηματικό περιβάλλον.
Συνεχίζει να επενδύει με βάσει ένα στρατηγικό σχέδιο εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης, μια προσπάθεια που αποβλέπει στην ενίσχυση της θέσης και της ανταγωνιστικής παρουσίας στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο της αγοράς. Ο στόχος συνεχίζει να υφίσταται ως προς την τήρηση των αυστηρότερων ποιοτικών προδιαγραφών, τη συστηματική και αυτοματοποιημένη διαδικασία ποιοτικού ελέγχου σε όλα τα στάδια παραγωγής με σκοπό τη βελτίωση των προϊόντων και τη δημιουργία νέων σύμφωνα με τις τάσεις και τις ανάγκες της αγοράς και των καταναλωτικών προτύπων βελτιώνοντας την ανταγωνιστική θέση της επιχείρησης ανάμεσα στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά.
Παράλληλα, τα δύο τελευταία έτη η ΙΟΝ έχει λανσάρει στην αγορά νέα προϊόντα με ιδιαίτερες γευστικές επιλογές όπως η σοκολάτα Break και Join σε ποικιλία νέων γεύσεων με την είσοδό τους στην αγορά να έχει θετική αποδοχή και ανοδική πορεία πωλήσεων. Προέβη στην ανανέωση πολλών προϊόντων και συσκευασιών τόσο στη λιανική όσο και στη χονδρική πώληση αναβαθμίζοντας την εικόνα και καθιστώντας τα περισσότερο ελκυστικά και λειτουργικά.
Επίσης, θέτει ως προτεραιότητα την υψηλή ειδίκευση των στελεχών και του προσωπικού και ως εκ τούτου πραγματοποιεί καθόλη τη διάρκεια εκπαιδευτικά ταξίδια και ενδοεπιχειρησιακά σεμινάρια σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας, πωλήσεων και οργάνωσης, ορθών πρακτικών σε νέες τεχνολογίες και λειτουργικών συστημάτων μηχανοργάνωσης και παραγωγής.
Σε υψηλή προτεραιότητα βρίσκεται το τμήμα RnD της εταιρείας με συνεχή μελέτη και δοκιμή σε ένα ευρύ φάσμα πρώτων υλών και προϊόντων, εφαρμόζοντας νέα πρότυπα και σχεδιάζοντας νέα προϊόντα όπως για παράδειγμα τη σοκοφρέτα χωρίς γλουτένη. Η εξωστρέφεια του ομίλου ολοκληρώνεται με μια δυναμική προβολή της επιχείρησης και των προϊόντων μέσω του ψηφιακού κόσμου, συμμετέχοντας παράλληλα σε εκθέσεις του εξωτερικού.
Εισάγει, κατόπιν αυστηρής διαδικασίας επιλογής, καρπούς υψηλής ποιότητας από τις διάφορες χώρες παραγωγής κακάο, τους αναμειγνύει, ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο μίγμα για κάθε κατηγορία προϊόντων, τους καβουρντίζει και τους αλέθει παράγοντας την μάζα κακάο και στη συνέχεια ολοκληρώνει την παραγωγή σοκολάτας και κακάο σε σκόνη. Το σύνολο των εισαγωγών καρπών κακάο στην Ελλάδα πραγματοποιείται αποκλειστικά από την ΙΟΝ Α.Ε. Με τον τρόπο αυτό η εταιρεία είναι σε θέση να ελέγχει πλήρως την ποιότητα και την ιδιαίτερη γεύση των προϊόντων της.
Η εξαγωγική της δραστηριότητα αναπτύχθηκε σταδιακά με στόχο κυρίως τις χώρες της Αμερικής, της Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης, του Αραβικού Κόσμου, της Ιαπωνίας, της Κίνας και της Αυστραλίας.
Η ΙΟΝ είναι επικεντρωμένη, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της, υιοθετώντας μια οικονομική διαχείριση «στο πνεύμα του περιορισμού και της λιτότητας». Δραστηριοποιείται σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον με τους κύριους παίκτες της αγοράς να ανήκουν σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες και έχοντας παράλληλα να αντιμετωπίσει το γενικότερο δύσκολο οικονομικά επιχειρηματικό περιβάλλον.
Συνεχίζει να επενδύει με βάσει ένα στρατηγικό σχέδιο εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης, μια προσπάθεια που αποβλέπει στην ενίσχυση της θέσης και της ανταγωνιστικής παρουσίας στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό χώρο της αγοράς. Ο στόχος συνεχίζει να υφίσταται ως προς την τήρηση των αυστηρότερων ποιοτικών προδιαγραφών, τη συστηματική και αυτοματοποιημένη διαδικασία ποιοτικού ελέγχου σε όλα τα στάδια παραγωγής με σκοπό τη βελτίωση των προϊόντων και τη δημιουργία νέων σύμφωνα με τις τάσεις και τις ανάγκες της αγοράς και των καταναλωτικών προτύπων βελτιώνοντας την ανταγωνιστική θέση της επιχείρησης ανάμεσα στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά.
Παράλληλα, τα δύο τελευταία έτη η ΙΟΝ έχει λανσάρει στην αγορά νέα προϊόντα με ιδιαίτερες γευστικές επιλογές όπως η σοκολάτα Break και Join σε ποικιλία νέων γεύσεων με την είσοδό τους στην αγορά να έχει θετική αποδοχή και ανοδική πορεία πωλήσεων. Προέβη στην ανανέωση πολλών προϊόντων και συσκευασιών τόσο στη λιανική όσο και στη χονδρική πώληση αναβαθμίζοντας την εικόνα και καθιστώντας τα περισσότερο ελκυστικά και λειτουργικά.
Επίσης, θέτει ως προτεραιότητα την υψηλή ειδίκευση των στελεχών και του προσωπικού και ως εκ τούτου πραγματοποιεί καθόλη τη διάρκεια εκπαιδευτικά ταξίδια και ενδοεπιχειρησιακά σεμινάρια σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας, πωλήσεων και οργάνωσης, ορθών πρακτικών σε νέες τεχνολογίες και λειτουργικών συστημάτων μηχανοργάνωσης και παραγωγής.
Σε υψηλή προτεραιότητα βρίσκεται το τμήμα RnD της εταιρείας με συνεχή μελέτη και δοκιμή σε ένα ευρύ φάσμα πρώτων υλών και προϊόντων, εφαρμόζοντας νέα πρότυπα και σχεδιάζοντας νέα προϊόντα όπως για παράδειγμα τη σοκοφρέτα χωρίς γλουτένη. Η εξωστρέφεια του ομίλου ολοκληρώνεται με μια δυναμική προβολή της επιχείρησης και των προϊόντων μέσω του ψηφιακού κόσμου, συμμετέχοντας παράλληλα σε εκθέσεις του εξωτερικού.
Τέλος, εκφράζει τις ευχαριστίες στο καταναλωτικό κοινό για την προτίμηση και στο απασχολούμενο προσωπικό για την πολύτιμη συμβολή του και την επίτευξη των στόχων της επιχείρησης με την τρέχουσα χρονιά να δίνεται προτεραιότητα στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας για τη συνολική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Τα οικονομικά μεγέθη
Η ΙΟΝ έχει πραγματοποιήσει κατά την τελευταία τριετία επενδύσεις ύψους 13 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ κατά την τρέχουσα χρήση ο εκσυγχρονισμός της βιομηχανίας θα συνεχιστεί με την εφαρμογή νέων προτύπων οργάνωσης και παραγωγής.
Οι υψηλότερες πωλήσεις και η διεύρυνση των κερδών προσδίδει αισιοδοξία για το μέλλον στην εταιρεία. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών κατά τη χρήση 2016 ανήλθε σε €112,59 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένος κατά 3,8%, ήτοι 4,12 εκατ. ευρώ σε αξία συγκριτικά με τις πωλήσεις της προηγούμενης περιόδου, συνεχίζοντας την αυξητική τάση των τελευταίων ετών.
Επιπρόσθετα, τα μικτά κέρδη εκμετάλλευσης του ομίλου, ανήλθαν στο ποσό των 41,55 εκατ. ευρώ ενισχυμένα κατά 7,9% συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο. Το μικτό περιθώριο κέρδους βελτιώθηκε μέσα από την ορθή τιμολογιακή πολιτική, την αύξηση των όγκων πωλήσεων και την αποτελεσματική αξιοποίηση των τιμών κόστους των πρώτων υλών, βελτιώνοντας την παραγωγική διαδικασία και επιτυγχάνοντας τελικώς αύξηση του μικτού περιθωρίου κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα, στο 36,8%.
Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν το 2016 σε 15,16 εκατ. ευρώ, από 11,88 εκατ. ευρώ το 2015, αυξημένα κατά 27,6%, 3,28 εκατ. Ευρώ σε αξία.
Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 6,50 εκατ. ευρώ το 2016 έναντι αντίστοιχων κερδών 2,76 εκατ. ευρώ το 2015, αυξημένα κατά 135,8% σε ποσοστό και 3,745 εκατ. ευρώ σε αξία. Ο όμιλος ΙΟΝ το 2016 απασχόλησε κατά μέσον όρο 937 εργαζόμενους.
Ως προς το επίπεδο των πωλήσεων στην εσωτερική αγορά παρόλο που η οικονομία της χώρας βιώνει αρνητικές εξελίξεις τα τελευταία έτη με συνεχή επιδείνωση του επιχειρηματικού και του καταναλωτικού κλίματος η εταιρεία κατάφερε να αυξήσει τις πωλήσεις στο εσωτερικό κατά 0,28% σε όγκους και 3,40% σε αξία. Στην εξωτερική αγορά αντίστοιχα οι εξαγωγές παρουσίασαν μείωση σε όγκους κατά 9,31% αλλά αύξηση σε αξίες κατά 4,91% προσαρμόζοντας πιθανότητα την εμπορική και τιμολογιακή πολιτική αλλά και ενισχύοντας το εύρος των προϊόντων με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Το 39% των εξαγωγών πραγματοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ η μεγαλύτερη κίνηση εξαγωγών προς τρίτες χώρες αποτελούν προς Λίβανο, τις Η.Π.Α και την Αίγυπτο.
Τα δανειακά κεφάλαια αυξήθηκαν κατά 1,1% και ανήλθαν σε 56,16 εκατ. ευρώ με το 86,5% αυτών να καθίστανται μακροπρόθεσμης διάρκειας και τα υπόλοιπα βραχυπρόθεσμα, ακολουθώντας την αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού που πραγματοποίησε η εταιρεία το 2015.
Τα οικονομικά μεγέθη
Η ΙΟΝ έχει πραγματοποιήσει κατά την τελευταία τριετία επενδύσεις ύψους 13 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ κατά την τρέχουσα χρήση ο εκσυγχρονισμός της βιομηχανίας θα συνεχιστεί με την εφαρμογή νέων προτύπων οργάνωσης και παραγωγής.
Οι υψηλότερες πωλήσεις και η διεύρυνση των κερδών προσδίδει αισιοδοξία για το μέλλον στην εταιρεία. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών κατά τη χρήση 2016 ανήλθε σε €112,59 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένος κατά 3,8%, ήτοι 4,12 εκατ. ευρώ σε αξία συγκριτικά με τις πωλήσεις της προηγούμενης περιόδου, συνεχίζοντας την αυξητική τάση των τελευταίων ετών.
Επιπρόσθετα, τα μικτά κέρδη εκμετάλλευσης του ομίλου, ανήλθαν στο ποσό των 41,55 εκατ. ευρώ ενισχυμένα κατά 7,9% συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο. Το μικτό περιθώριο κέρδους βελτιώθηκε μέσα από την ορθή τιμολογιακή πολιτική, την αύξηση των όγκων πωλήσεων και την αποτελεσματική αξιοποίηση των τιμών κόστους των πρώτων υλών, βελτιώνοντας την παραγωγική διαδικασία και επιτυγχάνοντας τελικώς αύξηση του μικτού περιθωρίου κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα, στο 36,8%.
Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν το 2016 σε 15,16 εκατ. ευρώ, από 11,88 εκατ. ευρώ το 2015, αυξημένα κατά 27,6%, 3,28 εκατ. Ευρώ σε αξία.
Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 6,50 εκατ. ευρώ το 2016 έναντι αντίστοιχων κερδών 2,76 εκατ. ευρώ το 2015, αυξημένα κατά 135,8% σε ποσοστό και 3,745 εκατ. ευρώ σε αξία. Ο όμιλος ΙΟΝ το 2016 απασχόλησε κατά μέσον όρο 937 εργαζόμενους.
Ως προς το επίπεδο των πωλήσεων στην εσωτερική αγορά παρόλο που η οικονομία της χώρας βιώνει αρνητικές εξελίξεις τα τελευταία έτη με συνεχή επιδείνωση του επιχειρηματικού και του καταναλωτικού κλίματος η εταιρεία κατάφερε να αυξήσει τις πωλήσεις στο εσωτερικό κατά 0,28% σε όγκους και 3,40% σε αξία. Στην εξωτερική αγορά αντίστοιχα οι εξαγωγές παρουσίασαν μείωση σε όγκους κατά 9,31% αλλά αύξηση σε αξίες κατά 4,91% προσαρμόζοντας πιθανότητα την εμπορική και τιμολογιακή πολιτική αλλά και ενισχύοντας το εύρος των προϊόντων με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Το 39% των εξαγωγών πραγματοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ η μεγαλύτερη κίνηση εξαγωγών προς τρίτες χώρες αποτελούν προς Λίβανο, τις Η.Π.Α και την Αίγυπτο.
Τα δανειακά κεφάλαια αυξήθηκαν κατά 1,1% και ανήλθαν σε 56,16 εκατ. ευρώ με το 86,5% αυτών να καθίστανται μακροπρόθεσμης διάρκειας και τα υπόλοιπα βραχυπρόθεσμα, ακολουθώντας την αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού που πραγματοποίησε η εταιρεία το 2015.
Κοιτώντας μπροστά
Η ΙΟΝ Α.Ε. αποτέλεσε από νωρίς μια εταιρεία πρότυπο, έχοντας καταγράψει μια εξαιρετικά επιτυχημένη πορεία στο εγχώριο επιχειρηματικό βιομηχανικό περιβάλλον, σημειώνοντας επί σειρά δεκαετιών επιτυχίες και μία διαρκώς ανοδική πορεία.
Οι ιδρυτές της επιχείρησης, σίγουρα επέλεξαν έναν περισσότερο ρομαντικό και δύσκολο δρόμο σταθμίζοντας υψηλά το ήθος, την ποιότητα αλλά και την ελληνικότητα των προϊόντων τους προσφέροντας στους καταναλωτές τίμιες τιμές και καταβάλλοντας τα μέγιστα στο απασχολούμενο προσωπικό της εταιρείας. Με χαμηλό προφίλ μακριά από τη δημοσιότητα, επιδεικνύοντας εργατικότητα, επιμονή και πείσμα δεν αναζήτησαν τον γρήγορο και εύκολο πλουτισμό αλλά την ικανοποίηση της δημιουργίας και της ανάπτυξης.
Πολλές από τις έννοιες που έχουμε συνηθίσει να ακούμε και να χρησιμοποιούμε τον τελευταίο καιρό και κυρίως στην αγγλική γλώσσα όπως startup, entrepreneurship, leadership, innovation, pivot, corporate culture καθώς και τα επιβεβλημένα χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας όπως όραμα, πάθος, εργατικότητα κλπ, βρίσκονται αποτυπωμένα σε αυτό το επιτυχημένο επιχειρηματικό παράδειγμα αλλά και στις ακέραιες προσωπικότητες των ιδρυτών της ΙΟΝ.
Το εγχώριο επιχειρηματικό οικονομικό περιβάλλον συνεχώς διεθνοποιείται και καθίσταται ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό, αλλά και ολιγοπωλιακό με τα τελευταία έτη πολλές ελληνικές βιομηχανίες να έχουν εξαγοραστεί από πολυεθνικούς κολοσσούς αλλάζοντας τα μεγέθη και τις ισορροπίες.
Προσωπικά, ως καταναλωτής που προτιμώ τα εγχώρια ποιοτικά προϊόντα, έμαθα αρκετά σήμερα και εύχομαι στη νέα γενιά Κωτσιόπουλου, υιοθετώντας τις αξίες και το όραμα των ιδρυτών να διαφυλάξουν την εταιρεία, να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις και τις δυσκολίες χαρίζοντας στην ΙΟΝ νέες επιτυχίες, μέσα από τη γλυκιά συνταγή της επιτυχίας των προκατόχων της.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Συντάκτης: Νίκος Κουτσούδης, B.Sc. in Economics, Dip. in Management Accounting and Costing
https://www.linkedin.com
Οι ιδρυτές της επιχείρησης, σίγουρα επέλεξαν έναν περισσότερο ρομαντικό και δύσκολο δρόμο σταθμίζοντας υψηλά το ήθος, την ποιότητα αλλά και την ελληνικότητα των προϊόντων τους προσφέροντας στους καταναλωτές τίμιες τιμές και καταβάλλοντας τα μέγιστα στο απασχολούμενο προσωπικό της εταιρείας. Με χαμηλό προφίλ μακριά από τη δημοσιότητα, επιδεικνύοντας εργατικότητα, επιμονή και πείσμα δεν αναζήτησαν τον γρήγορο και εύκολο πλουτισμό αλλά την ικανοποίηση της δημιουργίας και της ανάπτυξης.
Πολλές από τις έννοιες που έχουμε συνηθίσει να ακούμε και να χρησιμοποιούμε τον τελευταίο καιρό και κυρίως στην αγγλική γλώσσα όπως startup, entrepreneurship, leadership, innovation, pivot, corporate culture καθώς και τα επιβεβλημένα χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας όπως όραμα, πάθος, εργατικότητα κλπ, βρίσκονται αποτυπωμένα σε αυτό το επιτυχημένο επιχειρηματικό παράδειγμα αλλά και στις ακέραιες προσωπικότητες των ιδρυτών της ΙΟΝ.
Το εγχώριο επιχειρηματικό οικονομικό περιβάλλον συνεχώς διεθνοποιείται και καθίσταται ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό, αλλά και ολιγοπωλιακό με τα τελευταία έτη πολλές ελληνικές βιομηχανίες να έχουν εξαγοραστεί από πολυεθνικούς κολοσσούς αλλάζοντας τα μεγέθη και τις ισορροπίες.
Προσωπικά, ως καταναλωτής που προτιμώ τα εγχώρια ποιοτικά προϊόντα, έμαθα αρκετά σήμερα και εύχομαι στη νέα γενιά Κωτσιόπουλου, υιοθετώντας τις αξίες και το όραμα των ιδρυτών να διαφυλάξουν την εταιρεία, να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις και τις δυσκολίες χαρίζοντας στην ΙΟΝ νέες επιτυχίες, μέσα από τη γλυκιά συνταγή της επιτυχίας των προκατόχων της.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Συντάκτης: Νίκος Κουτσούδης, B.Sc. in Economics, Dip. in Management Accounting and Costing
https://www.linkedin.com