σχόλιο Γ.Θ : Καταπληκτικό άρθρο για την στρατηγική γύρω από το Κουρδικό και τα σχέδια των μεγάλων...
Η πρόταση της κουρδικής φατρίας των Μπαρζανί για ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν στο βόρειο Ιράκ και πέρα από αυτό απέτυχε τελείως. Ο Μασούντ Μπαρζανί, ο ισχυρός ηγέτης της κουρδο-ιρακινής περιοχής, είχε ζητήσει το δημοψήφισμα για να ξεφύγει από τα οικονομικά προβλήματα της κυβέρνησής του. Άλλοι κουρδικοί οίκοι εξουσίας το είδαν ως μια τελευταία προσπάθεια του Μπαρζανί να σωθεί από την αποτυχημένη πολιτική του θέση. Το δημοψήφισμα ζήτησε την ανεξαρτησία συμπεριλαμβανομένων των «περιοχών του Κουρδιστάν εκτός της περιφέρειας του αυτόνομου ιρακινού Κουρδιστάν». Ήταν μια προσπάθεια προσάρτησης. Οι εθνικές ιρακινές δυνάμεις καθώς και οι διεθνείς δυνάμεις εναντιώθηκαν. Ο Μασούντ Μπαρζανί και η οικογένειά του είναι πλέον πιθανό να χάσουν την ηγετική θέση τους.
Οι διάφοροι μονομερείς κουρδικοί ισχυρισμοί από το 2003 θα οδηγηθούν πίσω. Το όνειρο της κουρδικής ανεξαρτησίας στο Ιράκ και τη Συρία είναι, προς το παρόν, νεκρό. Αυτή είναι μια θετική εξέλιξη και για τις δύο χώρες.
Από το 2003 και ιδιαίτερα από το 2014 οι Κούρδοι είχαν προχωρήσει αρκετά πέρα από τα αρχικά σύνορά τους. Κατείχαν περιοχές με ποικίλους πληθυσμούς και με κρίσιμα αποθέματα πετρελαίου του Ιράκ. Με την υποστήριξη του ιρακινού κοινοβουλίου, της κοινής γνώμης και της διεθνούς υποστήριξης, η ιρακινή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αμπαντί απαιτούσε επί μήνες την επιστροφή στα σύνορα του 2003. Καταδίκασε το παράνομο δημοψήφισμα για ανεξαρτησία.
Η κυβερνητική μαφία της κυβέρνησης Μπαρζανί πουλούσε το πετρέλαιο και έβαζε στη τσέπη της τα χρήματα που ανήκαν νόμιμα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Ιράκ. Οι πολιτοφυλακές της μαφίας των Μπαρζανί είχαν καταλάβει τους ομοσπονδιακούς συνοριακούς σταθμούς με τις γειτονικές χώρες και κρατούσαν όλα τα τελωνιακά έσοδα για τον εαυτό τους. Εν τω μεταξύ, οι δάσκαλοι, καθηγητές και άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι στην κουρδική περιφέρεια έμειναν απλήρωτοι.
Η φατρία της οικογένειας Μπαρζανί είναι μόνο μία από τις δυνάμεις της κουρδικής περιοχής στο Ιράκ. Ιστορικά οι κύριοι ανταγωνιστές της είναι η φατρία των Ταλαμπανί. Και οι δύο φατρίες ελέγχουν δικά τους πολιτικά κόμματα (KDP και PUK) και δικές τους πολιτοφυλακές. Και οι δύο είχαν καταπολεμίσει ο ένας με τον άλλον κατά τη διάρκεια ενός εμφυλίου πολέμου στη δεκαετία του 1990. Τότε, οι Μπαρζανί ζήτησαν βοήθεια από τον Ιρακινό πρόεδρο Σαντάμ Χουσεΐν για να νικήσουν τους τοπικούς εχθρούς τους.
Κατά τη τελευταία δεκαετία, οι Ταλαμπάνι είχαν χάντικαπ λόγω της ασθενείας του πατριάρχη τους Τζαλάλ Ταλαμπανί. Μετά την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ απέφυγε να ασκήσει ένα σημαντικό ρόλο στην κουρδική περιοχή με αντάλλαγμα την τελετουργική θέση του προέδρου του Ιράκ. Όταν πέθανε ο Τζαλάλ Ταλαμπανί στις 2 Οκτωβρίου, η οικογένειά του ανέλαβε αμέσως τη θέση του. Διαπραγματεύτηκε μια συμφωνία με την κεντρική ιρακινή κυβέρνηση για να βασιλεύει στις οιονεί δικτατορικές δυνάμεις των Μπαρζανί. Ο Ιρανός στρατηγός Qassam Suleimanβοήθησε να πραγματοποιηθεί η συμφωνία.
Όταν οι ιρακινές κυβερνητικές δυνάμεις, όπως ανακοινώθηκε προηγουμένως, κινητοποιήθηκαν για να ανακαταλάβουν το Κιρκούκ από τους Κούρδους, οι δυνάμεις της κουρδικής πολιτοφυλακής (πεσμεργκά) υπό τις διαταγές των PUK/Ταλαμπανί υποχώρησαν όπως είχε προγραμματιστεί. Οι πολιτοφυλακές υπό τις διαταγές τωνKDP/Μπαρζανί έμειναν σε ανυπόφορη θέση και αναγκάστηκαν να διαφύγουν βιαστικά.
Χθες και σήμερα (17/10) οι ιρακινές εθνικές δυνάμεις ξαναπήραν τον έλεγχο διαφόρων μεγάλων πετρελαϊκών κοιτασμάτων που είχαν καταλάβει οι Κούρδοι. Έχουν επίσης τον έλεγχο των συνοριακών σταθμών με τη Συρία και την Τουρκία. Μετά από τρία χρόνια, οι Γεζίντι μπορούν τελικά να επιστρέψουν στο Σιντζάρ. Το φράγμα της Μοσούλης βρίσκεται και πάλι σε κυβερνητικά χέρια. Χωρίς πετρελαϊκά έσοδα και τελωνειακά τέλη, η κουρδική περιφέρεια δεν διαθέτει πλέον περιουσιακά στοιχεία και έσοδα για να χρηματοδοτήσουν οποιαδήποτε περιφερειακή ανεξαρτησία. Ενώ το σχέδιο κατέρρευσε μπροστά στα μάτια όλων μας, δεν ακούστηκε ούτε μια λέξη από τον Μασούντ Μπαρζανί.
Η ιρακινή κυβέρνηση δεν θα ξαναπάρει μόνο τον πλήρη έλεγχο των περιοχών που οι Κούρδοι του Μπαρζανί είχαν βουτήξει παράνομα. Θα ζητήσει επίσης νέες περιφερειακές εκλογές. Είναι αμφίβολο αν ο Μασούντ Μπαρζανί, ή οποιοσδήποτε από τους γιους του, μπορεί να κερδίσει τέτοιες τοπικές εκλογές μετά από όλη τη κακοδιοίκηση και τις καταστροφές που προκάλεσε.
Στη Συρία, οι δυνάμεις του κουρδικού YPG/SDF κατέκτησαν σήμερα τον πλήρη έλεγχο της Ράκα. Θα χρειαστούν μήνες για να εκκαθαριστούν οι τελευταίες θέσεις του Ντάες/ΙΣΙΣ που έμειναν πίσω. Θα χρειαστούν χρόνια για την ανοικοδόμηση της πόλης καθώς καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό από την αεροπορική υποστήριξη των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της μάχης ενάντια στο Ντάες/ISIS.
Στο Ντέιρ Εζ Ζορ οι τελευταίες θέσεις του ισλαμικού Κράτους καταρρέουν υπό τις επιθέσεις των δυνάμεων της συριακής κυβέρνησης. Σε λίγες μέρες και εβδομάδες η πόλη και η ύπαιθρος θα απελευθερωθούν πλήρως επίσης.
Ο πόλεμος εναντίον του ISIS/Ντάες φτάνει στο τέλος του. Το κουρδικό σχέδιο ανεξαρτησίας στο Ιράκ πέθανε. Οι Κούρδοι στη Συρία θα ξυριστούν και αυτοί. Με λιγότερο από το 8% του πληθυσμού, το YPG οδήγησε τους Κούρδους να έχουν πάρει τον έλεγχο του 20% της γης και περίπου 40% των πόρων των υδρογονανθράκων. Θα πρέπει να παραιτηθούν από αυτά τα κέρδη.
Οι κουρδικές δυνάμεις στη Συρία είχαν υποστήριξη σε προσωπικό και υλικά από τις στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ. Το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού και των πυρομαχικών μεταφερόνταν από αεροπλάνα των ΗΠΑ στην Ερμπίλ, πρωτεύουσα της κουρδικής αυτόνομης περιοχής στο Ιράκ, και από εκεί οδικώς μέσω των συνοριακών σταθμών Ιράκ-Συρίας υπό τον έλεγχο των Μπαρζανί. Η ιρακινή κυβέρνηση στη Βαγδάτη θα επανέλθει τώρα στον έλεγχο αυτών των συνοριακών διαβάσεων. Η ροή του εξοπλισμού των ΗΠΑ προς τις συροκουρδικές περιοχές δεν εξασφαλίζεται πλέον.
Οι ΗΠΑ υποστήριζαν για πολύ καιρό την κουρδική αυτονομία στο Ιράκ. Τώρα έχουν πάρει την πλευρά της κεντρικής κυβέρνησης του Ιράκ. Οι Κούρδοι (των Μπαρζανί) αφέθηκαν να κρέμονται. Οι Κούρδοι στη Συρία σίγουρα θα το αναγνώρισουν και θα υπολογίσουν ανάλογα.
Εν τω μεταξύ, οι τουρκικές δυνάμεις εισέβαλαν στο κυβερνείο της Ιντλίμπ στη βορειοδυτική Συρία και σχεδόν περικύκλωσαν τον κουρδικό θύλακα της Αφρίν. Μόνο η Ρωσία κρατά τον Ερντογάν να τον εμποδίσει για περαιτέρω μετακίνηση. Το περασμένο Σαββατοκύριακο ο στρατιωτικός ηγέτης των YPG/SDF στη Συρία, Σίπαν Χάμο, επισκέφθηκε τη Μόσχα. Θέλει ρωσική προστασία για την Αφρίν, αλλά γι 'αυτό θα πρέπει να πληρώσει ένα τίμημα.
Οι Κούρδοι στη Συρία θα πρέπει να συμφιλιωθούν με τη συριακή κυβέρνηση. Είναι προφανές ότι πολιτική υποστήριξη από την Ουάσινγκτον δεν είναι αξιόπιστη. Χωρίς αεροπορική υποστήριξη των ΗΠΑ, οι στρατιωτικές θέσεις των Κούρδων είναι υπερβολικά βαλλόμενες. Η ροή υλικής υποστήριξης προς εκείνους βρίσκεται τώρα υπό λανθάνουσα επιτήρηση της Βαγδάτης, η οποία είναι σύμμαχος με την κυβέρνηση της Συρίας. Μόνο η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της στη Μόσχα μπορούν να αποτρέψουν την πτώση του θύλακα της Εφρίν.
Δεν υπάρχει πλέον χαρτί ατού (σ.μτφ. trump στα αγγλικά, λογοπαίγνιο) να παίξουν οι Κούρδοι. Μπορούν να ελπίζουν ότι η Ρωσία θα τους βοηθήσει να επιτύχουν ορισμένες περιοχές με ομοσπονδιακή αυτονομία στη Συρία όπου οι ίδιοι είναι πλειοψηφία. Θα πρέπει να παραιτηθούν από τα άλλα κέρδη τους.
Οι σιωνιστικές δυνάμεις, που θέλουν να διαμελίσουν τη Συρία, θα κάνουν ό τι μπορούν καλύτερα να αποφευχθεί η υποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συρία. Κάποιοι στους στρατιωτικούς κύκλους των ΗΠΑ θα θέλουν να συνεχίσουν τη συμμαχία τους με τους Σύρους Κούρδους. Αλλά η Τουρκία καθώς και το Ιράκ είναι ενάντια στην περαιτέρω υποστήριξη των ΗΠΑ προς τις κουρδικές δυνάμεις. Χωρίς ασφαλείς αεροπορικές, χερσαίες ή θαλάσσιες διαδρομές, ο στρατός των ΗΠΑ δεν μπορεί να διατηρήσει μακροπρόθεσμη συμμετοχή στη Συρία. Επιπλέον - δεν έχει τίποτα να κερδίσει.
Αναμένω ότι ο πρόεδρος Τραμπ και τα ΜΜΕ των ΗΠΑ θα ανακοινώσουν μια ένδοξη νίκη των ΗΠΑ επί της ISIS/Ντάες στην "πρωτεύουσα" της Ράκα. Ο Τραμπ θα διατάσει έπειτα τον στρατό των ΗΠΑ να εγκαταλείψει τη χώρα αυτή. Θα υπάρξει πιθανότητα κάποια μικρή εμπλοκή για τους επόμενους μήνες, αλλά η κύρια επιχείρηση θα ματαιωθεί. Αυτό που έχει απομείνει από το Ντάες/ISIS στα ανατολικά της Συρίας θα ανασυγκροτηθεί από το συριακό στρατό και τους συμμάχους του.
Τις τελευταίες δεκαετίες, και ιδιαίτερα μετά την εξέγερση των σαλαφιστών (που προκλήθηκε από ξένους) που αποδυνάμωσε τα Κράτη της Συρίας και του Ιράκ, οι Κούρδοι είχαν επιτύχει τεράστια εδαφικά και πολιτικά οφέλη. Αλλά έγιναν υπερβολικά άπληστοι και δεν είδαν ότι αυτά τα κέρδη δεν ήταν βιώσιμα. Το Ιράκ και η Συρία επαναβεβαιώθηκαν. Οι "δυτικοί" σύμμαχοι των Κούρδων ανακάλυψαν εκ νέου ότι τα στρατηγικά τους συμφέροντα εξυπηρετούνται καλύτερα από ανέπαφα εθνικά Κράτη.
Όπως έγραψα αλλού, οι Κούρδοι είναι ένας πολύ διαφοροποιημένος λαός:
Υπάρχουν τέσσερις κουρδικές γλώσσες που δεν είναι αμοιβαία κατανοητές. Υπάρχει καμιά δωδεκάδα θρησκειών μεταξύ των Κούρδων αν και η πλειοψηφία είναι (σουφί) σουνίτες. Έχουν μεγαλώσει, εκπαιδευτεί και κοινωνικοποιηθεί σε τέσσερα διαφορετικά Κράτη. Υπάρχουν φυλετικά συμπλέγματα ή φατρίες όπως οι Μπαρζανί και οι Ταλαμπανί που έχουν τα δικά τους πολιτικά κόμματα και καθοδηγούνται από πατριαρχικές οικογενειακές μαφίες. Υπάρχουν και μέλη της αναρχο-μαρξιστικής λατρείας του Οτζαλάν, ενώ διπλανοί Κούρδοι σαλαφιστές έχουν προσχωρήσει στο Ντάες/ISIS για να σκοτώσουν στη συνέχεια τους διπλανούς Κούρδους Γεζίντι. Καμία από αυτές τις ομάδες δεν έχει καμία διαφωτισμένη ή δημοκρατική κατανόηση του κόσμου.
Οι Κούρδοι δεν είχαν ποτέ το δικό τους Κράτος και δεν θα έχουν ποτέ επειδή είναι τόσο διαφορετικοί και έχουν μικρή εθνική ενότητα. Θα μάχονται μάλλον μεταξύ τους παρά να αποδεχθούν κάποια κοινή ηγεσία.
Για αιώνες, ο κουρδικός λαός δεν βρήκε ποτέ τη συμφωνία και κοινή γραμμή στον κόρφο του, που είναι απαραίτητη για να αποτελέσει ένα βιώσιμο Κράτος Έθνος. Η αποτυχία της τελευταίας προσπάθειας τους για ανεξαρτησία επιβεβαιώνει δυστυχώς αυτή την αδυναμία.
Μετάφραση στα ελληνικά από Κριστιάν Άκκυριά για τον Ινφογνώμονα Πολιτικά