Δημοσιογρ.: Σεβασμιώτατε, γιὰ πρώτη φορὰ λαμβάνει ἕνας ὀρθόδοξος
θεολόγος τὸ ἀναγνωρισμένο βραβεῖο Ratzinger (ὀνομασμένο πρὸς τιμὴ τοῦ
προηγούμενου πάπα Joseph Ratzinger).
Πόσο ἀναγνωρισμένη εἶναι ἡ θεολογία τοῦ Joseph Ratzinger στὸν ὀρθόδοξο κόσμο;
Πόσο ἀναγνωρισμένη εἶναι ἡ θεολογία τοῦ Joseph Ratzinger στὸν ὀρθόδοξο κόσμο;
Κοχ: Ὁ Joseph Ratzinger είχε ἤδη μεγάλη ἀναγνώριση
στὸν ὀρθόδοξο κόσμο απο τὴν ἐποχὴ ποὺ ἦταν θεολόγος. Γι’ αὐτὸ ὅταν ἐκλέχθηκε τὸ
2005 Πάπας Ρώμης, ἦταν ἡ χαρὰ στὴν Ὀρθοδοξία μεγάλη. Ἤξεραν ὅτι ὁ Ratzinger
γνωρίζει τὴν Ὀρθοδοξία πολὺ καλὰ καὶ ὅτι ἦταν ἱκανὸς γιὰ ἕναν καλὸ διάλογο. Ἀπὸ
ἐκεῖ πηγάζει καὶ ἡ ἐπιθυμία νὰ τιμήσουμε μὲ τὸ βραβεῖο ἕναν ὀρθόδοξο θεολόγο. Ὁ
καθηγητὴς Ἰωάννης Κουρεμπελές ἀσχολήθηκε μὲ τὴν θεολογία τοῦ Ratzinger καὶ
πραγματοποίησε μία....
ὡραία ὁμιλία στὸν νέο κύκλο «Ratzinger - μαθητὲς» στὴν ἡμερίδα,
ποὺ εἴχαμε στὴν Κωνσταντινούπολη...
Δημοσιογρ.: Φαίνεται, ὅτι στὸν διάλογο Ὀρθοδόξων
καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν ἐπέστρεψε νηφαλιότητα.
Κόχ: Θὰ ἔλεγα, ὅτι μέσα στὴν Ὀρθοδοξία ὑπάρχουν
διαφορετικὲς κινήσεις. Ἀπὸ τὴν μία ἔχουμε αὐτοὺς ποὺ θέλουν μια μεγαλύτερη
συμμετοχὴ στὸν οἰκουμενικὸ διάλογο καὶ πραγματικὰ τὴν ἑνότητα μὲ μᾶς(σήμ. τοὺς
Παπικούς). Ο μεγάλος πρόδρομος σὲ αὐτὴν τὴν προσπάθεια εἶναι ὁ Οἰκουμενικὸς
Πατριάρχης Βαρθολομαῖος. Ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριά υπαρχει μία αὐξανόμενη κίνηση που
βλέπει μὲ σκεπτικισμὸ τὴν οἰκουμενικὴ κίνηση καὶ τὸν διάλογο μὲ τοὺς
Ρωμαιοκαθολικούς. Εδώ βλέπω τὴν ὕπαρξη μεγάλων ἐντάσεων μέσα στὴν Ὀρθοδοξία...
Δημοσιογρ.: Ο πάπας Φραγκίσκος ἐπισκέφθηκε
πρόσφατα τὴν Γεωργία, τῆς ὁποίας οἱ Ὀρθόδοξες θέσεις ἀπεῖχαν ἐκείνων τῆς συνόδου
τῆς Κρήτης καὶ δὲν ὑπέγραψε τὴν συμφωνία τῆς Θεάτης (πόλη στὴν Ἰταλία) λόγω τῆς
ἄρνησης της ἀπέναντι στὴν οἰκουμενικὴ κίνηση. Ὁ Πατριάρχης Ἠλίας ὁ 2ος μπορεί ἀπὸ
τὴν μία νὰ εἶπε ὡραία λόγια κατα τὴν ἐπισκεψη τοῦ Πάπα, ἀπὸ τὴν ἄλλη ὅμως
μποϋκοτάρησε καὶ δὲν παρέστη στὴν «Θεία» λειτουργία τοῦ Πάπα καὶ ἐπίσης ἐξτρεμιστικὲς
ὀρθόδοξες ὁμάδες διαδήλωσαν ἐναντίον τῆς ἐπίσκεψής του. Καθολικὲς ἐκκλησίες ἔχουν
ὑφαρπαγεῖ καὶ στοὺς μικτοὺς γάμους ἀπαιτοῦν οἱ Γεωργιανοὶ τὸν ἐπαναβαπτισμὸ τῶν
καθολικῶν συζύγων. Κρύβει ἡ Ρώμη κάτω ἀπὸ τὸ χαλὶ ἢ μιλάει ἀνοιχτὰ γιὰ ὅλα αὐτὰ
τὰ θέματα;
Κόχ: Καὶ μέσα στὴν ἐκκλησία τῆς Γεωργίας ὑπάρχουν
ἐντάσεις. Ὁ Πατριάρχης ἦταν ἀνοιχτὸς καὶ προσιτός. Παρόλο ποὺ εἶναι μεγάλος στὴ
ἡλικία καὶ ἄρρωστος, ἦρθε στὸ ἀεροδρόμιο νὰ ὑποδεχθεῖ καὶ ἔπειτα νὰ
ξεπροβοδίσει τὸν Πάπα. Εκτός αὐτοῦ ἔλαβαν μέρος καὶ δύο ὑπέροχες συναντήσεις,
στὶς ὁποῖες ὁ Πατριάρχης εἶπε, ὅτι ἡ ἐκκλησία τῆς Ρώμης εἶναι εὐλογημένη.
Μερικοί Μητροπολίτες δὲν θὰ τὸ ἔκαναν ποτέ, γιατί εἶναι διστακτικοὶ νὰ ὀνομάσουν
τὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία ἀκόμα καὶ ἐκκλησία. Ὁ Πατριάρχης ἔχει νὰ ἀντιμετωπίσει
πραγματικὰ μεγάλες ἐντάσεις. Ὅταν πῆγα στὴν Γεωργία μίλησα γιὰ αὐτὰ τὰ θέματα
καὶ μίλησα μὲ τοὺς Καθολικοὺς καὶ ἄκουσα τὸν πόνο τους σὲ σχέση μὲ τὸν ἐπαναβαπτισμό...
Ἐλπίζω, ὅτι ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Πάπα στὴν γεωργία θὰ καλυτερέψει τὶς σχέσεις Ὀρθοδόξων
καὶ Καθολικῶν.
Δημοσιογρ.: Υπήρχαν διαδηλώσεις ποὺ
χαρακτήρισαν τὸν Πάπα ὠς “αρχιαιρεσιάρχη“. Καθολικοί ἱερεῖς καὶ μοναχοὶ
πέφτουν θύματα κακομεταχείρισης. Ἀπὸ ποῦ πηγάζει αὐτὴ ἡ ἀρνητικὴ συμπεριφορὰ τῶν
ὀρθοδόξων ἱερέων;
Κόχ: Τὴν θέση, ὅτι μόνο ἡ ἐκκλησία μᾶς εἶναι
ἐκκλησία καὶ ὄχι οἱ ἄλλοι, τὴν ξέρουμε καὶ ἀπὸ παλιά. Μὲ τὴν 2ηΒατικάνεια
Σύνοδο ἔχουμε μία νέα ὀπτικὴ γωνία γιὰ τὴν Οἰκουμένη καὶ τὴν Ὀρθοδοξία. Ἡ Ὀρθοδοξία
δὲν εἶχε μέχρι τώρα μία τέτοια σύνοδο. Πιστεύουμε, ὅτι χρειάζονται ἀκόμα κάποιο
χρόνο γιὰ νὰ ἀνοιχθοῦν ὡς πρὸς τὴν οἰκουμενικὴ κίνηση...
Δημοσιογρ.: Δεν εἶναι γελοία ἡ θέση, ὅτι τὸ
πρόβλημα γιὰ τὴν πλήρη ἑνότητα μὲ τοὺς Ὀρθοδόξους εἶναι ὁ θεσμὸς τοῦ Πάπα, ὅταν
ὑπάρχουν τέτοιες ἐχθρικὲς στάσεις;
Κοχ: Ὁ θεσμὸς τοῦ Πάπα εἶναι ἡ κορυφὴ τοῦ
Παγόβουνου. Ἀπὸ κάτω ὑπάρχουν βασικὰ ἐρωτήματα. Ὁ λόγος ποὺ ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει
πρόβλημα τὸν θεσμὸ τοῦ Πάπα εἶναι τὸ δόγμα τῆς Ὀρθοδοξίας ὅτι ἐπισκοπικὴ
δικαιοδοσία καὶ Μυστήριο εἶναι ἀχώριστα. Ο Πάπας εἶναι βέβαια κατὰ τὸ Μυστήριο ἐπίσκοπος,
τὸ ὑψηλότερο ἀξίωμα στὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ κατὰ τὴν δικαιοδοσῖα ειναι κάτι
παραπάνω ἀπὸ Ἐπίσκοπος. Ἐπιπλέον ὑπάρχει καὶ μία διαφορετικὴ κατανόηση τῶν ὅρων
τοπικὴ καὶ καθολικὴ Ἐκκλησία: Ἡ ὀρθόδοξη ἐκκλησιολογία εἶναι μᾶλλον μία ἐκκλησιολογία
τοπικῆς ἐκκλησίας ἀλλὰ στὸ ἐπίπεδό τῆς καθολικῆς διάστασης ὑστερεῖ. Ἡ καθολικὴ ἐκκλησία
ἐπικεντρώνεται στὸ καθολικὸ ἐπίπεδο καὶ ἔχει καθολικὴ διάσταση. Ἡ καθολικὴ ἐκκλησία
μπορεῖ νὰ κατανοηθεῖ ὡς μία ἔλλειψη μὲ δύο σημεῖα ἀναφορᾶς: Πολυμορφία τῆς
τοπικῆς καὶ ἑνότητα τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας... Ἡ ἀδυναμία τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι ἡ
ἀρχὴ τῆς Αὐτοκεφαλίας...
Δημοσιογρ.: Ο Ἰωάννης Παῦλος ὁ 2ος ήθελε νὰ ἐξαφανίσει
τὸ ἐμπόδιό τοῦ παπικοῦ θεσμοῦ προσκαλώντας νὰ σκεφθοῦν ἄλλες μορφὲς λειτουργίας
τοῦ παπικοῦ θεσμοῦ. Κάποιοι ὀρθόδοξοι θεολόγοι ὅμως τονίζουν, ὅτι δὲν πρόκειται
γιὰ τὸν τρόπο λειτουργίας ἀλλὰ γιὰ τὴν καθολικὴ θεολογία τοῦ παπικοῦ θεσμοῦ ὡς ὁρατὴ
ἀρχὴ γιὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ δεχθεῖ ἡ Ὀρθοδοξία.
Κόχ: Ἀκόμα καὶ στὶς παλιὲς ἐκκλησιαστικὲς
παραδόσεις ὑπῆρχε μία ἱεραρχία καὶ ἡ Ρώμη εἶχε τὴν πρώτη θέση. Στὴν Ὀρθοδοξία εἶναι
ξεκάθαρο, ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος Ρώμης ἔχει τὸ τιμητικὸ πρωτεῖο. Τὸ ἐρώτημα εἶναι, τί
σημαίνει αὐτὸ καὶ τί προσόντα (δηλ. θέση, ρόλο, ἀξιώματα, ἁρμοδιότητες) ἀπαιτοῦνται...
Ποιὰ προσόντα (δηλ. θέση, ρόλο, ἀξιώματα, ἁρμοδιότητες) πρέπει νὰ ἔχει ὁ Ἐπίσκοπος
Ρώμης σὲ μία ἑνότητα Ἀνατολῆς καὶ Δύσης; Πάντως δὲν θέλουμε νὰ περιμένουμε
χίλια χρόνια μέχρι νὰ συγκληθεῖ μία Οἰκουμενικὴ Σύνοδος.....
Ἦταν ἕνα μεγάλο βῆμα, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη
Ἐκκλησία συμφωνησε στό κείμενο τῆς Ραβέννας, ὄτισε καθολικὸ ἐπίπεδο
πρέπει νὰ ὑπάρχει ἔναςπρωτος.Ἀλλὰ
ποιὸς εἶναι ὁ ρόλος καὶ ποιὰ προσόντα (δηλ. θέση, ρόλο, ἀξιώματα,
ἁρμοδιότητες)
ἀπαιτοῦνται, πρέπει νὰ τὸ δοῦμε. Μέχρι τώρα δὲν μπορέσαμε νὰ συζητήσουμε
στὴν
διεθνῆ ἐπιτροπὴ γιὰ τὴν βιβλικὴ παράδοση. Αυτό εἶναι γιὰ ἐμᾶς σημαντικό,
γιατί
δὲν ἐνδιαφερόμαστε γιὰ ἕνα γενικὸ πρωτεῖο ἀλλὰ γιὰ τὸ βιβλικὸ πρόσωπο
καὶ τὸν
ρόλο τοῦ Πέτρου στὸν κύκλο τῶν Ἀποστόλων....
Δημοσιογρ.: Είσασταν σημαντικὸς παράγοντας
στὴν σύνταξη τῆς κοινῆς διακήρυξης ποὺ ὑπέγραψαν ὁ Πάπας Φραγκίσκος καὶ ὁ
Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος στὴν Κούβα. Τί ἐπιτεύχθηκε ἐκτὸς ἀπό το, ὅτι ὀργίσθηκαν
οἱ Οὐνίτες τῆς Οὐκρανίας;
Κόχ: Μιλήσαμε γιὰ μία συνεργασία σὲ κοινωνικὸ
καὶ πολιτιστικὸ ἐπίπεδο, καθώς καὶ γιὰ τὴν δυνατότητα ἱερεῖς καὶ ἀπὸ τὶς δύο
μεριὲς νὰ γνωρίσουν γιὰ μία ἑβδομάδα τὴν ἐκκλησία τοῦ ἄλλου. ... Εἶναι λυπηρὴ ἡ
ἀντίδραση στὴν Οὐκρανία. Διότι ὅλοι στὴν Ρώμη ὑποστηρίζουν τὴν Ἑλληνικὴ-Καθολικὴ
ἐκκλησία...
Δημοσιογρ.: Μερικοί στὴν Οὐκρανία
χαρακτηρίζουν τὴν συμφωνία ὡς ἀτύχημα τῆς ἱστορίας. Η Οὐνία δὲν εἶναι κάποιο
μοντέλο, λένε, ἀλλὰ μία γέφυρα μεταξὺ Ἀνατολῆς καὶ Δύσης, γιατί καὶ τὴν
βυζαντινὴ παράδοση ἔχουν καὶ στὴν Ρώμη ἀνήκουν.
Κόχ: Στὴν διακήρυξη λέει, ὅτι ἡ Οὐνία δὲν εἶναι
οὔτε κάποιο μοντέλο γιὰ τὸ μέλλον, οὔτε εἶναι μία ἀπόφαση γιὰ τὸ παρελθόν. Δὲν
χωρεῖ ἀμφιβολία πὼς ἱδρύθηκε ἡ Ἑλληνικὴ-Καθολικὴ Ἐκκλησία καὶ τί ὑπέφερε, ἐπειδὴ
ἀνῆκε στὴν Ρώμη. Αὐτὸ ἀναγνωρίζεται καὶ ἐκτιμεῖται! Αὐτὸ ποὺ μὲ ἐνδιαφέρει, εἶναι,
ὅτι στὴν Διακήρυξη ἀναγνωρίζεται, ὅτι οἱ οὐνιτικὲς Ἐκκλησίες ποὺ ἱδρύθηκαν στὴν
ἱστορία, ἔχουν τὸ δικαίωμα νὰ ὑπάρχουν καὶ νὰ ἀσκοῦν πνευματικὴ φροντίδα. Αὐτὸ ἀναφέρθηκε
δημόσια γιὰ πρώτη φορὰ στὴν ρωσικὴ Ὀρθοδοξία...
Δημοσιογρ.: εῖναι λάθος ἡ θέση, ὅτι, ὅπου ἡ
Ὀρθοδοξία ἔχει τὴν πλειοψηφία καὶ εἶναι στενὰ συνδεδεμένη μὲ τὸ κράτος, τότε
θέλει νὰ ἔχει, ὅσο γίνεται, πιὸ λίγες σχέσεις μὲ τὴν Οἰκουμενικὴ κίνηση;
Κοχ.: Μονομερής θέση. Εἶναι πιὸ πολὺ ἕνα
πρόβλημα πλειοψηφίας καὶ μειοψηφίας παρὰ ὀρθόδοξο. Ὅπου μία Ἐκκλησία ἀποτελεῖ τὴν
μειονότητα, τότε εἶναι πιὸ ἀνοιχτῆ στοὺς ἄλλους. Εἶναι καὶ ἕνα κοινωνικὸ
πρόβλημα ἀλλὰ ὁμολογῶ, ὅτι στὶς σχέσεις Ὀρθοδοξίας καὶ Καθολικῆς Ἐκκλησίας
φαίνεται πιὸ πολὺ ἀπ’ ὅτι ἀλλοῦ. Ἡ ἀμοιβαιότητα καὶ ἡ ἰσορροπία δὲν
διασφαλίζονται πάντα. Πόσο ἀνοιχτόχερα δώσαμε στὶς ὀρθόδοξες ἐκκλησίες ἐδῶ στὴν
Δύση τὴν δυνατότητα νὰ ἀναπτύξουν τὶς κανονικὲς δομές τους! Μέχρι ποὺ τοὺς
χαρίσαμε ναούς! Θὰ μποροῦσε ὅμως νὰ ὑπάρχει καὶ ἀπὸ τὴν δική τους πλευρὰ ἀμοιβαιότητα.
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2016/10/blog-post_986.html